Igły mojego świerka kłującego brązowieją. Co robić?
Witam. Mam małą plantację świerków kłujących. W tym roku zauważyłam niepokojące zmiany na drzewkach: pędy 1- i 2-letnie brązowieją (są rude), natomiast na brązowych igłach widać czarny smołowaty nalot w formie pasków wzdłuż lub w poprzek igieł. Również ścięte w zeszłym roku pniaki mają na wierzchniej warstwie smołowaty nalot. Czy uda mi się uratować jeszcze moją plantację? Jeśli tak, to w jaki sposób? Dziękuję za pomoc i pozdrawiam. Małgorzata
Autor: Getty Images
Świerk srebrny (świerk kłujący) charakteryzuje się gęstym, zwartym, stożkowatym pokrojem
Spis treści
- Jak rozpoznać chorobę grzybową świerków
- Świerk srebrny, czyli świerk kłujący
- Jakie wymagania ma świerk srebrny?
Od 1974 r. pracuje w Katedrze Entomologii Stosowanej SGGW i zajmuje się szkodnikami, ich życiem i metodami zwalczania. Preferuje metody biologiczne, mechaniczne, fizyczne, biotechniczne, a stosowanie chemicznych środków ochrony roślin uważa za ostateczność w najbliższym otoczeniu człowieka.
Brązowienie igieł, a dokładniej - brunatnienie igieł świerka wywołuje grzyb o nazwie Rhizosphaera kalkhoffii. Jest to pospolita choroba nie tylko świerków, ale także sosny i jedlicy Douglasa. Bardzo podatne na chorobę są świerki Engelmanna i świerk kłujący (Picea pungens). Wiosną, z chwilą ukazywania się nowych pędów oraz przy częstych opadach deszczu należy opryskiwać rośliny stosując jeden z wymienionych fungicydów: Sportak Alpha 380 EC (0,05%), Topsin M 70 WP lub Topas MZ 61 WP (0,1%).
Inne porady tego eksperta
Jak rozpoznać chorobę grzybową świerków
Choroba występuje w każdym okresie wzrostu świerka. Pierwsze jej symptomy pojawiają się wiosną na igłach dolnych gałęzi. Potem objawy rozszerzają się stopniowo na coraz wyżej położone pędy. Niekiedy uwidoczniają się około 1 m od podstawy pnia i wtedy w koronie mogą powstać charakterystyczne dziury po opadnięciu igieł. Pod koniec lata, na tegorocznych igłach, pojawiają się żółte, cętkowane plamy, które zwykle pod koniec zimy brązowieją, a chore igły opadają latem i jesienią. Jeśli defoliacja powtarza się w ciągu kilku sezonów, pędy zamierają. Grzyb zimuje w chorych igłach znajdujących się na drzewie lub w igłach opadłych. Wiosną, na powierzchni igieł, w miejscu plam, pojawiają się piknidia. Są one czarne, drobne, o średnicy około 0,1 mm, zagłębione w tkance roślinnej, a ich ujście jest widoczne na zewnątrz. Formują się one po obu stronach igły i ułożone są w podłużne linie. Zarodniki w piknidiach powstają i są uwalniane od wiosny do jesieni i podczas deszczu przenoszone są na sąsiednie rośliny, gdzie dokonują infekcji. Zakażeniu ulegają tegoroczne igły, ale także starsze, jeśli są osłabione przez mróz. Na bardzo podatnym na chorobę świerku kłującym zakażone igły żółkną wiosną, potem przybierają purpurowo-czerwoną barwę. W sierpniu pojawiają się na takich igłach piknidia, które aż do listopada mogą uwalniać zarodniki. Tak porażone igły, poczynając od jesieni, opadają.
Świerk srebrny, czyli świerk kłujący
Picea pungens to gatunek świerka należący do botanicznej rodziny sosnowatych (Pinaceae). W naturalnych warunkach rośnie w Ameryce Północnej na zboczach Gór Skalistych oraz nad brzegami rzek i strumieni. Do Europy gatunek ten został sprowadzony pod koniec XIX wieku.
Przeczytaj o innych chorobach świerków
Świerk srebrny charakteryzujący się gęstym, zwartym, stożkowatym („choinkowatym”) pokrojem i srebrzysto-niebieskim zabarwieniem igieł. W naszym kraju drzewa świerka srebrnego osiągają wysokość 15-20 m (w naturze nawet do 50 m) i tworzą dość regularne, gęste i stożkowate korony, a ich konary często są ułożone poziomo. Kora na pniu jest cienka, spękana i szarobrązowa.
Z kolei igły są grube, sztywne i zaostrzone na końcach - bardzo kłujące. Osiągają długość do 2-3 cm, w przekroju są czworokątne i mają różne zabarwienie, w zależności od odmiany: szarozielone, niebieskawe do srebrzystej. Drzewo wytwarza ładne, cylindryczne, jasnobrązowe i zwisające szyszki, długości od kilku do nawet kilkunastu centymetrów (średnio około 10 cm).
Jakie wymagania ma świerk srebrny?
Świerk srebrny to gatunek światłożądny i tylko na stanowiskach słonecznych korony drzew są gęste, a igły ładnie się wybarwiają. W cieniu korony są rzadkie i szybko się ogałacają, a dodatkowo igły matowieją, tracą barwę i opadają.
Ze względu na dość głęboki system korzeniowy, dobrze radzi sobie nawet na piaszczystych, słabszych glebach, ale optymalne dla jego rozwoju są żyzne, próchniczne podłoża.
Okazy uprawiane w donicach można sadzić niemal przez cały sezon wegetacyjny (z wyjątkiem okresów letnich upałów i suszy). Drzewa zakupione z tzw. „gołym korzeniem” (np. w balotach z bryłą ziemi) najlepiej sadzić jesienią (po 15-tym sierpnia).
Świerk srebrny jest łatwiejszy w uprawie i mniej wrażliwy niż świerk pospolity - lepiej znosi niskie temperatury, zanieczyszczenia powietrza i suszę (ma głębszy system korzeniowy), dlatego częściej wybierany jest do sadzenia na terenach miejskich.