Nawozy organiczne: obornik, kompost, torf, kora, nawozy zielone
Autor: Agnieszka Mike-Jeziorska
Warto zadbać o nawożenie roślin wiosną, aby dobrze rosły i pięknie kwitły przez cały sezon.
Gleba w ogrodach wymaga wzbogacenia, aby rośliny dobrze rosły. Do nawożenia stosuje się m.in. nawozy organiczne (naturalne). Poznaj różne nawozy organiczne, którymi mozna nawozić rosliny w ogrodzie. Nawozy naturalne: obornik, kompost, torf, nawozy zielone.
W naszych zadbanych, starannie grabionych ogrodach jedynie niewielka ilość próchnicy powstaje w sposób naturalny – z opadłych liści i mulczowanej trawy (skoszonej, rozdrobnionej i pozostawionej na trawniku). Dlatego przyroda potrzebuje naszej pomocy - nawożenia. Bardzo często w ogrodach i na działkach stosowane są nawozy organiczne.Nawozy organiczne nie tylko dostarczają roślinom niezbędnych makro- i mikroelementów, ale też rozkładając się, wzbogacają glebę w próchnicę i polepszają jej właściwości (obornik, kompost, nawozy zielone, torf, kora drzew). Ponieważ zawierają rozmaite związki pochodzące ze świata roślinnego i zwierzęcego, zostaje zachowany naturalny obieg materii.
Nawozy organiczne: obornik
Obornik zawiera wszystkie niezbędne roślinom minerały. Najlepszy do ogrodów jest obornik przekompostowany – można go stosować wiosną i jesienią, jest wygodny do przekopania z glebą i nie ma uciążliwego zapachu. Można też dodawać go do pryzmy kompostowej. Świeży obornik stosujemy tylko jesienią, ale pamiętajmy, że nie sprzyja on wielu roślinom – jeżeli chcemy sadzić rośliny cebulowe, astry, piwonie, dalie, bratki czy kosaćce, po jego zastosowaniu musimy odczekać dwa lata. W niektórych sklepach ogrodniczych można kupić obornik suszony (sposób jego wykorzystania jest podany na opakowaniu).
Kompost
Kompost to nawóz doskonały – powstaje głównie z roślin pochodzących z ogrodu i resztek z gospodarstwa domowego, zapewnia więc właściwy obieg materii w przyrodzie. Zawiera niezbędne i łatwo przyswajalne przez rośliny składniki. Poprawia strukturę ziemi, która dzięki dostarczonej próchnicy staje się przewiewna, pulchna i dobrze chłonie wodę. Niezależnie od zastosowanej dawki kompost nie ma szkodliwego wpływu na rośliny, użytkowników ogrodu oraz na żyjące w nim zwierzęta.
Kompost: doskonały nawóz organiczny >>>
Torf
torf dostarcza próchnicy, a ponieważ ma zdolność pochłaniania wody – zatrzymuje ją w wierzchnich warstwach podłoża. Rozluźnia strukturę gleby zwięzłej i zwiększa zwięzłość piaszczystej. Torf lub substrat torfowy rozkłada się warstwą 3-centymetrową i miesza z wierzchnią warstwą ziemi. Torf wysoki (ma odczyn kwaśny) nadaje się do wzbogacania podłoża dla roślin, które wymagają pH 4,5-5,5, czyli na przykład borówki wysokiej, kalmii, różaneczników i azalii, pierisów, wrzosów i żurawiny. Ponieważ zawiera mało minerałów, warto przed użyciem przekompostować go z dodatkiem wieloskładnikowego nawozu mineralnego lub obornika. W sprzedaży jest też czasami torf niski (o odczynie zasadowym). Mniej chłonie wodę, ale zawiera znaczną ilość azotu i fosforu. Nie wymaga przed użyciem kompostowania. Najwygodniej jest stosować gotowy substrat torfowy wzbogacony składnikami mineralnymi i – zależnie od przeznaczenia – odkwaszony lub nie.
Torf - podłoże i nawóz organiczny. Właściwości i zastosowanie torfu w ogrodzie >>>
Nawozy zielone
Nawozy zielone to grupa roślin szybko rosnących i wytwarzających znaczne ilości masy organicznej. Ścięte, rozdrobnione i płytko przekopane (wymieszane z wierzchnią warstwą gleby tak, aby dostęp powietrza nie został ograniczony) rozkładają się w próchnicę. Zanim to nastąpi, ich korzenie przerastają glebę, poprawiając jej strukturę, a ponieważ sięgają głęboko, pobierają z miejsc niedostępnych dla innych roślin wypłukane wcześniej z wierzchnich warstw związki mineralne i transportują je do swych części nadziemnych. Bardzo korzystnie na zasobność gleby wpływają rośliny motylkowe (łubin, peluszka, seradela, wyka) wzbogacające glebę w związki azotu (żyją w symbiozie z bakteriami korzeniowymi, które wiążą azot atmosferyczny). Wiosną na glebach lekkich można wysiać łubin żółty, peluszkę z wyką, mieszanki łubinu z owsem, seradelą, peluszką i gorczycą lub peluszką i wyką. Na glebach ciężkich dobrze sprawdzą się facelia, łubin niebieski oraz łubin w mieszance z peluszką.
Nawóz zielony do ogrodu. Wybieramy rośliny na nawozy zielone >>>
Kora drzew
Kora jest doskonałym źródłem próchnicy, ale zawiera mało substancji mineralnych. Najlepiej stosować ją po przekompostowaniu z saletrą amonową, mocznikiem, obornikiem lub szlamem ze stawu. Niekompostowana kora drzew iglastych ma odczyn kwaśny, można ją więc wykorzystać pod rośliny wymagające takiego podłoża lub w celu zmiany zbyt wysokiego pH gleby.
Kora do ogrodu – rodzaje i zastosowanie kory w ogrodzie >>>
Nawóz kurzy
Nawóz kurzy zawiera znaczne ilości związków mineralnych, szczególnie bogaty jest w azot. Przed zastosowaniem wymaga przefermentowania i znacznego rozcieńczenia (w przeciwnym razie duże stężenie związków mineralnych może zaszkodzić roślinom). Żeby nadawał się do użycia, należy zalać 2 kg suchego nawozu 10 l wody i odczekać, aż mieszanka przefermentuje (na powierzchni przestaną się pojawiać pęcherzyki gazu) – potrzeba na to około trzech tygodni. Potem miesza się 1 l roztworu z 20 l wody i podlewa rośliny tak, żeby nie zmoczyć liści. Stosuje się go zazwyczaj dwa-trzy razy w ciągu sezonu wegetacyjnego. Nawóz kurzy można nabyć w sklepach ogrodniczych w postaci granulatu lub mączki, a czasami zawiesiny (pozbawiony zapachu, odkażony, zabezpieczony przed utratą azotu).
Nawozy biohumusowe
Nawozy biohumusowe przygotowuje się z tak zwanego wermikompostu, który powstaje z resztek organicznych przerobionych przez specjalnie w tym celu hodowane dżdżownice kalifornijskie. W ten sposób powstaje nawóz bogaty w składniki pokarmowe, zawierający też znaczną ilość enzymów i mikroorganizmów związanych z metabolizmem dżdżownic. Biohumus jest sprzedawany w pojemnikach o pojemności 0,25-1 l. Po rozpuszczeniu w wodzie (zgodnie z zaleceniem na opakowaniu) podlewamy lub opryskujemy nim całe rośliny.
Odpady węgla brunatnego
Odpady węgla brunatnego zawierają magnez, wapń i mikroelementy. Polepszają właściwości gleby i odkwaszają ją. Na lekkie stosuje się miał, na ciężkie – granulat. Średnia dawka to 1-2 kg/m². Kupuje się je podzielone na frakcje różnej wielkości i konfekcjonowane.
Przygotowanie nawozów organicznych domowym sposobem
Samodzielnie można przygotować nawóz z pokrzywy. Dostarcza on roślinom łatwo przyswajalnych substancji odżywczych, ogranicza także występowanie mszyc i chorób grzybowych. Potrzebne są: 1 kg świeżych pokrzyw, 10 l wody, garść nawozu wapiennego (na przykład kreda). Pokrzywy należy pociąć, wrzucić do pojemnika drewnianego lub z tworzywa sztucznego i zalać wodą. Dodać nawóz wapienny (zniweluje nieprzyjemny zapach). Pozostawić na dwa tygodnie, w tym czasie kilka razy dokładnie przemieszać patykiem. Gdy na powierzchni nie będzie już pęcherzyków gazu, nawóz jest gotowy. Przed użyciem należy go rozcieńczyć – 1 l na 10 l wody. Takim roztworem można dwa-trzy razy w ciągu sezonu wegetacyjnego opryskiwać całe rośliny.
