Spis treści
- Czarne deski na elewacji
- Technika Shou Sugi Ban z Japonii
- Technika yakisugi - opalany cedr
- Jakie gatunki nadają się do opalania?
- Zalety elewacji z opalanych desek
- Proces opalania drewna
Czarne deski na elewacji
200 albo 300 zł za metr kwadratowy, a może być nawet za 400. Tyle kosztuje deska, która wygląda jak po pożarze. Bo też Shou Sugi Ban to tradycyjna japońska metoda konserwacji drewna za pomocą ognia. Jednak jest to opalanie kontrolowane, które prowadzi do zwęglenia wierzchniej warstwy celulozy, a wysoka temperatura zamyka komórki w głębszych warstwach. Sprawia to, że opalane drewno jest wyjątkowo trwałe i odporne. Możecie też usłyszeć o Yakisugi - tradycyjnie tak określano technikę obróbki cedru, a obróbkę innych gatunków - właśnie Shou Sugi Ban.
Technika Shou Sugi Ban z Japonii
Aż trudno to sobie wyobrazić, ale w Japonii, gdzie narodziła się ta technika, to rozwiązanie pragmatyczne i budżetowe, wciąż stosowane i tanie. Technika ta rozwinęła się bowiem w XVIII wieku, gdy rolnicy szukali skutecznych sposobów na ochronę i przedłużenie żywotności drewnianych domów wiejskich. Ale nie znano jeszcze chemikaliów. Yakisugi pojawiło się jako odpowiedź na wyzwania stawiane przez wilgotny i zmienny klimat. Rolnicy odkryli, że zwęglenie powierzchni drewna czyni je bardziej odpornym na warunki atmosferyczne i szkodliwe owady.
W ostatnich latach Yakisugi i Shou Sugi Ban zyskało międzynarodowe uznanie. Ale o ile w Japonii stosuje się takie deski w zasadzie w każdym regionie nieco inaczej - np. łącząc ciemny fragment elewacji z białym stiukiem, na Zachodzie kojarzymy ją jako jednorodną, ciemną, niemal czarną i dużą powierzchnię. I elegancką.
Technika yakisugi - opalany cedr
Ten dom pod Warszawą zbudowano z prefabrykatów w technologii CLT. Do wykończenia obiektu architekci zastosowali drewno opalane w technice yakisugi oraz antracytową blachę.
Zobacz:
Parterowy dom w Żółwinie z czarną elewacją z opalanego w technice yakisugi drewna
Jakie gatunki nadają się do opalania?
Najczęściej techniką Shou Sugi Ban obrabia się materiał z drzew iglastych, takich jak sosna, świerk, jodła, cedr (Yakisugi), cyprys oraz modrzew.
W Polsce jest coraz więcej budynków z elewacją z opalanych desek. Np. dom, który odwołuje się do tradycyjnej architektury drewnianej w okolicy i zabytkowego kościoła pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Górce Kościelnickiej. Budynek miał się wkomponować w otaczający krajobraz, stąd wybór technologii drewnianej i wykończenia elewacji deską, malowaną na czarno.
Dom z kręconymi schodami i czarną elewacją
Zalety elewacji z opalanych desek
- Produkcja bez udziału środków chemicznych.
- Drewno poddane technice Shou Sugi Ban jest trwalsze niż tradycyjnie obrabiane drewno
- Jest wytrzymałe i nie wymaga regularnej konserwacji
- Nie wymaga też częstego malowania, co może znacząco obniżyć koszty utrzymania budynku
- Niestraszne jej są wilgoć, wysokie i niskie temperatury ani promieniowanie słoneczne
Opalane deski na elewacji wyglądają oryginalnie i przykuwają uwagę, ale też są naturalne - nadadzą się świetnie do domów typu stodoła albo domów utrzymanych w stylistyce rustykalnej. Jako okładzina elewacji opalane drewno będzie nam służyć lata, ale można też można z niego zrobić meble czy ogrodzenie
Opalane drewno Shou Sugi Ban (Yakisugi) dostępne jest dzisiaj w różnych wybarwieniach – od szarych, poprzez bursztynowe, aż na ciemnych odcieniach brązu i głębokiej czerni kończąc.
Proces opalania drewna
Oczywiście, dawniej wszystko to było robione ręcznie. Dziś - ręcznie lub maszynowo. Ale ważne jest zachowanie odpowiedniej temperatury - minimum 250 stopni Celsjusza, a często nawet ponad 1200 stopni - a także przestrzeganie określonego czasu opalania. A czas opalania zależy od wilgotności surowca oraz pożądanego efektu.
Kolejno deski są wycierane i myte, a na koniec zabezpieczane naturalnym olejem.
Zobacz zdjęcia czarnych budynków
Osada Marszewo z modrzewiowych desek opalanych metodą Shou Sugi Ban
