Okna drewniane: zalety. Wybieramy okna drewniane - natura i nowoczesność
Okna drewniane są budowane z mocnego i trwałego materiału, a instalowane w nich szklenie, uszczelki i okucia są takie same jak w oknach z innych materiałów. To sprawia, że okna drewniane to bardzo dobry wybór. Poznaj ich zalety.
Drewno jest zawsze modne, pasuje do wszystkiego i dlatego okna drewniane są wybierane nie tylko przez zwolenników klasyki, ale ze względu na autentyczny charakter naturalnego surowca są cenione także przez projektantów nowoczesnych domów. Profile drewniane są sztywne, bardzo mocne i wytrzymałe. Można z nich bez dodatkowych wzmocnień budować wielkie skrzydła. W oknach drewnianych montuje się takie same pakiety szybowe, okucia o takich samych funkcjach, takie same uszczelki jak w oknach z plastiku. Okna drewniane osiągają też podobne parametry termoizolacyjne. Dlaczego okna drewniane są droższe? Bo materiał i wykonanie więcej kosztują. Pracochłonność jest większa, ponieważ produkcja okien z drewna jest mniej zautomatyzowana niż w wypadku plastikowych. Ale stolarkę okienną kupuje się na lata. Przy odpowiedniej konserwacji i regularnym dbaniu o ich stan okna drewniane mogą służyć nawet 100 lat!
Zalety okien drewnianych
Drewno jest ciężkie, solidne, masywne. Ma dużą wytrzymałość mechaniczną. Można z niego budować wielkie skrzydła niewymagające wzmocnień w postaci przewiązek i smuklejsze profile. Okna drewniane, nawet wielkich rozmiarów, wyglądają lżej. Największy problem dawnej stolarki drewnianej – wypaczanie elementów – wyeliminowano dzięki warstwowemu klejeniu profili, które zwykle składają się z 4 grubych warstw i są dobierane tak, by układ słojów w poszczególnych warstwach był naprzemianległy. To zapobiega odkształcaniu się elementów. Drewno jest mniej podatne niż plastik na odkształcenia pod wpływem wysokiej temperatury lub dużych zmian temperatury. Bez obaw możemy montować okna drewniane w ciemnym kolorze na najbardziej nasłonecznionej elewacji. Jest jednak wrażliwe na wilgoć. Dlatego okna drewniane muszą być przed nią chronione powłokami lakierniczymi. Żeby zapobiegać przedostawaniu się wody deszczowej, na styku skrzydła i ościeżnicy są umieszczone uszczelki. Dodatkowo profile są chronione okapnikami lub profilami z aluminium.
Okna drewniane: z jakiego drewna będą najlepsze?
Odpowiedzialni producenci stolarki wykorzystują drewno z certyfikatem Forest Stewardship Council (FSC), co znaczy, że pochodzi z prawidłowo zarządzanych lasów. O wysokiej jakości okien drewnianych decyduje oczywiście odpowiednio wyselekcjonowane i wysuszone drewno. Największą popularnością w Polsce cieszy się drewno sosnowe ze względu na niską cenę oraz powszechną dostępność. Okna drewniane z meranti są od okien sosnowych droższe o 20-35%, a okna dębowe – o 35-60%.
Okna z drewna iglastego
Sosna. To tradycyjny materiał o jasnym wzorze i usłojeniu. Drewno jest stosunkowo trwałe i wytrzymałe, a jednocześnie łatwe w obróbce i sprężyste. Drewno sosnowe zawiera żywicę, która jest jego naturalną ochroną przed czynnikami atmosferycznymi. Istnieje jednak ryzyko, że przy dużej ekspozycji na słońce może się ona przedostać przez powłokę malarską. Łatwo je impregnować i malować. Jest pokrywane lakierami kryjącymi i lazurami.
Świerk. Ma gorsze właściwości niż sosna, ale często jest tańszy, często bywa używane jako składnik profili. Na okna powinno się wykorzystywać świerk górski, ponieważ jest bardziej odporny na zawilgocenie i korozję biologiczną. Drewno świerkowe ma wiele sęków, łatwo pęka i trudniej się je struga, dlatego wykorzystuje się je zazwyczaj na okna malowane farbami kryjącymi. Jego drewno jest jasne, lekkie (gęstość 340-470 kg/m3), miękkie i niezbyt żywiczne.Modrzew. Drewno modrzewiowe ma dużą odporność na wilgoć – nie odkształca się, rzadko ulega korozji biologicznej. Jego gęstość to około 550 kg/m3. Podobnie jak w przypadku sosny ma dużą zawartość żywicy, co przy wysokich temperaturach może skutkować jej przenikaniem przez lazurę. Ze względu na piękne usłojenie lepiej pokrywać je powłokami transparentnymi.
Okna drewniane dębowe
Dąb. To gatunek należący do grupy drewna ciężkiego, droższego, ale i trudniejszego w obróbce. Jego niewątpliwą zaletą – poza walorami konstrukcyjnymi – jest większa odporność na czynniki atmosferyczne, dzięki występującym w nim garbnikom naturalnie zabezpieczającym przed nasiąkaniem. Drewno dębowe jest ciężkie, twarde i odporne na działanie wody.Duża gęstość zapewnia mu bardzo dobre parametry wytrzymałościowe. Drewno ma charakterystyczne usłojenie, które warto podkreślić przezroczystą powłoką lakierniczą. Wysokie parametry użytkowe oraz uroda sprawiają, że dębina jest bardzo kosztowna. Nie bez powodu okna dębowe uchodzą za dobro luksusowe.
Okna z drewna meranti
Meranti - drewno azjatyckie, na polskim rynku sprowadzane głównie z Indonezji, które po odpowiednim zabarwieniu do złudzenia przypomina mahoniowe. Jednak jego parametry techniczne i właściwości są porównywalne z drewnem sosnowym, a nie mahoniowym. Nazwę „okna mahoniowe” należy traktować z przymrużeniem oka. W Polsce oferowane jest meranti różnej jakości, o gęstości 400-800 kg/m3. Do produkcji okien powinno się używać drewna o jak największej gęstości. Drewno to ma wysoką odporność na wilgoć, jest dość trwałe i wytrzymałe. Maluje się je powłokami kryjącymi lub lazurami.
Polecany artykuł:
Czy okna drewniane są ciepłe?
W profilach drewnianych montuje się takie same pakiety szybowe i uszczelki jak w innych konstrukcjach, więc osiągają podobne współczynniki przewodzenia ciepła. Warto zainwestować w jak najcieplejsze, zwłaszcza jeśli mamy w swoim domu duże przeszklenia. Na charakterystykę cieplną okna wpływ ma przede wszystkim przeszklenie, bo stanowi jego największą powierzchnię. Standardem stają się okna z pakietami dwukomorowymi o współczynniku Ug = 0,5-0,6 W/(m2·K) wymagające profili grubszych niż 68 mm. Już od kilku lat producenci oferują okna energooszczędne o grubości 78 lub 80 mm uzyskujące współczynnik Uw na poziomie 0,8-1 W/(m2 ·K). Do uzyskania parametrów okna pasywnego (Uw poniżej 0,8) musimy zastosować profile szersze – 88 albo 92 mm – i najcieplejsze pakiety szybowe. Najczęściej stosowane szkło ma 4 mm grubości, co pozwala uzyskać maksymalną powierzchnię skrzydła około 3,2 m2. Większe przeszklenia, nawet do 6 m2 , buduje się, stosując szyby o większej grubości, na przykład 6 mm.
- Przeczytaj koniecznie: Ciepłe okna: jak wybrać okna energooszczędne? Ile za nie zapłacimy?
Okucia do okien drewnianych
Profile do okien drewnianych są ciężkie, więc wymagają mocniejszych okuć. Okno referencyjne waży mniej więcej 85 kg. Standardem są trzy (a w oknach tarasowych cztery) zawiasy. Obecnie modne są proste, geometryczne profile o ostro ciętych krawędziach z ukrytymi zawiasami. Schowanie tych elementów wewnątrz konstrukcji poprawia wygląd każdego okna. Okucia z ukrytymi zawiasami można zastosować w skrzydłach drewnianych o ciężarze do 150 kg. Okucia ze standardowymi zawiasami obsłużą cięższe skrzydła: rozwieralne i rozwieralno-uchylne – do 200 kg, podnoszono-przesuwne – do 400 kg.
Standardem jest obecnie okucie rozwieralno-uchylne pozwalające jednym ruchem klamki rozwierać skrzydło okienne na całą jego szerokość lub uchylać je w płaszczyźnie pionowej.Dodatkowymi funkcjami nowoczesnych okuć mogą być: hamulec cierny (pozwalający na unieruchomienie otwartego skrzydła w dowolnej pozycji) oraz uchył stopniowy (umożliwiający regulację pozycji skrzydła uchylonego).
Do okien na najniższą kondygnację można dodatkowo wybrać okucia antywłamaniowe, zabezpieczające przed podważeniem ramy. Rolki takich okuć wyglądają jak grzybki wchodzące w specjalne prowadnice rozmieszczone na zaczepach na całym obwodzie ościeżnicy. Liczba zaczepów decyduje o walorach antywłamaniowych. Wielu producentów oferuje okna z jednym zaczepem zamontowanym przeważnie w dolnym narożniku ramy, jest to jednak zbyt słabe zabezpieczenie. Pożądane minimum to zaczep antywłamaniowy w każdym narożniku. Jest to szczególnie istotne w oknach balkonowych i drzwiach wychodzących na balkon czy taras.
Polecany artykuł:
Trwałość okien drewnianych
Niezależnie od tego, jakie drewno wybierze się do zrobienia ram okiennych, musi być ono chronione przed czynnikami zewnętrznymi, a przede wszystkim przed deszczem. Odpowiadają za to powłoki lakiernicze, które jednocześnie podnoszą walory estetyczne ram. Pod tą warstwą znajduje się warstwa impregnująca zabezpieczająca drewno także przed szkodnikami. Dobra i właściwie naniesiona powłoka lakiernicza ma gładką powierzchnię. Lakierowanie jest wykonywane przed szkleniem okna oraz przed montażem okuć, gdyż tylko taki cykl produkcji zapewnia, że rama okienna będzie zabezpieczona w każdym fragmencie obwodu. Dodatkowym zabezpieczeniem zewnętrznych dolnych profili ram są okapniki aluminiowe.
Konserwacja okien drewnianych
Producenci okien drewnianych kuszą inwestorów coraz dłuższą gwarancją. Standardowo otrzymamy dwa-trzy lata gwarancji na powłoki lakiernicze, około pięciu lat na konstrukcję profili, okucia i szyby. Jednak przy zastosowaniu się do zaleceń producenta – najczęściej są to konieczność skorzystania z usług autoryzowanej ekipy monterskiej oraz dodatkowe przeglądy techniczne okien – można wydłużyć gwarancję do 10, a nawet do 30 lat. Okna drewniane wymagają konserwacji. Warto dwa razy w roku umyć ramy i posmarować je emulsją do drewna. Raz do roku należy wyregulować i nasmarować okucia. Co kilka-kilkanaście lat trzeba je pomalować. Nawet po latach można zmienić ich wgląd i przemalować na nowe kolory zależnie od wykończenia domu.
Wady i zalety okien drewnianych
| ZALETY | WADY |
| dzięki porowatej strukturze drewna i dobrym uszczelkom mają bardzo dobrą izolacyjność akustyczną i termiczną | okna drewniane trzeba odnawiać - co kilka lub co kilkanaście lat |
| okna drewniane są trwałe – drewno klejone warstwowo ma stabilne wymiary mimo zmiennej temperatury (na powierzchni ram może się wahać między -30 a +50°C | okna drewniane można montować dopiero po ułożeniu tynków wewnętrznych – nadmierna wilgoć szkodzi bowiem nawet oknom wykończonym powłokami ochronnymi |
| co kilka lat (podczas odnawiania okien drewnianych) można zmienić ich kolor |
Montaż okien drewnianych
Okno staje się pełnowartościowym wyrobem budowlanym w momencie wbudowania w ścianę. Od tego, jak się je wbuduje, zależy też, czy zaprojektowane parametry techniczne i użytkowe okien zostaną ostatecznie spełnione. Dlatego bardzo istotne jest powierzenie montażu fachowcom, którzy naprawdę wiedzą, co robią. Najbezpieczniej jest powiązać zakup okna drewnianego z jego autoryzowanym montażem przez ekipę montażową producenta lub sprzedawcy. Z pewnością powinno się unikać sytuacji, gdy kto inny wyprodukował okno, kto inny je sprzedał, a jeszcze kto inny zamontował. W przypadku jakiejkolwiek usterki i konieczności naprawy możemy mieć problemy z ustaleniem, kto zawinił. Dlatego też najrozsądniejszym rozwiązaniem jest zakup okien drewnianych u producenta lub jego autoryzowanego przedstawiciela, który zleca montaż własnej lub autoryzowanej ekipie montażowej. Pozwala to dodatkowo na zaoszczędzenie 15% ceny brutto, gdyż zakup usługi budowlanej polegającej na kupnie i montażu okien jest obciążony 7-procentową stawką VAT.
Autor: Fabryka Okien i Drzwi Urzędowski
Dekoracyjne ramy okien drewnianych
Ramy skrzydeł okiennych dawniej były miejscem artystycznych popisów stolarzy, którzy nadawali im cechy typowe dla epok i regionów, w których powstawały. Dzisiaj cenimy prostotę, ale to nie znaczy, że okna drewniane nie mogą też być ozdobione. Nowoczesne okna drewniane poza tym, że zachowują wszelkie parametry wymagane przepisami, bywają także bardzo dekoracyjne. Ich ramy można ozdabiać, nadając im wyrafinowany wygląd doskonale wpisujący się w najnowsze trendy architektoniczne. Będą również dobrze pasowały do domów o klasycznej i nowoczesnej architekturze.
Współpraca: Maciej Łozdowski.
