Październik w ogrodzie: sadzenie róż jesienią i inne prace
Październik w ogrodzie to czas sadzenia róż, choć większość roślin szykuje się już do zimy. Kwitną co prawda jeszcze ostatnie kwiaty, ale dżdżyste dni i spadające z drzew liście przypominają, że sezon już się kończy. Nie oznacza to jednak, że w październiku w ogrodzie nic już nie musimy robić. Jakie prace w ogrodzie czekają na nas w październiku?
Październik w ogrodzie to najlepszy czas na sadzenie większości krzewów i drzew liściastych – zarówno owocowych, jak i ozdobnych – szczególnie tych zakupionych z odkrytymi korzeniami. Kupujemy i sadzimy rośliny pozbawione liści. W miejscu, gdzie chcemy posadzić roślinę wykopujemy dołek, warto do niego wsypać trochę kompostu lub ziemi ogrodniczej. Pamiętajmy, aby po posadzeniu starannie podlać rośliny.
Jeśli zakupionych roślin z odkrytymi korzeniami nie możemy posadzić od razu po przywiezieniu do ogrodu, trzeba je zadołować, aby przetrzymały do momentu, gdy będziemy mieli czas na posadzenie. W tym celu wykopujemy płytki dołek, w którym zagłębiamy korzenie kupionych roślin, przysypujemy je ziemią i mocno podlewamy.
Nawożenie: prace ogrodowe w październiku
Październik w ogrodzie to doskonała pora na nawożenie, możemy użyć kompostu lub nawozów - fosforowych i potasowych. Nie stosujemy w tym czasie nawozów azotowych, gdyż przedłużają one okres wegetacji drzew i krzewów – pędy nie zdążą przed zimą zdrewnieć i podczas mrozów przemarzną. Nawozy rozkładamy wokół drzew i krzewów koliście – najwięcej drobnych, aktywnych korzeni pobierających wodę z solami mineralnymi znajduje się nie przy pniu, lecz na obrzeżu rzutu korony. Nawozy płytko mieszamy z ziemią.
W październiku rośliny pochodzące z ciepłych rejonów świata, które nie są w pełni odporne na mróz, warto zabezpieczyć na zimę, na przykład przez kopczykowanie, czyli obsypanie nasady pędów ziemią bądź korą do 20–40 cm wysokości. Jeśli zimą przemarzną pędy, to wiosną roślina odbije z dolnych, okrytych kopczykiem części. Tak zabezpiecza się między innymi róże, powojniki, młode klony palmowe, budleje, ketmie syryjskie.
Sadzenie róż w październiku
W październiku w ogrodzie sadzimy róże – zdążą się do zimy ukorzenić i wiosną w pełni rozpoczną wegetację. Najlepsze dla róż jest miejsce słoneczne i osłonięte od wiatru. Krzewy sadzimy w wilgotnym, piaszczysto-gliniastym podłożu o dużej zawartości próchnicy. Miejsce pod sadzenie krzewów róż należy odpowiednio przygotować: przekopać głęboko ziemię (na około 40 cm) i wymieszać ją z nawozem, najlepiej specjalnie przeznaczonym dla róż (według zaleceń na opakowaniu nawozu) lub dobrze rozłożonym kompostem (6–8 kg/m2). Krzewy można posadzić po dwóch tygodniach. Po posadzeniu rośliny należy obsypać kopczykiem ziemi wysokości około 20 cm.
Quiz: dokończ przysłowia na październik
Październik w ogrodzie: siew roślin jednorocznych
Wiele roślin, zwłaszcza jednorocznych, zakwitnie w przyszłym roku znacznie wcześniej, jeśli posiejemy je jesienią. W październiku można posiać:
- czarnuszki,
- chabry (piżmowe i bławatki),
- dimorfoteki,
- eszolcje,
- kochie (mietelniki),
- kosmosy,
- maki (polne i lekarskie),
- nagietki,
- ostróżki,
- ubiorki (gorzkie i tarczowe),
- gipsówki wytworne.
Siewki, które pojawią się jeszcze przed zimą, należy okryć igliwiem (gałązkami roślin iglastych).
Październik to dobra pora na dzielenie i sadzenie bylin. W tym miesiącu sadzimy konwalie, wybierając dla nich miejsce półcieniste bądź zacienione, na przykład pod drzewami. Kłącza konwalii sadzi się 2 cm pod ziemią w rzędach oddalonych od siebie o 20–25 cm, w odstępach w rzędzie 3–4 cm. Pamiętajmy jednak, że przesadzać je można tylko z ogrodów, bo te leśne są pod ochroną.
Październik w ogrodzie: sadzenie i wykopywanie roślin cebulowych
Do połowy października sadzimy cebule czosnków ozdobnych, kosaćców cebulowych, cebulic, szafirków, śniedków, przebiśniegów, tulipanów, lilii, bulwki krokusów oraz iksje (po pierwszych przymrozkach miejsca, gdzie są posadzone przykrywamy 2-4 centymetrową warstwą kory lub torfu).
Wykopujemy cebule roślin niezimujących w gruncie: acidanter, galtonii, eukomisów i, jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, mieczyków ogrodowych. Po pierwszych przymrozkach wykopujemy begonie bulwiaste, dalie i pacioreczniki (kanny). Pędy przycinamy pozostawiając 10–15 cm. Karpy dalii układamy przyciętymi pędami w dół, aby wypłynął z nich sok, po kilku dniach, gdy przeschną, umieszczamy w skrzynkach i przysypujemy torfem lub korą. Przechowujemy je w chłodnych i ciemnych pomieszczeniach. W takich samych warunkach przechowujemy przesypane torfem bądź korą karpy pacioreczników i bulwy begonii. Jeśli nie dysponujemy chłodnym, widnym pomieszczeniem, w którym możemy przetrzymać zimą datury, przycinamy im pędy i ustawiamy donice w ciemnej piwnicy.
Październik w ogrodzie: rośliny balkonowe i tarasowe
Jeśli do tej pory nie przenieśliśmy z balkonów i tarasów roślin doniczkowych wystawionych tam na okres letni, zróbmy to koniecznie w październiku. Nie wytrzymają one niskich temperatur i przymrozków.
Miejsca, na których rosły rośliny jednoroczne, należy oczyścić i przygotować na przyszły rok. Po wykopaniu roślin dokładnie pielimy usuwając wszystkie chwasty i spulchniamy glebę. Potem nawozimy ziemię wykorzystując do tego nawóz organiczny – obornik bądź nawozy mineralne. Obornik do wiosny zdąży się rozłożyć w glebie i rośliny będą mogły w przyszłym sezonie korzystać z zawartych w nim składników pokarmowych. Stosuje się go co 3–4 lata w ilości 40–60 kg na 10 m2. Szybkość rozkładu obornika zależy od wilgotności gleby i dostępu powietrza i z tego względu na cięższych glebach obornik przekopuje się płytko, a na lżejszych – głębiej. Po 4 tygodniach, gdy gleba jeszcze nie zdąży przemarznąć, miejsca w których zastosowano obornik należy ponownie przekopać – teraz już głęboko i najlepiej nie wyrównywać powierzchni. Jeśli natomiast wybraliśmy nawozy mineralne, to zasilamy dużymi dawkami nawozów potasowych i fosforowych, po czym glebę głęboko przekopujemy. Można też jesienią zastosować połowę dawki fosforu i potasu, a drugą połowę dopiero wiosną. Jesienią nie zasilamy nawozami azotowymi.
Październik w ogrodzie: oczyszczanie oczek i stawu z mułu
Przycinamy zwiędnięte pędy roślin. Dno małych zbiorników oczyszczamy z mułu. Wymieniamy przed zimą część wody i rozciągamy nad powierzchnią stawu siatkę zatrzymującą opadające z drzew liście. Jeśli zapowiadane są spadki temperatury poniżej 0 st. C, wrażliwe na mróz rośliny opuszczamy w koszach na dno stawu. Jeśli zbiornik ma mniej niż 1 m głębokości, rośliny umieszczamy w pojemnikach z wodą i przenosimy do widnych i chłodnych pomieszczeń. Niektóre rośliny wodne, na przykład piscja, salwinia, hiacynt wodny, nie przetrwają zimy w zbiorniku wodnym na zewnątrz, nie są bowiem mrozoodporne. Jeśli chcemy zachować je do następnego sezonu należy wyłowić je i przechować w pojemniku z wodą ustawionym w jasnym pomieszczeniu, w którym temperatura wynosi 15–18 st. C.
Październik w ogrodzie: ostatnie koszenie trawnika
W październiku jeszcze co najmniej dwa razy kosimy trawnik. Jeśli jest sucho - podlewamy. Po skoszeniu możemy rozłożyć na trawniku cienką (około 0,5 cm) warstwę dojrzałego kompostu przesianego przez siatkę o oczkach średnicy 1 cm.
Październik w ogrodzie: kompost
Wyjmujemy gotowy kompost ze spodu pryzmy i rozkładamy wokół roślin. Nierozłożone resztki ponownie wrzucamy na kompost. Dorzucamy też wszelkie odpady organiczne z gospodarstwa domowego i roślinne z ogrodu.
