Najpierw ocieplenie domu, a potem elewacja domu. Tylko jaka? PORADNIK
Ostatnim etapem ocieplania domu jest wykończenie elewacji domu. To zaś zależy od zastosowanej metody ocieplania. Radzimy, jak przygotować ściany domu do mocowania termoizolacji, jaki wybrać rodzaj tynku cienkowarstwowego oraz w jaki sposób układać okładzinę zewnętrzną na ruszcie.
Autor: archiwum muratordom
Dom ocieplony metodą lekką mokrą jest otynkowany...
Autor: archiwum muratordom
Dom ocieplony metodą lekką mokrą jest otynkowany...
Wykończenie elewacji domu - przygotowanie podłoża
Wybór metody ocieplania domu definiuje po części następny etap prac, czyli wykończenie elewacji. Wybierając metodę lekką suchą powinieneś pamiętać o jej jednej z największych zalet. Jakiej? Przy tej metodzie podłoża, czyli powierzchni ściany, nie trzeba specjalnie przygotowywać przed montażem izolacji. Dlatego ten sposób ocieplania domu jest polecany szczególnie w przypadku starych domów ze zniszczoną elewacją – nie musimy jej usuwać. Należy jedynie zadbać o solidne osadzenie kołków mocujących ruszt oraz o to, by elementy rusztu konstrukcyjnego po zamocowaniu do ściany tworzyły równą płaszczyznę. Dlatego nierówności ścian w miejscach, w których ma być ruszt, muszą zostać zniwelowane przez skucie lub zastosowanie pod elementami rusztu podkładek z zaimpregnowanego drewna lub sklejki.
Lekka mokra metoda ma swoje wymagania
W przypadku BSO (metody lekkiej mokrej) od tego, czy podłoże będzie równe i wytrzymałe, zależy trwałość systemu ociepleniowego. Dlatego przed rozpoczęciem robót termoizolacyjnych ocieplane podłoże należy starannie przygotować.
Z podłoża betonowego trzeba usunąć ślady substancji antyadhezyjnej (stosowanej po to, aby łatwiej odczepić deskowanie) i spłukać powierzchnię strumieniem wody. Nowo wybudowaną ścianę murowaną, nieotynkowaną, należy spłukać wodą oraz wypełnić zaprawą ubytki i zbyt głębokie szczeliny między cegłami, bloczkami czy pustakami, żeby poprawić przyczepność zaprawy do ścian. Mur silikatowy powinno się zagruntować, by silikaty nie odciągały wilgoci z zaprawy klejowej.
Jeśli ściana jest już otynkowana, to oprócz spłukania jej strumieniem wody należy usunąć wszelkie zabrudzenia. Jeżeli znajdują się na niej siedliska pleśni, trzeba je zlikwidować właściwym preparatem, oczywiście uprzednio likwidując przyczynę powstawania pleśni. Tynk, który pęka lub się odspaja, trzeba skuć i wypełnić dziury zaprawą. Innym rozwiązaniem zalecanym na słaby, łuszczący się tynk jest zastosowanie specjalnych kołków o szerokich tarczach. Osadza się je w ścianie przed klejeniem ocieplenia. Dzięki wierceniu otworów i montażu na widocznej ścianie możliwe jest ominięcie ewentualnych fug i pustek w murze. Metoda ta ma za zadanie zwiększenie przyczepności i stabilności wykonywanego ocieplenia i zminimalizowanie obciążenia tynku.
Po zakończeniu prac gzymsy i ozdoby elewacji można odtworzyć przy użyciu styropianowych kształtek.
Domy z lat 70. XX w. są z reguły pokryte tynkiem gruboziarnistym. Jeżeli ma on wystarczającą nośność, przed wykonaniem ocieplenia metodą lekką mokrą należy go przeszlifować.
Elewacja domu w systemie BSO
W systemach BSO warstwę ochronno-dekoracyjną elewacji domu stanowi tynk cienkowarstwowy. Są cztery główne rodzaje tynków cienkowarstwowych, w tym:
- tynki cienkowarstwowe organiczne:
-
- tynki akrylowe – to gotowe masy, nie trzeba ich rozrabiać wodą. Są bardzo wytrzymałe na uszkodzenia. Niektóre tynki akrylowe wzbogaca się substancjami zabezpieczającymi przed pleśniami i glonami. Mają bardzo intensywne kolory;
- tynki silikonowe – to masy gotowe do nakładania. Tynki silikonowe są paroprzepuszczalne i wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne. Paleta ich barw jest bardzo bogata (ponad 500);
- tynki cienkowarstwowe mineralne:
- tynki cementowe – to suche mieszanki, które przed użyciem trzeba rozrobić wodą (zawierają biały cement). Tynki cementowe mają dobrą paroprzepuszczalność i dużą trwałość. Ich twardość wzrasta wraz z upływem czasu. Niektóre zawierają dodatek mikrowłókien. Dzięki temu są bardziej wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne i odkształcenia. Dostępne są także tynki z domieszką substancji hydrofobizujących. Dzięki niej mają mniejszą nasiąkliwość. Tynki mineralne są najtańsze spośród innych cienkowarstwowych, ale ich przygotowywanie jest mozolne i trzeba uważać, by podczas odmierzania proporcji suchej mieszanki i wody nie popełnić błędu. Zwykłe tynki mineralne odznaczają się małą elastycznością i nie są odporne na czyszczenie, zwłaszcza wodą pod wysokim ciśnieniem. Są dostępne w niewielu kolorach.
- tynki silikatowe (krzemianowe) – to masy gotowe do nakładania. Tynki silikatowe są paroprzepuszczalne. Mają bogatą kolorystykę. Z uwagi na odczyn alkaliczny trzeba zachować ostrożność podczas ich nanoszenia. W sprzedaży są też tynki polikrzemianowe, czyli ulepszone, niskoalkaliczne tynki silikatowe. Mają doskonałą odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne (promienie UV, kwaśne deszcze, wysoką i niską temperaturę oraz nagłe jej zmiany). Nie są podatne na porastanie pleśniami i glonami.
Autor: archiwum muratordom
Otynkowaną elewację można urozmaicić na przykład boniami
Zanim nastąpi tynkowanie elewacji
Przed nałożeniem tynku na ściany, na których zakończyy się prace ocieplenia domu, wykonuje się tak zwaną warstwę zbrojoną. Najpierw płyty izolacyjne przeszlifowuje się specjalną pacą. Następnie nakłada się na nie zaprawę, w którą wciska się siatkę zbrojącą zabezpieczającą termoizolację w miejscach newralgicznych przed uszkodzeniem.
W systemach BSO powinny być wykorzystywane siatki z włókna szklanego. Siatki z polipropylenu mają bowiem znacznie gorsze właściwości. Choć łatwiej się je układa, są mało wytrzymałe na rozerwanie wzdłużne.
W ostateczności siatki z polipropylenu można stosować pod tynki akrylowe, i to pod warunkiem rygorystycznego przestrzegania zasad wykonywania warstwy zbrojonej.
Siatkę wtapia się między pierwszą a drugą warstwę zaprawy, uważając, by była nią równomiernie otulona i nie wystawała z niej. Poszczególne pasy siatki powinny zachodzić na siebie na 10 cm. Niedopuszczalne jest mocowanie siatki przed naniesieniem zaprawy lub przyklejenie jej do ocieplenia na placki zaprawy.
Tynkowanie ocieplanych ścian można rozpoczać po dwóch dniach od wykonania warstwy zbrojonej. Nie powinno się przerywać tynkowania w połowie ściany, bo na elewacji pozostanie widoczny ślad w miejscu, w którym nastąpiła przerwa. Dlatego do przeprowadzania prac trzeba zaangażować tylu pracowników, żeby byli w stanie otynkować ścianę w ciągu jednego dnia.
Świeżo ułożony tynk podczas wysychania powinien być osłonięty przed słońcem i deszczem. Łatwo może zostać spłukany, a zbyt silne słońce powodujące przyspieszone schnięcie może zaszkodzić jego trwałości i wyglądowi. Taka ochrona powinna trwać co najmniej 48 godzin od zakończenia tynkowania. Jeśli prace są wykonywane na przykład późną jesienią, czas ten może się wydłużyć.
Elewacja domu w metodzie lekkiej suchej
W metodzie lekkiej suchej elewacja wykonywana jest z elementów osłonowych. Do ich zamocowania potrzebny jest kolejny – po niezbędnym do mocowania termoizolacji – ruszt dystansowy. Dzięki niemu okładzina nie przylega do warstwy izolacji, możliwy jest odpływ wody przedostającej się przez nieszczelności w elewacji, a przepływające powietrze ułatwia osuszanie izolacji. Ruszt dystansowy nie jest potrzebny, jeśli elewacja ma być na przykład z blachy trapezowej lub innych elementów przestrzennych ukształtowanych w taki sposób, że po ich zamocowaniu między nimi a izolacją pozostają pionowe kanały biegnące przez całą wysokość elewacji. Niezależnie od tego, z jakich elementów będzie zrobiona elewacja, konieczne jest pozostawienie szczeliny lub otworów wzdłuż jej dolnej i górnej krawędzi.
Ruszt dystansowy wykonuje się z mocowanych pionowo listew drewnianych bądź wąskich desek grubości od 1,5 do 3,2 cm. Do tego rusztu mocuje się elementy osłonowe, które będą stanowić elewację. Rozstaw elementów rusztu musi być dopasowany do rodzaju okładziny – należy przestrzegać zaleceń producenta wybranego systemu. Jeśli elewacja ma być wykonana z poziomych drewnianych desek, stosowanych najczęściej w domach drewnianych, łaty mocuje się co 50-60 cm.
Elewacja domu powinna być oczywiście dostosowana do stylu domu. Jednak w praktyce w metodzie lekkiej suchej stosuje się najczęściej siding winylowy albo szalowanie z desek elewacyjnych.
Siding jest przez wiele osób uznawany za obcy naszej tradycji, natomiast deski na elewacji są materiałem naturalnym, dlatego dość chętnie są wybierane przez wielu inwestorów. Ich wadą jest konieczność częstej konserwacji – impregnowania i malowania – co dwa-trzy lata. A to oznacza dodatkowe koszty, choćby na preparaty chemiczne. Tej wady nie ma siding. Deski, zwykle grubości 25 mm, są najczęściej układane poziomo na zakładkę lub wrąb (podobnie jak siding), ale można je także mocować pionowo na zakład, wrąb, pióro i wpust lub z kryciem dodatkową listwą.