Rozmieszczenie pomieszczeń w domu - jaki jest idealny układ pomieszczeń w domu?

Funkcjonalne rozplanowanie pomieszczeń w domu to podstawa dobrego mieszkania. Jest kilka ważnych rzeczy, które trzeba wziąć pod uwagę projektując wnętrza, tak aby były one przede wszystkim praktyczne i ergonomiczne.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl

Projekt domu M190 - Znamienity, arch. Ewa Dziewiątkowska. W strefie dziennej jest miejsce na duży stół, przy którym rodzina zje wspólne posiłki. Zobacz ten projekt domu

Spis treści

1. Czytelny podział na strefę dzienną i nocną
2. Gdzie umieścić salon w planie domu?
3. GALERIA: najładniejsze salony z kuchnią - projekty
4. Wygodna i funkcjonalna kuchnia - jak ją rozplanować?
5. Strefa nocna - dobrze zaprojektowana sypialnia
6. Jak urządzić funkcjonalną i wygodną kuchnię?
7. Zaplanowanie ergonomicznej strefy wejściowej do domu
8. Jakie wymiary powinien mieć wygodny hol
9. Komunikacja w domu jednorodzinnym 
10. Pamiętaj o zaplanowaniu bezpiecznych schodów
11. Jak zaprojektować schody, by były wygodne i bezpieczne

Czytelny podział na strefę dzienną i nocną

Pierwszym kryterium wygody we współczesnym domu jest czytelny podział na strefę dzienną i nocną. Aby zapewnić dobrą izolację akustyczną i wizualną stref aktywności i wypoczynku, miejsca te sytuuje się w możliwie największym oddaleniu od siebie – w domu z poddaszem lub piętrem strefę nocną umieszcza się na wyższej kondygnacji, w domu parterowym w wydzielonym skrzydle domu lub części oddzielonej korytarzem.

Takie rozwiązanie przestrzeni lepiej odpowiada potrzebom współczesnej rodziny – otwarta strefa dzienna w naturalny sposób łączy jej członków, wydzielona nocna zaspokaja potrzebę wyciszenia, skupienia przy pracy i odpoczynku w samotności.

Gdzie umieścić salon w planie domu?

Wygodny pokój dzienny musi sprostać bardzo różnym, często sprzecznym wymaganiom, które zależą od stylu życia i od tego, na jakim etapie życia znajduje się nasza rodzina. Jeśli mamy małe dzieci, miarą wygody będzie jak najwięcej przestrzeni do wspólnej zabawy, gdy prowadzimy bogate życie towarzyskie – wygodniejsza będzie reprezentacyjna przestrzeń dobrze skomunikowana z kuchnią.

• 10 pięknych aranżacji salonu. Salon zdjęcia i inspiracje na ładne pokoje dzienne

Kluczem do wygody są kształt i wielkość salonu odpowiednie do potrzeb. Jeśli w domu nie ma oddzielnych pomieszczeń na jadalnię, pokój telewizyjny czy bibliotekę, musimy w powierzchnię salonu wliczyć dodatkowe metry. Najwygodniej zaaranżować funkcjonalne aneksy, gdy będzie miał on kształt prostokąta, litery L lub nieregularną formą.

Miarą wygody w salonie są również meble. Będziemy ich potrzebowali nie tylko dla siebie, ale i dla gości. Wygodniejsze niż tradycyjne komplety są meble systemowe, dzięki którym łatwo skomponować zestaw najlepiej odpowiadający aktualnym potrzebom i zmieniać go w zależności od okoliczności.

GALERIA: najładniejsze salony z kuchnią - projekty

Zobacz galerię 10 zdjęć

Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl

Projekt domu M190 - Znamienity, arch. Ewa Dziewiątkowska. W strefie dziennej jest miejsce na duży stół, przy którym rodzina zje wspólne posiłki. Zobacz ten projekt domu

Wygodna i funkcjonalna kuchnia - jak ją rozplanować?

Dążenie do wygody przejawia się również w tendencji do otwierania kuchni na salon. W takim pomieszczeniu można przygotowywać posiłki i równocześnie uczestniczyć w życiu toczącym się w salonie. Wygodnie jest też mieć kuchnię na tyle dużą, aby zmieścił się w niej duży stół, przy którym będzie można jadać codziennie posiłki, małe dzieci będą mogły rysować lub odrabiać lekcje.

• Trójkąt roboczy w kuchni. Sposób na dobrą organizację przestrzeni

Jednak kuchnia to przede wszystkim miejsce do przygotowywania posiłków – jej wielkość i kształt decydują o rodzaju zabudowy kuchennej. Najwygodniej jest, gdy szafki można ustawić w kształcie litery U – urządzenia kuchenne znajdują się wtedy przy osobnych ścianach, co pozwala przy każdym z nich wygospodarować miejsce na blaty robocze i odstawcze. 

Strefa nocna - dobrze zaprojektowana sypialnia

Planując wielkość strefy nocnej, należy pamiętać, że nie służy ona tylko do spania. Wygodna sypialnia to taka, która jest też miejscem prywatnego wypoczynku, a czasami pełni funkcję pokoju do pracy.

Poza wygodnym łóżkiem powinno się w niej znaleźć miejsce na szafki nocne, szafę i komodę, a także biurko, kącik wypoczynkowy i toaletkę dla pań. Wygodę sypialni podnoszą też inne powiązane z nią pomieszczenia – łazienki, które służą wyłącznie właścicielom sypialni, garderoby.

• Domy z master bedroom. TOP 5 projektów gotowych Muratora

Jak urządzić funkcjonalną i wygodną kuchnię?

Miarą wygody w dużym domu są łazienki o wyspecjalizowanych funkcjach – dla rodziców, dzieci, gościnna, gospodarcza, w małym podstawą jest w miarę obszerna, dobrze wyposażona łazienka rodzinna w strefie nocnej i osobne wc w dziennej.

• Łazienka z wanną i prysznicem. Jak w niewielkiej łazience zmieścić oba urządzenia?

Wielkość i kształt łazienki zależą od zamierzonego programu. Na wygodne wc wystarczy nawet 1,3 m², mała łazienka z prysznicem zajmuje minimum 2,5 m² z wanną – około 4 m², wzbogacona o drugą umywalkę lub bidet – około 5 m². Łazienkę z pełnym programem można zaaranżować w pomieszczeniu wielkości 7 m², salon kąpielowy z miejscem wypoczynku – około 10 m².

W małej łazience istotne są proporcje długości ścian oraz usytuowanie wejścia i okna. Załamania i wnęki mogą być przydatne tylko wtedy, gdy pasują do wymiarów urządzeń.

Zaplanowanie ergonomicznej strefy wejściowej do domu

Wnętrze domu to siatka dróg i ścieżek, poruszamy się bowiem nie tylko pomiędzy pomieszczeniami, ale także wewnątrz nich. Oprócz głównych traktów – holi, korytarzy, schodów – w każdym wnętrzu muszą się znaleźć również drogi wiodące do okien i drzwi, aneksów i zakątków.

Do domu prowadzą nas zwykle schody, ich zwieńczenie to podest – większa płaszczyzna usytuowana tuż przed drzwiami wejściowymi. Tu zatrzymujemy się na dłużej: otwierając i zamykając drzwi. Jego powierzchnia musi zapewniać wygodę i bezpieczeństwo poruszania się – trzeba przewidzieć sytuacje, że czasami będzie na nim przebywało kilka osób jednocześnie. Wejściowy podest powinien być na tyle szeroki, aby otwierające się skrzydło drzwi nie zmusiło nas do wycofania się na schody – dobra szerokość to 140 cm.

• przedpokój

Komunikacja w przedsionku powinna przebiegać sprawnie i nie być niczym zakłócona. Trudno jednak temu sprostać, gdy pomieszczenie jest tak małe, że manewrując między dwiema parami drzwi, z ledwością jesteśmy w stanie obrócić się wokół własnej osi. Z trudem uda się tam wepchnąć wieszak i małą szafkę na buty. Coraz częściej jednak projektuje się pomieszczenia na tyle obszerne (przyjmuje się, że optymalna wielkość przedsionka to około 3,5 m²), że można urządzić tam wygodną garderobę – najlepiej za drzwiami przesuwnymi, które skutecznie pozwolą ukryć nieład powstający w wejściu. Dobrze, jeśli dodatkowo znajdzie się tam miejsce na wygodne siedzisko.

• połączenie z garażem

Jeśli dom ma bezpośrednie połączenie z garażem, drzwi do niego najczęściej usytuowane są właśnie w przedsionku. To wygodne rozwiązanie – pozwala uniknąć przenikania do części mieszkalnej nieprzyjemnych zapachów spalin, chłodu oraz brudu. Wygodnie jest, gdy z przedsionka wchodzi się do pomieszczenia gospodarczego – można z niego skorzystać bez wchodzenia do części mieszkalnej.

Jakie wymiary powinien mieć wygodny hol

Wygodny hol nie może być mały – przyjmuje się, że powinien mieć 8-12 m², a jeśli wlicza się w jego przestrzeń klatkę schodową – 13-16 m². Nawet gdy w holu stoją jakieś sprzęty i meble, nie powinny one utrudniać poruszania się. Jeżeli razem z salonem hol tworzy jedną połączoną przestrzeń, może być mniejszy, ale brak ścian i granic powoduje, że salon, kuchnia i jadalnia przejmują rolę komunikacyjną domu.

Komunikacja w domu jednorodzinnym 

Salon jest pokojem przechodnim – stąd prowadzi wyjście do ogrodu, czasami trzeba przejść przez salon, aby wejść do kuchni. Należy uważać, żeby sieć dróżek i dojść nie była zbyt rozrośnięta – uniemożliwia to wydzielenie wygodnych aneksów. Najlepszy układ to taki, w którym szlak wiodący od wejścia do ogrodu dzieli przestrzeń salonu na funkcjonalne aneksy, na przykład jadalnię i kącik wypoczynkowy.

Komunikacja w małej, zapełnionej sprzętami kuchni to nie lada wyzwanie. Aby była wygodna, konieczne jest zostawienie wolnego miejsca nie tylko do poruszania się, ale także obsługi kuchennego warsztatu pracy. Do swobodnego przejścia wystarczy przestrzeń szerokości 90 cm, ale odległość, jaką należy pozostawić między dwoma rzędami szafek, to minimum 120 cm – tyle potrzeba miejsca, aby schylić się do piekarnika, sięgnąć do dolnej szafki i aby dwie osoby mogły jednocześnie pracować przy dwóch przeciwległych blatach.

Pamiętaj o zaplanowaniu bezpiecznych schodów

Przemierzamy je codziennie wiele razy. Gdy są wygodne, nawet ich nie zauważamy, natomiast źle zaprojektowane i wykonane stają się naszym utrapieniem: stopy potykają się o stopnie, zbyt długi, stromy bieg budzi lęk, a balustrada zamiast dawać pewne oparcie dłoni, wyślizguje się z rąk.

• Wzór na schody, kalkulator schodów. Jak zaprojektować schody i obliczyć ich koszt

Wygoda i bezpieczeństwo nabierają szczególnego znaczenia, gdy w domu są małe dzieci, które z upodobaniem przekształcają schody w miejsce zabaw, lub osoby starsze, dla których w skrajnych przypadkach schody mogą być barierą nie do pokonania. Wygoda zależy od kształtu schodów. Najwygodniejsze są te o biegach prostych. Jednak gdy bieg jest za długi (według przepisów jeden bieg nie może być wyższy niż 270 cm), trzeba zrobić spocznik albo wybrać schody zabiegowe. Wygodny spocznik to szeroki element przerywający bieg schodów i najczęściej służący zmianie kierunku schodów. Ma on rzeczywiście funkcję wypoczynkową: to chwila ulgi dla stóp zmęczonych naprzemiennym ruchem, jakie wykonują podczas wchodzenia i schodzenia.

Najwygodniejsze są schody z dwoma spocznikami – wysokość, którą trzeba pokonać, jest wtedy podzielona na trzy odcinki. Jeden ze spoczników można też zastąpić zabiegiem – takie schody oszczędzają miejsce, a spocznik zapewnia wygodę.