Wymiana pokrycia dachowego bez wymiany więźby dachowej. Kiedy jest to możliwe?
Nowe pokrycie dachowe nie może nadmiernie obciążyć starej więźby dachowej. Dlatego najprościej jest zastępować stare pokrycie takim o podobnym ciężarze lub lżejszym - na przykład płytami włóknocementowymi, gontami bitumicznymi lub blachą dachową.
Na miejscu starych szkodliwych płyt azbestowo-cementowych bez obaw można umieścić obojętne dla organizmu płyty włóknocementowe lub panele blaszane. Dachówkę na zapadniętym dachu, jeśli tylko więźba nie jest zniszczona, można zamienić na nową. Na dachu z papy najprościej wymienić pokrycie na ważące prawie tyle samo z dekoracyjnych gontów bitumicznych. Kładąc nowe pokrycie bez zdejmowania starego, co jest często praktykowanym rozwiązaniem w przypadku starego pokrycia z papy lub blachy płaskiej, zawsze zwiększa się obciążenie konstrukcji. Istotne dla obciążenia dachu jest też to, czy stare pokrycie leży na łatach, czy na sztywnym poszyciu i czy nowe wymaga dodatkowego deskowania, czy nie. Jeśli decydujesz się na pokrycie cięższe niż stare, potrzebna będzie opinia konstruktora, który oceni, czy stara więźba wytrzyma zwiększone obciążenie, i w razie potrzeby zaproponuje sposób jej wzmocnienia.
Co wpływa na wagę remontowanego dachu
Jeżeli remont wiąże się z zagospodarowaniem poddasza, więźba zostaje dodatkowo obciążona warstwą ocieplenia i płytami g-k. Suma tych obciążeń może przekraczać możliwości nośne krokwi. Dlatego wybierając pokrycie na stary dach, należy zanalizować jego wagę. Jednak samo porównanie ciężaru 1 m2 pokrycia nie wystarczy. Tylko niektóre z nich, na przykład dachówka, blachodachówka, płyty włóknocementowe, mogą leżeć na ruszcie z łat. Pod inne, takie jak papa, gonty bitumiczne lub blacha płaska, potrzebne jest sztywne poszycie z desek lub płyt budowlanych. Jeśli jest już ono na dachu i możesz je wykorzystać, naprawić lub nawet wymienić, wówczas nowe pokrycie z lekkich materiałów nie zwiększy obciążenia dachu. Jeżeli stary dach był wykończony materiałem ułożonym na łatach, a chcesz go pokryć papą lub blachą, na krokwie trzeba nabić deskowanie. Okaże się wtedy, że pozornie lekkie pokrycie wraz z deskowaniem będzie ważyło mniej więcej 15 kg/m2. Inaczej wygląda to na dachach o mniejszych spadkach, gdzie prawie zawsze stosuje się sztywne poszycie. Dachówki, blachodachówki, blachę w panelach, płyty włóknocementowe układa się na lekkim ruszcie z łat i kontrłat tylko na dachach o spadku określonym przez producenta. Chcąc ułożyć je na mniej stromych dachach, również trzeba wykonać pod nie ciężkie sztywne poszycie i dopiero do niego przybić ruszt.
Faliste płyty włóknocementowe i bitumiczne
Lekkim pokryciem (3-5 kg/m2), w dodatku bardzo prostym w montażu, są faliste płyty bitumiczne produkowane z włókien organicznych nasączonych bitumem. Montuje się je systemowymi gwoździami do łat. Z daleka przypominają materiał zawierający azbest, jednak nie mają z nim nic wspólnego. Estetycznym pokryciem dachu o umiarkowanym ciężarze są płyty włóknocementowe ważące mniej więcej 20 kg/m2. Mogą być zarówno w formie płyt falistych, jak i mniejszych płaskich płytek - każdy znajdzie kształt odpowiadający własnym upodobaniom. Nadają się do wykańczania elewacji oraz połaci dachu. Są produkowane z cementu z dodatkami syntetycznymi oraz celulozy i dostępne w różnych kolorach.
Blachodachówka na słabej więźbie dachowej
Jeżeli stan i przekroje więźby nie pozwalają na zwiększanie obciążenia, a nie chcesz jej wzmacniać, możesz wybrać lekkie pokrycie z blachodachówki (ważące 3-6 kg/m2). Najlżejsza jest blachodachówka z rdzeniem aluminiowym, która waży 2 kg/m2. Nieco cięższe są blachodachówki ze stali. Układa się je na dachach o minimalnym spadku 9-12°.
Blacha trapezowa i płaska
Chętnie stosowanym pokryciem na remontowanych dachach jest również blacha trapezowa. Waży 4-7 kg/m2. Pokrycie to jest sprzedawane w formie dużych arkuszy docinanych do kształtu dachu i bardziej nadaje się na proste, duże połacie. Przy bardziej skomplikowanych formach powstaje więcej odpadów. Blachy trapezowe podobnie jak blachodachówki mają rdzeń z ocynkowanego metalu (stali lub aluminium) pokryty najczęściej jednostronną powłoką. Lżejsze mają cieńszy rdzeń (0,5 mm) i niewielką wysokość tłoczenia.
Pokrycia z blachy płaskiej ważą 2-9 kg/m2 i można je układać wyłącznie na sztywnym poszyciu. Na blachy pokryciowe wykorzystuje się różne metale. Najczęściej jest to ocynkowana stal, może to być droższa blacha cynkowo-tytanowa z czasem pokrywająca się ochronną patyną, blacha miedziana lub aluminiowa. Blacha musi mieć od spodu zapewniony przewiew. Nie należy jej układać na papie. Jeżeli na starym dachu jest papa na deskowaniu, przed ułożeniem blachy trzeba ją zdjąć.
Gonty bitumiczne i papa dachowa
Nieznacznie cięższe od pokryć blaszanych są pokrycia z papy (5-7 kg/m2) oraz z gontów bitumicznych (7-11 kg/m2). Nadają się na dachy o każdym spadku. Lekkimi gontami bitumicznymi łatwo pokrywa się dachy o skomplikowanych kształtach. Mogą mieć rozmaite kształty i kolory. Są wykończone posypką mineralną, a w wersji ekskluzywnej, najcięższej, pokryte folią miedzianą lub cynkowo-tytanową. Takie pokrycie imituje prawdziwą blachę.
Pokrycie z dachówek
W przypadku zdrowej i mocnej więźby lub jeśli zdecydowałeś się ją wzmocnić pod okiem konstruktora, możesz się zdecydować na dachówki cementowe (ważące mniej w ięcej 45 kg/m2), a nawet jeszcze cięższe ceramiczne (30-80 kg/m2). Waga tych materiałów pokryciowych może być jednocześnie ich zaletą, jeżeli zależy na dobrej izolacji akustycznej dachu. Ciężkie materiały lepiej akumulują ciepło, dlatego poddasze pod dachem pokrytym dachówką nie będzie się bardzo nagrzewać. Najcięższymi dachówkami są tradycyjne karpiówki – na 1 m2 wchodzi ich aż 40. Najlżejszymi w przeliczeniu na powierzchnię połaci są dachówki wielkoformatowe. Na skomplikowanych dachach lepiej sprawdzą się mniejsze i cięższe dachówki płaskie. Wybierając dachówki jako nowe pokrycie starego dachu, napotykasz problem rozstawu łat. Wprawdzie nowoczesne dachówki mają pewien stopień tolerancji i są przesuwne, ale i tak nie zawsze pasują do rozstawu łat na starych budynkach. Łaty trzeba więc układać na nowo lub przycinać cały rząd dachówek pod kalenicą.
Pokrycie dobrane do spadku
Szczelne pokrycia bitumiczne (papa, gonty, płyty) oraz blacha nadają się na wszystkie dachy strome, zarówno te o niewielkich spadkach, jak i te o dużym nachyleniu. Dachówki stosuje się na dachy o większych spadkach – od 22 do 45°. Te drobnowymiarowe, tradycyjne, takie jak karpiówka, wymagają jeszcze większego spadku minimalnego – co najmniej 35°. Jeżeli kładziesz dachówkę na dachu już pokrytym szczelnym poszyciem, na przykład papą, możesz nią pokryć dach o nieco mniejszym spadku. Jednak wtedy będzie ona spełniała głównie funkcję dekoracyjną. Na wyjątkowo stromych fragmentach też sobie poradzi. Trzeba tylko będzie mocować do łat każdą dachówkę, a nie – tak jak przy zwyczajnym montażu – co trzecią. Gonty drewniane, czyli łupane, wąskie, drewniane deszczułki, nadają się wyłącznie na dość strome dachy o spadku minimum 22°. Podobnie jak dachówki gont umieszcza się na łatach, które w remontowanym dachu można zamontować na istniejącym pokryciu z papy. W zależności od spadku gonty układa się w dwóch lub trzech warstwach (na mniejszym spadku).
Pokrycie dachowe na starym pokryciu
Jeżeli więźba jest mocna i stare pokrycie dobrze się trzyma, nie musisz go likwidować. Można ułożyć na nim nowe. Oszczędzasz w ten sposób na koszcie robocizny i utylizacji starego pokrycia. Najłatwiej jest ułożyć nowe pokrycie na papie lub gontach bitumicznych. Warunek to zlikwidowanie na nich wszelkich nierówności. W przypadku blachy wyrównanie powierzchni jest trudniejsze – trzeba zbić rąbki, co jest bardzo pracochłonne. Można też poradzić sobie inaczej, na przykład układając na blasze na wysokość rąbków wyrównującą warstwę z polistyrenu. Warstwa ta jednocześnie dociepli dach. Kładąc na dachu kolejne warstwy papy, lepiej nie rezygnować z papy podkładowej, którą należy przytwierdzić mechanicznie do podłoża. Wierzchnią warstwę najczęściej wykonuje się z papy termozgrzewalnej. Na starej, równej papie można też ułożyć kontrłaty i łaty, do których zamocujesz dachówkę, blachodachówkę, gonty lub inne materiały pokryciowe układane na łatach. Całkowita wymiana pokrycia jest na pewno konieczna, jeżeli dach jest pokryty starymi rakotwórczymi płytami azbestowo-cementowymi (eternitem). Płyty azbestowe powinny być usunięte przez firmę posiadającą stosowne uprawnienia oraz zutylizowane w wyznaczonym do tego miejscu.
Blachodachówka na słabej więźbie dachowej
Jeżeli stan i przekroje więźby nie pozwalają na zwiększanie obciążenia, a nie chcesz jej wzmacniać, możesz wybrać lekkie pokrycie z blachodachówki (ważące 3-6 kg/m2). Najlżejsza jest blachodachówka z rdzeniem aluminiowym, która waży 2 kg/m2. Nieco cięższe są blachodachówki ze stali. Mogą być one powlekane kolorowymi syntetycznymi powłokami zabezpieczającymi je przed korozją i zniszczeniem. Dodawanie do wierzchniej warstwy posypek mineralnych upodabnia je do dachówek lub gontu. Są to najtrwalsze z blachodachówek. Układa się je na dachach o minimalnym spadku 9-12°.Blacha trapezowa i panele z blachy
Chętnie stosowanym pokryciem na remontowanych dachach jest również blacha trapezowa. Waży 4-7 kg/m2. Pokrycie to jest sprzedawane w formie dużych arkuszy docinanych do kształtu dachu i bardziej nadaje się na proste, duże połacie. Przy bardziej skomplikowanych formach powstaje więcej odpadów. Blachy trapezowe podobnie jak blachodachówki mają rdzeń z ocynkowanego metalu (stali lub aluminium) pokryty najczęściej jednostronną powłoką. Lżejsze mają cieńszy rdzeń (0,5 mm) i niewielką wysokość tłoczenia. Na dachach domów jednorodzinnych używa się blach trapezowych o symbolach T-18, T-20. Liczba ta oznacza wysokość profilu podaną w milimetrach. Lekkim (ważącym mniej więcej 5 kg/m2), a jednocześnie nowocześnie wyglądającym pokryciem są panele z blachy. Produkuje się je na wymiar w zależności od potrzeb inwestora. Ich zaletami są też szybkość i prostota montażu. Choć łączy się je na zatrzask, wyglądają jak tradycyjna blacha układana na rąbek. Mocuje się je do drewnianego rusztu przez gotowe otwory montażowe i nie wymagają sztywnego poszycia.Pokrycie z blachy płaskiej
Waży 2-9 kg/m2 i można je układać wyłącznie na sztywnym poszyciu. Na blachy pokryciowe wykorzystuje się różne metale. Najczęściej jest to ocynkowana stal, może to być droższa blacha cynkowo-tytanowa z czasem pokrywająca się ochronną patyną, blacha miedziana lub aluminiowa. Najlżejsze jest pokrycie z blachy aluminiowej, nieco cięższe z cynkowo-tytanowej, a najcięższe z miedzianej. Najpopularniejsza blacha stalowa ocynkowana waży blisko 7 kg/m2 i może mieć powłokę z alucynku lub tworzywa. Ta pokryta alucynkiem jest trwalsza. Blacha musi mieć od spodu zapewniony przewiew. Nie należy jej układać na papie. Jeżeli na starym dachu jest papa na deskowaniu, przed ułożeniem blachy trzeba ją zdjąć.Gonty bitumiczne i papa dachowa
Nieznacznie cięższe od pokryć blaszanych są pokrycia z papy (5-7 kg/m2) oraz z gontów bitumicznych (7-11 kg/m2). Nadają się na dachy o każdym spadku. Lekkimi gontami bitumicznymi łatwo pokrywa się dachy o skomplikowanych kształtach. Mogą mieć rozmaite kształty i kolory. Są wykończone posypką mineralną, a w wersji ekskluzywnej, najcięższej, pokryte folią miedzianą lub cynkowo-tytanową. Takie pokrycie imituje prawdziwą blachę.
