Dom energooszczędny: 7 elementów, po których poznasz projekt domu taniego w eksploatacji
Dom energooszczędny jest domem tanim w eksploatacji. Wybierając projekt domu, warto więc zwrócić uwagę na to, ile będzie kosztowało jego utrzymanie, a zwłaszcza ogrzewanie. Podpowiadamy, po czym poznać, czy dom jest energooszczędny. Oto 7 najważniejszych cech domu zasługującego na miano energooszczędnego.
Straty ciepła spowodowane są jego przenikaniem przez przegrody zewnętrzne (czyli ściany, okna, dach i podłogę), a także otwieraniem drzwi wejściowych czy istnieniem różnego rodzaju niepożądanych nieszczelności. Poza tym ciepło wydatkowane jest na podgrzewanie powietrza napływającego do domu na skutek działania wentylacji. Aby zmniejszyć zapotrzebowanie domu na ciepło, trzeba zminimalizować jego straty. Są na to sprawdzone sposoby.
Na wielkość strat ciepła domu wpływa:
- wielkość budynku - ogrzewana powierzchnia, kubatura;
- kształt oraz to, czy jest piętrowy, czy parterowy;
- liczba i wielkość okien, powierzchnia przeszkleń;
- układ pomieszczeń i usytuowanie okien względem stron świata;
- materiały zastosowane do wykonania ścian, dachu, podłogi, grubość izolacji termicznej;
- rozwiązania architektoniczne sprzyjające powstawaniu mostków termicznych;
- jakość wykonania ocieplenia domu;
- odpowiedniej jakości wentylacja.
GALERIA: kliknij w zdjęcie i zobacz projekty gotowe domów energooszczędnych
Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl
Projekt EC317a Dom oszczędny - wariant I (z wentylacją mechaniczną i rekuperacją), arch. Piotr Lewandowski. Propozycja dla zwolenników nowoczesnej architektury oraz niebanalnych rozwiązań. Zobacz ten projekt domu
Polecany artykuł:
1. Projekt domu energooszczędnego: mały dom - mały kłopot
Im dom mniejszy, tym mniejsze straty ciepła. To dlatego, że zależą one od powierzchni przegród, przez które ono przenika. Im mniejsza powierzchnia, tym mniejsze straty. Jeśli nie chcemy wydawać dużo na ogrzewanie, przede wszystkim nie budujmy dużego domu, tylko właśnie mały dom.
Uwaga! Powierzchnia przegród zależy nie tylko od powierzchni użytkowej domu, ale także od jego kształtu. Jeśli dom ma być energooszczędny, musi mieć zwartą bryłę. Szukając projektu takiego domu, warto sprawdzić, jaki jest stosunek powierzchni przegród zewnętrznych do jego kubatury, czyli A/V. Im będzie mniejszy, tym lepiej.
Przeczytaj też:
Projekty domów o niewielkim metrażu: małe domy do 100 m2 >>>
2. Kształt domu energooszczędnego
Najlepiej, gdy dom będzie wybudowany na planie prostokąta, z prostym dwu-, a najlepiej jednospadowym dachem, bez wykuszy i lukarn. Do największych strat ciepła dochodzi w narożnikach i załamaniach przegród, więc im będzie ich mniej, tym lepiej. Dom o prostej bryle jest też tańszy w budowie, a wykonawcy mają mniej okazji, by popełnić błędy.
Zdecydowanie mniejsze straty ciepła w przeliczeniu na metr kwadratowy powierzchni występują w domach piętrowych i z poddaszem użytkowym niż w parterowych. Do znaczącej części strat dochodzi przez dach, a w domu parterowym powierzchnia dachu jest największa w stosunku do powierzchni użytkowej. Jeśli ma to być dom energooszczędny - nie będzie parterowy.
Przeczytaj też:
- Jaki dom jest droższy: piętrowy czy z poddaszem? >>>
- Ładne domy z dużymi przeszkleniami >>>
- Najlepsze projekty domów nowoczesnych. TOP 5 >>>
- Domy z fotowoltaiką: wybieramy najlepsze projekty >>>
Architekci, projektując domy energooszczędne, bardzo często nadają im jednak kształt odróżniający je od przysłowiowego domu stodoły. Okazuje się bowiem, że zwiększając powierzchnię przegród zewnętrznych od południowej strony domu, zmniejsza się jego zapotrzebowanie na energię. Wynika to z zysków ciepła od nasłonecznienia, które od strony południowej w polskich warunkach są na tyle duże, że przewyższają dodatkowe straty ciepła wynikające ze zwiększonej powierzchni przegród.
Z tego samego względu na południowej elewacji projektowane są duże okna oraz różnego rodzaju szklane przybudówki, oszklone hole i tarasy. Dobrze zaprojektowane mogą pełnić funkcję kolektorów słonecznych ogrzewających bezpośrednio powietrze w domu.
Najkorzystniejszy jest dom z dachem jednospadowym, tak zwanym pulpitowym. Umożliwia on wybudowanie domu z jedną ścianą o powierzchni większej od pozostałych, która będzie usytuowana od południa. Jednocześnie przeciwległa ściana mająca znacznie mniejszą powierzchnię będzie usytuowana od północy - gdzie zyski od nasłonecznienia nie występują. Z punktu widzenia energooszczędności jest to najlepsze rozwiązanie.
3. Jakie okna w domu energooszczędnym
Wybierając projekt domu, warto zwrócić uwagę na okna. Duże przeszklenia od podłogi do sufitu w pomieszczeniach, w których zależy nam na komfortowej temperaturze, są równoznaczne z dużymi stratami ciepła. Można liczyć, że jedynie od strony południowej zostaną one zrekompensowane większymi zyskami od nasłonecznienia.
Zawsze nieco lepiej jest, gdy duże okna są szerokie, ale nie sięgają aż do ziemi. Zdecydowanie należy unikać sytuacji, w której duże okna znajdą się w ogrzewanych pomieszczeniach od północy.
Współczynnik przenikania ciepła okna
Jeśli decydujemy się na dom z dużymi oknami, ale chcemy, by straty ciepła w nim były jak najmniejsze, powinniśmy zamontować specjalne okna o niższym od standardowego współczynniku przenikania ciepła Uw. W sprzedaży są okna, których współczynnik Uw jest niższy niż 0,8 W/(m2K) - okna trzyszybowe, z ramami z profili wielokomorowych z wkładkami termoizolacyjnymi
4. Układ pomieszczeń w domu energooszczędnym
Tani dom, czyli taki, który potrzebuje mniej energii do ogrzewania wymusza odpowiedni układ pomieszczeń. Jaki? Pomieszczenia powinny być usytuowane w taki sposób, że od północy znajdują się jedynie te o funkcji pomocniczej - na przykład schowek, garderoba, pomieszczenie techniczne, garaż.
Regulując odpowiednio instalację grzewczą, można utrzymywać w nich temperaturę niższą niż w pomieszczeniach, w których stale przebywają mieszkańcy, bez szkody dla ich komfortu. Możliwe jest też zmniejszenie powierzchni lub nawet całkowita rezygnacja z okien w pomieszczeniach na północnej elewacji.
5. Prawidłowe ocieplenie domu energooszczędnego
Największe straty ciepła wynikają z tego, że przenika ono przez ściany i dach domu, dlatego trzeba zadbać o ich staranne docieplenie odpowiednio grubą warstwą izolacji termicznej. Standardem jest ocieplenie muru styropianem lub wełną mineralną grubości 15 cm, coraz częściej jednak projektanci i inwestorzy stosują warstwy izolacji o grubości 20 cm i większej, ponadto wykonane ze styropianu grafitowego o bardzo dobrym (niskim) współczynniku przewodzenia ciepła λ.
Ogrzane powietrze we wnętrzu domu ma tendencję do unoszenia się, więc jeszcze większe znaczenie ma izolacja dachu - 30 cm izolacji trzeba uznać za minimum.
Przeczytaj też:
Termomodernizacja domu: jak dobrać grubość izolacji >>>
Energooszczędny dom ze ścianami zewnętrznymi jednowarstwowymi jest również możliwy. Można go zbudować z najcieplejszych odmian betonu komórkowego albo pustaków ceramicznych wypełnionych materiałem termoizolacyjnym. Ważne jest jednak perfekcyjne wykonawstwo, żeby uniknąć mostków termicznych w ścianach zewnętrznych, które nie będą osłonięte styropianem. Dlatego do takiej inwestycji trzeba znaleźć najlepszych wykonawców.
Koncepcje domów o bardzo niskim zapotrzebowaniu na ciepło często zakładają, że będą one wykonane w technologii szkieletowej - ułatwia to zastosowanie bardzo grubej izolacji termicznej.
6. Mostki termiczne? Nie w projekcie domu energooszczędnego
Do znacznych strat ciepła dochodzi przez mostki termiczne, czyli miejsca zaizolowane gorzej niż reszta przegród budowlanych. Występują one najczęściej na połączeniu płyt balkonowych ze stropem, w wieńcach, nadprożach, w ościeżach otworów okiennych i drzwiowych. Wszystkie te miejsca wymagają starannego ocieplenia.
Jeśli w projekcie domu nie ma szczegółowych wytycznych, jak należy to zrobić, najprawdopodobniej wykonawca nie zwróci uwagi na te miejsca i dom nie będzie dobrze ocieplony. Nie dość, że będziemy musieli płacić wtedy większe rachunki za ogrzewanie, to w miejscach tych może się wykraplać para wodna, sprzyjając rozwojowi pleśni i grzybów.
Przeczytaj też:
Badanie termowizyjne: znajdź miejsca, przez które ciepło ucieka z domu >>>
W domach energooszczędnych unika się projektowania balkonów
W domach energooszczędnych unika się projektowania balkonów, których płyta jest połączona ze stropem, ponieważ straty ciepła wynikające z takiego rozwiązania są porównywalne z tymi, jakie miałyby miejsce, gdyby nie ocieplono kilku metrów kwadratowych ściany zewnętrznej. Ocieplenie płyty balkonu w praktyce jest trudne, dlatego jeżeli dom musi mieć balkon, to lepiej, aby był on dostawiony do niego na własnej konstrukcji. Można też połączyć płytę balkonu ze stropem specjalnymi łącznikami umożliwiającymi zastosowanie między nimi warstwy izolacji, ale w tym wypadku pewna ilość ciepła będzie przez te łączniki przewodzona.
7. Dobra wentylacja sprzyja ciepłu w domu
Dom trudno uznać za energooszczędny, jeśli funkcjonuje w nim najprostszy system wentylacji grawitacyjnej. Raczej nie zdarza się, aby w typowym projekcie przewidziana była wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła. Staranne ocieplenie domu umożliwia radykalne zmniejszenie strat ciepła przenikającego przez przegrody.
Wówczas konieczność ogrzewania pomieszczeń wynika przede wszystkim z tego, że na skutek działania wentylacji napływa do nich zimne powietrze z zewnątrz, a jednocześnie ciepło tracone jest wraz z powietrzem wypływającym z domu przez kratki wentylacyjne. Udział strat ciepła na wentylację w całkowitych stratach ocieplonego domu wynosi nawet 50%, dlatego warto zainstalować w domu urządzenie do jego odzysku z wywiewanego powietrza, czyli rekuperator.
Polecany artykuł:
