Spis treści
Co to jest torf?
Torf to znane i cenione podłoże, często wykorzystywane w ogrodzie. W rzeczywistości torf to skała osadowa, która powstała z nie do końca rozłożonych resztek organicznych (roślinnych) w warunkach dużej wilgoci i zwykle słabego dostępu powietrza. Poniekąd jest to „produkt pośredni”, gdyż po kilku milionach lat torf przekształca się w węgiel brunatny.
Cechą charakterystyczną torfu jest wysoka zawartość (i absorpcja) wody, oscylująca nawet w granicach 70-90%. Podłoże składa się m.in. kwasów huminowych i ich soli, celulozy i hemicelulozy, ligniny, bituminów, węglowodanów i związków białkowych. Kwaśny odczyn nie jest wbrew pozorom oczywisty. Zależy to (podobnie jak inne właściwości) od rodzaju torfu.
Przeczytaj też: Jak zbadać odczyn gleby w ogrodzie? Badanie pH gleby krok po kroku
Rodzaje torfu: torf wysoki, torf niski, torf przejściowy
Rodzaj torfu zależy od warunków jakie panowały podczas rozkładania obumarłych roślin i tworzenia torfowiska. Rozróżniamy torf wysoki, torf niski oraz torf pośredni.
- Torf wysoki – powstaje w miejscach „stałej” wody bez odpływu. To środowisko ubogie w składniki pokarmowe, regularnie dokwaszane. Torf wysoki ma luźną strukturę, wysoką przepuszczalność i brązową barwę. Słabo zatrzymuje wodę. W sprzedaży dostępny jest zarówno torf wysoki naturalny jak i torf odkwaszony (np.: wapnem). Ten pierwszy ma silnie kwaśny odczyn (pH=3-4), drugi charakteryzuje się wyższym odczynem (średnie pH=5-6).
- Torf niski – tworzy się w warunkach, gdzie jest ciągły przepływ wody (dobrze napowietrzonej i bogatej w składniki pokarmowe). Często powstaje w dolinach rzecznych na terenach zalewowych. Jest powszechniejszy od torfu wysokiego. Ma wysoki odczyn (pH powyżej 6,5) i bardzo ciemną, prawie czarną barwę. Jest żyzny, ale przez to jednocześnie może być zasolony. Nie powinien być stosowany jako podłoże jednorodne, tzn. bez wymieszania z innym rodzajem gleby.
- Torf przejściowy – ma właściwości obu powyższych rodzajów. Ma odczyn lekko kwaśny. Powstaje, gdy z jakiegoś powodu na torfowiska przestaje dopływać woda.
Przeczytaj też: Nawozy organiczne - czym są i dlaczego warto je stosować? Poznaj nawozy naturalne
Zastosowanie torfu w ogrodzie
Torf naturalny, zakwaszony (o bardzo niskim odczynie pH) wykorzystuje się głównie do obniżania pH podłoża. Takie działanie jest konieczne przy tworzeniu wrzosowisk w ogrodzie i uprawie roślin kwasolubnych (borówki, różaneczniki, azalie, golterie, mącznice, pierisy, żurawina, itp.). Zdarza się, że stosuje się go jednostkowo – tzn. usypuje w dużych dołach przed sadzeniem zieleni. Lepszym sposobem na stworzenie przyjaznego środowiska dla korzeni jest wymieszanie z bieżącym podłożem oraz piaskiem.
Torf wysoki odkwaszony znajduje szerokie zastosowanie zarówno jako podłoże pod uprawę różnych grup roślin (od siewu nasion po warzywa i zieleń ozdobną), jak i nawóz. W szczególności zaleca się go zastosować do użyźniania podłoża piaszczystego (np. wraz z obornikiem i kompostem) i rozluźniania podłoża gliniastego.
W pierwszym przypadku jego właściwości wpływają na zwiększenie zwięzłości gleby i poprawienie absorpcji (woda, składniki pokarmowe), w drugim na poprawienie pulchności i przepuszczalności. Aby torf spełniał swoją rolę jako nawóz, potrzeba go wysypać i wymieszać z podłożem w ilości przynajmniej 5-10kg/1m². Torf o wysokim pH może być używany nawet do... odkwaszania gleby. Odkwaszony torf nadaje się do tworzenia kompostu o wysokiej jakości. Umiarkowanie suchy torf służy natomiast do przechowywania roślin cebulowych po wykopaniu.
Przeczytaj też: Dobra ziemia w ogrodzie: sprawdzone metody na poprawę struktury podłoża
Gdzie kupować torf?
Torf powinno się kupować ze sprawdzonych źródeł. Ograniczy to ryzyko oszustwa – nie tylko nielegalnego wydobywania, ale także sprzedawania słabej jakości torfu z wierzchnich warstw, zanieczyszczonego nasionami chwastów.
W przypadku torfu sprawdza się zasada: im ciemniejszy, tym lepiej rozłożony. Dlatego nie opłaca się kupować torfów nadmiernie ciemnych, które z biegiem czasu naturalnie tracą swoje największe walory. Zdarza się, że nieuczciwy sprzedawca sprzedaje torf używany wcześniej. Najczęściej jest ciemniejszy i bardziej (nietypowo) zbity.
Jak stosować torf?
Torfu w większości przypadków nie powinno się stosować jednorodnie, zaleca się go mieszać z aktualnym podłożem oraz „dodatkami”. W sprzedaży dostępne są różnorodne mieszanki, w którym bazą jest właśnie torf. Często wzbogacone są w składniki mineralne i organiczne. To dobre, często „wyspecjalizowane” podłoża.
Przeczytaj też: Ogrodnicy nazywają go czarnym złotem! Jak zrobić kompost idealny?
