Larwy szkodników w glebie [Porada eksperta]
W jaki sposób wytępić szkodniki żyjące w glebie? Jest u mnie chyba wszystko, począwszy od ogrodnicy, skończywszy na drutowcach. Powierzchnia to trawnik, pod drzewami ozdobnymi i warzywniak.
Od 1974 r. pracuje w Katedrze Entomologii Stosowanej SGGW i zajmuje się szkodnikami, ich życiem i metodami zwalczania. Preferuje metody biologiczne, mechaniczne, fizyczne, biotechniczne, a stosowanie chemicznych środków ochrony roślin uważa za ostateczność w najbliższym otoczeniu człowieka.
Z glebą związane są różne owady. Jedne przebywają w glebie krócej, gdy w niej zimują lub kryją się przed niebezpieczeństwem. Inne w glebie są ciągle i niszczą podziemne części roślin. Są wtedy groźnymi szkodnikami roślin uprawnych. Do szkodników glebowych zaliczamy drutowce, pędraki, turkucia podjadka, gąsienice rolnic i larwy komarnic i leni. Skutki ich żerowania są różne. Powodują wypadanie rozsady, więdnięcie i zamieranie wschodzących roślin, czego wynikiem jest silne przerzedzenie wschodów. U starszych roślin pędraki i drutowce wygryzają korzenie i podstawy roślin, a żerując na korzeniach drzewek owocowych doprowadzają do zasychania pojedynczych gałęzi, zamierania młodych drzewek lub ich słabego rozwoju. W walce ze szkodnikami glebowymi szczególnie ważne są metody zapobiegawcze i agrotechniczne, zapobiegające masowemu rozmnażaniu się ich w naszych uprawach. Oto lista sposobów rozwiązania problemu najważniejszych szkodników glebowych: CHRABĄSZCZE I ICH LARWY, PĘDRAKI, SPRĘŻYKOWATE I ICH LARWY, DRUTOWCE: • Po nocnym obniżeniu temperatury chrabąszcze są odrętwiałe i wtedy rankiem dość łatwo można je otrząsać z młodych drzewek (na płachty ułożone pod drzewami). Po sparzeniu wrzątkiem i wysuszeniu są doskonałą karmą dla ryb, drobiu i trzody chlewnej. • Chrząszcze żerujące w koronach wysokich drzew liściastych można zwalczać dozwolonymi środkami chemicznymi. Zabieg należy zlecić wyspecjalizowanym firmom, które posiadają odpowiedni sprzęt do wykonania zabiegu opryskiwania wysokich drzew. • Pędraki niszczą zabiegi agrotechniczne polegające na wzruszeniu gleby. Szkodniki wyrzucone na powierzchnię gleby, zwłaszcza w dni słoneczne i suche, szybko giną lub wybierają je ptaki. Intensywna uprawa gleby dziesiątkuje duże larwy. • Zadbać, aby zadarnione powierzchnie nie miały pustych miejsc; wtedy samice nie znajdą właściwego miejsca do złożenia jaj. • W zakładanych ogrodach działkowych silnie opanowanych przez pędraki (po ugorach lub zaoranych łąkach) można je zwalczać chemicznie stosując 2-3 tygodnie przed siewem lub sadzeniem roślin ozdobnych preparat Dursban 480 EC w dawce 50 ml na 100 m2. Cieczą roboczą należy opryskać powierzchnię podłoża i wymieszać z nim preparat. • Przy wysadzaniu drzewek owocowych należy zastosować Dursban 480 EC na wilgotną glebę do dołków przygotowanych dla drzewek, a glebę do zakopania wymieszać z preparatem, przestrzegając podanych dawki 50 ml na 100 m2. • Preparat nicieniowy Nemasys G zawierający nicienie owadolubne z gatunku Heterorhabditis megidis można zastosować do niszczenia pędraków metodą opryskiwania gleby lub podlewania w dawce 1 mln nicieni na 1 m2. • W razie stwierdzenia uszkodzeń roślin ozdobnych po ich wschodzie lub po posadzeniu można je w ostateczności podlewać stosując roztwór preparatu Dursban 480 EC. OPUCHLAKI • W uprawach polowych zaleca się zachowanie izolacji przestrzennej między nowymi a starymi plantacjami roślin wrażliwych (z jednego miejsca do drugiego opuchlaki przemieszczają się na nogach, bo utraciły zdolność do lotu). • W razie masowego wystąpienia opuchlaków na truskawkach opryskiwać rośliny i glebę pod nimi wkrótce po zbiorze owoców i uprzednim skoszeniu i usunięciu liści. Zabieg należy przeprowadzić z preparatem Durban 480 EC, Mospilan 20 SP lub Nurelle D 550 EC i powtórzyć po 14 dniach. Można też użyć Fastac 100 EC, ale tylko jeden raz w sezonie i tylko wtedy, gdy temperatura powietrza jest niższa niż 20 st.C. • Metoda biologiczna polega na zastosowaniu nicieni owadolubnych. Opuchlak jest skutecznie zwalczany preparatem Larvanem lub Nemasys F zawierającymi nicienie owadolubne. Larvanem jest środkiem zawierającym nicienie owadolubne z gatunku Heterorhabditis bacteriophora. Stosowany jest w dawce 500000-1000000 nicieni na m2 metodą opryskiwania lub podlewania gleby w celu zniszczenia larw opuchlaków. LARWY ROLNIC • Niszczyć chwasty w uprawach i w ich sąsiedztwie (zachwaszczenie sprzyja rozwojowi młodocianych stadiów gąsienic). Kwitnące chwasty nęcą motyle rolnic, dla których nektar stanowi pokarm warunkujący możliwość rozmnażania się. • Zaorywać pobliskie ugory, gdzie szkodniki znajdują dobre warunki do rozwoju. Ograniczamy im w ten prosty sposób dostęp do pokarmu „zastępczego”. • Intensywna uprawa gleby (zabiegi agrotechniczne) niszczy część gąsienic lub zmusza rolnice do opuszczenia siedliska. • Larwy rolnic są zjadane przez krety, ptaki, ropuchy i biegaczowate. Należy chronić te pożyteczne zwierzęta. • Jako pasożyty larw występują błonkówki i rączycowate (parazytoidy). Podczas wilgotnej pogody obumiera wiele larw wskutek porażenia przez wirusy, bakterie i grzyby. Do minimum należy ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin, które niszczą pożyteczne parazytoidy. • Starsze larwy w ciągu dnia zalegają pod grudkami ziemi przy uszkodzonej roślinie. Gąsienice te wybierać spod grudek gleby i niszczyć. • Przy masowych pojawach rolnic w danym rejonie należy przeprowadzić dezynsekcję gleby, stosując przed siewem lub sadzeniem roślin Durban 480 EC w ilości 5 ml na 100 m2. • Przy wczesnym wykryciu żerowania młodych gąsienic rolnic na warzywach można zastosować do opryskiwania roślin preparat Grot 250 EC, Nurelle D 550 EC lub Sumi-Alpha 050 EC w dawkach podanych w etykiecie-instrukcji stosowania wybranego środka. LARWY KOMARNIC • Nie dopuszczać do zachwaszczenia i zadarnienia gleby. • Zabiegi uprawowe znacznie obniżają liczebność i szkodliwość larw komarnic. Należy intensywnie uprawiać glebę, gdy jest ona sucha. • Uregulowanie stosunków wodnych (drenowanie podmokłych gleb) oraz odczynu gleby (wapnowanie) nie sprzyja występowaniu komarnic. Jaja i larwy komarnic są bardzo wrażliwe na niedobór wody i masowo giną w glebach osuszanych. Pola podmokłe należy więc drenować. • Należy chronić ptaki i ssaki owadożerne gnieżdżące się w pobliżu ogrodów i pól, gdyż niszczą one skutecznie larwy komarnic. Szczególnie pożyteczne są szpaki, kawki, a nawet gawrony, a z ssaków owadożernych – ryjówki i kret. • Larwy komarnic pożerają biegaczowate, pasożytami są rączycowate, choroby wywołują wirusy riketsje i grzyby. Należy do niezbędnego minimum ograniczyć stosowanie środków ochrony roślin. • Przed posadzeniem roślin lub wysiewem w świeżo założonym ogrodzie działkowym, który jest silnie opanowany przez larwy komarnic, należy zastosować insektycydy doglebowe (Durban 480 EC) w okresie wiosennym lub jesiennym, mieszając je z 10-20 cm warstwą gleby. • Skuteczne jest też wysiewanie nasion zaprawianych dopuszczoną zaprawą do obrotu. Przynęty pokarmowe (opryskane środkiem liście sałaty) mogą służyć do zwalczania szczególnie młodych larw komarnic.
Inne porady tego eksperta