Spis treści
- Beton konopny – co to jest?
- Zalety i wady betonu konopnego
- Polskie bloczki z betonu konopnego
- Zamiast wapna - spoiwo magnezjowe
- Beton konopny – jak się z niego buduje?
Oddycha, akumuluje ciepło i jest odporny na agresję biologiczną. Wykonuje się z niego ściany jednowarstwowe zewnętrzne, które nie wymagają warstwy izolacji cieplnej. Doskonale współpracuje z drewnem i innymi naturalnymi materiałami. Można przy jego pomocy łatwo wyrównywać ściany, na których występują bardzo duże nierówności w remontowanych budynkach. Po rozbiórce może być wykorzystany jako… nawóz.
Beton konopny – co to jest?
Beton konopny to mieszanka paździerzy konopnych z wapnem. To materiał kompozytowy, który pozwala wykorzystać w budownictwie najlepsze cechy obu tworzących go materiałów. Współczesnym prekursorem jego stosowania jest Francja, gdzie stał się zamiennikiem wypełnienia z gliny i trocin w konstrukcjach domów szachulcowych, zarówno tych remontowanych, jak i nowych. Sprawiła to dostępność materiału, gdyż Francja jest największym producentem konopi w UE. Od blisko 50 lat materiał ten zdobył sobie tam popularność nie tylko do celu, do jakiego był wykorzystywany pierwotnie, ale również do wznoszenia całych budynków. Materiał jest także bardzo popularny w Ukrainie.
Zalety i wady betonu konopnego
Należy do materiałów lekkich o gęstości podobnej do betonu komórkowego. Jest dobrym izolatorem cieplnym i akustycznym. Współczynnik przewodności cieplnej λ betonu konopnego mieści się w przedziale 0,07-0,09 W/m·K. W przypadku ścian zewnętrznych o grubości powyżej 35 cm nie wymaga izolacji termicznej. Należy do materiałów niepalnych. Jest higroskopijny, a przez to posiada zdolność regulacji wilgotności we wnętrzu – oddaje wilgoć, gdy jest za sucho, a pochłania, kiedy wilgotność wzrasta. Dzięki wapnu, które jest materiałem antyseptycznym konopie jest chronione przed atakiem grzybów, pleśni i innych mikroorganizmów.
Niestety, wadą jest niska wytrzymałość na ściskanie dlatego nie można go stosować do budowy ścian nośnych. Najczęściej jest wypełnieniem konstrukcji z innych materiałów najczęściej drewnianych. Trwają prace, które pozwolą to zmienić, ale wiąże się z dodatkiem do masy konopno-wapiennej innych substancji, np. cementu. Polscy naukowcy opracowali inną metodę, która poprawia właściwości wytrzymałościowe.
Polskie bloczki z betonu konopnego
Popularność betonu konopnego jako materiału do budowy domu mogą zmienić prace Politechniki Lubelskiej. Zespół uczelni pod kierownictwem dr inż. Przemysława Brzyskiego z Katedry Budownictwa Ogólnego na Wydziale Budownictwa i Architektury oraz przedsiębiorca i projektant mgr inż. Tomasz Bujnowski, w ramach międzynarodowego grantu, opracowali technologię produkcji bloczków ściennych z paździerzy konopnych, które świetne łączą parametry izolacyjne, ekologiczność i lekkość konstrukcji.
Bloczek opracowany na Politechnice Lubelskiej ma wymiary 60 cm x 40 cm x 24 cm, jest więc większy od tradycyjnych bloczków/pustaków. Składa się z trzech warstw: dwie zewnętrzne (o grubości około 5-6 cm) zapewniają wytrzymałość, sztywność i odporność na czynniki zewnętrzne, chroniąc także przed uszkodzeniami podczas transportu. Jedna z zewnętrznych warstw zawiera dodatek materiału zmienno-fazowego PCM, który poprawia zdolność akumulowania ciepła przez bloczek. Środkowa warstwa o grubości 29 cm to lekka mieszanka o wysokich właściwościach termoizolacyjnych.
Zamiast wapna - spoiwo magnezjowe
Kluczowym elementem tej technologii jest połączenie paździerzy konopnych ze spoiwem magnezjowym, które zastępuje typowe dla takich kompozytów spoiwa wapienne. Jest ono uzyskiwane z wypalania skał z wapienia dolomitowego.
– Ma ono zdecydowanie lepsze parametry wytrzymałościowe w porównaniu z wapiennym, przez co mogliśmy zredukować jego ilość, zachowując wystarczające właściwości wytrzymałościowe. Mając większą proporcję organicznych, wysoko porowatych wypełniaczy (paździerzy), a mniejszy udział spoiwa, udało się nam poprawić zdolność izolowania termicznego. W efekcie uzyskaliśmy lekki bloczek o dobrych parametrach termoizolacyjnych – wyjaśnia dr inż. Brzyski.
Beton konopny – jak się z niego buduje?
W Polsce pierwsze domy wzniesione przez pasjonatów tej technologii zostały wzniesione z betonu konopnego powstałej z mieszanki wapna i paździerzy w odpowiednich proporcjach przygotowywanej na placu budowy. Taka masa nie wymaga pośpiechu podczas prac. Wypełnia się nią oszalowany fragment ściany do pewnej wysokości i zagęszcza. Po przeschnięciu szalunek zdejmuje się i nakłada na nowy fragment. To dość pracochłonny proces, który może zostać skrócony dzięki przemysłowemu wytwarzaniu gotowych elementów do budowy. Są już dostępne na rynku bloczki z betonu konopnego, które muruje się podobnie jak z innych materiałów. Do połączenia w murze używa się cienkowarstwowej zaprawy wapiennej. Do wiodących producentów należą firmy francuskie.
Beton konopny w formie tylko izolacji wewnętrznej może być stosowany też w postaci gotowych bloczków, ale również jako przygotowywana na placu budowy zaprawa. W takiej formie wypełni wszelkie nierówności podłoża, niwelując efekt krzywej ściany.
Do wykończenia ścian z betonu konopnego można użyć tynków wapiennych i glinianych oraz farb umożliwiających swobodne przenikanie pary wodnej. Można także zastosować elewacje suche montowane w postaci okładzin.
