Termomodernizacja bez błędów - 9 wskazówek

Termomodernizacja to dobry sposób obniżenia kosztów utrzymania budynku, a także polepszenia warunków jego użytkowania. Jednak jej efekty mogą być niezadowalające, jeżeli podczas realizacji zostaną popełnione błędy. Dobrze jest więc wiedzieć na co zwrócić uwagę i co zrobić, by się ich ustrzec.

Termomodernizacja obejmuje różne czynności, które prowadzą do zmniejszenia zużycia energii i obniżenia kosztów, ale by uzyskać pełny efekt, najlepiej przeprowadzić ją kompleksowo. Trzeba ocieplić cały budynek, wymienić okna i drzwi zewnętrzne oraz zmodernizować system ogrzewania, system zaopatrzenia w ciepłą wodę i system wentylacji.

1. Prowadź prace termomodernizacyjne kompleksowo

Ocieplenie budynku musi obejmować wszystkie jego elementy zewnętrzne - ściany zewnętrzne, dach, podłogę na gruncie lub strop nad piwnicą nieogrzewaną, ale także ściany od strony pomieszczeń nieogrzewanych, jeżeli takie łączą się z budynkiem (np. ściany od strony garażu). Błędem jest pominięcie jakiegoś fragmentu, gdyż to obniża efekt całego przedsięwzięcia.

Trzeba zdawać sobie sprawę, że poszczególne usprawnienia są ze sobą powiązane, dlatego sposób wykonania każdego z nich powinien uwzględniać wykonanie kolejnych. Tak więc modernizacja instalacji ogrzewania musi być dostosowana do zakresu wykonywanego ocieplenia. W szczególności wielkość i rodzaj kotła, grzejników i innych elementów instalacji muszą być dostosowane do zmniejszonego zapotrzebowania na ciepło będące efektem ocieplenia budynku.

Uwaga! Zakres możliwych i opłacalnych ulepszeń powinien być określony w audycie energetycznym. Audyt zawiera ocenę stanu istniejącego i propozycje poprawy efektywności energetycznej, a na tej podstawie inwestor powinien podjąć decyzję o możliwie najszerszym zakresie termomodernizacji w granicach swoich możliwości finansowych.

2. Stosuj do termomodernizacji materiały z jednego systemu ociepleń

Do ocieplenia budynku najczęściej stosuje się styropian lub wełnę mineralną. Poprawne połączenie warstwy izolacyjnej ze ścianą, dachem lub podłogą wymaga przestrzegania zasad rozmieszczenia i łączenia poszczególnych płyt izolacji, zastosowania odpowiednich klejów i kołków mocujących, wykonania na izolacji warstwy zbrojącej przy użyciu siatek i klejów łączących ją z izolacją, a w dachach i podłogach zastosowanie odpowiednich folii. Do ocieplania opracowane zostały liczne systemy, w których zastosowano konkretne materiały dobrze ze sobą współpracujące i opracowano szczegółowe warunki ich wykonania. Aby uniknąć błędów i ich złych skutków, trzeba postępować zgodnie z zasadami wybranego systemu ociepleń i w żadnym przypadku nie zmieniać materiałów określonych w danym systemie.

3. Ocieplaj dom w odpowiednich warunkach

W czasie ocieplania następuje wysychanie masy klejącej mocującej styropian do podłoża, a także masy łączącej siatkę ze styropianem oraz wiązanie zaprawy tworzącej zewnętrzną warstwę. Prawidłowy przebieg tych procesów wysychania i wiązania odbywa się w temperaturze nie niższej niż +5^oC. Błędem jest więc wykonywanie ocieplenia w niższej temperaturze, także w czasie deszczu, silnego wiatru lub upału. Grozi to późniejszym odpadaniem ocieplenia od podłoża lub jego rozwarstwieniem i kruszeniem.

4. Nie oszczędzaj na grubości warstw ocieplenia

Grubość materiału izolacyjnego (styropian, wełna mineralna i inne) decyduje o wielkości zapotrzebowania ciepła potrzebnego do ogrzewania budynku. Im grubsza warstwa, tym mniejsza ucieczka ciepła i tym mniejsze zużycie energii do ogrzewania. Oczywiście, im grubsza warstwa, tym droższe wykonanie ocieplenia, ale wpływ grubości materiału izolacyjnego na pełny koszt wykonania ocieplenia jest niewielki, gdyż inne koszty, takie jak koszt elementów i materiałów mocujących ocieplenie do ściany, wykończenia elewacji, rusztowań, robocizny itp. w minimalnym stopniu są zależne od grubości warstwy materiału izolacyjnego. Tak więc pogrubienie izolacji znacznie obniża koszty ogrzewania przy tylko nieznacznym zwiększeniu kosztu ocieplenia, a zatem oszczędzanie na grubości ocieplenia jest błędem.

Zobacz także:

• Ocieplenie dachu skośnego >>>
• Ocieplenie poddasza: uwaga na błędy >>>
• Jak wykonać i jakie są koszty ocieplenia stropu i stropodachu >>>
• Ocieplenie ścian zewnętrznych >>>

Aby spełnić aktualne wymagania zawarte w przepisach budowlanych, trzeba wykonywać ocieplenie o grubości warstw co najmniej 15-20 cm w ścianach i 20-25 cm w dachu, ale może być opłacalne zastosowanie jeszcze grubszych niż to wynika z wymagań.

5. Przy termomodernizacji wymieniaj okna i drzwi, pamiętając o wentylacji

Wszystkie okna i drzwi zewnętrzne powinny zostać wymienione na nowe. Trzeba przy tym pamiętać, że te nowoczesne mają wiele zalet - dobrze izolują wnętrze budynku, ograniczając do minimum ucieczkę ciepła, są trwałe, łatwe w utrzymaniu i konserwacji - ale jednocześnie ich szczelność powoduje, że ograniczają dopływ powietrza z zewnątrz, jak to miało miejsce w oknach starego typu. Efektem tego może być brak dopływu wystarczającej ilości świeżego powietrza niezbędnego ze względów zdrowotnych, a także może on być powodem gromadzenia się pary wodnej (oddychanie, gotowanie, pranie) oraz przyczyną zawilgocenia pomieszczeń i powstawania zacieków, pleśni, grzyba domowego itp.

Dlatego błędem jest wymiana okien bez jednoczesnego wprowadzenia dobrze przemyślanego nowego systemu wentylacji. Minimalnym wymaganiem zapewnienia wentylacji w pomieszczeniach z bardzo szczelnymi oknami są nawiewniki umieszczone w ramach okiennych, które zapewniają dopływ powietrza z zewnątrz, a także umożliwiają regulowanie jego intensywności. Do wyboru mamy nawiewniki regulowane ręcznie oraz automatycznie. Oprócz nawiewników może być konieczne wprowadzenie wentylatorów w kanałach wywiewnych (np. w kuchni i łazience), aby zintensyfikować przepływ powietrza. Możliwe są też bardziej rozbudowane systemy wentylacji, na przykład mechaniczna nawiewno-wywiewna z rekuperacją.

W każdym przypadku zamontowanie nowych szczelnych okien wymaga jednoczesnego wprowadzenia rozwiązań zapewniających wystarczający przepływ powietrza przez pomieszczenia.

6. Zainwestuj w automatyczną regulację ogrzewania

Podczas modernizacji instalacji ogrzewania błędem jest pominięcie urządzeń jej automatycznej regulacji. Chodzi o regulator pogodowy kotła (dostosowanie jego pracy do zmian temperatury zewnętrznej), a także o zawory termostatyczne przy grzejnikach umożliwiające regulację poziomu dopływu ciepła. Możliwe są także znacznie bardziej rozbudowane systemy automatycznej regulacji wszystkich instalacji w budynku.

7. Wybierz doświadczonego wykonawcę termomodernizacji

Przeprowadzenie skutecznej termomodernizacji wymaga prawidłowego i fachowego wykonania robót z przestrzeganiem wszystkich zasad technologicznych dotyczących nawet drobnych szczegółów. Dlatego błędem jest powierzanie wykonawstwa niedoświadczonej lub niefachowej ekipie, której praca nie gwarantuje osiągnięcia pełnego efektu.

8. Postaw na materiały dobrej jakości

Aby termomodernizacja zapewniła dobrą izolację cieplną budynku i trwałe bezawaryjne działanie systemów ogrzewania, wentylacji, ciepłej wody, powinna być wykonana z zastosowaniem dobrych materiałów i wyrobów, takich, które odpowiadają wymaganiom norm i przepisów oraz są prawnie dopuszczone do obrotu. Takie wyroby są w sprzedaży oznaczane przez producentów znakami CE lub B. Ale dopuszczone do obrotu są wyroby, które różnią się cechami technicznymi i mają różne ceny. Wybierając konkretny wyrób, trzeba się kierować parametrami, a nie tylko ceną. Powinno się wybierać wyrób możliwie najlepszy, a to niekoniecznie oznacza wyrób drogi.

Błędem jest wykorzystanie materiałów nieznanego producenta lub z nieznanego źródła, które mogą być tanie, ale nie dają gwarancji dobrych efektów ich zastosowania. Na przykład styropian, którego producent jest nieznany, może w krótkim czasie po wykonaniu ocieplenia ulec rozwarstwieniu lub skruszeniu, a to doprowadzi do konieczności powtórnego wykonania izolacji.

9. Zadbaj o miejsca trudne do ocieplenia

„Diabeł tkwi w szczegółach” – to znane powiedzenie w pełni ma zastosowanie także do termomodernizacji, bo jej rezultaty mogą być znacznie ograniczone, jeżeli nie zadbamy o szczegóły.

Podczas ocieplania domu trzeba zastosować specjalne rozwiązania tam, gdzie są mostki termiczne, czyli miejsca, w których może wystąpić wyjątkowo intensywna ucieczka ciepła. Dochodzi tam do obniżenia temperatury na wewnętrznej powierzchni ściany, następuje jej zawilgocenie i możliwość powstania pleśni, co źle wpływa na zdrowie mieszkańców i powoduje uszkodzenia tynku.

Mostki cieplne powinny być w trakcie ocieplania budynku zlikwidowane lub ich wpływ bardzo zmniejszony. Występują one w różnych miejscach, na przykład nad oknami i drzwiami, gdzie są nadproża, w miejscu połączenia izolacji ściany i warstwy izolującej dach, w miejscu połączenia warstwy izolującej ściany i podłogi na gruncie itp.

Podczas wymiany okien niezwykle ważne jest ich prawidłowe wmontowanie w istniejący otwór w ścianie, aby nie powstał tam mostek cieplny. Trzeba wysunąć okno w otworze, tak by rama okienna łączyła się z izolacją ściany i wykonać trwałe szczelne połączenie okna ze ścianą, do którego stosuje się zestaw materiałów, takich jak taśma wodoszczelna, pianka montażowa, folia łącząca ramę z otworem okiennym oraz tynk na siatce. Jest to połączenie wymagające umiejętności i dużej staranności, a błędnie zamontowane okno może przepuszczać znaczne ilości ciepła przez mostek cieplny wytworzony pomiędzy oknem i ścianą, mimo że samo okno ma bardzo dobre właściwości izolacyjności cieplnej.

Płyta balkonu to inny bardzo ważnym szczegół, który powoduje, że warstwa izolacyjna ściany jest przerwana, a sama płyta betonowa (czyli z materiału ułatwiającego przepływ ciepła) jest potężnym mostkiem cieplnym. Można to poprawić, wykonując izolację cieplną na wierzchu i od spodu płyty balkonu.

Dodatkowe trudności może stwarzać ocieplenie ściany przy balkonie. Jeżeli jest on wąski, o szerokości 80 cm, to po ociepleniu ściany warstwą 20 cm balkon będzie miał szerokość 60 cm i stanie się praktycznie nieużyteczny. Trzeba w takim wypadku zdecydować się na specjalne rozwiązanie, na przykład ocieplenie cieńsze z materiału o bardzo dobrych parametrach izolacyjności (niestety drogiego). 

Zobacz termomodernizacje zgłoszone do konkursu Remont Roku:

• Kompleksowa termomodernizacja domu >>>
• Remont na piątkę z plusem! Adaptacja starej szkoły >>>
• Już bez sidingu - zobacz nowy wygląd domu jednorodzinnego! >>>
• Najlepsza termomodernizacja 2017! Zobacz zwycięzcę Remontu Roku 2017 >>>