Instalacje na poddaszu: jak zrobić i rozprowadzić instalację wodną, kanalizacyjną, elektryczną i grzewczą

Instalacje na poddaszu są niezbędne, aby można było urządzić tam przestrzeń mieszkalną. Konieczne jest doprowadzenie instalacji elektrycznej, a także zapewnienie ogrzewania i skutecznej wentylacji. Należy również doprowadzić wodę do urządzeń sanitarnych i odprowadzenie z nich ścieków poza budynek. Jak wykonać i rozprowadzić instalacje na poddaszu? Poniżej znajdziesz praktyczne wskazówki i porady, jak to prawidłowo zrobić.

Zakres prac instalacyjnych uzależniony jest przede wszystkim od przeznaczenia poddasza i jego planowanego wyposażenia. Istotną kwestią podczas wykonywania instalacji na poddaszu jest to, czy pomieszczenie ma stanowić odrębne mieszkanie. Wówczas warto od razu przewidzieć oddzielne opomiarowanie zużycia prądu i wody.

Jeśli na poddaszu mają znaleźć się łazienka, WC lub/i kuchnia, instalacje będą bardziej rozbudowane, bo konieczne jest doprowadzenie wody do urządzeń sanitarnych i odprowadzenie z nich ścieków poza budynek. To właśnie kanalizacja może sprawić najwięcej kłopotu, a nawet ograniczać możliwości aranżacji kuchni i łazienki na poddaszu.

Podłączenie do instalacji wodno-kanalizacyjnej na poddaszu

W wielu przypadkach na poddasze nie prowadzi się osobnych instalacji wodnej i kanalizacyjnej, bo musiałyby one przebiegać przez niżej zlokalizowane kondygnacje i wymagałyby prowadzania tam prac remontowych. Jeśli tylko jest taka możliwość, nowe przewody włącza się do już istniejących systemów.

Przeczytaj też:

Przyłącze wodociągowe i kanalizacyjne: koszty i zasady przyłączenia do sieci >>>

Kanalizacja na poddaszu

Kanalizacja działa grawitacyjnie, dlatego wymaga zachowania spadków podejść kanalizacyjnych oraz przestrzegania dopuszczalnych odległości urządzeń sanitarnych od pionu kanalizacyjnego. Właśnie lokalizacja pionów w wielu przypadkach wyznacza miejsca, w których na poddaszu można zaplanować łazienkę lub kuchnię – muszą się znaleźć jak najbliżej pionu. Miska ustępowa nie powinna być dalej niż metr od pionu, a pozostałe urządzenia w odległości nie większej niż 3 m.

Przeczytaj też:

Odprowadzanie ścieków: urządzenia rozdrabniająco-przepompowujące >>>

Konieczność wykonania dłuższego podejścia na poddaszu wiąże się z zapewnieniem dodatkowego napowietrzania kanalizacji. Trzeba też zachować 2-procentowe spadki podejść kanalizacyjnych w kierunku pionu, czyli co najmniej 2 cm na metr rury. Każda miska ustępowa powinna mieć osobne podejście i można je podłączyć do pionu o średnicy minimum 100 mm. Z pozostałych urządzeń mogą być osobne podejścia lub wspólne na danej kondygnacji, wszystkie włączone do pionu powyżej podejścia od WC.

Na odpływach ze wszystkich urządzeń sanitarnych trzeba montować syfony odpowiednio dobrane do ich rodzaju – inny na odpływie z wanny czy kabiny prysznicowej, a inny przy umywalce. Dzięki temu nieprzyjemne zapachy z kanalizacji nie będą przedostawały się do pomieszczenia.

Jak rozprowadzić instalację wodną na poddaszu

Z rozprowadzeniem instalacji wodnej na poddaszu zwykle nie ma większych problemów. Woda płynie w niej pod ciśnieniem, a przewody mają niewielkie średnice (15-32 mm). Można je prowadzić praktycznie w dowolny sposób. Do pionu wodnego znajdującego się na kondygnacji poniżej dołącza się nową parę przewodów – odpowiednio do ciepłej i zimnej wody. Najlepiej, aby wykonane były z tego samego materiału, co istniejące już fragmenty instalacji. Nowe przewody można prowadzić w podłodze (w warstwie wylewki lub w przestrzeni pod posadzką w przypadku podłogi na legarach) albo w ścianie – w bruzdach ściennych lub w przestrzeni zabudowy z płyt g-k.

Przeczytaj też:

Instalacja wodna w domu – elementy, sposób prowadzenia rur, sprawdzanie sprawności >>>

Prawidłowe ułożenie przewodów w miejscu montażu baterii to rura z zimną wodą po prawej stronie, a z ciepłą – po lewej. W przypadku niektórych baterii, np. podtynkowych, oba przewody doprowadza się do mieszacza, a dalej układa się już jeden przewód, którym dopływa woda zmieszana. Wysokość, na jaką się je wyprowadza w łazience lub kuchni, zależy od rodzaju urządzenia sanitarnego, które zaopatruje, i wybranego modelu baterii.

Na jakiej wysokości zamontować baterie łazienkowe

Standardowo wysokość baterii ściennej nad umywalką to około 25 cm ponad jej poziom, nad wanną – około 15 cm nad jej krawędzią, w kabinie prysznicowej – 110-130 cm nad podłogą. Są to ogólne, uśrednione wytyczne, zawsze można je dopasować do własnych wymagań i wyposażenia, aby z nim nie kolidowało. Podłączenie do baterii zamontowanej na umywalce lub wannie albo na blacie/obudowie przy nich należy tak zaplanować, aby w całości zostało ukryte w szafce podumywalkowej albo obudowie wanny. Zwykle wyprowadza się je na około 50 cm nad podłogę. W przypadku szafek kuchennych trzeba zwrócić uwagę, aby nie znalazły się na ich łączeniu.

Przeczytaj też:

Samodzielny montaż baterii umywalkowej >>>

Jak wykonać instalacje elektryczną na poddaszu

Instalacja elektryczna na poddaszu musi być przede wszystkim bezpieczna i przystosowana do zasilania wszystkich urządzeń elektrycznych, które planujemy mieć na poddaszu. Trzeba więc określić sposób oświetlenia poszczególnych pomieszczeń, rozplanować układ punktów świetlnych sufitowych i ściennych oraz łączników, oszacować liczbę i miejsce gniazd wtykowych, a także ustalić liczbę i rodzaj urządzeń włączanych na stałe do instalacji elektrycznej lub wymagających zasilania tak zwaną trzecią fazą, jak na przykład kuchenki indukcyjne czy niektóre podgrzewacze wody użytkowej.

Przeczytaj też:

Zabezpieczenie instalacji elektrycznej przed przeciążeniami, przetężeniami oraz przepięciami >>>

Samo rozprowadzenie instalacji elektrycznej na poddaszu zwykle nie nastręcza problemów – kable prowadzi się wiązkami równolegle i prostopadle do krawędzi ścian i podłogi. Od rozdzielnicy poprzez puszki instalacyjne aż do poszczególnych punktów odpowiednio dobrane kable układa się w tynku albo podtynkowo – w rurkach osłonowych gładkich lub karbowanych umieszczonych w bruzdach. Przewody można też prowadzić pod zabudową z płyt g-k, a także w ścianach szkieletowych czy między konstrukcją dachu – zawsze w rurkach instalacyjnych. Dzięki temu nie będą się stykały z elementami drewnianymi i materiałami izolacyjnymi. 

Ze względów bezpieczeństwa pożarowego czasami instalację elektryczną rozprowadza się bezpuszkowo albo z puszkami na dodatkowych listwach izolacyjnych. W łazience trzeba przestrzegać dodatkowych wymagań odnośnie do wykonywania instalacji elektrycznych w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności.

Wentylacja na poddaszu - jak ją dobrze zrobić, aby była skuteczna

Skuteczna wymiana powietrza zapewni odpowiedni mikroklimat w pomieszczeniach na poddaszu, a to przełoży się na dobre samopoczucie mieszkańców, a także zapobiegnie skutkom nagromadzenia wilgoci. Do wyboru mamy dwa systemy: grawitacyjny i mechaniczny nawiewno-wywiewny z odzyskiem ciepła.

• wentylacja grawitacyjna na poddaszu

Wentylacja grawitacyjna opiera się na naturalnym przepływie powietrza między pomieszczeniami, w których są zlokalizowane nawiewniki, a tymi z kratkami wywiewnymi. Nawiewniki umieszczone w pokojach – w oknach pionowych lub dachowych albo bezpośrednio w ścianach zewnętrznych – zapewnią dopływ świeżego powietrza z zewnątrz. Mogą mieć stopniową regulację lub działać automatycznie, dostosowując się do aktualnych warunków wilgotnościowych (nawiewniki higrosterowalne). Ciekawą opcją są modele wyposażone w filtry antysmogowe. Z kolei kratki wywiewne powinny się znaleźć we wszystkich pomieszczeniach, a nie tylko w łazienkach, kuchniach i aneksach kuchennych. Przez nie zużyte powietrze będzie kierowane na zewnątrz domu. Montuje się je na wlotach do kanałów wentylacyjnych wyprowadzonych ponad dach.

Przeczytaj też:

Wentylacja w domu: projekt i cena >>>

Jeśli w budynku jest wolny kanał wentylacyjny, można do niego podłączyć pomieszczenia poddasza. Jeżeli nie, trzeba go dobudować, pamiętając, że musi mieć odpowiednią wysokość, by powstał ciąg kominowy – między wlotem do kanału wentylacyjnego a wylotem powinno być co najmniej 2 m. Działanie wentylacji grawitacyjnej można wspomóc mechanicznie – przez zamontowany w kanale wywiewnym wentylator albo nasadę kominową.

• wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła na poddaszu

Nowocześniejszym sposobem na wentylację poddasza jest centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła i system przewodów nawiewno-wywiewnych. To rozwiązanie droższe, ale bardzo komfortowe – można w pełni kontrolować przepływ powietrza, intensywność jego wymiany dostosowywać do aktualnych potrzeb, odzyskiwać ciepło z wywiewanego powietrza, poprawiając w ten sposób bilans energetyczny (mniejsze straty ciepła na wentylację przekładają się na niższe koszty ogrzewania) oraz przez zastosowanie filtrów dbać o jego jakość. Decydując się na takie rozwiązanie, trzeba rozplanować prowadzenie przewodów nawiewnych i wywiewnych, a także lokalizację centrali wentylacyjnej oraz czerpni i wyrzutni powietrza.

Ogrzewanie pomieszczeń na poddaszu - wykorzystanie dotychczasowego źródła ciepła

Ogrzewanie poddasza można włączyć do systemu centralnego ogrzewania całego budynku, albo wykonać jako niezależne. W pierwszym przypadku przede wszystkim trzeba sprawdzić moc źródła ciepła (czy wystarczy, by ogrzać zwiększoną o przestrzeń poddasza kubaturę), a także parametry pracy pomp obiegowych i elementów zabezpieczających.

Od źródła ciepła wyprowadza się piony (zasilający i powrotny) na poddasze i odgałęzienia do planowanych miejsc montażu grzejników. Można to zrobić przez rozdzielacz – piony doprowadza się do rozdzielacza, a od niego układa przewód zasilający i powrotny do poszczególnych grzejników, albo jako rozgałęzienie poziomych przewodów (układ trójnikowy). Od rozdzielacza można też poprowadzić pętle ogrzewania podłogowego, jeśli zdecydowaliśmy się na takie rozwiązanie. Przewody chowa się w warstwie podłogi, w przestrzeni podłogi na legarach, w bruzdach ściennych lub w zabudowie g-k.

Grzejniki powinny znaleźć się pod oknami, można je zawiesić na ścianie szczytowej lub ścianie kolankowej. W miejscu planowanego montażu grzejnika zabudowę gipsowo-kartonową trzeba odpowiednio wzmocnić.

Osobna instalacja grzewcza na poddaszu

Gdy nie ma możliwości rozbudowania centralnego systemu grzewczego, można zrobić osobną instalację na poddaszu, montując indywidualne źródło ciepła, ale zdecydowanie prostszym pod względem wykonawczym rozwiązaniem jest wtedy ogrzewanie elektryczne. Może to być system płaszczyznowy – podłogowy lub ścienny w postaci kabli, mat lub folii albo różne rodzaje grzejników elektrycznych. Warto wówczas pomyśleć o zasilaniu ich z instalacji fotowoltaicznej i dzięki temu ograniczyć koszty ich eksploatacji.

Przeczytaj też:

Energooszczędny grzejnik elektryczny. Sposób na obniżenie kosztów ogrzewania elektrycznego >>>

Murator

Autor: archiwum serwisu

Artykuł znajdziecie we wrześniowym numerze Muratora. Ponadto w najnowszym Muratorze przeczytasz między innymi o: instalacji grzewczej, ogrodzeniach, nowych dopłatach do fotowoltaiki, odprowadzaniu spalin z kotła gazowego, systemach alarmowych, projektach domów na szeroką działkę. W magazynie znajdziecie też dodatek specjalny "Wygodne poddasze".

czytaj

Agata Kosiarska, Redaktor prowadząca wydania drukowane i cyfrowe