Przygotowanie do termomodernizacji poddasza: audyt i ekspertyza
Każdy dom to odrębny przypadek. Nie ma jednej recepty na termomodernizację poddasza, z której wszyscy zdołaliby skorzystać. Większość inwestorów orientuje się, że budynek generujący zbyt duże koszty należy docieplić. Na tym jednak wiedza się przeważnie kończy. Na szczęście działa w naszym kraju liczne grono specjalistów od przeprowadzania tak zwanych audytów energetycznych.
Audyt energetyczny to badanie domu, które ma wykazać, skąd się biorą straty energii, dlaczego płacimy tak dużo za ogrzewanie i jak temu najkorzystniej zaradzić. Audytor stwierdzi między innymi, czy trzeba wymienić okna połaciowe, i zasugeruje, jakimi je zastąpić. Zdecyduje, czy konieczne jest ocieplanie dachu, a jeśli tak, ustali rodzaj i najwłaściwszą grubość termoizolacji. Na koniec zaprezentuje też wyliczenie, w którym zawarte będą przewidywane koszty termomodernizacji poddasza i oszczędności, jakie może ona przynieść. W dokumentacji kończącej audyt znajdzie się ponadto informacja o sugerowanym czasie, po którym można będzie uznać, że poniesione nakłady się zwróciły.
Jeśli dom jest stary i ma starą więźbę dachową, przed remontem warto też poprosić konstruktora lub doświadczonego inżyniera budowlanego o ocenę jej stanu technicznego i kilka porad odnośnie do planowanych metod ocieplenia i wykończenia poddasza.
Polecany artykuł:
i
Termomodernizacja poddasza: ocieplanie od środka
Przez dach może uciekać nawet do 30% ciepła. Po termomodernizacji dachu jego współczynnik przenikania ciepła U powinien spaść do poziomu 0,15 W/ (m2.K). Niestety docieplenie wykończonego poddasza zawsze sprawia duży kłopot. Termomodernizacja poddasza to przedsięwzięcie wymagające rozmontowania całej okładziny skosów i być może również zabudowy ścianek kolankowych. Trzeba się bowiem dostać do materiału termoizolacyjnego. Warto więc pójść tą drogą w sytuacji, gdy okładzina skosów i ścian poddasza również pozostawia sporo do życzenia. Będzie to okazja do pożegnania na zawsze rys i pęknięć na stykach między płytami gipsowo-kartonowymi albo wyboru zupełnie nowego materiału wykończeniowego – na przykład tynku na specjalnej siatce, desek lub płyt drewnopochodnych.
W niedostatecznie zaizolowanych dachach materiał ociepleniowy (zazwyczaj wełna mineralna) ułożony jest tylko między krokwiami. Należy wówczas dołożyć dodatkową warstwę wełny pod krokwiami. Aby to zrobić, po rozmontowaniu okładzin do krokwi przykręca się stalowe wieszaki, a do nich profile nośne, także z ocynkowanej stali. Gdy powstanie w ten sposób rodzaj rusztu, pod profile wkłada się wełnę, dbając, by płyty lub maty wełniane utworzyły szczelną otulinę, bez szpar. Wełny nie trzeba niczym mocować, będzie dobrze zaklinowana między profilami a krokwiami. Zwiększy izolacyjność połaci, a przy tym przyczyni się do wyeliminowania mostków termicznych, jakimi są nieocieplone krokwie.
Polecany artykuł:
i
Paroizolacja poddasza
Na ogrzewanym, zamieszkanym poddaszu w mniejszych lub większych ilościach gromadzi się para wodna. Najwięcej jest jej oczywiście w łazienkach, pralniach lub suszarniach. Jej nadmiar usuwany jest przez kanały wentylacyjne lub otwarte bądź rozszczelnione okna. Część pary stara się też przeniknąć przez połać dachu. Gdy jej stężenie jest zbyt wysokie, a połać dachu nie jest odpowiednio wentylowana, para może się skroplić w wełnie i spowodować jej zawilgocenie. Pogarszają się wówczas jej właściwości izolacyjne.
- Łazienka na poddaszu. 10 pomysłów na łazienki pod skosami - galerie zdjęć >>>
- Hydroizolacja łazienki: folia w płynie czy masa uszczelniająca? >>>
Aby ograniczyć przenikanie pary przez dach i przeprowadzić skuteczną termomodernizację poddasza, ocieplenie połaci zabezpiecza się dodatkowo jedną warstwą folii paroizolacyjnej. Paroizolację wykonuje się z folii polietylenowych, folii aluminizowanych, folii zbrojonych włóknem szklanym bądź siatką polietylenową lub folii połączonych z włókniną polipropylenową. Wszystkie one dobrze spełniają swoje zadanie. Folie aluminizowane mają ponadto zdolność odbijania promieniowania cieplnego. Poprawiają więc izolacyjność cieplną połaci dachu.
Folię mocuje się do profili stalowych, wykorzystując taśmę dwustronnie klejącą. Jej pasy układamy z zachowaniem zakładów szerokości około 10 cm i dodatkowo sklejamy połączenia specjalną taśmą. Uszczelnia się nią również połączenia folii z elementami nieocieplanymi od środka – ścianami i podłogą. Na koniec pozostaje tylko ponowne wykończenie skosów i ścianek kolankowych.
Polecany artykuł:
i
Termomodernizacja poddasza: docieplanie zewnętrzne
Inną, niestety nie mniej inwazyjną metodą docieplenia dachu jest ułożenie dodatkowej warstwy termoizolacyjnej pod pokryciem. Rzecz jasna pokrycie trzeba przedtem zdemontować, co w praktyce może się okazać jeszcze trudniejsze niż rozbiórka okładziny skosów od wewnątrz. Trzeba przedtem podjąć decyzję, czy bardziej zależy nam na odnowieniu poddasza, czy na wymianie pokrycia. Ocieplanie nakrokwiowe to bowiem świetna okazja, by na nowo wykończyć połacie dachu, zwłaszcza gdy w planie mamy też wymianę i dołożenie kolejnych okien dachowych.
Przy tej metodzie termomodernizacji poddasza poważnie ogranicza nas pogoda. Dach bez pokrycia nie może zamoknąć. Innym problemem jest wynajęcie i ustawienie rusztowań wokół dachu, które zapewnią robotnikom bezpieczeństwo w trakcie prac. Jeszcze inne utrudnienie dotyczy niektórych rodzajów pokryć. O ile stosunkowo łatwo jest rozebrać dach z dachówek, to demontaż blachy dachowej jest już znacznie trudniejszy. Gontów bitumicznych nie da się natomiast zdemontować bez ich zniszczenia. Dodatkowe ocieplenie najkorzystniej jest zamontować na krokwiach, gdy więc na dachu jest sztywne poszycie, także należałoby je usunąć. Znajduje się bowiem pod nim (lub przynajmniej powinna się znajdować) szczelina wentylacyjna. Uniemożliwi ona zachowanie ciągłości termoizolacji. Usunąć też trzeba łaty i kontrłaty zamocowane do krokwi, jeśli nie było sztywnego poszycia. Generalnie należy się dokopać do gołych krokwi.
- Właściwe połączenia krokwi. Zasady montażu więźby dachowej tradycyjnej i prefabrykowanej >>>
- Wymiana pokrycia dachowego bez wymiany więźby dachowej. Kiedy jest to możliwe? >>>
Do izolacji nakrokwiowej nadaje się wiele materiałów. Są dostępne specjalne twarde i odporne na obciążenia płyty przeznaczone do tego zastosowania. Mogą być one wykonane z pianki poliizocyjanurowej PIR, polistyrenu ekspandowanego EPS, wełny mineralnej lub włókna drzewnego. Płyty PIR wyróżniają się bardzo niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła λ - nawet 0,022 W/(mK), dzięki czemu warstwa ociepleniowa może być cieńsza niż w przypadku innych materiałów. W przypadku ocieplania dachu od góry jest to bardzo ważne, bo wpływa na przykład na grubość okapu. Płyty EPS mają wyższą lambdę - 0,031-0,035 W/(mK), z wełny mineralnej - 0,034-0,035, z włókna drzewnego jeszcze wyższą 0,037-0,038 W/(mK). Płyty nakrokwiowe mogą być wykończone tak, żeby pasowały do określonych zastosowań. Są na przykład pokryte warstwą aluminium, mogą mieć na spodzie wyżłobienia do montowania na łatach albo być płaskie, żeby mocować je do krokwi. Producenci płyt wskazują, na dachach o jakim kącie nachylenia mogą być montowane, a nawet pod jakie pokrycie, a także jakich dodatkowych zabezpieczeń wymagają, na przykład na płytach z wełny mineralnej musi być ułożona membrana wysokoparoprzepuszczalna. Płyty PIR mają bardzo duże wymiary, co pozwala szybko wykonać roboty ociepleniowe.
Termomodernizacja poddasza - ile ocieplenia zastosować?
Rodzaj i grubość materiału termoizolacyjnego do termomodernizacji poddasza zależy od kilku czynników. Pierwsze, co trzeba zrobić, to sprawdzić, jaki jest aktualny współczynnik przenikania ciepła przez dach, ściany szczytowe i kolankowe. Współczynnik ten ma symbol U i im jego wartość wyższa, tym gorzej. Druga kwestia to rodzaj zastosowanego materiału ociepleniowego, bo to decyduje o grubości ocieplenia. Interesuje nas więc współczynnik przewodzenia ciepła λ, opisujący właściwości termoizolacyjne danego materiału o danej grubości. Im niższa lambda, tym cieńsza może być izolacja. Gdy ocieplenie układa się dwuwarstwowo (między krokwiami i pod nimi) trzeba pierwszą warstwę dostosować do grubości krokwi i do niej dołożyć tak grubą drugą warstwę, żeby osiągnąć potrzebny współczynnik U.
Dofinansowanie termomodernizacji dachu
Ocieplenie dachu jest jedną z metod zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło, a co z tego wynika także rachunków za ogrzewanie. Dlatego można na nie uzyskać dofinansowanie w ramach programu Czyste powietrze lub ulgi termomodernizacyjnej.
