Program Czyste Powietrze – jaka jest szansa na realizację jego celu?

2025-07-08 16:01

W 2025 r. przeprowadzoną głęboką reformę działającego od 2018 r. programu "Czyste Powietrze". Jak ocenić dotychczasowe prace nad kształtem tego programu? Czy jego obecna forma daje szansę na realizację jego celu, jakim jest poprawa jakości powietrza przez zwiększenie efektywności energetycznej blisko 3 milionów domów w Polsce?

Debata Muratora: program Czyste powietrze

i

Autor: Szymon Starnawski / Grupa Murator Nasza redakcja przez trzy lata prowadziła akcję edukacyjną „Czyste Powietrze z Muratorem” – mówi w debacie Piotr Laskowski, redaktor naczelny Muratora

Spis treści

  1. „Czyste Powietrze”: zmiany niekoniecznie na lepsze
  2. Oglądaj debatę „Muratora”!

Z raportu Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków wynika, że w 2025 r. w Polsce jeszcze ponad połowa domów jest ogrzewanych węglem, a w blisko ¼ (1,4 mln domów) wykorzystuje się do tego kotły pozaklasowe, czyli „kopciuchy”. Z drugiej strony można też powiedzieć, że w większości domów działają urządzenia, które nie są aż tak uciążliwe dla środowiska. I niewątpliwie przyczynił się do tego działający od siedmiu lat program „Czyste Powietrze”, w ramach którego można uzyskać dotację na wymianę starego kotła węglowego na nowocześniejsze, niskoemisyjne lub bezemisyjne źródło ciepła. Z takiej możliwości skorzystało już blisko 400 tys. gospodarstw domowych.

„Czyste Powietrze”: zmiany niekoniecznie na lepsze

Zasady programu zmieniały się co roku, a ostatnio nawet był on na parę miesięcy zawieszony, więc niewątpliwie były problemy z jego realizacją. Między innymi stwierdzono liczne nadużycia i w związku z tym wstrzymano wypłatę dotacji i rozpoczęto kontrolę już wcześniej rozliczonych przedsięwzięć. Do czerwca 2025 r. zdecydowano, że blisko 1,5 tys. beneficjentów będzie musiało zwrócić przyznane im wcześniej pieniądze.

Przedsiębiorcy, którzy zrealizowali przedsięwzięcia w ramach programu „Czyste Powietrze”, od wielu miesięcy nie mogli się doczekać wypłaty dotacji, co wielu z nich przypłaciło upadłością. Beneficjenci drżą na myśl o wynikach kontroli, bo ostatecznie to oni odpowiadają za realizację inwestycji i w przypadku wykrycia nieprawidłowości będą musieli zwrócić przyznane na nią środki. A producenci urządzeń grzewczych i materiałów budowlanych narzekają na stagnację na rynku, którego istotnym stymulatorem był dotychczas ten program.

Informacje o problemach prawdopodobnie zniechęciły właścicieli domów do skorzystania z programu, bo po jego wznowieniu 31 marca 2025 r. tempo składania wniosków stało się wielokrotnie wolniejsze niż przed jego zawieszeniem.

O tym, dlaczego tak się dzieje, co można było i co jeszcze można zrobić, żeby zrealizować cel programu, porozmawialiśmy na zorganizowanej przez „Muratora” debacie. Z naszego zaproszenia do niej skorzystali:

  • Justyna Glusman – wiceburmistrzyni dzielnicy Ochota m. st. Warszawy, wcześniej dyrektorka i koordynatorka ds. zrównoważonego rozwoju i zieleni w Urzędzie m. st. Warszawy,
  • Małgorzata Smuczyńska – wiceprezes Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC),
  • Janusz Komurkiewicz – prezes zarządu Związku POiD (Polski Okna i Drzwi), członek zarządu FAKRO,
  • Tomasz Wróbel – dyrektor zarządzający firmy Viessmann.

W debacie uczestniczyli także:

  • Piotr Laskowski – redaktor naczelny „Muratora”,
  • Artur Celiński – redaktor naczelny „Architektura-Murator”, jako moderator debaty.

Zapraszamy do wysłuchania, co sądzą o programie „Czyste powietrze”.

Oglądaj debatę „Muratora”!

Debata Muratora: Czyste powietrze
Materiał sponsorowany
Materiał sponsorowany

Sponsorem debaty jest firma Viessmann

Zobacz też:

Murowane starcie
Technologie grzewcze – pellet czy gaz? MUROWANE STARCIE
Murator Google News