Bioróżnorodność w ogrodzie - czym jest i jak zadbać i chronić bioróżnorodność w ogrodzie
Bioróżnorodność to zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi we wszystkich możliwych ekosystemach. Jak wspomagać różnorodność biologiczną w naszych ogrodach?
W wyniku zanieczyszczeń środowiska, zmian klimatu i przemysłowej działalności człowieka wciąż ubywa gatunków roślin i zwierząt, co wpływa negatywnie na stan otaczającego nas środowiska. Z tego względu należy chronić i rozwijać różnorodność biologiczną, zarówno w skali globalnej, jak i w ogrodach przydomowych. Czym jest bioróżnorodność i jak ją wspierać w ogrodzie?
Spis treści
- Co oznacza bioróżnorodność i dlaczego jest ważna?
- Czy można dbać o bioróżnorodność w ogrodzie?
- Sposoby wspierania różnorodności biologicznej w ogrodach
Co oznacza bioróżnorodność i dlaczego jest ważna?
Różnorodność biologiczna, nazywana też bioróżnorodnością to bardzo szerokie pojęcie obejmujące i oznaczające nie tylko zróżnicowanie gatunkowe roślin, zwierząt i innych organizmów żyjących na ziemi (różnorodność gatunkowa), ale także różnorodność genetyczną w obrębie gatunków oraz zróżnicowanie ekosystemów i krajobrazów. Należy podkreślić, że im bogatsza i bardziej zróżnicowana jest każda ze wspomnianych grup, tym otaczające nas środowisko jest bardziej zrównoważone i stabilne.
Bogata różnorodność organizmów i ich wzajemne oddziaływanie wpływa także pozytywnie na większą odporność i zdolność przetrwania niekorzystnych warunków. Trwająca obecnie degradacja środowiska spowodowana zmianami klimatu czy zanieczyszczeniami przemysłowymi w szybkim tempie zubaża różnorodność biologiczną, a co za tym idzie pogarsza stan środowiska i jednocześnie warunki naszego życia.
Bioróżnorodność ma kluczowe znaczenie w procesie ewolucji oraz pożytecznych dla środowiska zależności pomiędzy organizmami.
Mniejsza bioróżnorodność lub jej ubożenie ma bezpośredni wpływ na wymieranie gatunków, ograniczenie zróżnicowania genów wielu populacji oraz zanikania siedlisk ich życia.
Czy można dbać o bioróżnorodność w ogrodzie?
O wspieranie bioróżnorodności można zadbać także w skali mikro, w naszych małych czy większych ogrodach lub na działkach. I nie chodzi tu tylko o ilość roślin posadzonych na rabatach i grządkach. Warto pomyśleć o zaproszeniu do ogrodów ptaków, pożytecznych owadów czy drobnych ssaków, a także stworzeniu warunków życia np. dla mikroorganizmów glebowych. Należy uświadomić sobie, że im więcej organizmów i gatunków znajduje się w ogrodzie tym lepiej – dla wszystkich.
Występujące w naturze dzikie łąki, tereny leśne, zadrzewienia śródpolne, torfowiska, pastwiska to właśnie obszary najbardziej wartościowe pod względem bioróżnorodności i należy je chronić i rozwijać.
Przeczytaj też:
Jak stworzyć ogród przyjazny ptakom >>>
Pożyteczne zwierzęta w ogrodzie: sprzymierzeńcy w zwalczaniu szkodników >>>
Autor: GettyImages
Zamiast trawnika załóżmy w ogrodzie łąkę kwietną
Sposoby wspierania różnorodności biologicznej w ogrodach
Już na etapie planowania ogrodu warto starać się tak aranżować jego przestrzeń, aby unikać uboższych biologicznie nasadzeń jednogatunkowych (monokultur), gatunków obcych lub gatunków inwazyjnych, a także sadzić rośliny stanowiące (lub dające) pożywienie dla zwierząt. Lepiej sadzić rośliny rodzimego pochodzenia oraz dostosowane do warunków glebowych i klimatycznych, aby wymagały jak najmniej zabiegów pielęgnacyjnych (np. ochronnych oprysków chemicznych). Warto zastępować także (dość ubogie biologicznie) duże powierzchnie trawników łąkami kwietnymi lub roślinami okrywowymi i zakładać rabaty wielogatunkowe (np. zamiast samych iglaków sadzić byliny).
Warto pomyśleć także o pożytecznych owadach (np. biedronkach, pszczołach, trzmielach, złotookach, motylach) i stworzyć im warunki do życia. Dobrym pomysłem jest posadzenie roślin miododajnych wabiących owady oraz ustawienie gotowych tzw. domków lub hoteli dla owadów oraz niewielkich pojemników z wodą (poidełek).
Domek dla owadów pożytecznych – instrukcja wykonania krok po kroku >>>
Można zaprosić do ogrodu ptaki montując budki lęgowe czy karmniki z pożywieniem i dostępem do wody, a także posadzenie roślin, których owoce będą dla nich pożywieniem. Mogą to być na przykład: berberysy, cis pospolity, dereń jadalny, irga pozioma, jałowiec chiński i jałowiec pospolity, ognik szkarłatny, rokitnik zwyczajny, śnieguliczka biała, trzmielina zwyczajna, kaliny, jarząb pospolity (jarzębina), ligustr pospolity, róże dzikie i tzw. róże owocowe.
W ogrodach lub na działkach można zadbać także o drobne zwierzęta, np. jeże i ustawić im niewielkie budki/domki lub przed zimą pozostawić niezagrabione sterty liści, w których znajdą one schronienie.
Działaniem wspierającym bioróżnorodność jest również stosowanie naturalnego, organicznego nawożenia oraz kompostowanie odpadów organicznych. Poprzez właściwe i naturalne wzbogacanie gleby dbamy o jej właściwą strukturę i jednocześnie wspieramy rozwój pożytecznych organizmów glebowych. Kompostując odpady roślinne i organiczne nie tylko uzyskujemy kompost, ale wpływamy na inicjowanie wielu procesów biologicznych i pożytecznego dla nas i planety naturalnego obiegu materii w przyrodzie.
Przeczytaj też: Jak powstaje próchnica glebowa, znaczenie próchnicy w glebie >>>
