Garaż przy domu – jak wybrać? Jedno- czy dwustanowiskowy, jaka brama, jaki wjazd?
To jeden z pierwszych dylematów, z którym musi się zmierzyć inwestor budujący dom. Zaraz pojawią się kolejne pytania: jedno- czy dwustanowiskowy garaż? Jaką bramą zamykany? Jakiej szerokości wjazd do garażu? Omawiamy różne dylematy związane z wyborem miejsca dla samochodu, analizując aspekt praktyczny.
Autor: Andrzej Papliński
Dom z garażem w bryle budynku to zawsze wyzwanie estetyczne – jak sprawić, by nie wyszedł z tego dom dla samochodu
Spis treści
- Garaż - razem z domem czy osobno?
- Czy dom z garażem może być ładny?
- Jak duży ma być mały garaż?
- Czy wszystkie drogi prowadzą do garażu?
- Instalacje w garażu
- Ogrzewać garaż czy nie?
- Garaż dla samochodu czy dla słońca?
- Brama garażowa
- Jaki sposób otwierania bramy wybrać?
- Kiedy montować bramę garażową?
- Projekt domu z garażem i wiatą
- Projekt domu z garażem z boku bryły
Garaż - razem z domem czy osobno?
Jeśli chcemy wsiadać do ciepłego samochodu, rozpakowywać zakupy z bagażnika już w domu, to oczywistym wyborem będzie garaż w bryle budynku. Wsiadanie do auta bez konieczności skrobania zalodzonych szyb? To się właścicielowi domu po prostu należy.
Garaż w bryle budynku będzie zwykle tańszy w budowie niż wolno stojący. Garaż jako niezależny budynek będzie dobrym wyborem, jeśli mamy dużą działkę i dla zasady nie chcemy dzielić domu z samochodem. Na rozległych działkach dom i garaż mogą tworzyć efektowny dziedziniec. Często też różne formy zadaszenia, wiata albo podcień łączą garaż z domem, pozwalając przejść suchą stopą w czasie deszczu. Opcja wolno stojąca to również dobry sposób, by zasłonić się przed niechcianym widokiem czy sąsiedztwem. Taki garaż powinien być zlokalizowany raczej blisko bramy wjazdowej, żeby właściciel nie miał problemów z odśnieżaniem podjazdu. Między garażem a bramą powinno być jednak tyle miejsca, żeby można było swobodnie parkować samochody, także gości.
- Będzie miał wygodne przejście do domu.
- Samochód będzie zawsze gotowy do jazdy, nie trzeba będzie skrobać szyb.
- Garaż to także przestrzeń techniczna i magazynowa w domu.
- Można poszerzyć garaż o wnękę do prac technicznych czy jako miejsce postojowe nie tylko dla samochodu.
- Dobrze ocieplony garaż nie przyczynia się do strat ciepła. Może być ogrzewany.
- Może być jedno- lub dwustanowiskowy.
- Jest niezależnym budynkiem na działce, często tworzy z domem reprezentacyjną zabudowę.
- Nie ma obawy, że spaliny i chłód dostaną się do wnętrza domu.
- Może być ogrzewany, ale jest to bardziej kłopotliwe rozwiązanie niż w garażu w bryle budynku.
- Może być poszerzony o przestrzeń gospodarczą i wiatę.
- Dach garażu, jeśli jest ze spadkiem, warto wykorzystać jako stelaż pod instalacje solarne.
- Może być jedno- lub dwustanowiskowy.
Czy dom z garażem może być ładny?
Garaż w bryle budynku jest wyzwaniem dla projektanta, a dla inwestora dylematem estetycznym. Patrząc na różne domy, widzimy nieraz, że to garaż zdominował budynek. Co najmniej dwie koncepcje wydają się też nieudane:
- nie zawsze dobrze wygląda garaż jednostanowiskowy w domu z dwuspadowym dachem, gdy jest zlicowany z elewacją frontową budynku;
- nieciekawy jest wygląd domu, w którym garaż z malutkim skośnym dachem jest przystawiony do ściany szczytowej.
Czytaj też: Funkcjonale domy z jednostanowiskowym garażem - top 5 projektów
Udane, miłe dla oka rozwiązania?
- Garaż w bryle budynku nie jest wprost częścią domu – jest wysunięty albo cofnięty względem bryły budynku.
- Dla garażu dostawionego do szczytu domu dobrym rozwiązaniem jest taki sam dach skośny, ale z obniżoną kalenicą.
- Uniwersalny jest garaż sześcian, a więc z płaskim dachem, dostawiony do boku domu. Wygląda nowocześnie, nawet z domem stylizowanym na dworek.
Rozwiązaniem ratującym elewację frontową przed dominacją garażu są podziały na elewacji – gzymsy, zastosowanie różnych faktur materiałów, kolorów i odcieni. Dom ze zróżnicowaną elewacją wydaje się bardziej proporcjonalny i mniejszy. Czy takie rozwiązania również wam się podobają? Sprawdźcie na stronie Murator PROJEKTY
Jak duży ma być mały garaż?
Szerokość garażu: zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie minimalna szerokość miejsca postojowego to 2,5 m, a długość 5 m.
Odległość od samochodu do ścian bocznych pomieszczenia musi wynosić co najmniej 30 cm. Czy będzie wystarczająca? Zdecydowanie nie. Trzeba będzie przeciskać się między samochodem a ścianą. Garaż musi być szerszy – rozsądne minimum dla garażu jednostanowiskowego to około 4 m, a dla dwustanowiskowego około 7 m. Tylko że… są jeszcze rowery, opony zimowe, bagażnik dachowy, hulajnogi, sanki, narty, narzędzia. A jeśli nie mamy na posesji domku ogrodowego, to także kosiarka. Warto w garażu ustawić też regał – zwykle o szerokości pół metra. A może zechcemy wstawić stół roboczy wzdłuż ściany? Do garażu trafią też zapełnione worki z plastikiem, makulaturą czy szkłem i zajmą całkiem sporo miejsca w oczekiwaniu na dzień odbioru posegregowanych odpadów. Garaż to zatem miejsce nie tylko na samochód. To także domowy magazyn, przestrzeń gospodarcza i robocza. Jeśli w domu lub na działce mamy wystarczająco dużo pomieszczeń gospodarczych, garaż nie musi być duży. A jeśli tych przestrzeni nie ma, samochód prędzej czy później przegra walkę o miejsce z kosiarką. Ideałem jest więc garaż poszerzony na przykład o dodatkową wnękę, w której można ustawić stół roboczy i gdzie jest wolne miejsce.
Wysokość pomieszczenia: wymagana w przepisach to minimum 220 cm w świetle garażu.
Długość garażu: do wymaganych w przepisach 5 m warto dodać chociaż metr, by swobodnie obchodzić auto czy wprowadzać rower.
Czy wszystkie drogi prowadzą do garażu?
Każdy garaż, który styka się z domem czy też jest w bryle budynku, powinien mieć przejście do części mieszkalnej. Bez tego całe zamierzenie projektowe raczej mija się z celem.
A dalej, między częścią mieszkalną a garażem powinna była śluza – kotłownia lub pomieszczenie gospodarcze, które można wykorzystać na spiżarnię – magazyn zakupów. Śluza izoluje dom od spalin i chłodu. Innym sprawdzonym rozwiązaniem jest przejście z garażu do wiatrołapu. Bardzo wygodne! Po przyjeździe do domu możemy zdjąć odzież wierzchnią; zwykle w pobliżu jest kuchnia, a więc również wnieść codzienne zakupy.
Warto szukać projektu, w którym z garażu jest wyjście także do ogrodu. Ideałem jest garaż, w którym od strony ogrodu jest dodatkowe pomieszczenie gospodarcze – składzik. Zgrupowanie pomieszczeń gospodarczych, technicznych wokół garażu sprawia, że dom jest wygodny. W części mieszkalnej robi się dużo miejsca.
Czytaj też: Domy z garażem podziemnym – 5 projektów, w których garaż jest częścią dodatkowej kondygnacji
- Plan miejscowy: określa wielkość powierzchni zielonej, tak zwanej powierzchni czynnej. Na małej działce budowa garażu wolno stojącego może być z tego powodu niemożliwa – zabraknie powierzchni pod zabudowę.
- Podatek od nieruchomości: za garaż w bryle budynku trzeba płacić jak za powierzchnię mieszkalną. Podatek od garażu wolno stojącego jest mniejszy – jak za budynek gospodarczy.
- Odległości: Garaż wolno stojący musi stać jak dom mieszkalny – minimum 4 m od granicy działki, jeśli ma na tę stronę ścianę z oknami lub drzwiami, a 3 m od granicy, jeśli ma ścianę ślepą. Na wąskich działkach, poniżej 16 m szerokości, może stać 1,5 m od granicy; również wtedy, jeśli pozwala na to plan miejscowy. Prawo pozwala też dostawić garaż do budynku sąsiada, który stoi w tak zwanej ostrej granicy.
Instalacje w garażu
Za garażem ciągnie się niezbyt ciekawa historia. Kiedyś był albo blaszanym pudłem, albo lodowatym pomieszczeniem w piwnicy. Były też zimne garaże z nieszczelnymi bramami, które otwierało się ręcznie. Ale od tego czasu wszystko się zmieniło...
Ogrzewać garaż czy nie?
Garaż w budynku, jeśli jest wysuniętą bryłą, powinien być odizolowany od części mieszkalnej, tak jak gdyby był wolno stojący, czyli muszą to być dwie niezależne bryły oddzielone 15-20 cm styropianu, przykryte wspólnym dachem. Ocieplony także strop, a w posadzce warstwa styropianu parkingowego. Również drzwi między garażem a domem powinny mieć podwyższoną izolacyjność cieplną. W domu energooszczędnym, a takie się teraz buduje, nie ma już mowy o znacznych stratach ciepła przez garaż. A jeśli zbudujemy ciepły garaż, dylemat – ogrzewać czy nie, wydaje się o wiele mniejszej wagi. Straty ciepła są na tyle małe, że umiarkowane ogrzewanie garażu nie będzie dużym kosztem. Chcemy korzystać z garażu bez drżenia z zimna! Minimalna zakładana temperatura to 5oC, ale rozsądniejsze wydaje się 15oC.
Jeśli w garażu jest umywalka, grzać trzeba już obowiązkowo, zatem powinien tam być choć jeden grzejnik.
Częsty dylemat – czy zimą samochodowi nie szkodzą tak skokowe i częste zmiany temperatury, z ujemnej na dodatnią i odwrotnie? Fachowcy od motoryzacji odpowiadają, że samochodowi nie służą wilgoć, rysowanie szyb skrobaczką, nadrywanie uszczelek przy próbie otwarcia zamarzniętych drzwi, a nie suche środowisko, łatwo włączający się niezmrożony silnik i szybkie osiąganie optymalnej temperatury.
Garaż powinien być zatem ciepły i – idąc dalej – dobrze oświetlony. Oświetlenie najlepiej boczne, żeby otwarta brama garażowa go nie zasłaniała. Kilka punktów świetlnych, jeden z myślą o oświetleniu otwartego bagażnika samochodu. Kilka gniazd elektrycznych, a jeśli planujemy mieć samochód elektryczny, także gniazdo trójfazowe. Koniecznie też przewód zasilania do napędu bramy garażowej. W posadzce odpływ, bo zimą będą się topić śnieg i lód z samochodu. By woda spływała, podłoga musi być ukształtowana z kilkoma spadkami. Podłoga w garażu będzie zwykle wykończona płytkami gresu o klasie ścieralności PEI 4 lub 5.
W garażu musi być też wentylacja, zazwyczaj grawitacyjna. Niektóre bramy garażowe są wyposażone w uchylny panel – w celu wietrzenia. Mogą też mieć w skrzydle w jednym segmencie okienka z tworzywa.
Przed bramą garażową korytko – odwodnienie liniowe odprowadzające opady i roztopy.
Garaż dla samochodu czy dla słońca?
Wracamy do garażu wolno stojącego. Parkowanie samochodu nie jest jedynym zadaniem, jakie przed nim stoi. Wielokrotnie już pisaliśmy w „Muratorze”, że dziś dom mieszkalny zmienia swój status – staje się samowystarczalny energetycznie, a nawet plusenergetyczny. Garaż ma zwykle dach skośny. To bezcenna powierzchnia do wykorzystania do produkcji energii! Dzięki panelom fotowoltaicznym dom produkuje na swoje potrzeby energię elektryczną, dzięki kolektorom słonecznym grzeje wodę użytkową; dzięki magazynom energii jest w stanie funkcjonować nawet kilka dni bez zasilania z sieci. W tę wizję wpisuje się samochód elektryczny zasilany energią z własnej instalacji.
Warto spojrzeć na garaż nie tylko jako na dom dla samochodu i mebli ogrodowych. To także stelaż dla instalacji solarnych i powierzchnia techniczna dla akumulatorów energii. Budując, warto więc pomyśleć, by nasz garaż miał połać dachu skierowaną na południe lub na zachód. Garaż jest też świetnym miejscem na usytuowanie magazynu energii – akumulatory stanowią jakieś potencjalne zagrożenie, po co to więc mieć w domu? Falownik także może wisieć w garażu.
Ciekawą ideą jest gromadzenie ciepłej wody użytkowej w okresach przejściowych, kiedy świeci słońce. 1000-litrowy zbiornik można umieścić w garażu. Namawiamy do tego, by wpisać garaż w energooszczędny plan dla domu.
Gdzie jeszcze bezpiecznie parkować samochód? Bardzo dobrym pomysłem jest wiata. W różnych wariantach – wolno stojąca albo jako element budynku lub wolno stojącego garażu. Nie zawsze chcemy otwierać bramę i wjeżdżać do garażu. Wiata do pewnego stopnia chroni auto przed deszczem i zimowym zamarzaniem szyb. No i jest zdecydowanie tańsza w budowie niż garaż.
Na rynku jest też ciekawa oferta – garaż podziemny. Dosłownie – kontener zakopany w ziemi. Samochód najeżdża na platformę, która opuszcza się na dno garażu, od góry zasuwa się zamknięcie. Operacja trwa krótko, sterowanie odbywa się za pomocą aplikacji. Garaż jest szczelny, po zamknięciu można śmiało chodzić po górnej platformie, a nawet parkować na niej samochód. W razie braku zasilania auto można wydobyć za pomocą awaryjnej korby. W przypadku przeprowadzki garaż podziemny można wykopać i przewieźć w inne miejsce.
I jeszcze jedno rozwiązanie – taras na garażu. Zamiast daszku na dostawionym do budynku garażu można mieć sporą przestrzeń rekreacyjną. Oczywiście, wykonanie podłogi na takim tarasie to wyzwanie technicznie i koszt, bo w naszym klimacie same płytki z fugami długo nie wytrzymają. Ale jeśli dom stoi w pięknym miejscu, z góry otwiera się czarowny widok, może warto?
Brama garażowa
Producenci bram garażowych w Polsce to światowa liga. To dobra wiadomość dla właściciela domu. Może wybrać markowy produkt, który będzie służył bezawaryjnie przez lata. Wybór jest tak ogromny, że warto przeanalizować temat pod kątem praktycznym – jak będziemy korzystali z garażu. Od tego zależeć powinno, jaką wybierzemy bramę.
Jaki sposób otwierania bramy wybrać?
Zgodnie z warunkami technicznymi współczynnik przenikania ciepła U bramy w ogrzewanym garażu nie może być wyższy niż 1,3 W/(m2·K). Zwykle więc brama garażowa jest wypełniona pianką poliuretanową o grubości 4 cm. To program minimum. Można też kupić bramę garażową z izolacją 6 cm i o współczynniku U = 1,0 W/(m2·K).
Szczelność każdej bramy zapewnia system uszczelek wokół skrzydła. Solidność bram garażowych może być miłym zaskoczeniem, podobnie jak dostępnych kolorów z całej palety RAL i materiałów wykończeniowych oraz faktur skrzydeł.
Najczęstszy dylemat? W jaki sposób ma się otwierać brama garażowa. Odpowiedź powinna być znana już na etapie projektu, bo każdy typ bramy potrzebuje więcej lub mniej miejsca wokół otworu wjazdowego i pod sufitem. Trzeba tam zmieścić mechanizm otwierania bramy, prowadnice, napęd. Bezpieczne minimum to 10 cm na węgarki, czyli boki otworu bramy garażowej; 15 cm nad nadprożem, czyli od krawędzi otworu wjazdowego do sufitu.
Jaki sposób otwierania mamy do wyboru? Mały przegląd:
- najpopularniejsza jest brama segmentowa górna – skrzydło unosi się do góry, wsuwając po prowadnicach w głąb garażu pod sufitem;
- brama segmentowa boczna – skrzydło przesuwa się na boczną ścianę;
- brama uchylna – sztywne skrzydło wysuwa się w kierunku podjazdu, po czym nadal w pozycji na baczność chowa pod sufitem garażu;
- brama rolowana (roletowa) – lamele nawijają się na wał w kasecie nad wjazdem. Wymaga najwięcej miejsca nad nadprożem otworu wjazdowego;
- są też tradycyjne bramy rozwierane.
Jaką bramę wybrać? Taką, jaką przewidziano w projekcie – wszystkie będą dobrze realizować swoje zadanie. Warto tylko się zastanowić, jak często nasza brama będzie otwierana w ciągu dnia. Jeśli bardzo często, bo w garażu jest rowerek, hulajnoga, wózek spacerowy itp., to ciągłe otwieranie bramy segmentowej górnej będzie dość uciążliwe. Każde otwarcie to też mimowolne pokazywanie osobom postronnym zawartości naszego garażu. Z tego względu warto rozważyć, czy nie będzie praktyczniejsza brama segmentowa boczna, bo tej nie trzeba otwierać do końca, żeby wejść do środka. Jednak jest to rozwiązanie mniej popularne. Najwygodniej jest, gdy są drzwi z garażu – do ogrodu albo drzwi techniczne w bramie garażowej.
Zwróćmy jeszcze uwagę na szerokość i wysokość bramy garażowej. Samochody stają się coraz większe! SUV z rozłożonymi lusterkami będzie miał 220 cm szerokości. Minimalny wymiar dla bramy garażowej – 230 cm – to zdecydowanie za wąsko. A jeśli wielki samochód ma bagażnik na dachu, to 220 cm wysokości bramy garażowej także będzie niewystarczające. Optymalna wysokość wjazdu dla dużego samochodu to 230-260 cm, szerokość minimum 250 cm dla jednego samochodu, 500 cm dla dwóch. Mamy dwustanowiskowy garaż i kolejny dylemat – brama garażowa pojedyncza czy podwójna? Decydują między innymi względy estetyczne. Nowoczesne domy lubią raczej szerokie podwójne bramy, a domy stylowe – dwie pojedyncze. Jeśli patrzeć praktyczne – jedna duża brama jest tańsza niż dwie pojedyncze; ułatwi manewrowanie pojazdami; jeden pilot jest poręczniejszy niż dwa piloty. Dobra brama jest bezpieczna. Odporność na włamanie – najlepiej klasa RC3 (wytrzymałość na zastosowanie przez włamywacza większych narzędzi, takich jak łom, przecinak czy wiertarka mechaniczna) oraz obowiązkowa Deklaracja Właściwości Użytkowych – znak CE.
Szereg zabezpieczeń chroni użytkowników i samochód przed niekontrolowanym zamknięciem się bramy czy opadnięciem skrzydła. Czujnik reaguje na przeszkodę – zatrzymuje skrzydło, cofa o odcinek lub do pozycji wyjściowej. Gdy nie ma zasilania, markowa brama powinna dać się otworzyć ręcznie. Warto też mieć włącznik w garażu – przy napędzie lub na ścianie, by nie zawsze potrzebny był pilot do otworzenia bramy.
Dziś standardem jest także automatyka; sekwencja zdarzeń – otwiera się brama wjazdowa, wyłącza alarm, otwiera brama garażowa. Zarządzanie zdalne za pomocą aplikacji, automatyczne kodowanie z wykorzystaniem miliarda kombinacji, by uniemożliwić przejęcie przez złodzieja sygnału radiowego z pilota.
Kiedy montować bramę garażową?
Inwestorzy zwykle chcą jak najszybciej wstawiać bramę, by w ten sposób zamknąć budynek na etapie prac wykończeniowych. To błąd. Brama będzie narażona na uszkodzenia mechaniczne, bo garaż na pewno stanie się warsztatem i magazynem dla instalatorów, malarzy, glazurników. Żywotność mechanizmów bramy garażowej skróci wszechobecny pył.
Bramę można zamontować, jeśli są już wykonane w garażu tynki i docelowa posadzka. Zakup bramy wiąże się zawsze z wizytą pracownika firmy wykonawczej. To bardzo dobra praktyka, pozwalająca uniknąć takich błędów, jak zamówienie bramy garażowej o niewłaściwych wymiarach czy w ogóle nieodpowiedniej bramy. Może się okazać, że jakaś belka uniemożliwia montaż bramy segmentowej górnej albo jest otwór wjazdowy, a nie ma węgarków. Markowa brama garażowa i autoryzowana firma wykonawcza – to podstawa. Tu nie ma dylematu, czy zaoszczędzić na bramie i ekipie wykonawczej. Brama ma bezawaryjnie służyć 20 lat, 25 tys. cykli otwarcia i zamknięcia skrzydła, więc oszczędności z perspektywy czasu nie mają sensu.
Zły montaż to okazja do wielu błędów – niewypoziomowane prowadnice, niewłaściwa regulacja sprężyn, brak wyważenia skrzydła, nieszczelność bramy. Różne hałasy, piszczenie przesuwających się rolek, trzaski, odgłos ocierania czy wyraźne odczucie wiania zimna – to symptomy, że coś złego dzieje się z bramą.
Producenci dają 5, a nawet 10 lat gwarancji na bramę i 5 lat na napęd, ale warunkiem jest coroczny przegląd. O bramę trzeba po prostu dbać jak o samochód czy urządzenie grzewcze, także po okresie gwarancji.
Właściciel garażu może też ułatwiać bramie jej pracę – spryskując na zimę zawiasy i rolki specjalnie do tego przeznaczonym silikonem, można też użyć suchego smaru. Mechanizm będzie lżej i ciszej pracował. Silikon chroni gumy i uszczelki przez twardnieniem; usuwa też wilgoć, a dzięki temu brama nie będzie przymarzać ani się blokować.
Projekt domu z garażem i wiatą
Projekt domu z garażem z boku bryły
Wolno stojący z pomieszczeniem gospodarczym i wiatą
Połączenie garażu z domem
