Te białe kulki w ziemi to nie styropian. To sekret, dzięki któremu rośliny rosną jak szalone

2025-12-09 15:04

Perlit to wulkaniczny minerał, który jest prawdziwym wybawieniem w uprawie roślin doniczkowych. Chroni przed przelaniem, napowietrza podłoże i sprawia, że nawet początkujący ogrodnicy unikną najczęstszych błędów. Zobacz, jak używać perli, by rośliny rosły bujnie i zdrowo jak nigdy dotąd!

Perlit

i

Autor: Helin Loik-Tomson/ Getty Images Perlit rozluźnia i napowietrza glebę, jednocześnie magazynując wodę i składniki odżywcze, co tworzy idealne warunki dla rozwoju korzeni roślin

Perlit stosowany jest w ogrodnictwie jako dodatek rozluźniający i spulchniający podłoże. Dawniej w przydomowych ogrodach i w uprawie roślin doniczkowych był mało rozpowszechniony ze względu na cenę. Obecnie perlit jest łatwo dostępny i w związku z tym znacznie bardziej opłacalny niż kiedyś.

Co to jest perlit?

Perlit to bardzo lekki, porowaty, granulowany materiał o białej, różowej lub szarej barwie. Powstaje ze zmielonych minerałów (dokładnie glinokrzemianów), które poddawane są prażeniu w temperaturze około 1000 st. C. Podczas tego procesu z minerałów zostaje uwolniona woda (przed prażeniem jej zawartość oscyluje w granicach 2-5 proc.) oraz gazy. W rezultacie, w czasie obróbki termicznej materiał kilkakrotnie zwiększa swoją objętość. W skład perlitu wchodzi krzemionka oraz tlenki: glinu, potasu, sodu, wapnia, magnezu i żelaza. Metr sześcienny perlitu może ważyć od 50 do 110 kg.

Jak perlit poprawia glebę?

Perlit ze względu na swoją strukturę charakteryzuje się dobrymi parametrami powietrzno-wodnymi. Jego dodatek w glebie zapewnia korzeniom roślin lepsze oddychanie, a tym samym zdrowotność. Lekki perlit rozluźnia i spulchnia podłoże. Perlit wykazuje zdolność magazynowania wody, dzięki czemu rośliny rosnące w podłożu z dodatkiem perlitu rzadziej przesychają (korzenie dokładnie przylegają do porowatych granulek czerpiąc z nich przy okazji wodę), nie ma jednak takich właściwości chłonnych, jak hydrożele czy kompost. Po pewnym czasie (np. po roku) wchłania znacznie więcej wody niż w początkowym okresie użytkowania. W przypadku roślin, które przesadza się rzadko (np. okazów wolnorosnących, wymagających niewielkich pojemników lub starszych) taka właściwość jest jednak niekorzystna.

Perlit jest materiałem sterylnym, dlatego po zakupie nie ma ryzyka przenoszenia z nim chorób lub szkodników. Oczywiście z czasem, np. przy porażeniu patogenami grzybowymi, powinien być wymieniany lub dezynfekowany.

Przeczytaj też: Dobra ziemia w ogrodzie: sprawdzone metody na poprawę struktury podłoża

Jak używać perlit w uprawie roślin doniczkowych?

Najczęstsze perlit wykorzystuje się jako dodatek do podłoża. Zamiast sadzić roślinę w samej ziemi uniwersalnej, lepiej wymieszać ją z perlitem. Dzięki temu podłoże stanie się lżejsze, bardziej przepuszczalne, a korzenie będą miały stały dostęp do tlenu.

  • Dla większości popularnych roślin doniczkowych (np. monstery, filodendrony, epipremnum, skrzydłokwiaty) miesza się 1 część perlitu z 3-4 częściami ziemi. Taka mieszanka zapobiegnie zbijaniu się ziemi i ochroni korzenie przed gniciem w razie przelania. 
  • Dla sukulentów, kaktusów i innych roślin wrażliwych na nadmiar wody (np. sansewieria, zamiokulkas)miesza się 1 część perlitu z 1 częścią ziemi. Taka mieszanka zapewni błyskawiczny odpływ nadmiaru wody, co jest kluczowe dla tych roślin.
  • Dla roślin lubiących wilgotne podłoże (np. paprocie, kalatee, maranty) dodaje się niewielką garść perlitu na całą doniczkę. W tym przypadku perlit ma za zadanie jedynie lekko rozluźnić strukturę, ale nie przesuszać podłoża zbyt szybko.
Warto wiedzieć
Perlit

Autor: Kate La Carte/ Getty Images

Perlit

Perlit w uprawie domowych roślin doniczkowych i w ogrodzie

W uprawie hobbystycznej perlit warto stosować jako dodatek do podłoża w uprawie roślin pokojowych, balkonowych oraz ogrodowych uprawianych w pojemnikach. Jako podłoże jednorodne można go użyć do uprawy „lucky bamboo”, np. w wazonie z wodą. Warto wykorzystywać perlit jako warstwę drenażową na dnie donicy. To zapobiegnie gniciu korzeni w sytuacji, gdy woda często zalega w podstawce. Nadaje się także do rozluźniania ogrodowej gleby – jednak takie zastosowanie wiąże się już z większymi kosztami.

Jak stosować perlit? - ważna jest proporcja

Zwykle perlit traktuje się jako dodatek do żyznego podłoża. Należy stosować go w taki, sposób aby zajmował 10-30 proc. całkowitej objętości gleby (np. 1 litr perlitu na 4 litry podłoża). Jeśli uniwersalną ziemię dla roślin doniczkowych miesza się dodatkowo z piaskiem lub innym rozluźniaczem, wtedy powinno się użyć mniejszej ilości perlitu. Proporcje mają duże znaczenie, gdyż zbyt mała ilość perlitu nie spełni swojej roli, a zbyt duża - pogorszy zasobność i żyzność przygotowywanej gleby.

Obecnie perlit jest łatwo dostępny – można nabyć go zarówno w stacjonarnych sklepach ogrodniczych, jak i internetowych. Jest szczególnie cenny na trawniku (ogranicza konieczność częstej aeracji) oraz na boisku (pozwala utrzymać murawę w dobrym stanie i zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia kontuzji). Warto rozluźniać nim gleby gliniaste cechujące się dużą ciężkością, zasobnością, a przy tym małą przepuszczalnością.

Przeczytaj też: Jak rozluźnić ciężką, gliniastą glebę? Zrób tak, a rozwiążesz problem!

Perlit

i

Autor: www.thinkstockphotos.com/ Archiwum prywatne Perlit wymieszany z podłożem poprawia jego strukturę

Zastosowanie perlitu w uprawach profesjonalnych

Standardowo perlit wykorzystuje się w uprawach pod osłonami, nawet jako podłoże jednorodne (np. maty perlitowe). Pod względem parametrów jest lepszy od wełny mineralnej. Do upraw zwykle używa się materiału o średnicy 1,5-5 mm. Drobniejsze granulki (1-3 mm) lepiej sprawdzają się do ukorzeniania sadzonek. W tym wypadku duże znaczenie ma także niewielki ciężar perlitu – młode rośliny łatwo można wyjąć z pojemników bez ryzyka uszkodzenia korzeni. Perlit zapewnia dobry drenaż, dzięki czemu nie dochodzi do zalewania sadzonek (to ważne zwłaszcza przy produkcji sadzonek zielnych wymagających częstego zraszania). Ponadto znajduje zastosowanie w technologii rozmnażania in-vitro.

Zobacz galerię zdjęć: Rośliny doniczkowe w domu

Murator Google News