Wieńce i nadproża: betonowe, gotowe, prefabrykowane... Jakie wybrać i jak je murować
Wieńce oraz nadproża to elementy wzmacniające ściany. Sprawdź gdzie powinny być przewidziane. Dowiedz się, z jakich materiałów powstają wieńce i nadproża. Poznaj tajniki ich wykonywania.
Wieńce żelbetowe
Ściana każdej kondygnacji powinna być zakończona wieńcem żelbetowym. W ścianach ocieplanych nie musi być on obudowywany. W jednowarstwowych natomiast tak. Służą do tego najcieńsze pustaki, płytki z betonu komórkowego, kształtki L z keramzytobetonu. Między betonem a obudową konieczne jest wtedy umieszczenie pasa wełny mineralnej lub styropianu, aby wieniec nie zamienił się w mostek termiczny. W ofercie producentów betonu komórkowego są płytki z doklejonym fabrycznie ociepleniem. Są też wąskie pustaki ceramiczne wypełnione wełną mineralną. Gdy stosujemy wspomniane elementy, nie trzeba już izolować wieńca pasem materiału termoizolacyjnego.
Nadproża
Nadproża to części ścian znajdujące się bezpośrednio nad otworami okiennymi, drzwiowymi lub bramowymi. Ponieważ przenoszą ciężar ściany, która znajduje się nad nimi, muszą być szczególnie mocne. Zazwyczaj więc robi się nadproża ze zbrojonego betonu. Do muru mocuje się deskowanie, wewnątrz na podkładkach dystansowych ustawia zbrojenie (przygotowane ściśle według projektu) i formę wypełnia betonem. Po mniej więcej 20 dniach deskowanie można rozmontować i kontynuować wznoszenie muru. Nadproża w ścianach jednowarstwowych wykonuje się z użyciem kształtek U lub stosuje belki albo całe nadproża prefabrykowane. Elementy takie muszą być ustawione na murze na głębokość co najmniej 9 cm z każdej strony. Muszą się opierać na trzech cegłach lub poduszce betonowej grubości 2 cm. W ścianach jednowarstwowych między belkami z ceramiki poryzowanej trzeba dodatkowo umieścić pas ocieplenia z wełny mineralnej lub styropianu, aby nadproże nie miało gorszej izolacyjności termicznej niż reszta ściany.
Polecany artykuł:
Jeśli otwór okienny jest dłuższy niż 2,7 m, trzeba zrobić tradycyjne nadproże monolityczne, belki mają bowiem długość do 3 m. W ścianie jednowarstwowej pozostaje wykorzystanie kształtek U. Ustawiane są na desce wpasowanej w otwór drzwi, okna lub bramy garażowej i podpartej drewnianymi stemplami. Deska musi być dobrze wypoziomowana. Między ściankami kształtki układa się zbrojenie. Zanim w kształtki wstawi się zbrojenie, wzdłuż ścianki bliższej zewnętrznej płaszczyźnie muru umieszcza się pas materiału termoizolacyjnego. Najlepiej takiego o jak najniższym współczynniku przewodzenia ciepła, wtedy może być on cieńszy i nie będzie kłopotu ze zmieszczeniem zbrojenia. Polecamy polistyren ekstrudowany lub PIR. W ścianach jednowarstwowych z keramzytobetonowych bloczków połączonych ze styropianem nadproża składają się z dwóch części. Pierwsza – konstrukcyjna – to podłużna kształtka o przekroju L, z umieszczonym na niej zbrojeniem. Druga to także kształtka L, ale o cieńszych ściankach i zespolona z solidną warstwą styropianu. Po zestawieniu i ustabilizowaniu obu części wystarczy zabetonować zbrojenie. Oczywiście zarówno kształtki U, jak i wszelkiego rodzaju prefabrykowane belki nadprożowe można stosować także w ścianach dwu- lub trójwarstwowych (niektóre belki nawet w działowych). Produkty takie znacznie skracają czas budowy.
Prefabrykowane elementy nadprożowe
Znajdą zastosowanie nie tylko w ścianach jednowarstwowych. Nadają się do wszystkich typów murowanych ścian nośnych, a czasem do działówek. Najprostsze w użyciu są belki nadprożowe z betonu komórkowego. Ich wysokość dostosowana jest do wysokości standardowych bloczków – mają 24 cm. Szerokość wynosi zaś 12 cm lub 18 cm. Po zestawieniu da się uzyskać nadproża o większej szerokości, na przykład 24 cm, 30 cm, 36 cm lub 42 cm. Wystarczy ustawić je na zaprawie i murować ścianę dalej. Izolacyjność belek jest zbliżona do izolacyjności ściany, więc można w nie wyposażać także mury jednowarstwowe. Belki nadprożowe produkowane są też z betonu i ceramiki poryzowanej. Mają długość od 75 cm do 270 cm. Szerokość wynosi 11,5 cm lub 12 cm – te układa się na płasko, jedna obok drugiej, w zależności od tego, jak szeroki jest mur. Są też belki o szerokości 7 cm ustawiane na sztorc. Belki zestawia się wzajemnie, dostosowując tym samym do grubości muru. Niekiedy trzeba je nadmurowywać cegłami, aby dorównać wysokość nadproża do poziomu warstwy muru.
W ścianach dwu- i trójwarstwowych, kiedy nie jest ważne, by ściana miała jednolitą warstwę licową, można nadproże zbudować z belek L19. Są one zrobione z betonu lub keramzytobetonu i zazbrojone. Ustawia się je na murze, jedna obok drugiej. Puste przestrzenie między nimi należy wypełnić betonem. Nie są więc tak łatwe w stosowaniu jak belki z betonu komórkowego lub ceramiki. Bez względu na to, które belki zostaną wybrane, ich liczba, wymiary i długość są określone w projekcie.
