Oświetlenie świąteczne: jak cieszyć się magią dekoracji i zaoszczędzić na prądzie?

Długie, ciemne zimowe wieczory może rozjaśnić oświetlenie świąteczne zainstalowane na domu lub w ogrodzie. Warto uruchomić zewnętrzne dekoracje świetlne już na początku Adwentu, czyli czasu oczekiwania na przyjście Chrystusa. Dekoracyjne oświetlenie posesji to jeden ze sposobów wprowadzenia się w świąteczny nastrój nadchodzącego Bożego Narodzenia.

Przedstawiamy różne rodzaje świetlnych dekoracji oraz podpowiadamy, jakie wybrać, żeby nie płacić dużych rachunków za prąd. Wskazujemy też, co sprawdzić, zanim dokonamy zakupu.

Dlaczego wybrać oświetlenie ledowe?

Kiedyś na choince wieszało się świeczki albo lampki z żaróweczkami naśladujące je kształtem. Były dość duże i pobierały sporo prądu. Dlatego na choince mocowano najczęściej kilkanaście, czasem ponad 20 takich ozdób. Diody LED pobierają bardzo mało prądu, więc można zdecydowanie zwiększyć liczbę punktów świetlnych. W opisie ledowych dekoracji świątecznych podaje się, ile diod wchodzi w ich skład. Znajdziemy nawet takie, w których jest ponad 1000 diod. Ich wielką zaletą jest bardzo niskie zużycie prądu i trwałość.

Oświetlenie świąteczne: jak nie zapłacić dużych rachunków za prąd?

Żeby świąteczne oświetlenie domu i ogrodu, nie naraziło nas na pustki w portfelu, zawsze wybierając urządzenie, trzeba sprawdzić, jakie jest całkowite zużycie prądu danego kompletu. Potem można zrobić wstępną kalkulację, uwzględniając planowany czas wykorzystania, np. 2 godziny dziennie przez miesiąc, i koszt energii elektrycznej. Obecnie 1 kWh kosztuje 1,11–1,21 zł zł.

Na przykład łańcuch “świetlny deszcz” o długości 15 m z 600 diodami LED zużywa 40 W energii elektrycznej. Liczymy więc: 40 x 2 h x 30 dni = 2400 W, to jest 2,4 kW x 1,15 = 2,76 zł (zakładając średnią cenę ok. 1,15 zł/kWh).

Albo: 40 W, czyli 0,04 kW — godzina pracy oświetlenia o mocy 40 W przy cenie 1,15 zł/kWh to 0,04 × 1,15 = 0,046 zł; więc 60 godzin przy tej cenie kosztuje 2,76 zł.

Kurtyna świetlna

Kurtyna świetlna to zbiór lampek ledowych zainstalowanych na przewodach, które mogą być różnie skonfigurowane. Najczęściej to rząd sznurów zwisających z głównego przewodu biegnącego u góry. Kurtyna świetlna może mieć też postać siatki o różnym splocie. Na przewodach w kurtynach są zawieszone różne ozdobne punkty świetlne, np. gwiazdki, sople zwisające w dół, gałązki ustawione na prawo i lewo. Dlatego każda kurtyna tworzy inny wzór świetlny. Kurtyny świetlne mają określoną powierzchnię. Bardzo często jest to 3 x 3 m, ale znajdziemy też takie o wymiarach 2 x 1,5 lub 2 x 1 m.

Girlandy, łańcuchy, węże świetlne

Takie dekoracyjne świąteczne oświetlenie można rozpiąć wzdłuż okapu domu, balustrady tarasu lub balkonu albo owinąć ją wokół choinki i innych drzew w ogrodzie. Długa falista linia punktów świetlnych może być atrakcyjną ozdobą o różnorodnym wykończeniu, zależnie jakie żarówki lub oprawy świetlne w niej wykorzystamy. Najpopularniejsze są diody, które mogą świecić się stale lub płynnie albo błyskać synchronicznie. Niezwykle popularne są girlandy świetlne z dużymi żarówkami ledowymi o różnym kształcie, często nazywanymi szwedzkimi, choć jest więcej ich producentów. W girlandach dobrze wyglądają również duże kolorowe żarówki w różnym kształcie, np. kul owali. Dekoracyjny efekt daje też kolorowy żarnik widoczny przez podbarwione szkło.

Jak łączyć i konfigurować dekoracje świąteczne z lampek?

Dekoracje świąteczne z lampek można łączyć w większe zestawy, żeby ozdobić na przykład cały fronton domu. Girlandy, kurtyny świetlne i łańcuchy kupuje się w określonej długości, ale wiele można łączyć ze sobą. Zawsze trzeba sprawdzić, czy element jest do tego przygotowany, jeśli nie - zamówić odpowiednią wersję. Bardzo długie łańcuchy ledowe można przecinać, ale tylko w zaznaczonych miejscach, przeważnie jest to co 1 m. Wiele girland świątecznych lub kurtyn można skomponować wg własnego pomysłu, określając w zamówieniu długość, gęstość rozstawienia elementów świetlnych, ich rodzaj i moc itp.

Świąteczne oświetlenie: elementy wolnostojące i inne

Przed domem, na tarasie lub w ogrodzie można ustawić świąteczne elementy 3D zbudowane na stelażu i wypełnione lub oplecione kablami z elementami świetlnym. Pięknie będzie wyglądać choinka ustawiona obok domu, sanie z reniferem, wielka bombka, niedźwiedź albo bałwan.

Znajdziemy też liczne małe elementy dekoracyjne kojarzące się z Bożym Narodzeniem, np. gwiazdy, kokardy, bałwanki, choinki, dzwonki wykonane z ledów. Można je wpiąć w girlandy, łańcuchy lub kurtyny i stworzyć indywidualne ozdoby. Albo też powiesić osobno nad wejściem, na balkonie lub tarasie.

Efekty świetlne

Jeśli zależy nam na różnorodności dekoracji świetlnych, warto szukać instalacji, którymi można sterować zdalnie i wybrać jeden z kilku programów świecenia, np.

• świecenie ciągłe,
• świecenie falami,
• świecenie sekwencyjne,
• błyskanie,
• miganie,
• miganie iskrzące,
• zanikanie.

Znajdziemy też instalacje z funkcją ściemniania, w których można regulować intensywność oświetlenia.

Jak będzie wyglądać świąteczne oświetlenie, zależy też od tego jaki odcień lub kolor będzie mieć emitowane światło.

Możemy wybrać diody led o barwie światła:

• zimny biały,
• ciepły biały,
• ciepły jasno żółty,
• zimny niebieski.

Ponadto żarówki dekoracyjne mogą mieć klosze barwione lub malowane na dowolny kolor. Popularne są lekko brązowe przezroczyste klosze z dekoracyjnymi żarnikami. Kolorem Bożego Narodzenia jest czerwień, złoty, zielony, biały.

Akcesoria do montażu świątecznego oświetlenia

W dobrym zestawie oświetlenia świątecznego powinny się znaleźć:

• kabel zasilający odpowiedniej długości,
• włącznik,
• pilot/przełącznik trybów pracy (jeśli są),
• elementy do łączenia zestawów.

Zanim kupisz, sprawdź jakość oświetlenia świątecznego

Warto zdawać sobie sprawę, że bardzo wiele takich instalacji oświetleni świątecznego pochodzi z Chin. Ich jakość może być bardzo różna. Produkty wprowadzane do obrotu na terenie Unii Europejskiej powinny być opatrzone znakiem CE jako potwierdzenie, że spełniają jej normy i wymogi techniczne. Jak każde urządzenie elektryczne, oświetlenie świąteczne może mieć sporządzoną etykietę energetyczną, w której określono klasę efektywności energetycznej. Najlepiej wybierać urządzenia klasy A lub A+. Należy sprawdzić też, jakie dane są podane w opisie technicznym (czasem są one bardzo skąpe). Jednym z najważniejszych jest przeznaczenie na zewnątrz i stopień ochrony IP.

Zabezpieczenia w instalacji oświetlenia świątecznego

Ponieważ ozdoby świąteczne będą wisieć na dworze narażone na deszcz, śnieg i wiatr, zawsze trzeba sprawdzić, jaki stopień ochrony ma dana instalacja. Bardzo wiele produktów ma stopień ochrony IP44. Takie oznaczenie otrzymują urządzenia elektryczne przeznaczone do pomieszczeń, w których panuje podwyższona wilgotność i istnieje prawdopodobieństwo zachlapania ich wodą (np. kuchnia, łazienka). Ozdoby świetlne przeznaczone na zewnątrz powinny mieć wyższy stopień ochrony, od IP54 do IP65. I takie też znajdziemy. Warto zwrócić uwagę na to oznaczenie, bo ono może zdecydować nie tylko o naszym bezpieczeństwie, lecz także o trwałości dekoracji świątecznej.

Niektórzy nie demontują oświetlenia świątecznego, więc wisi ono na zewnątrz cały rok. Powinno być więc odporne na różne temperatury – od -25 do 50^oC. Ozdoby są zwykle wykonane z tworzyw sztucznych. Niektóre z nich w niskiej temperaturze robią się kruche i pękają.

W instalacji zewnętrznego oświetlenia świątecznego warto zastosować dodatkowe zabezpieczenie w postaci wyłącznika różnicowoprądowego montowanego jako adapter do gniazda albo bezpośrednio na przewodzie.

Ważne jest też prawidłowe podłączenie całości. Jeśli nie ma odpowiedniej długości kabla zasilającego i stosujemy domowy przedłużacz, trzeba sprawdzić czy może być stosowany na zewnątrz. Jeśli nie, można zastosować osłonę wtyczki. Jeśli dzielimy łańcuch świetlny na mniejsze odcinki, trzeba to robić w wyznaczonych miejscach i je zabezpieczyć. Podobnie postępujemy, łącząc kilka zestawów.