Sałata z własnej uprawy. Jak uprawiać sałatę? Ile wschodzi sałata?
Sałata to roślina łatwa w uprawie. Warto więc uprawiać sałatę w ogrodzie lub na działce, zwłaszcza że grządki z sałatą prezentują się bardzo efektownie. Jak uprawiać sałatę w warzywniku? Ile wschodzi sałata?
Spis treści
- Odmiany sałaty
- Uprawa sałaty - jakie wymagania ma sałata?
- Kiedy siać i sadzić sałatę? Ile wschodzi sałata?
- Sałata - warzywo lekkie i zdrowe
Sałata trafiła do Polski ponoć już na stół Władysława Jagiełły, lecz bez wielkiego powodzenia. Na dobre przyjęła się w naszym kraju w XVI w. Od tego czasu, oprócz najpopularniejszej sałaty masłowej, wyhodowano wiele innych jej odmian, które cieszą oczy zróżnicowanymi kolorami i kształtami liści, a podniebienie – urozmaiconymi smakami.
Odmiany sałaty
Między tymi odmianami ukryło się parę roślin, które z botanicznego punktu widzenia wcale sałatami nie są! To rukola (rokietta siewna – należy do rodzinykapustowatych), roszponka (zwana też roszpunką, z rodziny kozłkowatych), endywia oraz radicchio (mniej gorzkie i efektowniej wyglądające siostry cykorii).
Zasady ich uprawy nie odbiegają od tych dotyczących „prawdziwej” sałaty, która należy do rodziny astrowatych. Powszechnie jednak są uznawane za sałatę i mają podobne do niej wartości odżywcze.
Przeczytaj też:
Uprawa sałaty - jakie wymagania ma sałata?
- Podłoże dla sałaty
Sałata jest rośliną łatwą do uprawy. Najlepsze dla niej są gleby gliniasto-piaszczyste, dobrze nawożone obornikiem albo kompostem (4 kg/m2). Sałata uprawiana na oborniku zastosowanym jesienią wcześniej dojrzewa i jest lepszej jakości w porównaniu z uprawianą bez obornika. Nie lubi jedynie ziemi piaszczystej i suchej – rośnie na niej mniej delikatna i łatwiej wybija w pędy.
- Stanowisko dla sałaty
Sałata nie ma też wielkich wymagań co do stanowiska. Może rosnąć w miejscu słonecznym lub półcienistym. W początkowym okresie uprawy potrzebuje sporo światła. Ale im jest większa, tym korzystniejszy dla niej jest półcień.
- Temperatura uprawy sałaty
Sałata woli chłodny klimat, więc w czasie upałów wskazane jest zacienianie grządek, na których rośnie. Chroni się ją w ten sposób także przed przedwczesnym wybijaniem roślin w pędy kwiatostanowe, co jest spowodowane długim dniem, wysoką temperaturą (powyżej 20 st. C) i niedoborem wody.
Mimo że sałata potrzebuje dużo wody, nie znosi jej nadmiaru w glebie (główki gniją). Szkodzi jej także za niska lub zbyt wysoka wilgotność powietrza, która powoduje szybki rozwój chorób.
Trzeba jednak pamiętać, że warunki, w jakich rośnie sałaty decydują o jej smaku. Najlepsze liście wyrastają na żyznym, próchniczym i wilgotnym podłożu. Susza powoduje, że stają się gorzkie i mniej delikatne.
Autor: www.thinkstockphotos.com
Sałata to doskonałe warzywo na poplon
Kiedy siać i sadzić sałatę? Ile wschodzi sałata?
Sałatę można uprawiać z nasion, albo też - by przyspieszyć zbiory - uprawiać sałatę z rozsady, którą sadzi się ją w wilgotnej glebie, co 20 cm.
Nasiona wysiewa się od wczesnej wiosny do późnego lata, by mieć sałatę przez cały sezon. Jest ona bowiem rośliną jednoroczną o krótkim okresie wegetacji. Sukcesywne wysiewanie nasion w małych ilościach sprawia, że rośliny też zbieramy stopniowo – unikamy w ten sposób sytuacji, gdy mamy wiele dojrzałych do zebrania główek sałaty na raz.
Sałata nie potrzebuje dużych grządek, wręcz przeciwnie – wyższe plony uzyskamy, uprawiając ją na małych zagonach i zbierając metodą liściową. Do tego sposobu uprawy polecane są przede wszystkim sałata dębolistna i sałata lollo. Ich nasiona wysiewa się co kilka dni przez dwa miesiące, poczynając od kwietnia. Po 2-3 dniach można już dostrzec pierwsze wschodzące rośliny.
Siewki przerywa się, zostawiając między nimi odstępy co 5 cm. Po 4-8 tygodniach zbiera się liście, ścinając je 1,5-2,5 cm nad powierzchnią gruntu. Przycięte rośliny odbijają i po kolejnych 7-8 tygodniach możliwy jest kolejny zbiór. Można to powtarzać 2-3 razy.
Uwaga! Sałata dobrze nadaje się do uzupełniania luk po innych już zebranych roślinach, a także do tworzenia obwódek grządek z innymi roślinami (nawet kwiatami). Jeśli początkowo nie ma na nią miejsca, można też wysiać ją do rozsadnika i stopniowo przesadzać rozsadę tam, gdzie jest potrzebna.
Sałata - warzywo lekkie i zdrowe
Choć sałata składa się w 90 procentach z wody, to ma dużo wartości odżywczych. Zawiera m.in. cenne mikroelementy, czyli: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, jod, a także witaminy: B1, B2, B6, C oraz kwas nikotynowy i karoten. Wiele z tych substancji to antyoksydanty chroniące przed wolnymi rodnikami.
Sałata jest bogata w chlorofil mający działanie odtruwające i oczyszczające. Działa odkwaszająco na organizm, zawiera też błonnik i celulozę, a te odpowiadają za dobre trawienie. Okazało się również, że sałata ma lekkie działanie uspokajająco-nasenne, więc spore jej ilości jedzone wieczorem gwarantują nie tylko zdrowy, ale i spokojny sen. Wybierając odmiany sałaty, warto wiedzieć, że te o luźnych, ciemnozielonych liściach zawierają więcej witamin niż pozostałe.
Uwaga! Liście sałaty z upraw przemysłowych mogą zawierać spore ilości azotanów będących skutkiem intensywnego nawożenia (wiele zależy od producenta i stosowanych przez niego sposobów uprawy). Jeśli chcemy uniknąć szkodliwego wpływu chemii, zdrowsza będzie niewątpliwie sałata wyhodowana na własnych grządkach.
Autor: GettyImages
W ogrodach uprawiamy różne odmiany sałaty
