Strefa nocna - jak ją wydzielić i urządzić. Rady architekta
Wyraźny podział domu na strefy dzienną i nocną wydaje się już utarty. Oczekujemy, że strefa nocna będzie wyraźnie oddzielona od reszty domu, bo służy wyłącznie domownikom i musi być miejscem spełniającym specyficzne funkcje.
Strefa nocna to sypialnia, łazienka, garderoba. Obok często umieszczane są pokoje dziecięce z przypisaną dzieciom łazienką. Niekiedy także sypialnia gościnna, której również towarzyszy łazienka. Jej funkcję może pełnić toaleta gościnna wyposażona w natrysk. Rzadziej w części nocnej planujemy pralnię.
By była oddzielona od strefy dziennej, strefa nocna zwykle znajduje się za drzwiami prowadzącymi z holu wejściowego albo na piętrze czy poddaszu. Może się też mieścić w oddzielnym skrzydle domu. W budynkach o rozrzeźbionej bryle zdarza się, że strefa nocna jest podzielona na kilka części – gospodarzy, dziecięcą, gościnną – rozrzuconych w różnych miejscach domu. Sypialnia gościnna może się wówczas znaleźć przy wejściu do domu, by goście czy rezydujący dalsi członkowie rodziny czuli się bardziej swobodnie.
Wybierając miejsce strefy nocnej, dopilnuj, by okna sypialni wychodziły na zachód lub południe. Jeśli za oknami jest ruchliwa ulica, a nie ogród (co byłoby ideałem), to powinny mieć one podwyższony wskaźnik izolacji akustycznej. Minimum 35 dB (standardowe okna mają współczynnik 32 dB, najwyższy dostępny to 42 dB). Jeśli pokój jest od wschodu, a więc latem światło słoneczne może budzić nas skoro świt, dobrym rozwiązaniem będą rolety lub zasłony zaciemniające.
Najważniejsza część strefy nocnej - sypialnia
Każdy ma opinię na temat tego, jak duża powinna być sypialnia. I każdy z nas ma rację. Zakładając jednak, że to pokój, w którym tylko śpimy, a przebieramy się w sąsiedniej garderobie czy łazience, może być naprawdę mały (ok. 10 m2). Jeśli jednak w sypialni planujemy też szafy na odzież, siedzisko do odłożenia ubrań, toaletkę – sypialnia musi być większa (minimum 12 m2).
A jak duże powinno być łóżko? Długość łóżka to wzrost śpiącej osoby plus 20-25 cm. Minimalna szerokość – 90 cm. Szerokość podwójnego łóżka to 140 cm. Dla dwóch osób wygodniejsze jednak będzie łóżko szerokości minimum 160 cm. Wysokość stelaża – 40 cm. Dla osób starszych – 45-55 cm (wygodny będzie taki z regulowaną wysokością nóżek). W małym wnętrzu wybierz łóżko bez wysokiego szczytu w nogach. Pokój wyda się większy. Łatwiejsze będzie też słanie łóżka. Z trzech stron łóżka zostaw wolną przestrzeń szerokości minimum, podkreślam minimum, 60 cm. Jeśli wzdłuż ściany jest szafa, przejście powinno mieć 80-120 cm, by łatwiej było z niej korzystać.
Obok łóżka niezbędny jest stolik nocny. Jeśli masz kłopot z utrzymaniem porządku, lepsza będzie szafka z szufladami, by zbyt dużo rzeczy nie leżało na wierzchu. W sypialni często też znajduje miejsce toaletka. Użyteczne będą także fotel czy ława (otomana) w nogach łóżka oraz akcesoria, jak wolno stojące lustro i wieszaki.
Najważniejszy mebel w sypialni – łóżko
O jakości łóżka decydują: stelaż i materac, a nie tak zwana rama, której poświęcamy zwykle najwięcej uwagi. Stelaż działa podobnie jak amortyzator w samochodzie. Tłumi ruchy. Listewki sprężynują i w ten sposób reagują na ciężar i ruchy osoby leżącej na łóżku. Im więcej listewek, tym lepsze wsparcie i większy komfort. Stelaż, podobnie jak materac, może mieć kilka stref, które z różną siłą reagują na nacisk. Odpowiada też za mikroklimat – redukuje wilgoć i wyrównuje temperaturę, tak by w łóżku nie było nam ani za ciepło, ani za chłodno.
Strefa nocna - z szafą czy garderobą
Zabudowana od podłogi do sufitu szafami ściana w sypialni to rozwiązanie, które zapewnia dużo miejsca do przechowywania i w przeciwieństwie do wolno stojących szaf i komód pozwala lepiej wykorzystać przestrzeń. Z kolei gdy na całą swoją odzież najdziesz miejsce w garderobie, to sypialnia może służyć wyłącznie wypoczynkowi.
Projektując szafy wbudowane (wykonane na wymiar), wykorzystaj uskoki ścian, wnęki (także pozostałe po zamurowanych drzwiach). Szczególnie że wygodne są szafy różnej głębokości: 38–43 cm (bez drzwi) – wystarczy na złożone swetry, koszule, wieszaki na spodnie i spódnice, buty, a 58 cm potrzeba na żakiety, marynarki, sukienki.
Na garderobę można wykorzystać miejsca nieatrakcyjne, z dala od okien, a więc niedoświetlone lub na planie innym niż prostokątny (jedna ze ścian może na przykład być skośna). A jeśli sypialnia znajduje się na poddaszu, także przestrzeń pod skosem dachu. Ubocznym skutkiem takiego planowania będzie wizualne uporządkowanie przestrzeni sypialni / części nocnej.
Garderoba powinna być na tyle duża, żeby można było bez trudu przeglądać rzeczy na wieszakach, półkach, w szufladach (szerokość przejścia między dwoma ciągami szaf lub ciągiem szaf a ścianą to minimum 80 cm). Luksusem jest garderoba, w której jest dość miejsca, żeby się ubrać i przejrzeć w lustrze. Wówczas odległość między szafami powinna wynosić około 120 cm. Wydzielając garderobę z sypialni, nie obawiaj się, że pokój znacznie się zmniejszy. Wnętrza wolne od masywnych szaf wydają się większe.
I jeszcze jedna podpowiedź: jeśli brakuje ci miejsca do przechowywania zapasowych kołder, bielizny pościelowej, ręczników, rzeczy nieużywanych w danym sezonie czy należących do dzieci, które się wyprowadziły – a w domu nie ma piwnicy ani strychu – szafy można zaprojektować także w holu czy korytarzu strefy nocnej. Pomalowane na ten sam kolor co ściany i pozbawione uchwytów, więc zamykane na dotyk, staną się na tyle neutralne, że nie będą się rzucać w oczy.
Przeczytaj także:
- Jak urządzić wygodną garderobę?
- Jaką tapetę wybrać do sypialni?
- Udana aranżacja sypialni na poddaszu
Strefa nocna dla gości
Pokój gościnny może być bardzo mały. Byle zmieściło się łóżko, do którego wystarczy dostęp tylko z jednej strony. Nie korzystamy z niego codziennie. Powinny się zmieścić jeszcze miejsce do odwieszenia ubrań oraz stolik i krzesło.
Sypialnie dla gości można też urządzić w gabinecie, bibliotece. Rozwiązaniem będzie również miejsce do spania na antresoli. Warunek – pomieszczenie musi mieć minimum 380 cm do sufitu. Pod antresolą może być przestrzeń do pracy przy biurku, biblioteka, garderoba, pokój do ćwiczeń.
Kolejnym rozwiązaniem jest alkowa. To staromodne słowo oznacza łóżko umieszczone we wnęce. Alkowę można urządzić na przykład w holu a strefie nocnej, w salonie, w gabinecie i zasłaniać w ciągu dnia kotarą lub żaluzjowymi czy składanymi drzwiami jak do szafy. Gdy mamy gościa, który zostaje na noc, w sąsiedztwie trzeba ustawić przynajmniej wieszak na ubrania. Półka nad łóżkiem zastąpi stolik nocny. Niezbędny będzie też kinkiet do czytania przed zaśnięciem. Malując wnękę na inny kolor, oddzielamy ją optycznie od pokoju czy holu i nadajemy jej inny nastrój.
Sypialnia z łazienką - razem czy osobno
Coraz częściej sypialnia połączona jest z łazienką. Niekiedy trudno powiedzieć, czy to wanna stoi w sypialni, czy łóżko w łazience. Nie każdemu w pełni to odpowiada. Doradzam poszukiwanie złotego środka, jednej strefy, po której można wędrować w bieliźnie (piżamie), ale z wyraźnie oddzielonymi funkcjami. Między sypialnią a łazienką wystarczy szklana ściana zasłaniana kotarą na wypadek, gdyby ktoś zapragnął jednak się odizolować. Rozważ, czy nie zastosować szyby zespolonej o podwyższonej dźwiękochłonności (szkło o dużym tzw. ciężarze powierzchniowym + folia PVB) oraz karnisza elektrycznego do zasłony. Podział na strefy można też wprowadzić, projektując między sypialnią a łazienką szafy lub przechodnią garderobę. Nie potrzeba nawet drzwi. Ewentualnie mogą być przesuwane.
W otwartej na łazienkę sypialni sprawdzi się też łóżko z baldachimem i kotarą. Zasłonięte lekką tkaniną łóżko również jest jak oddzielne pomieszczenie. Baldachim można ulokować w rogach łóżka na słupkach. Kotarę – na umieszczonych między słupkami poprzeczkach lub na karniszach zamocowanych na suficie.
Poza potrzebą intymności za możliwością przynajmniej częściowego odizolowania łazienki przemawiają jeszcze dwa argumenty. Po pierwsze – komfort termiczny. W sypialni jak w każdym innym pokoju zalecana jest temperatura 20°C, a podczas snu nawet mniej, bo 18°C. Tymczasem optymalna temperatura w łazience to 24°C.
Po drugie – gdy śpimy, w sypialni powinna panować całkowita ciemność. Tymczasem do naszych domów, szczególnie w miastach, wdziera się światło ulicznych latarń, neonów, reflektorów samochodowych. Nawet jeśli prowadzimy regularny tryb życia, stała ekspozycja na światło rozregulowuje nasz rytm dobowy, między innymi snu i czuwania. To może być powód, dlaczego nie możemy zasnąć. Wybudzić może też i światło w łazience, gdy jedna osoba już śpi, a druga dopiero szykuje się do snu.
Autor: archiwum serwisu
Murator 4/2019
Więcej informacji, zdjęć i planów strefy nocnej znajdziesz w kwietniowym numerze "Muratora". W magazynie ponadto:
- Zasady budowy domu z betonu komórkowego
- Kanalizacja – ile kosztuje instalacja, jak ją zaplanować
- Wylewka bez błędów. Jak ją dobrze zrobić?
- Strop na poddaszu adaptowanym
- Dodatek do magazynu: Projekt wiaty samochodowej
