Jak sobie poradzić z remontem domu kostki? Ukrycie cokołu, ocieplenie dachu i loggii
Kostki różnią się wielkością oraz rozplanowaniem wnętrza. Wszystkie mają jednak płaski lub niski kopertowy dach i wysoki parter. Większość ma też nieużywane przez lata loggie. Jak zgodnie z duchem czasu i sztuką budowlaną wyremontować i ocieplić te elementy?
Zmiany na poziomie parteru - całkowita rezygnacja z zaznaczenia strefy cokołowej
Wysoki parter i widoczny cokół to charakterystyczne i niezbyt lubiane elementy kostki. Najbardziej popularnym obecnie sposobem na ich zatuszowanie jest całkowita rezygnacja z zaznaczania strefy cokołowej. Efekt taki zapewnia wyrównanie płaszczyzny cokołu i ściany powyżej niego przy użyciu materiałów izolacyjnych o różnej grubości warstw.
Ponieważ ściana przy gruncie jest szczególnie narażona na zawilgocenia, w tym miejscu powinno się stosować ocieplenie odporne na wodę (np. płyty styropianowe TERMONIUM fundament). Mur pod izolacją musi być dobrze chroniony przeciwwilgociowo. Pionowa izolacja przeciwwilgociowa zewnętrznych ścian fundamentowych piwnicy powinna być wyprowadzona aż do przeciwwilgociowej izolacji poziomej parteru. Ścianę należy wykończyć tynkiem odpornym na wodę (np. dekoracyjny tynk mozaikowy) lub materiałem nienasiąkliwym takim jak klinkier albo kamień.
W przypadku elewacji z desek lub drewnopochodnych płyt elewacyjnych, czyli materiałów mniej odpornych na wilgoć, płaszczyzny ściany i cokołu też można wyrównać, jednak wtedy okładziny nie należy doprowadzać do poziomu gruntu. Lepiej ich dolną krawędź umieścić kilka-kilkanaście centymetrów nad ziemią, a wąski pasek wykończyć trwalszym materiałem.
Wokół domu trzeba zastosować utwardzoną opaskę z minimalnym spadkiem odprowadzającym wodę od budynku. O ile na bocznych elewacjach podział na niski i wysoki parter można ukryć pod materiałem wykończeniowym, to w miejscu, gdzie pojawiają się schody, czyli na elewacji frontowej oraz ogrodowej, jest to trudniejsze. Dobrym pomysłem na scalenie tych części domu jest zastosowanie tego samego materiału na cokole oraz na innych fragmentach elewacji (najczęściej między oknami) i w strefie wejścia.
W budynku z wysokim parterem trudno też harmonijnie połączyć pokój dzienny z ogrodem. Dlatego modernizacja kostki najczęściej obejmuje też przebudowę tarasu i stworzenie nowego wygodniejszego zejścia do ogrodu.
Autor: Piotr Mastalerz
Wysoki parter nie musi być przeszkodą w malowniczym połączeniu tarasu z ogrodem. Stalowa konstrukcja wysokiej pergoli i drewniane wykończenie tarasu oraz fragmentów elewacji porządkują tę przestrzeń
Dach do poprawy - ułożenie ocieplenia
Stare domy-kostki z dachami płaskimi miały stropodachy wentylowane z niskim nieużytkowym poddaszem lub niewentylowane pełne, najczęściej z warstwą spadkową z żużlobetonu, który teoretycznie pełnił funkcję ocieplenia. Takie dachy trzeba przy okazji modernizacji ocieplić. Według nowych przepisów współczynnik przenikania ciepła stropodachu pełnego powinien wynosić 0,20 W/(m2.K) (w 2021 r. będzie musiał mieć wartość 0,15 W/(m2.K). Oznacza to konieczność ocieplenia go warstwą 25-30 cm izolacji.
Jeśli jest dostęp do wentylowanego poddasza, to najłatwiej ułożyć na stropie ostatniej kondygnacji izolację cieplną np. z płyt styropianowych DALMATYŃCZYK dach-podłoga. Aby ciepło nie uciekało przez mur ścianki attykowej, należy również zamontować izolację termiczną po jej wewnętrznej stronie. Jeżeli na stryszku zlikwidujemy okna, musimy zapewnić tam inną wentylację. Stropodachy o bardzo niskiej przestrzeni wentylacyjnej możemy ocieplić wdmuchiwaną izolacją granulowaną.
Remontując dach niewentylowany, przed ułożeniem ocieplenia trzeba zerwać wszystkie warstwy aż do betonowej wylewki na stropie. Na tym podłożu układamy paroizolację i odpowiedni dla takiego zastosowania materiał ociepleniowy z płyt styropianowych, w którym formujemy spadek (chyba że wylewka ma już odpowiedni spadek albo zdecydowaliśmy się na zrobienie nowej kilkucentymetrowej warstwy betonowej ze spadkiem).
Dach niewentylowany można izolować zarówno styropianem, jak i polistyrenem ekstradowanym XPS. Należy zwrócić szczególną uwagę przed zgrzewaniem papy lub innych materiałów wierzchniego krycia. Temperatura w której może dojść do uszkodzenia to 80ᵒC trzeba na nim ułożyć zabezpieczającą go warstwę np. z welonu szklanego, która chroni styropian przed wysoką temperaturą.
Zmiana sposobu odwodnienia dachu
Przebudowa kostki wiąże się często ze zmianą sposobu odwodnienia dachu. W obecnie budowanych domach często ukrywa się płaskie dachy za wysokimi attykami. Z dachu wodę odprowadza się jednym lub dwoma wypustami bocznymi, które przeprowadza się przez ścianę attykową. Minimalizuje się w ten sposób liczbę widocznych rynien i rur spustowych.
Dom kostka z dachem kopertowym w nowoczesnym wydaniu
Aby nadać starej kostce z dachem kopertowym taki nowoczesny wygląd i uzyskać gładkie, wysokie ściany attyki, trzeba utworzyć na dachu inny system spadków, niż był do tej pory. W domu z dachem kopertowym uzyskanie pożądanego nachylenia połaci za pomocą dołożenia odpowiednio ukształtowanej warstwy izolacji nie wystarczy. Należy przebudować cały dach. Dodanie ocieplenia oraz warstwy spadkowej powoduje konieczność wyciągnięcia do góry ściany attykowej. Do nowych spadków trzeba też dostosować wysokość kominów spalinowych oraz wyloty kominów wentylacyjnych.
Jak sobie poradzić z ociepleniem loggii?
Loggia to wnęka pełniąca funkcję balkonu. Jest wydzieloną, zewnętrzną częścią pomieszczenia, od którego jest oddzielona ścianą, zazwyczaj z dużą przezroczystą przegrodą (okno z drzwiami balkonowymi).
Należy ocieplić wszystkie przegrody zewnętrzne wydzielające loggię – ścianę z przeszkleniem, ściany boczne i stropy, aby ograniczyć mostki termiczne na ich styku z wewnętrznymi przegrodami. Płyty styropianowe muszą stanowić nieprzerwaną, ciągłą warstwę izolacji, aby zapewniły odpowiednią ochronę cieplną oraz komfortowe warunki użytkowania pomieszczeń przylegających do loggii. Jednak trzeba ograniczyć grubość ocieplenia, żeby nie zmniejszać nadmiernie powierzchni użytkowej loggii.
Dlatego ważne jest, by wybierać materiały zaawansowane technologicznie, o bardzo dobrych parametrach, które przy mniejszej grubości, niż musiałby mieć zwykły styropian, zapewnią odpowiednią ochronę cieplną. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie szarych płyt styropianowych, na przykład TERMONIUM PLUS fasada, o współczynniku λ = 0,031 W/(m.K). Ich 15-centymetrowa warstwa zastąpi 20-centymetrowe ocieplenie ze zwykłych płyt o współczynniku λ = 0,044 W/(m.K). Na strop powinno się wybrać twardsze płyty (na przykład TERMONIUM dach-podłoga), które można obciążyć warstwą wylewki.
Krzysztof Krzemień, dyrektor techniczny d.s. produktów firmy Termo Organika