Nawozy NPK – działanie i zastosowanie, przegląd nawozów NPK
Nawozy wieloskładnikowe NPK zawierające głównie azot, fosfor i potas są szeroko wykorzystywane zarówno w uprawach profesjonalnych (rolnictwo, sadownictwo) jak i w przydomowych ogrodach. To swego rodzaju niezbędnik, który pomoże roślinom w harmonijnym wzroście i rozwoju. Jak je stosować?
Nawozy NPK to wieloskładnikowe nawozy mineralne zawierające makrolementy: azot (N - nitrogen), fosfor (P - phosphorus) i potas (K - kalium) w postaci przyswajalnej przez rośliny. Przy wyborze odpowiedniego nawozu należy kierować się jego składem i procentową zawartością poszczególnych pierwiastków. Przykładowo nawóz NPK 8+6+4 oznacza, że zawiera 8% azotu, 6% fosforu i 4% potasu.
Warto znać wpływ powyższych makroelementów na rośliny, a także zapotrzebowanie na nie poszczególnych grup roślin.
Pierwiastki NPK a wzrost i rozwój roślin
Każdy z powyżej wymienionych pierwiastków jest niezbędny roślinom do prawidłowego wzrostu (oczywiście zapotrzebowanie jest różne w zależności od gatunku, wieku rośliny, itp.).
- Azot (N) – gra pierwsze skrzypce w tablicy Mendelejewa jako stymulator wzrostu roślin. Faktycznie pełni najważniejszą rolę, biorąc udział w produkcji białek i kwasów nukleinowych. Wchodzi w skład chlorofilu. Ma wpływ na wzrost zarówno części nadziemnej, jak i podziemnej roślin. Przy niedoborze tego związku rośliny wolno rosną, są wyblakłe, zielone części jaśnieją, a w ekstremalnych sytuacjach nawet żółkną.
- Fosfor (P) – ma ogromne znaczenie dla prawidłowej rozbudowy systemu korzeniowego. Wspomaga fotosyntezę. Jest niezbędny roślinom do obfitego wytwarzania kwiatów, a później owoców.
- Potas (K) – w dużej mierze zwiększa odporność roślin na niekorzystne czynniki, np. przemarzanie, niedobór wody i choroby. Sprzyja rozkrzewianiu się roślin.
Nawozy NPK stosuje się przedsiewnie lub pogłównie (w czasie wegetacji roślin).
Zalety i wady nawozów NPK
Nawozy NPK są uniwersalne i w tym słowie zawierają się zarówno ich zalety, jak i wady. Nawozy NPK nadają się do nawożenia wielu grup roślin, wpływając na rozwój części zielonych, bryły korzeniowej, kwiatów oraz owoców. Zwiększają przy tym odporność roślin. Umożliwiają szybsze uzyskanie „wizualnych” efektów u gatunków ozdobnych i większe plony roślin jadalnych. Są niezbędne w przydomowym ogrodzie.
Niestety w wielu przypadkach nawożenie NPK nie wystarczy. Warto sprawdzić skład nawozu NPK, zwracając uwagę nie tylko na procentową zawartość makroelementów (azotu, fosforu i potasu), ale także obecność mikroelementów, które mają znaczenie dla procesów życiowych roślin. Przykładowo w uprawie pomidorów bardzo ważny jest bor, a dla cebuli - miedź. Aby jednocześnie poprawić strukturę gleby warto obok nawozów mineralnych stosować również nawozy organiczne.
>> Przeczytaj też: Nawożenie roślin w ogrodzie: najczęstsze błędy. Nigdy ich nie popełniaj
Polecany artykuł:
Czym kierować się przy wyborze nawozu NPK?
W sprzedaży dostępnych jest wiele nawozów NPK różniących się zawartością pierwiastków i ich proporcjami. I właśnie na te aspekty powinno się zwracać uwagę (porównując z ceną), a dopiero później można kierować się marką czy formą produktu.
Jedne z najpopularniejszych nawozów to Azofoska i Polifoska. Ponadto w sprzedaży dostępna jest także Unifoska, Tarnogram, Florovit Agro Complex, Polidap, Yara Mila, Plonvit Nitro i Plonvit Energy. Wspomniany wcześniej bor i miedź zapewni m.in. Maximus Ekstra, w dużej mierze „specjalizujący” się w uprawach warzywnych. Wybór konkretnego produktu zależy od składu.
Ogólne zasady doboru nawozów NPK:
- dla roślin o ozdobnych zielonych częściach możemy skupić się na produktach z największą zawartością azotu. Jeśli zależy nam pokroju (zwartym, krzaczastym, innym) istotna jest także wysoka zawartość potasu. Azot powinno się stosować od wiosny do drugiej połowy lata (najbezpieczniej);
- u roślin kwitnących warto aplikować nawozy z wyższą zawartością fosforu;
- pod koniec lata można stosować tylko te nawozy NPK, w których jest mało azotu. Jesienią azotem nie powinno się nawozić! Natomiast potas przygotuje nadziemną cześć do zimy, fosfor – podziemną (w uproszczeniu);
- u roślin jadalnych warto wybierać nawozy NPK bogate w mikroelementy - wiele z nich pełni kluczową rolę w procesach fizjologicznych, a niedobór wpływa na pogorszenie ilości i jakości plonu. Jednocześnie mają wpływ na smak pozyskiwanych plonów;
- rośliny uprawiane w pojemnikach można nawozić nawozami granulowanymi, ale wygodne jest także stosowanie nawozów w płynie;
- jeśli zauważymy na roślinach niedobór któregoś pierwiastka z grupy NPK, najlepszym i najszybszym przeciwdziałaniem będzie zastosowanie nawozu dolistnego;
- nawozy granulowane powinno się wymieszać z glebą.
