Inwestor zastępczy – zwany też projekt managerem - to osoba fizyczna lub firma, która działa przy realizacji inwestycji budowlanej w imieniu inwestora. Inwestor zastępczy może reprezentować nasze interesy w całym procesie inwestycyjnym bądź tylko na budowie. Wszystko zależy od tego, jak sformułujemy umowę o zastępstwo inwestycyjne.
Inwestor zastępczy przepisy prawa budowlanego
Przepisy prawa budowlanego nie zawierają definicji inwestora zastępczego. Brak też jakichkolwiek uregulowań, które określałyby jego status, zakres obowiązków czy uprawnień. Jedynie w Polskiej Normie z 25 kwietnia 2000 r. (PN-ISO 6707–2:2000 Budownictwo – Terminologia – Terminy stosowane w umowach – umowa o zastępstwo inwestycyjne) można odnaleźć zapis, że inwestor zastępczy to jednostka organizacyjna działająca odpłatnie w imieniu zamawiającego i odpowiedzialna przed nim za organizację i koordynację działań wszystkich stron uczestniczących w procesie inwestycyjnym. Jest to zatem wariant wygodny dla tych inwestorów, którzy nie mają czasu na angażowanie się w budowę. Ich rola sprowadza się tu wyłącznie do finansowania poszczególnych etapów inwestycji. Natomiast inwestor zastępczy przejmuje czynności, za które odpowiada inwestor.
Z uwagi na brak regulacji prawnych określających obowiązki i uprawnienia inwestora zastępczego bardzo istotne jest, aby zakres powierzonych mu czynności precyzyjnie sformułować w umowie o zastępstwo inwestycyjne. Jest to umowa nienazwana, co oznacza, że nie została określona w przepisach prawa. Wiadomo jednak, że jest to umowa o świadczenie usług, a co za tym idzie - stosownie do art. 750 Kodeksu cywilnego - należy do niej stosować przepisy o umowie-zleceniu (art. 734-751 k.c.).
W zależności od tego, jak zdecydujemy w umowie, inwestor zastępczy może uczestniczyć w procesie inwestycyjnym już na etapie projektowania albo też jedynie w czasie realizacji prac budowlanych. W każdym z tych przypadków zakres jego obowiązków będzie inny.
Jakie są obowiązki inwestora zastępczego na budowie
Obowiązki i uprawnienia inwestora zastępczego określono w art. 18 Ustawy - Prawo budowlane. Inwestor ma za zadanie zorganizowanie procesu inwestycyjnego z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w szczególności zapewnienie:
- opracowania projektu budowlanego i - stosownie do potrzeb - innych projektów;
- objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy;
- opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
- wykonania i odbioru robót budowlanych;
- w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.
Do uprawnień inwestora zastępczego należy możliwość:
- ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie oraz
- zobowiązania projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.
Jakie są zadania inwestora zastępczego
Jeśli inwestor zastępczy bierze udział wyłącznie w fazie realizacji inwestycji, do jego obowiązków należy:
- wybór wykonawcy/wykonawców;
- przekazanie wykonawcy kompletnej dokumentacji oraz terenu budowy;
- zawiadomienie o rozpoczęciu budowy organu nadzoru budowlanego;
- zgłaszanie projektantowi wszelkich zastrzeżeń do projektu i dokonanie z nim niezbędnych uzgodnień - zawsze po wcześniejszym uzgodnieniu z inwestorem;
- nadzór inwestorski nad realizacją inwestycji;
- prowadzenie narad roboczych na terenie inwestycji z udziałem inwestora;
- sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych;
- sprawdzanie i odbiór robót budowlanych, uczestniczenie w próbach i odbiorach instalacji;
- potwierdzenie faktyczne wykonanych robót oraz usunięcia wad;
- nadzór nad zapewnieniem bezpieczeństwa i przestrzegania przepisów ppoż. oraz bhp przez wszystkich uczestników budowy, w rozumieniu wymagań stawianych przez prawo budowlane i inne obowiązujące przepisy;
- sprawdzanie dokumentów rozliczeniowych pod względem merytorycznym i rachunkowym, opisywanie faktur oraz przekazywanie informacji inwestorowi dotyczących zapotrzebowania na środki finansowe na kolejne miesiące realizacji inwestycji;
- kontrola stanu zatrudnienia podwykonawców i rozliczeń z nimi głównego wykonawcy;
- przygotowanie materiałów do odbioru końcowego inwestycji oraz powiadomienie wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego o jego terminie;
- dokonanie czynności odbioru końcowego inwestycji,
- uzyskanie wszystkich wymaganych przepisami prawa decyzji administracyjnych, opinii, uzgodnień, stanowisk organów administracyjnych po zakończeniu procesu inwestycyjnego;
- rozliczenie końcowe inwestycji;
- przekazanie użytkownikowi inwestycji wraz z kompletem niezbędnych dokumentów;
- występowanie w imieniu inwestora przed organami administracji publicznej w sprawach wynikających z realizacji inwestycji, w granicach udzielonych pełnomocnictw;
- naliczanie w imieniu inwestora kar umownych oraz ewentualnie odszkodowań od wykonawców oraz dostawców;
- archiwizacja korespondencji, dokumentacji i przekazanie ich inwestorowi w stanie kompletnym po zakończeniu inwestycji.
Jeśli zaś inwestor zastępczy ma wspierać działania inwestora już na etapie powstawania projektu, powinien mieć odpowiednie kwalifikacje w zakresie projektowania (bądź posiadać w swoim zespole osobę o takich kwalifikacjach). Musimy też pamiętać, aby przekazać mu wszystkie niezbędne pełnomocnictwa, a także stworzyć odpowiednie procedury obiegu i zatwierdzania dokumentów i dokumentacji projektowej. W tym przypadku zakres obowiązków inwestora zastępczego powinniśmy rozszerzyć o:
- wybór projektanta;
- ścisłą współpracę z inwestorem i przekazywanie projektantowi w jego imieniu wszelkich niezbędnych informacji koniecznych do opracowania projektu;
- sprawdzanie i odbiór robót prac projektowych;
- prowadzenie w imieniu zamawiającego rozliczeń finansowych z projektantem;
- uzyskanie w imieniu inwestora wszelkich decyzji administracyjnych umożliwiających rozpoczęcie realizacji inwestycji.
SPRAWDŹ: wzory i formularze do pobrania
- Pozwolenie na budowę: wzór wniosku
- Zgłoszenie budowy: wzór wniosku
- Zgłoszenie robót budowlanych
- Zgłoszenie rozbudowy budynku
- Zgłoszenie nadbudowy – adaptacja poddasza
- Zawiadomienie o rozpoczęciu robót budowlanych
- Wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy
- Wzór zawiadomienia o zakończeniu robót budowlanych
- Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego
- Zmiana pozwolenia na budowę domu. Wniosek i procedura
- Pozwolenie na rozbiórkę
- Zgłoszenie nabycia nieruchomości: druk IN-1
- Przeniesienie zgłoszenia budowy lub innych robót budowlanych
- Przeniesienie pozwolenia na budowę
- Możliwość przyłączenia do sieci wodno-kanalizacyjnej: wniosek
- Jak uzyskać tymczasowe przyłącze prądu budowlanego