Jak przyklejać płyty gresowe największych formatów, czyli płyty XXL: wyjaśnia ekspert
Duże płyty gresowe wyglądają atrakcyjnie, ale ich układanie jest znacznie trudniejsze niż przyklejanie małych płytek. Na czym polega problem wyjaśnia ekspert. Kiedyś zachwycały duże płytki ceramiczne 60 x 60 cm. Teraz już nie robią takiego wrażenia. Obecnie za wielkoformatowe uznaje się płyty o wymiarach 120 x 240 cm, i większe. Są one określane jako płyty XXL.
Gres wielkoformatowy to coraz popularniejszy materiał wykończeniowy. W przypadku formatów większych niż 100 x 100 cm gresy doczekały się nawet unikatowej nazwy, jaką są „spieki kwarcowe”. Jest to typowo marketingowa nazwa występująca tylko w języku polskim, jednak zakorzeniła się już na tyle mocno, że posługują się nią zarówno architekci, inwestorzy, jak i wykonawcy.
Gresy wielkoformatowe występujące w najpopularniejszym formacie 120 x 240 cm, a także w większych, czyli 100 x 300 i 160 x 320 cm, nie są już tylko materiałem zarezerwowanym dla najbogatszych inwestorów i najbardziej ekskluzywnych wnętrz. Dzięki krajowym producentom stały się dużo bardziej przystępne cenowo i są często wybierane do wykańczania wnętrz. Problemem jest dostępność wykwalifikowanych montażystów, którzy potrafią poradzić sobie z tak wielkimi formatami i dobrze ułożyć taki gres.
Przedstawiamy podstawowe zagadnienia związane z montażem płyt gresowych wielkoformatowych, takie jak:
- zakres zastosowania płyt wielkoformatowych,
- wymagania dotyczące podłoża,
- wyzwania związane z transportem płyt wielkoformatowych,
- narzędzia potrzebne do obróbki gresu wielkoformatowego,
- najczęściej popełniane przez inwestorów i wykonawców błędy.
Autor: Tubądzin
Płyty XXL z kolekcji Tin Tubądzin zostały wykorzystane jako okładzina ścian i podłogi w łazience
Zastosowanie płyt gresowych XXL
Płyty gresowe wielkoformatowe pozwalają na wykonywanie dużych płaszczyzn pokrytych jednolitą grafiką z minimalną liczbą fug. Najczęściej są inspirowane użylonym kamieniem lub betonem. Sprawdzają się nie tylko w dużych pomieszczeniach jak salony, ale również w mniejszych łazienkach. Poza oczywistym zastosowaniem jako okładzina ścienna i podłogowa są często wykorzystywane na ścianach telewizyjnych, kominkach, jako fartuchy pomiędzy szafkami kuchennymi, a także jako okleina blatów, wysp kuchennych i frontów meblowych. Gres wielkoformatowy jest również doskonałym materiałem na elewacje. Pomimo wszechstronności materiału, najczęściej stosuje się go jako okładzinę na ściany i podłogi. Jest to najbardziej naturalny i powszechny sposób wykorzystania gresów wielkoformatowych jednak nie można dać się zwieść wrażeniu, że jest to łatwe i bezproblemowe.
Jak przygotować podłoże pod duże płytki gresowe
Kluczem do prawidłowego montażu płyt gresowych wielkoformatowych jest odpowiednie przygotowanie i ocena podłoża. W przypadku montażu na ścianie najczęściej spotyka się podłoże gipsowe, tynk cementowo-wapienny, płyty g-k, podłoża drewniane. Każde z wymienionych wymagać będzie innej chemii, innego przygotowania i może sprawiać inne problemy. Klej dobiera się nie tylko do formatu, ale również do podłoża, na których płyty będą układane. Do płytek gresowych wielkoformatowych należy stosować kleje bez ograniczeń wymiarowych, najlepiej w klasie odkształcalności S2, choć część klejów S1 również się do tego nadaje.
Przeczytaj też:
Klej C2: wybieramy najlepszy do płytek >>>
Pomimo mnogości rodzajów podłoży ściennych, to podłoga jest dużo trudniejszym podłożem i większość reklamacji i błędów wykonawczych dotyczy właśnie podłóg. Wylewki, na jakich układa się duże płytki gresowe, to w większości jastrychy pływające na styropianie, nieodpowiednio zagęszczone, z licznymi pęknięciami i nieprawidłową dylatacją. Na podłożu, które nie spełnia parametrów, nie powinno się układać płyt wielkoformatowych. Konieczność oceny jastrychu w zakresie nośności, wytrzymałości, wilgotności jest po stronie wykonawcy. Jego wskazania są wiążące i dobrze, jeśli są udokumentowane badaniem i protokołem.
Transport płyt wielkoformatowych
Proces układania płyt gresowych wielkoformatowych jest odmienny od montażu „tradycyjnych” formatów z powodu rozmiaru płytki i mocno utrudnionej logistyki. Płyta 120 x 240 cm waży 42 kg, więc do jej przenoszenia potrzebne są dwie osoby. Nie jest to proste zadanie, biorąc pod uwagę niewielką szerokość klatek schodowych, rozmiar typowych drzwi, wąskie korytarze i skosy na poddaszach. W niektórych przypadkach nie ma fizycznej możliwości wniesienia takich elementów do wnętrza, co powinno być sprawdzone już na etapie projektowania.
Duże płyty gresowe transportowane są w skrzyniach i nie zawsze da się je łatwo dostarczyć na miejsce montażu w komplecie, np. dźwigiem lub windą. Często praca zaczyna się od wnoszenia materiału po jednej sztuce na czwarte piętro budynku. Jest to czynność dość ryzykowana (i dodatkowo płatna).
Przeczytaj też:
Wielkoformatowe płyty na podjazd. Jakie wybrać?
Samo miejsce obróbki dużych płyt gresowych również musi zapewniać swobodę działania. Zdarza się, że zbyt mała ilość miejsca we wnętrzu wymusza obróbkę płyt na zewnątrz. Montaż płytki gresowej z naniesionym klejem to dodatkowe kilogramy i trudne manewrowanie w pomieszczeniu wymagające wprawy. W przypadku płyt z wyciętymi kształtami zaleca się stosowanie ram z przyssawkami, które stabilizują płytę, ale sporo ważą i dodatkowo utrudniają manewrowanie.
Narzędzia do montażu płyt gresowych XXL
Obróbka materiału o znacznej wartości jest dla wielu wykonawców stresująca, dlatego należy używać sprawdzonego sprzętu dobrej jakości, zwłaszcza tarcz do szlifowania. Podobnie jest jest z kółkami tnącymi do przecinarek, które kosztują około 40 zł i warto na każdej realizacji korzystać z nowych. Porównując koszt kółka do płyty gresowej, warto niewielkim nakładem zwiększyć bezpieczeństwo pracy. Do wykonywania otworów w płytach gresowych służą koronki z nasypem diamentowym, powinny być w dobrym stanie, aby skutecznie wybierać materiał, nie paląc płytki.
Przeczytaj też:
Wiercenie w płytkach ceramicznych: jak zrobić w nich otwory >>>
Do przenoszenia płyt gresowych używa się pojedynczych przyssawek lub ram składających się z profili aluminiowych i kilku zamocowanych do nich przyssawek. Stół do obróbki płyt gresowych jest ważnym elementem, bo od niego często zależy powodzenie cięcia. Może to być zarówno stół z płyty OSB, jak i profesjonalny stół glazurniczy. Ważne, żeby tworzył gładką płaszczyznę, na której będziemy ciąć i obrabiać płytkę.
Błędy podczas montażu płyt gresowych wielkoformatowych
Najczęściej występujące błędy dotyczą następujących zakresów:
- podłoże,
- ogrzewanie podłogowe,
- dylatacje,
- grunty i kleje,
- wycinanie kształtów i otworów.
Podstawowym błędem jest niewłaściwe przygotowanie podłoża. Na wielu budowach wykonywane są wylewki o niewystarczającej nośności. Układanie na nich płyt gresowych najczęściej kończy się pęknięciami okładziny. Montaż na słabych podłożach gipsowych bez właściwego zeszlifowania i zagruntowania nie zapewnia okładzinie odpowiedniej przyczepności, co kończy się odspojeniem.
Przeczytaj też inne porady eksperta:
- Najczęstsze błędy glazurników spowodowane pośpiechem
- Czym różnią się płytki ścienne od podłogowych
- Dylatacje w posadzce z płytek. Dlaczego są ważne i jak uniknąć błędów
- Płyty ceramiczne jako wykończenie blatu, wyspy i mebli
Jeśli jest ogrzewanie podłogowe, podkład powinien być bezwzględnie wygrzany zgodnie z wytycznymi producenta wylewki. Proces ten trwa 28 dni i niestety często jest pomijany. Warto zaznaczyć, że proces wygrzewania ma na celu nie wysuszenie podłoża, lecz pozbycie się naprężeń mogących w przyszłości uszkodzić okładzinę.
Niewłaściwie zaprojektowane i wykonane dylatacje często wymuszają zmianę podziału płytek, co nie zawsze uzyskuje akceptację inwestorów. O ile w niektórych przypadkach istnieje możliwość zszycia i przesunięcia dylatacji, to ułożenie płytek gresowych na dylatacji bardzo często kończy się ich pękaniem.
Niewłaściwy dobór gruntów i klejów, a także niewłaściwe przygotowanie płyt (usunięcie pobiałki, nakładanie warstwy bazowej) często kończy się odspojeniem okładziny. Zalecana jest kombinowana metoda klejenia – zaprawa nakładana na podłoże i spód płyt.
Najczęstszą przyczyną pęknięć płytek na podłogach jest wycinanie kształtów. Niestety ma pewnej metody na ich uniknięcie. Kąty wewnętrzne wycięte w płytkach powodują efekt karbu, czyli pękanie na skutek wiązania kleju lub na skutek przenoszenia się naprężeń z podłoża. Wycinanie otworów w narożnikach i stosowanie mat kompensacyjnych z klejami klasy S2 pozwala zmniejszyć, ale nie wyeliminować ryzyko. Aby uniknąć rozczarowania, warto zaprojektować całą okładzinę tak, aby unikać konieczności wycinania kształtów przy słupach lub drzwiach balkonowych.
Inżynier, od 20 lat związany z branżą budowlaną. Specjalista w zakresie wielkoformatowych okładzin ceramicznych, elewacji wentylowanych, szkła i aluminium. W Grupie Tubądzin odpowiada za produkty elewacyjne i wielkoformatowe, współpracę z branżą wykonawczą, organizację szkoleń oraz szeroko pojętą pomoc techniczną.
