Magnez - znaczenie magnezu dla roślin. Rola magnezu w życiu roślin
Magnez obok azotu, fosfor, potasu, wapnia i siarki należy do makroskładników, czyli kluczowych dla właściwego funkcjonowania roślin. Wpływa na przebieg bardzo wielu procesów fizjologicznych, decydujących między innymi o kondycji, wyglądzie i plonowaniu roślin. Jaką rolę pełni magnez w roślinach?
Najważniejsze zadania magnezu w roślinie
Magnez jest przede wszystkim składnikiem chlorofilu (zielonego barwnika w tkankach roślin), wpływającym na właściwy przebieg procesów fotosyntezy i przemiany energii w roślinie. Ma także wpływ na syntezę węglowodanów, tłuszczów i białek oraz bierze udział w transporcie produktów fotosyntezy (tzw. asymilatów), głównie glukozy, sacharozy i skrobi oraz wpływa istotnie na gospodarkę wodną i energetyczną roślin. Związki magnezu wspierają i pobudzają także rozwój systemu korzeniowego, a co za tym idzie proces pobierania składników odżywczych z gleby.
Nie mniej ważna rola magnezu, to budowanie ścian komórkowych i wspieranie lepszego wykorzystania podstawowych makroelementów - azotu, potasu i fosforu (np. transport i gromadzenie fosforu w nasionach roślin). Odpowiednia ilość magnezu wpływa również na ogólną kondycję, wygląd (np. optymalne wybarwienie liści i igieł) i odporność roślin.
Przyswajalność magnezu dla roślin
Magnez, podobnie jak wapń i potas, występuje w glebie jako kation. Te trzy pierwiastki (w formie kationów) odżywiają roślinę, ale też silnie konkurują ze sobą. Ilość magnezu, który roślina może pobrać z gleby, uzależniona jest od jego stężenia i zdolności gleby do jego pobrania. Jednocześnie kationy wapnia i potasu mogą wpływać na osłabienie możliwości przyswajania magnezu. Dlatego nawet w przypadku odpowiedniego poziomu magnezu w glebie, może nie być on przyswajalny przez rośliny, co skutkuje jego niedoborami.
Niedobór magnezu w roślinie
Brak odpowiedniego poziomu magnezu w roślinie powoduje spadek poziomu chlorofilu, co objawia się występowaniem plam i odbarwień (tzw. chlorozy) między nerwami liści. Objawy niedoboru magnezu widoczne są przede wszystkim na starszych liściach. Długo trwający niedobór tego pierwiastka prowadzi do martwicy tkanek pomiędzy nerwami liści. Szczególnie w okresie wiosennym może pojawiać się zjawisko tzw. marmurkowatości liści – na przemian ciemniejszych i jaśniejszych skupień chlorofilu, wzdłuż nerwów liści. Brak uzupełnienia niedoborów powoduje, że barwa zielona pomiędzy nerwami zaczyna zanikać, tworząc nekrozy (martwice) oraz coraz słabszy słaby wzrost i spadek odporności roślin na choroby.
Objawy braku magnezu najlepiej widoczne są w upalnych, suchych latach oraz wpływają na słabszą kondycję i wygląd roślin ozdobnych oraz ilość i jakość plonów roślin uprawnych. Wrażliwe na niedobór magnezu są praktycznie wszystkie rośliny, w tym wiele warzyw takich jak: pomidory, ogórki, papryka, sałata, dynia oraz warzywa korzeniowe.
Najmniejszą zdolność pobierania magnezu z gleby mają rośliny młode, ze słabo rozwiniętym, płytkim systemem korzeniowym. Brak magnezu wiosną, na początku wegetacji utrudnia pobieranie i wykorzystanie azotu przez rośliny, a niedobór jesienią, powoduje zahamowanie rozwoju i wzrostu korzeni, czyli całej rośliny.
Przeczytaj też:
Objawy niedoboru składników mineralnych u roślin. Jakich makro- i mikroskładników brakuje >>>
Jak zasilać rośliny magnezem?
Magnezem można zasilać rośliny, stosując nawozy naturalne, organiczne oraz mineralne. W pierwszej kolejności warto postawić na przyjazne środowisku nawozy naturalne i nawozy organiczne, jak np. obornik, który jest bogatym źródłem magnezu. Popularnym, często stosowanym sposobem zasilania roślin magnezem są mineralne nawozy wapniowe, zawierające magnez. Stosując magnez w nawozach mineralnych należy nawozić systematycznie, ale stosując mniejsze dawki. Warto także uprzednio wykonać analizę gleby, aby określić potrzeby nawozowe uprawianych w ogrodzie roślin oraz pH podłoża (nawożenie „na oślep” może powodować, że magnez lub wapń nie będą przyswajalne).
W przypadku roślin ogrodowych, warto stosować także dolistne zasilanie magnezem (dobrze wchłania się przez liście). Jest ono szczególnie przydatne w czasie intensywnego wzrostu rośliny, gdy pobranie składników przez system korzeniowy jest utrudnione z powodu niedoboru wody, zbyt niskich temperatur lub nieprawidłowego odczynu gleby. Do nawożenie dolistnego roślin można zastosować roztwór siarczanu magnezu lub innego, gotowego nawozu mineralnego przeznaczonego do tego celu.
