Jak stworzyć ogród przyjazny ptakom

Czy wiesz, jak można zachęcić ptaki, aby odwiedzały ogród, a nawet w nim zamieszkały? Oto kilka prostych sposobów na stworzenie ogrodu przyjaznego ptakom. Ptaki w ogrodzie.

Sąsiedztwo ludzi tolerują wróble, sikory bogatki i modraszki, mazurki, pleszki, muchołówki żałobne i szare, kopciuszki, pliszki siwe i szpaki. W dużym zadrzewionym ogrodzie, w miejscach oddalonych od domu mogą się zagnieździć kowaliki, a jeżeli w pobliżu znajduje się las sosnowy – sikory sosnówki lub czubatki.
Większość ptaków potrzebuje odpowiednio dużego rewiru (o promieniu co najmniej 30 m). Nie wieszajmy kilku skrzynek lęgowych na jednym drzewie. Tylko wróble gnieżdżą się w koloniach, a szpakom i mazurkom nie przeszkadza sąsiedztwo osobników własnego gatunku. Żeby zapewnić ptakom bezpieczeństwo, trzeba wieszać skrzynki na wysokości 3 m, bo choć niżej chętnie zamieszkają na przykład sikorki, zagrażać im będą koty.

Ptaki w ogrodzie: domki dla ptaków

Do wychowywania młodych ptaki potrzebują spokojnego miejsca, zakątków porośniętych roślinnością, wśród której mogą się skryć, a także warunków do założenia gniazda. Wiele gatunków ptaków wybierze naturalny lub formowany żywopłot (można go ciąć poza okresem lęgowym, czyli do marca i od początku września), jednak ptaki, które w warunkach naturalnych gnieżdżą się w dziuplach drzew, chętnie osiedlają się w specjalnie dla nich zbudowanych skrzynkach lęgowych. Trzeba tylko zadbać, aby miały takie wymiary, jakie najbardziej odpowiadają gatunkowi, który chcielibyśmy gościć.
Najważniejsze są:

• wielkość otworu wlotowego. Sikorki modre, sosnówki i czubatki mieszczą się w wejściu o średnicy 2,6-3 cm. Dla sikorek bogatek, muchołówek, kowalików, krętogłowów i wróbli otwór powinien mieć 3,2-3,5 cm, dla szpaków, pleszek, mazurków i mało wybrednych wróbli 4,5-5 cm. Kopciuszki, pliszki siwe, pleszki i muchołówki szare dobrze czują się w skrzynkach półotwartych;
  
  
• głębokość. Odległość od dolnej krawędzi otworu wlotowego do dna skrzynki powinna wynosić około 20 cm dla gatunków mniejszych i 25 cm dla większych;
  
  
• wymiary dna. Dla małych ptaków powinny wynosić 13 x 13 cm, a dla większych – 15 x 15 cm. Mazurki i wróble zajmują i duże, i małe skrzynki, a kowaliki zamurowują zbyt duży otwór i wylepiają wnętrze komory lęgowej tak, aby spełniała potrzeby piskląt.

Skrzynka powinna być od wewnątrz szorstka (nieheblowana). Można do niej przybić listewki lub patyczki, wtedy młode łatwiej wydostaną się na zewnątrz. Umieszczanie przy otworze wlotowym patyków jest błędem – ptakom nie są potrzebne, a ułatwiają drapieżnikom dostanie się do piskląt. Ważne jest jest zapewnienie dostępu do wnętrza skrzynki, po opuszczeniu jej przez ptaki należy ją otworzyć i oczyścić, aby nie stała się źródłem pasożytów i infekcji.

Zobacz galerię 7 zdjęć

Autor: GettyImages

Dudek

Ptaki w ogrodzie: smakołyki dla ptaków

Ptasimi przysmakami są dojrzewające latem i dość szybko opadające owoce bzu czarnego, kaliny, morwy i winobluszczu pięciolistkowego. Warto jednak umieścić je w najdalszym zakątku ogrodu, bo ptaki po zjedzeniu czarnofioletowych owoców brudzą odchodami okolicę.
Dobrze, jeśli w ogrodzie znajdą się też takie drzewa i krzewy, na których owoce pozostają aż do zimy. Przez jakiś czas będą zdobić ogrodowe wnętrza, a gdy nadejdą chłody – staną się naturalną stołówką.
Posadźmy więc w ogrodzie berberysy, irgi, mahonię i ostrokrzew, śnieguliczkę białą, świdośliwę, głóg ostrogowy, jarząb pospolity, czyli jarzębinę. Ptaki szybko się zwiedzą i w naszym ogrodzie będą się uwijać szpaki, kwiczoły, drozdy, jemiołuszki, szczygły. Z okazji skorzystają też na pewno gawrony, wrony, kawki i sroki. Chociaż zazwyczaj wycinamy przekwitłe kwiatostany i usuwamy zaschnięte pędy bylin, pozwólmy części roślin zawiązać nasiona i pozostawmy je na zimę. Zaryzykujmy też pozostawienie kępy rozmaitych chwastów – ptaki będą przylatywać po nasiona i w poszukiwaniu zimujących owadów.

Jak ochronić plony drzew owocowych przed ptakami?

Ptaki bardzo chętnie zjadają wiśnie, czereśnie, winogrona i owoce aronii, dziobią też jabłka i gruszki. W porze dojrzewania owoców możemy osłonić korony drzew specjalną siatką (do kupienia w sklepach ogrodniczych). Możemy też mocować na konarach tradycyjne strachy przypominające ludzi albo wieszać na sznurkach współczesne odstraszacze ze starych płyt CD (poruszane przez podmuchy wiatru niepokojąco błyskają). Jeżeli jednak lubimy towarzystwo ptaków, podzielmy się z nimi. Pozostawmy na drzewach i krzewach część owoców. Ptaki odwdzięczą się, czyszcząc nasz ogród ze szkodników.

Odstraszacz ptaków w ogrodzie – jak uchronić plony owoców przed ptakami >>>

Dokarmianie ptaków zimą

Zdania co do zimowego dokarmiania ptaków są podzielone. Można się spotkać z opinią, że w ten sposób niepotrzebnie ułatwia się przetrwanie osobników słabych. Ale gdy zima jest ciężka i mróz długo trzyma, warto zadbać o ptaki. Pamiętajmy jednak, że jeżeli zdecydujemy się zaoferować im dokarmianie, musimy to robić codziennie, aż do ocieplenia. Wiele energii dostarczają ziarna słonecznika i rozdrobnione łuskane orzechy, ale możemy też wysypywać siemię lniane, płatki owsiane skropione olejem, okruchy pieczywa. Można wieszać kawałki niesolonej słoniny albo pojemniczki napełnione mieszaniną smalcu z nasionami (skorzystają nie tylko sikorki i wróble, ale też dzięcioły czy sroki). Pokarm nie może być wilgotny, spleśniały, nieświeży, solony czy przyprawiany.

Jaki powinien być karmnik dla ptaków?

Wielkość karmnika zależy od tego, jakie ptaki chcemy gościć – do dużego oprócz małych ptaków przylecą też gołębie, synogarlice, kosy, kwiczoły, sroki, kawki, gawrony i wrony, a nawet sójki czy mewy. Powinien mieć spadzisty daszek z okapem sięgającym poza obrys dna, aby pokarm nie zamakał. Ponieważ co jakiś czas trzeba go czyścić z resztek jedzenia i ptasich odchodów, na dnie można ustawić emaliowaną, aluminiową lub plastikową tacę albo wyłożyć go folią i po prostu wymieniać ją na nową. Trzeba go umocować w takim miejscu, aby koty nie miały dostępu do posilających się ptaków.

Anna Skórkowska