Kokedama - japońska sztuka wiszących ogrodów. Jak zrobić kokedamę?

2021-10-25 9:58

Kokedama to japoński sposób uprawy roślin ozdobnych, których korzenie znajdują się wewnątrz kuli ziemi pokrytej mchem. Podpowiadamy, jakie rośliny nadają się na kokedamę i jak zrobić tę wiszącą roślinną dekorację.

Kokedama
Autor: GettyImages Kokedama to efektowny, ale dość wymagający sposób uprawy roślin

Nie od dziś wiadomo, że Japończycy są mistrzami w uprawie roślin. Przodują też w wyszukanych, a jednocześnie prostych i efektownych sposobach ich prezentacji, dlatego nic dziwnego, że to właśnie oni stworzyli sztukę wiszących ogrodów kokedama. Ta szczególna ozdoba ma postać otulonej mchem i owiniętej sznurkiem kuli z ziemi, w której rośnie zwykle pojedyncza roślina. Kula może być podwieszona pod sufitem, na kratce dla pnączy, karniszu okiennym lub na gałęzi drzewa w ogrodzie, ale może być też umieszczona na ciekawej podstawce np. oryginalnym świeczniku, ozdobnym talerzu, ceramicznej misie itp.

Jakie rośliny nadają się na kokedamę?

Do uprawy w formie kokedamy nadaje się większość roślin doniczkowych o niezbyt mocno rozwiniętym systemie korzeniowym. W takiej postaci szczególnie dobrze prezentują się:

Rośliny uprawiane w ten sposób prezentują się wyjątkowo spektakularnie i mogą być niezwykłą ozdobą mieszkania, balkonu, tarasu, altany, oranżerii lub ogrodu nawet przez kilka lat (rośliny uprawiane na zewnątrz, muszą spędzać zimę w ciepłym pomieszczeniu).

Podłoże do kokedamy

Pomimo iż pielęgnacja kokedamy jest dość kłopotliwa, samo wykonanie takiej ozdoby nie stanowi większego problemu. Do jej przygotowania będziemy potrzebowali odpowiednio lepkiego i plastycznego podłoża, płatów zielonego mchu lub suchego mchu torfowca, roślin, sznurka lub grubej, mocnej nici i ewentualnie zwykłego, luźnego bandaża.

Najtrudniejszym zadaniem przy tworzeniu kokedamy jest przygotowanie odpowiedniego podłoża. Wprawdzie w specjalistycznych sklepach z akcesoriami do bonsai lub w sklepach internetowych, możliwe jest zdobycie gotowej, dostatecznie plastycznej ziemi do kokedama (np. QualDrop Modeling Soil), ale jeśli się nam to nie uda, trzeba będzie przygotować podłoże samodzielnie. Nie można użyć zwykłej ziemi do kwiatów, gdyż trudno będzie z niej utworzyć kulę. Musi być to mieszanka plastyczna, chłonna i dostatecznie lepka, aby nie rozpadła się podczas przygotowywania kokedamy i nie rozsypywała się przy pielęgnacji rośliny. Możemy do tego celu wykorzystać podłoże do bonsai (dostępne w każdym większym markecie ogrodniczym) lub ewentualnie podłoże odpowiednie dla danego gatunku rośliny, do którego dodamy nieco odkwaszonego torfu (10-15%) i sproszkowanej glinki do uprawy roślin lub glinki do bonsai (10-15 %). Zamiast zwykłego torfu znacznie lepszy byłby specjalny, pochodzący z bagnistych terenów Japonii torf KETO, który jednak podobnie jak gotowe podłoże do kokedama jest trudno dostępny. Do mieszanki warto też dodać nieco suchego mchu torfowca Sphagnum (do nabycia min. w sklepach internetowych), który doskonale chłonie i utrzymuje wodę oraz stabilizuje korzenie.

Przeczytaj też: Mech na ścianie w domu – jak zrobić i pielęgnować zielone ściany z mchu >>>

Jak zrobić kokedamę?

Wszystkie składniki podłoża należy umieścić w misce, zwilżyć wodą i wyrobić na lepką, miękką, gęstą masę. Następnie wybraną roślinę trzeba wyjąć ją z pojemnika, w którym rosła dotychczas, oczyścić jej korzenie z ziemi, a następnie dokładnie otoczyć je przygotowaną masą z podłoża, tworząc regularną kulę. W lepszym ustabilizowaniu stworzonej kuli możemy wspomóc się zwykłym bandażem, którym owiniemy podłoże, aby się nie rozpadało. Gotową kulę dokładnie okrywamy zielonym mchem lub mchem torfowcem i ściśle owijamy sznurkiem. Ozdobę wieszamy np. pod sufitem lub ustawiamy na ozdobnej podstawce (sposób prezentacji kokedamy zależy wyłącznie od naszej pomysłowości i upodobań).

Zobacz w galerii zdjęć, jak zrobić kokedamę

Kokedama - jak pielęgnować rośliny?

Należy pamiętać, że utrzymanie kokedamy w dobrej formie nie jest łatwym zadaniem, gdyż uprawiane w ten sposób rośliny narażone są na wysychanie podłoża znacznie bardziej, niż w przypadku tradycyjnej uprawy doniczkowej. Z tego względu kule z podłożem trzeba często zraszać wodą za pomocą spryskiwacza i raz w tygodniu umieszczać na kilka minut w pojemniku z odstaną wodą, aby roślina mogła solidnie się napić, a podłoże wchłonąć dostatecznie dużo wody (przed ponownym zawieszeniem ozdoby w pokoju, kule należy umieścić nad wanną lub miską, aby mogła osiąknąć z nadmiaru wody).

Należy pamiętać o doborze do uprawy takich roślin, które sprawią nam jak najmniej kłopotu.

  • Jeśli mamy więcej czasu na pielęgnację kokedamy, wybierzmy gatunki lubiące wilgoć i półcieniste stanowiska (np. paprocie). Kulę ziemi, w której rosną, możemy wtedy otulić żywym, zielonym mchem, który będziemy codziennie spryskiwali wodą.
  • Jeśli nie możemy tak często zajmować się naszymi roślinami, zdecydujmy się na sukulenty (np. eszeweria, haworcja, grubosz, kalanchoe). Wybierzmy dla nich miejsce bardzo widne, a nawet słoneczne, a kulę owińmy suchym mchem torfowcem. Taki mech nie ucierpi od słońca, a rośliny dobrze zniosą przejściową suszę.

Przeczytaj też:

Ciekawe sposoby uprawy pokojowych roślin doniczkowych >>>

7 zasad, jak aranżować rośliny doniczkowe w domu >>>

Doniczkowe rośliny egzotyczne - uprawa w domu
Nasi Partnerzy polecają