Oczko wodne budowa - z czego zbudować oczko wodne? Niecki, filtry, skimmery
Mały zbiornik wodny, np. oczko wodne to marzenie wielu posiadaczy ogrodów. Jak zrobić oczko wodne? Można zbudować je samodzielnie, ale wcześniej trzeba się zastanowić nad wyborem materiałów i wyposażeniem. Oczko wodne budowa: poradnik.
Chcesz mieć oczko wodne? Radzimy, jak je zrobić. Jeżeli na działce podłoże jest gliniaste, a poziom wody gruntowej wysoki, możemy się zdecydować na założenie zamiast oczka wodnego - stawu naturalnego. Wystarczy uformować nieckę i odpowiednio ją pogłębić, a wkrótce spłynie do niej woda i będzie się utrzymywała na stałym poziomie (co prawda długotrwała susza spowoduje obniżenie lustra, ale po pierwszym deszczu woda zostanie uzupełniona). Jeśli jednak grunt jest przepuszczalny, woda szybko wsiąka w podłoże i odpływa (a tak jest najczęściej), nieckę stawu trzeba uszczelnić.
Oczko wodne budowa: jakie dno oczka wodnego
Folie i wykładziny do budowy oczka wodnego. Do uszczelniania oczek wodnych należy używać materiałów specjalistycznych, bo choć inne będą kusić na przykład niższą ceną, mogą zawierać szkodliwe dla roślin i zwierząt rozpuszczalne w wodzie związki chemiczne. W sprzedaży są folie do budowy oczka wodnego z polichlorku winylu (PCW) grubości 0,5-1,5 mm oraz z polietylenu (PE) grubości 0,5-1,0 mm, a także wykładziny z kauczuku syntetycznego (EPDM) zalecane do zbiorników o większej pojemności i głębokości, bo są elastyczne i odporne na rozciąganie. Można wybierać do zrobienia oczka wodnego między foliami czarnymi, niebieskimi oraz wzorzystymi (z nadrukiem kamieni). Są też takie, których jedna strona jest pokryta drobnym żwirem (doskonale imitują naturalne podłoże). Do budowy oczek wodnych głębokości mniejszej niż 0,8 m nadaje się folia grubości do 0,8 mm. Folia w zbiornikach głębokości 0,8-1,5 m powinna mieć grubość nie mniejszą niż 1 mm, a jeśli głębokość przekracza 1,5 m, warto zastosować mocną wykładzinę z kauczuku syntetycznego.
Oczko wodne budowa: gotowe niecki
Można kupić gotowe niecki do budowy oczka wodnego. Oferta jest bardzo szeroka. Do wyboru są nie tylko niewielkie formy o pojemności od 120 do 500 l, ale też duże – nawet 9000 l. Mają rozmaite kształty i wymodelowane półki, na których ustawia się rośliny, a więc można założyć oczko wodne różnej wielkości i kształtu. Są wykonane z polietylenu (PE) lub poliestrów wzmocnionych włóknem szklanym.
Budowa oczka wodnego: niecka z betonu
Beton zbrojony i budowa oczka wodnego. Do zrobienia niecki oczka wodnego należy użyć betonu klasy co najmniej B25 o wodoszczelności nie mniejszej niż W4 (inaczej powierzchnię trzeba pokryć warstwą izolacji wodoodpornej, ale wtedy do wody mogą przenikać szkodliwe substancje). Ściany niecki powinny być grubsze niż 15 cm i zbrojone prętami średnicy 3-6 mm lub siatką podtynkową.
Oczko wodne budowa: glina
Glina. W cegielniach można kupić suszoną mieloną glinę lub niewypalone cegły, które po napęcznieniu tworzą nieprzepuszczalną warstwę. Na dnie ukształtowanej niecki oczka wodnego rozkłada się tyle gliny lub cegiełek, aby po zwilżeniu i dokładnym ubiciu powstała jednolita warstwa grubości co najmniej 15 cm.
Maty bentonitowe do oczek wodnych. Do uszczelnienia dna oczka wodnego używa się specjalnych mat złożonych z dwóch warstw włókniny z wprasowanym między nimi granulatem bentonitowym (jest to skała, która pęcznieje pod wpływem wilgoci i staje się nieprzepuszczalna). Po rozłożeniu w niecce oczka dociska się je mniej więcej 40-centymetrową warstwą ziemi lub piasku. Do wykonania takiej niecki w oczku wodnym warto zatrudnić specjalistyczną firmę – pozwoli to uniknąć błędów.Wytłoczki do budowy strumienia. Jeżeli chcemy wzbogacić ogród o strumień, możemy skorzystać z gotowych modułów, które łączymy, tworząc koryto dowolnej długości i kształtu. Elementy te są wykonane z żywicy poliestrowej lub poliestru wzmocnionego włóknem szklanym.
Filtry do oczka wodnego
Jeśli staw czy oczko wodne nie są na tyle duży, a życie w nim na tyle urozmaicone, by powstała naturalna równowaga biologiczna, trzeba zainstalować filtr. Woda powinna przechodzić przez niego co najmniej raz na dziesięć godzin, a im mniejsze i płytsze oczko wodne – tym częściej. Przyjmuje się, że w oczku wodnym o pojemności do 10 m3 cała woda musi być przepompowana raz na dwie godziny. Do wyboru mamy filtry zewnętrzne umieszczane poza zbiornikiem lub w strefie wody płytkiej oraz takie, które montuje się na dnie oczka wodnego (polecane są do zbiorników o pojemności do 8 m3). Mogą być ciśnieniowe lub przepływowe.
Filtry ciśnieniowe do oczka wodnego - nadają się do zbiorników o pojemności do 15 m3. Współpracują z pompą, która zasila w wodę jednocześnie kaskadę, strumyk lub fontannę (w stawie wystarczy zainstalować jedną pompę – woda jest przez nią tłoczona do filtra, a z niego może być kierowana do innych urządzeń). Filtry przepływowe są polecane do dużych oczek wodnych. Wymagają osobnej pompy (do zasilania innych urządzeń trzeba zainstalować drugą). Mają kilkustopniowy system oczyszczania. Woda przepływająca przez system filtrów jest czyszczona mechanicznie i biologicznie (przez złoża bakterii). System musi działać nieprzerwanie; w przeciwnym razie zamierają mikroorganizmy, które żyją dzięki składnikom odżywczym osadzającym się na filtrze. System filtrujący uruchamiamy, używając startera bakteryjnego (a potem robimy to każdej kolejnej wiosny, gdy temperatura wody osiągnie 10-12°C, oraz po każdym wyłączeniu filtra na dłużej niż trzy dni). Większość nowoczesnych filtrów ma zainstalowane lampy UV, które niszczą glony i mikroorganizmy chorobotwórcze. Jeżeli takiej lampy nie ma – można dokupić oddzielne urządzenie. Kupując filtr do oczka wodnego, należy sprawdzić na opakowaniu, do zbiornika o jakiej pojemności jest przeznaczony.
Pompy do oczka wodnego
Pompy to niezbędne wyposażenie oczka wodnego. Są niezbędne do sprawnego funkcjonowania urządzeń zapewniających przepływ i oczyszczanie wody w oczku wodnym czy stawie. Pompę zwykle umieszcza się na dnie zbiornika, skąd kieruje wodę do filtra (może zasysać wodę z zanieczyszczeniami średnicy do 10 mm). W niewielkich oczkach wodnych możemy też wykorzystać wygodne w obsłudze kompaktowe urządzenie, w którym pompa i filtr znajdują się we wspólnej obudowie. Aby odpowiednio dobrać pompę, trzeba pamiętać, że musi być dostosowana do urządzeń, do których tłoczy wodę, i do wielkości stawu. Zakłada się, że w niewielkim zbiorniku (do 10 m3) powinna w ciągu godziny przepompować połowę wody, w większym nie musi być aż tak wydajna (wartość ta podawana jest na opakowaniu w m3/godzinę). Jeśli ma zasilać fontannę lub kaskadę w oczku wodnym, ważna jest informacja o wysokości podnoszenia wody (Hmax.). Faktyczna wysokość podnoszenia wody będzie prawdopodobnie 1/4-1/2 mniejsza niż podana w charakterystyce urządzenia, bo woda napotyka na swej drodze opór. Jeżeli pompa ma zasilać równocześnie filtr zewnętrzny i fontannę, musi mieć większą wydajność i podnosić wodę na większą wysokość.
Skimmery do oczka wodnego
Skimmery służą do zbierania zanieczyszczeń z powierzchni wody. Są szczególnie przydatne, gdy oczko wodne jest otoczone wysoką roślinnością, bo opadające liście nie tylko pływają po powierzchni, ale też opadają na dno, gdzie gniją. Skimmer do oczka wodnego działa jak odkurzacz. Jest zasilany własną pompą wodną (wmontowaną w obudowę lub sprzedawaną w zestawie), ale może też być przeznaczony do podłączenia do pompy pracującej w stawie. W ostatnim przypadku należy to przewidzieć, kupując pompę o odpowiednio większej wydajności. Skimmery do oczka wodnego pływają swobodnie lub mocuje się je w miejscu najbardziej narażonym na zanieczyszczenie. Są też takie z obciążeniem do ustawienia na dnie zbiornika, z teleskopową regulacją wysokości i samoczynnym dostosowywaniem się pływaka zbierającego zanieczyszczenia do poziomu lustra wody. Nowością są skimmery z funkcją napowietrzania oczka wodnego.
