Pielęgnacja roślin w ogrodzie zimowym. Jak dbać o rośliny w przydomowej oranżerii?
Aby rośliny w ogrodzie zimowym dobrze rosły i były zdrowe, należy zapewnić im odpowiednie warunki uprawy. Konieczna jest także właściwa pielęgnacja roślin w ogrodzie zimowym. Dowiedz się jakie warunki należy zapewnić roślinom w oranżerii i jak się nimi opiekować.
Marząc o ogrodzie zimowym, widzisz go najczęściej jako przestrzeń pełną światła i roślin, w której niezależnie od pory roku i pogody na zewnątrz można mile spędzać czas. To, jakie rośliny będą w nim dobrze rosły, zależy jednak od warunków, jaki im stworzysz. Rośliny rosnące w ogrodzie zimowym muszą być także starannie pielęgnowane. Należy pamiętać o ich systematycznym podlewaniu, nawożeniu i doświetlaniu (jeśli to konieczne).
Jak usytuować ogród zimowy względem słońca
Warunki panujące w ogrodzie zimowym w znacznej mierze zależą od jego usytuowania względem stron świata. Dla roślin najkorzystniej jest, gdy ogród sąsiaduje ze wschodnią lub zachodnią ścianą domu. Zlokalizowanie go od południa lub południowego zachodu oznacza, że w słoneczne dni będzie w nim bardzo gorąco. Nastąpi przegrzanie wnętrza, powodujące gwałtowne parowanie roślin i podłoża. Silnie operujące promienie słoneczne spowodują poparzenie kwiatów i liści. Najmniej odpowiednia jest strona północna. Trzeba tu starannie dobrać rośliny, bo dla większości gatunków będzie za ciemno. Rośliny staną się blade, a ich pędy nienaturalnie wydłużone.
Jak zadbać o właściwy mikroklimat w ogrodzie zimowym
Od tego, jaki mikroklimat stworzysz w przydomowej oranżerii, zależy nie tylko to, czy rośliny będą w niej dobrze rosły, ale też jak Ty będziesz się tam czuł. Rośliny pochodzące ze strefy podzwrotnikowej i stref chłodniejszych mogą spędzać zimę w temperaturze około 20°C. Sprzyja ona także dobremu samopoczuciu osób przebywających w pomieszczeniu, choć może być zbyt niska, by spędzać w niej po kilka godzin dziennie (np. jeśli ma to być gabinet czy biuro). Wiele gatunków roślin ozdobnych wymaga w okresie zimowego spoczynku temperatury 5-15°C. To zbyt chłodno, by pomieszczenie pełniło funkcję dodatkowego pokoju, jednak rośliny, nawet oddzielone przeszklonymi drzwiami, dodają uroku sąsiedniemu wnętrzu.Choć pierwsze skojarzenie związane z oranżerią to kwitnący, bujny gąszcz egzotycznych roślin tropikalnych, tak naprawdę jest to rozwiązanie tylko dla pasjonatów. Zimą temperatura powinna wynosić tu około 25°C przy wysokiej wilgotności. Nie są to warunki korzystne dla organizmu ludzkiego, a przy tym eksploatacja jest kosztowna.
W ogrodzie zimowym ważna jest też wilgotność powietrza (mierzy się ją higrometrem): w ciepłym powinna wynosić około 70%, a w chłodnym około 50%. Zbyt niska lub zbyt wysoka sprzyja chorobom roślin. Większość gatunków nie toleruje przeciągów, ale potrzebuje wymiany powietrza. Dlatego niezbędna jest wentylacja, która dostarcza tlenu, w upalne dni obniża temperaturę, a w chłodne zapobiega roszeniu się szyb.
Typy ogrodów zimowych: ogród zimowy sezonowy i całoroczny >>>
Autor: GettyImages
Marząc o ogrodzie zimowym, wyobrażamy go najczęściej jako przestrzeń wypełnioną roślinami
Gdzie sadzić rośliny w oranżerii - w pojemnikach czy na rabatach
Rośliny w ogrodzie zimowym mogą rosnąć w pojemnikach lub w gruncie: na rabatach utworzonych w podłodze albo na tzw. podwyższonych grządkach (rodzaju wymurowanych, a więc nieprzepuszczających wody pojemników zagłębionych w posadzkę, o ściankach wyniesionych 30-50 cm nad jej poziom). Można je wykończyć terakotą, gresem, klinkierem czy innym materiałem pasującym do wystroju wnętrza.
- W pojemnikach. Podłoża jest w nich niewiele, zatem korzenie nie rozrastają się tak swobodnie jak w gruncie i rośliny wolniej rosną. Jest to korzystne, gdy przeznaczymy na nie niewiele miejsca. Uprawianie roślin w pojemnikach umożliwia łatwe zmienianie kompozycji oraz dostosowanie pielęgnacji do potrzeb konkretnych gatunków. Łatwo też usuwa się egzemplarze chore i nadmiernie rozrośnięte.
- Na rabatach. Otwory w posadzce wypełnione są podłożem mającym kontakt z gruntem rodzimym. Ten sposób uprawy spotykamy coraz rzadziej. Zastępowany jest wymurowanymi pojemnikami sięgającymi w głąb gruntu rodzimego albo wyniesionymi grządkami. Łatwiej utrzymać tu stabilną wilgotność podłoża, a korzenie mają dużo miejsca, rośliny rosną więc szybko i bujnie. Problemem staje się natomiast odizolowanie egzemplarza chorego lub zaatakowanego przez szkodniki. Aby uniknąć rozprzestrzeniania się zagrożenia, trzeba przesadzić i tak już osłabioną roślinę, co najczęściej pogarsza jej stan.
Podłoże dla roślin w ogrodzie zimowym
Większość roślin ozdobnych najlepiej rośnie w glebie o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym, czyli o pH 6,0-7,0. Są jednak takie, które wymagają podłoży specjalnych. Do tej grupy należą storczyki (mogą wprawdzie rosnąć wprost na kawałku kory lub konara, ale dobrze czują się też w mieszance torfu, kory i mchu torfowca), azalie wymagające ziemi kwaśnej, próchnicznej i przepuszczalnej, palmy – podłoża żyznego, ale dość zwartego, oraz kaktusy i sukulenty, dla których podłoże uniwersalne należy wymieszać ze znaczną ilością piasku i z drobnymi kamykami.
Niezależnie od tego, czy wybrane rośliny lubią podłoże umiarkowanie, czy silnie nawilżone, wszystkie (z małymi wyjątkami, takimi jak np. cibora) źle znoszą zalewanie korzeni, potrzebują więc – niezależnie od tego, czy rosną w gruncie, czy w pojemnikach – stosunkowo grubej warstwy drenażu ze żwiru lub keramzytu.
Pielęgnacja roślin - podlewanie, nawożenie, doświetlanie roślin w ogrodzie zimowym
Podlewanie. W słoneczne dni większość roślin w oranżerii trzeba podlewać codziennie, a czasami dwa razy dziennie (kaktusy i sukulenty podlewa się raz na tydzień). Gdy jest pochmurno, wystarczy robić to wtedy, gdy przeschnie wierzchnia warstwa podłoża. Zimą rośliny wchodzą w okres spoczynku i im jest chłodniej w pomieszczeniu, tym potrzebują mniej wody.
Nawożenie. Rośliny nawozi się od marca do września co dwa-trzy tygodnie. Pierwszą dawkę podajemy trzy-cztery tygodnie po posadzeniu roślin. Najlepiej używać nawozów wieloskładnikowych przeznaczonych do określonych grup roślin, np. palm, kaktusów, storczyków, azalii i różaneczników itp. Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie nawozów o spowolnionym działaniu, które aplikuje się raz na trzy miesiące lub na pół roku.
Doświetlanie. Jeżeli ogród zimowy jest od północy lub północnego wschodu, a chcemy uprawiać w nim rośliny o większych wymaganiach, możemy zdecydować się na doświetlanie lampami, których widmo jest zbliżone do słonecznego: na przykład sodowymi, żarowo-rtęciowymi (160 W/m2) czy świetlówkami (200 W/m2). Doświetlanie przez około 6 godzin dziennie sprawi, że nawet rośliny, które nie przechodzą zimą okresu spoczynku w tych trudnych warunkach, będą dobrze rosły.
Ochrona roślin w ogrodzie zimowym. Zwalczanie szkodników i chorób
Do najpopularniejszych szkodników przenoszonych wraz z innymi roślinami należą tarczniki i wełnowce, a także mszyce, przędziorki i mączliki, z chorób zaś – mączniak prawdziwy i szara pleśń oraz rozmaite choroby wirusowe. Najlepiej zwalczać je specjalistycznymi preparatami biologicznymi, np. Bioczos BR, Spruzit 04 EC (mączliki, mszyce), Biosept 33 SL (mączniak prawdziwy), Biochicol 020 PC (choroby grzybowe, bakteryjne, wirusowe), AgrEvo przeciwko owadom na roślinach ozdobnych, a tylko ostatecznie chemicznymi, np. Pirimix Al lub Pirimor (ale wtedy trzeba kategorycznie przestrzegać wskazówek podanych na opakowaniu preparatu i starannie wietrzyć wnętrze oranżerii). Dobre są też napary z czosnku lub tytoniu, które możemy wykonać samodzielnie, zalewając na kilka godzin ząbek czosnku lub garść tytoniu papierosowego litrem ciepłej wody. Gotowym preparatem kilkakrotnie opryskujemy rośliny.
Kwarantanna nowych roślin przed umieszczeniem w ogrodzie zimowym
W ogrodzie zimowym, który jest zamkniętym środowiskiem, choroby i szkodniki roślin rozprzestrzeniają się bardzo szybko. Dlatego zanim nowo kupiony egzemplarz trafi między inne rośliny, powinien przejść kilkudniową kwarantannę w jasnym pomieszczeniu o odpowiedniej temperaturze. Wiele szkodników trudno zauważyć gołym okiem, a gdy widać skutki żerowania, jest już za późno. Dlatego podczas kwarantanny warto obejrzeć przez lupę pąki kwiatowe, szczyty pędów, miejsca u nasady liści, ich spodnią stronę oraz kąty między pędami. Dopiero gdy okaże się, że roślina jest zdrowa, można ją umieścić wśród innych w ogrodzie zimowym.
