Dom "Zośki" po remoncie. To tu Tadeusz Zawadzki zakopał notatki z akcji pod Arsenałem. Będzie muzeum
Remont zabytkowej willi w Zalesiu Dolnym dobiegł końca. Muzeum Piaseczna rozpoczyna przygotowywanie wystawy stałej w Domu „Zośki”. Niewielki drewniany domek na działce porośniętej sosnami jest bardzo ważny. To letni dom rodziny Zawadzkich. Tu w szklanym gąsiorze zakopano wspomnienia Tadeusza Zawadzkiego „Zośki” z akcji pod Arsenałem. Te zapiski zredagował Aleksander Kamiński, tworząc książkę „Kamienie na szaniec”.
Autor: Łukasz Wyleziński - UMiG Piaseczno
Dom "Zośki" w Zalesiu Dolnym (gmina Piaseczno)
Spis treści
- To tu Tadeusz Zawadzki zostawił notatki, z których powstała książka
- Gmina Piaseczno kupuje drewniany budynek i rozpoczyna prace
- Kiedy otwarcie Domu "Zośki"
- Historia domu w Zalesiu Dolnym
- Letni dom Zawadzkich po remoncie - zdjęcia
To tu Tadeusz Zawadzki zostawił notatki, z których powstała książka
To tutaj powstał pierwowzór "Kamieni na szaniec" Aleksandra Kamińskiego. Niewielki drewniany domek na działce porośniętej sosnami w Zalesiu Dolnym ma cztery pomieszczenia na parterze i trzy pokoiki na poddaszu.
A jednak jest bardzo ważny. To letni dom rodziny Zawadzkich. To tu w szklanym gąsiorze zakopano wspomnienia Tadeusza Zawadzkiego „Zośki” z marcowej akcji pod Arsenałem. Jego zapiski zredagował później Aleksander Kamiński, tworząc słynną książkę „Kamienie na szaniec”. Dziś dom jest nazywany domem „Zośki”. I właśnie dobiegł końca remont tego budynku.
Gmina Piaseczno kupuje drewniany budynek i rozpoczyna prace
Dom należący kiedyś do rodziny Tadeusza „Zośki” Zawadzkiego został kupiony kilka lat temu przez gminę od właściciela prywatnego. Rozpoczęły się prace: remont budynku i przystosowania go do pełnienia funkcji kulturalno-oświatowo-muzealnych. Kolejnym etapem było zbadanie stanu budowli, zabezpieczenie elementów drewnianych i przygotowanie projektu modernizacji budynku w uzgodnieniu wszelkich szczegółów z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
- Po zabezpieczeniu w budżecie gminy Piaseczno środków na remont drewnianej willi został ogłoszony przetarg na realizację inwestycji. Został rozstrzygnięty w sierpniu. Renowacja rozpoczęła się w zeszłym roku i właśnie dobiega końca. Koszt przedsięwzięcia to blisko 6 mln zł. Gmina Piaseczno pozyskała na to zadanie dofinansowanie z Fundacji Most the Most w wysokości 1 mln zł - informuje UM Piaseczno. Dofinansowanie zostało przyznane w ramach konkursu "Nasz zabytek".
Budynek stanie się filią Muzeum Piaseczna, w której zgodnie z wcześniejszymi założeniami pojawi się ekspozycja upamiętniająca rodzinę Zawadzkich oraz Szare Szeregi i nieco szerzej działalność harcerzy zarówno podczas II wojny światowej, jak i lokalne harcerstwo powojenne. Zbieranie eksponatów Muzeum Piaseczna rozpoczęło już w roku ubiegłym, obecnie trwają prace nad przygotowaniem wystawy stałej - informuje muratordom.pl Joanna Ferlian-Tchórzewska, rzecznik Urzędu Miasta i Gminy Piaseczno.
Kiedy otwarcie Domu "Zośki"
Termin otwarcia wystawy stałej dla zwiedzających nie jest jeszcze znany. Pani rzecznik dodaje, że wydarzenia, organizowane tu w 2025 związane będą zarówno z rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego, które przez ostatnie lata odbywały się w tym miejscu, jak i powiązane z obchodami stulecia Zalesia Dolnego.
Czytaj też:
Dom Turka wziął swą nazwę od cukierni, był świadkiem historii
Autor: fot. Bartosz Makowski
"Dom Turka" w Augustowie
Historia domu w Zalesiu Dolnym
Jak czytamy na stronie piaseczno.eu, duża działka w Zalesiu Dolnym przy Królowej Jadwigi należała do Wacława Radwana, malarza i grafika, profesora ASP. W latach 20. XX wieku Radwan postawił na niej dwa domy, oba według projektu Karola Sicińskiego - to on II wojnie odbudowywał Kazimierz Dolny.
W 1929 roku jeden z domów kupił Józef Zawadzki, chemik, profesor i późniejszy rektor Politechniki Warszawskiej. Rodzina Zawadzkich spędzała tu każde lato. Siostra „Zośki”, Anna wspominała później, że w Zalesiu grali z ojcem w tenisa, pływali kajakiem po rzece Jeziorce i jadali lody zrobione przez brata w specjalnej maszynce.
Wielką rolę dom w Zalesiu odegrał w czasie II wojny – stał się miejscem spotkań konspiracyjnych. Uczestniczyli w nich m.in. Stefan Rowecki „Grot”, Aleksander Kamiński, Jan Rossman i Stanisław Broniewski „Orsza”. Tutaj też, w ogrodzie, w szklanym słoju zakopano kilkanaście kartek – wspomnień „Zośki” z akcji pod Arsenałem.
Józef Zawadzki zmarł 22 lutego 1951 roku. Domem w Zalesiu opiekował się Anna, siostra Zawadzkiego. W 1981 roku majątek przepisała notarialnie na Zgromadzenie Sióstr Urszulanek. Ich własnością dom pozostał do połowy lat 90. XX wieku.
Później mieszkała w nim rodzina jednej z sióstr. Od 2007 roku dom stoi pusty. W 2009 roku został wpisany do rejestru zabytków, a w 2015 roku utworzono Fundację „Domu Zośki”. 26 października 2017 roku podpisany został akt notarialny, na mocy którego Gmina Piaseczno stała się właścicielem Domu "Zośki".
Letni dom Zawadzkich po remoncie - zdjęcia
Autor: Łukasz Wyleziński - UMiG Piaseczno
Dom "Zośki" w Zalesiu Dolnym (gmina Piaseczno)
