Dynia Hokkaido - jak wygląda i jak ją uprawiać. Do czego wykorzystać dynię Hokkaido?

Dynia Hokkaido to japońska odmiana dyni olbrzymiej. Charakteryzuje się filigranowym kształtem, gładką, jaskrawo pomarańczową skórką, aksamitnym miąższem i smakiem przypominającym pieczone jadalne kasztany. Dowiedz się więcej o uprawie, właściwościach i zastosowaniu dyni Hokkaido.

Dynia Hokkaido Uchiki Kuri, a właściwie dynia olbrzymia typ Hokkaido (Cucurbita maxima), pochodzi z Japonii. Mimo że jest tam bardzo popularna, uprawia się ją głównie w Kalifornii, Florydzie, południowo-zachodnim Kolorado, Meksyku, Tasmanii, Tonga, Nowej Zelandii, Chile, Prowansji i Południowej Afryce. Uchiki Kuri w języku japońskim oznacza czerwony kasztan. Inne nazwy tej rośliny to m. in. Red Kuri, Orange Hokkaido, Potimarron i Onion Squash. Dynia Hokkaido jest ceniona ze względu na walory smakowe oraz prozdrowotne właściwości. Doskonale nadaje się do jesiennej dekoracji ogrodu, balkonu czy tarasu.

Spis treści

1. Dynia Hokkaido - historia i pochodzenie
2. Jak wygląda dynia Hokkaido?
3. Warunki uprawy i pielęgnacja dyni Hokkaido
4. Uprawa dyni Hokkaido
5. Choroby i szkodniki dyni Hokkaido
6. Właściwości zdrowotne dyni Hokkaido
7. Co zrobić z dyni Hokkaido - przepisy

Dynia Hokkaido - historia i pochodzenie

Dynia Hokkaido ma bardzo ciekawą historię pochodzenia. Podobnie jak większość sprowadzonych owoców, warzyw i przypraw jej początki wiążą się z odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 roku. W wyniku wypraw do Nowego Świata także nasiona dyni sprowadzono do Europy, a następnie zostały przetransportowane do Japonii przez żeglarzy portugalskich. Pierwotna odmiana tej dyni wyglądała inaczej, miała zieloną lub niebieskawą barwę skórki z siwym nalotem. Dopiero w wyniku kilkusetletniej uprawy uzyskano odmianę Hokkaido.

Zobacz galerię 6 zdjęć

Autor: GettyImages

Hokkaido ma beczułkowaty kształt, w wyglądzie przypomina dużą cebulę

Jak wygląda dynia Hokkaido?

Hokkaido to roślina jednoroczna z rodziny dyniowatych. Jest jednopienna, owadopylna, o pokroju płożącym i pnącym. Charakteryzuje się wczesnym okresem dojrzewania i średnią siłą wzrostu. Okres wegetacji nie przekracza 115 dni od wysiewu nasion. Płożący pokrój umożliwia czepianie się podpór i stabilnych stelaży. Pędy są owłosione, grube, długości do 10 m, z rozgałęziającymi się wąsami czepnymi.

Liście dyni Hokkaido są naprzemianległe, duże, z owłosionymi brzegami. Mają za zadanie zacieniać glebę przed nadmiernym wysychaniem i rozrostem chwastów. Kwiaty są jadalne, bezwonne, rozdzielnopłciowe, duże, żółte, pojawiają się od czerwca do września. System korzeniowy składa się z korzenia głównego i korzeni przybyszowych leżących płytko pod powierzchnią ziemi.

Owocem dyni Hokkaido jest fałszywa, nieduża, kulista jagoda (dynia), której miazgę w środku wypełniają liczne nasiona. Ma beczułkowaty kształt, wyglądem przypomina dużą cebulę, waży do 1,5 kg, jest twarda, ma cienką skórkę koloru ciemnopomarańczowego lub czerwonawego. Miąższ jest ciemnożółty do pomarańczowego, zwarty i suchy, o orzechowym, słodkim smaku i świeżym, intensywnym aromacie. Nasiona dyni typu Hokkaido są jadalne, płaskie i asymetrycznie owalne. Mają białą, zewnętrzną łuskę bez połysku, i jasnozieloną pestkę.

Warunki uprawy i pielęgnacja dyni Hokkaido

Dynię Hokkaido cechuje wysoka plenność i łatwość uprawy w warunkach amatorskich. Jest to odmiana zimowa, twarda, nadaje się do długiego przechowywania (nawet do 6 miesięcy) w temperaturze około 10 st. C - owoce muszą być jednak dojrzałe i nieuszkodzone.

Dynia Hokkaido jest rośliną ciepłolubną, dlatego stanowisko jej uprawy powinno być nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Słabo rozwija się na zacienionym stanowisku. Roślina wymaga gleby żyznej, próchnicznej i przepuszczalnej, o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH 6,0-7,0), bogatej w materię organiczną.

• Nawożenie dyni Hokkaido. Dynię należy zasilać nawozem wieloskładnikowym co najmniej dwa razy w sezonie.
• Podlewanie dyni Hokkaido. Do prawidłowego wzrostu potrzebuje systematycznego podlewania i odchwaszczania. Niedobór wody powoduje więdnięcie i zasychanie liści, zrzucanie kwiatów i drobnienie owoców. Podczas podlewania należy unikać moczenia liści.
• Temperatura dla dyni Hokkaido. Optymalna temperatura wzrostu oscyluje w granicy 20-25 st. C, minimalna to 8 st. C. Kiełkowanie nasion pomyślnie przebiega powyżej 12 st. C, jednak najszybciej w temperaturze 25-27 st. C. Roślina źle znosi stale utrzymujący się chłód, nie przetrwa temperatury poniżej zera.
• Cięcie dyni Hokkaido. Aby uzyskać większe owoce i poprawić krzewienie się rośliny należy na przełomie czerwca i lipca przyciąć pędy ostrym sekatorem nad 5.-6. liściem oraz w połowie sierpnia nad 2.-3. liściem za ostatnim owocem. Cięcie wykonujemy w słoneczny dzień, w prostej linii (tak, aby powierzchnia rany była jak najmniejsza).
• Ściółkowanie dyni Hokkaido. Aby odizolować leżącą dynię od mokrego podłoża podkładamy pod nią słomę lub drewniane deski.

Uprawa dyni Hokkaido

• Uprawa dyni z rozsady. Dynię uprawia się z rozsady lub z siewu wprost do gruntu. Jest dobrym przedplonem dla innych warzyw, pozostawia po sobie stanowisko o dobrej strukturze, wolne od chwastów. W chłodniejszych rejonach kraju lub wtedy, gdy chcemy wcześniej rozpocząć wegetację rośliny, rozsady prowadzimy w ogrzewanej szklarni lub w inspektach. Kiełkowanie przyśpieszymy mocząc nasiona w wodzie. Wysiewamy je pod koniec kwietnia gniazdowo, po kilka sztuk, do przygotowanych wcześniej doniczek wypełnionych ziemią dedykowaną do wysiewu roślin. Doniczki ustawiamy na słonecznym parapecie, po wschodach pozostawiamy jedną, najsilniejszą roślinę. W optymalnej temperaturze wschody pojawiają się już po 6-8 dniach. Zahartowaną rozsadę przenosimy do gruntu w połowie maja. Podczas sadzenia należy sadzonki obficie podlać.

Jak samodzielnie przygotować rozsadę kwiatów i warzyw do ogrodu? >>>

• Uprawa dyni z siewu. W Polsce siew dyni wprost do gruntu zalecany jest po ustąpieniu przymrozków (po 15 maja), lub nawet na początku czerwca (w zależności od pogody). Nasiona umieszczamy bezpośrednio w ziemi na głębokości 3-4 cm po kilka w zagłębieniach oddalonych od siebie o co najmniej 100-200x80-150 cm każde. Większa przestrzeń między roślinami spowoduje prawidłowy wzrost i zapobiegnie przenoszeniu się patogenów. Dodatkowo zagłębienia służą do zatrzymania wody, bardzo potrzebnej podczas zawiązywania owoców.

Dynia nie lubi przesadzania. Nie sadzimy jej w towarzystwie innych roślin dyniowatych ze względu na duże wymagania pokarmowe. Dynię Hokkaido możemy natomiast posadzić w towarzystwie cebuli zwyczajnej, fasoli oraz kukurydzy. Wokół warto wysiać rumianek i nasturcję. Aby owoce dyni osiągnęły optymalną wielkość, na jednej roślinie należny pozostawić najwyżej 2-3 zawiązki, a resztę usunąć. Młode rośliny należy osłaniać przed silnymi wiatrami.

Owoce zbiera się ręcznie jesienią, gdy są już całkowicie dojrzałe i dostatecznie wybarwione, a liście zaczynają żółknąć i obumierać. Ważne, aby zebrać je zanim pojawią się przymrozki. Dynia Hokkaido nadaje się do długiego przechowywania, o ile owoce są w pełni dojrzałe i nieuszkodzone. Dojrzała dynia przy opukiwaniu wydaje głuchy dźwięk oraz ma zasychający ogonek.

QUIZ: Ile wiesz o dyniach?

Pytanie 1 z 10

Skąd pochodzi dynia?

Z Peru

Z Chile

Z Pakistanu

Dalej

Właściwości zdrowotne dyni Hokkaido

Dynia Hokkaido jest bogatym źródłem wielu składników odżywczych, wykazuje niezwykłe właściwości zdrowotne. Zawiera witaminy (prowitaminę A, E, C, K, PP oraz witaminy z grupy B) i składniki mineralne (fosfor, żelazo, wapń, potas, magnez). Jest niskokaloryczna i lekkostrawna, stosowana jako cenny składnik diet odchudzających, polecana w żywieniu dzieci i niemowląt.

Soki i przeciery z dyni działają moczopędnie, dzięki czemu znajduje zastosowanie w leczeniu schorzeń nerek oraz układu krążenia. Hokkaido ma działanie odtruwające i regulujące przemianę materii. Spożycie dyni wpływa stymulująco na wydzielanie żółci.

Dynia Hokkaido zawiera błonnik pokarmowy, który zapewnia uczucie sytości, reguluje przemianę materii, działa regenerująco na błonę śluzową przewodu pokarmowego i przeciwdziała zaparciom. Dynia jest zasadotwórcza, ma działanie odkwaszające organizm, stymuluje produkcję płynów wewnętrznych, działa nawilżające, wzmacnia układ odpornościowy, pomaga w przeziębieniach. Dzięki zawartej witaminie A, E i C pozwala zachować zdrowy wygląd skóry, opóźniając proces starzenia. Zapobiega krzywicy u dzieci, wzmacnia wzrok, chroni przed nowotworami, ma działanie przeciwzapalne.

Pestki dyni zawierają cynk, siarkę potas, magnez i wapń. Są bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. Pestki oraz sok z surowej dyni mają zdolność niszczenia pasożytów i wirusów przewodu pokarmowego. Duża zawartość cynku oraz lecytyny wpływa korzystnie na pracę mózgu. Olej z pestek dyni zawiera substancje obniżające poziom cholesterolu i zwalczające wolne rodniki.

Co zrobić z dyni Hokkaido - przepisy

Dynia to warzywo o wszechstronnym wykorzystaniu w kuchni. Bardzo dobrze smakuje przygotowana zarówno na słono, jak i słodko. Przed obróbką dyni Hokkaido nie obieramy - skórka po upieczeniu jest delikatna. Dynię Hokkaido gotuje się krótko. Po ugotowaniu lub upieczeniu ma gładką i delikatną konsystencję. Miąższ jest słodki, o orzechowym posmaku.

Dynia Hokkaido jest doskonała do pieczenia, gotowania i faszerowania. Z miąższu przygotujemy sycącą i rozgrzewającą zupę-krem z imbirem i mlekiem kokosowym, upieczemy słodkie muffiny, sernik, usmażymy placki, racuchy, zrobimy farsz do naleśników. Pestki dodane do kruchej sałaty wzbogacą jej smak, z oleju przygotujemy dressing. Z dodatkiem dyni Hokkaido powstaną wegetariańskie kotlety, risotto, gulasz, warzywne curry i leczo.

Kształt dyni w formie niedużego naczynia pozwala na jej faszerowanie i zapiekanie w całości. Gotowana lub pieczona w postaci puree może zastąpić pospolite ziemniaki. Miąższ owoców nadaje się też na marmoladę lub słodkie musy w połączeniu np. z pomarańczą, używany jest do produkcji przecierów, dań oraz soków dla dzieci i niemowląt. Dojrzała dynia może być cennym dodatkiem do ciast drożdżowych w zastępstwie żółtek jaj.