Kołnierze do okien dachowych - rodzaje i zasady montażu

Kupując okno połaciowe, musimy dodatkowo zapłacić za kołnierz uszczelniający. Po co jest kołnierz do okna dachowego i jak go dopasować do dachu i do okna?

Spis treści

1. Kołnierz do okien dachowych budowa
2. Kołnierz uszczelniający do różnych pokryć
3. Kołnierze modułowe do zespoleń
4. Kołnierze do okien nietypowych
5. Kołnierz do okna termicznego
6. Montaż kołnierza do okna dachowego

Okno pionowe po zamontowaniu w ścianie musisz uszczelnić dookoła i estetycznie wykończyć. To samo robi się z oknami połaciowymi, zdecydowanie bardziej narażonymi na wodę, wykorzystując w tym celu tak zwane kołnierze. Dzięki nim rama okna dachowego może zostać szczelnie zespolona z połacią. Kołnierze są oferowane przez producentów okien dachowych, ale niekiedy wykonują je samodzielnie dekarze specjalizujący się w wykańczaniu dachów blachą płaską lub panelami blaszanymi. Kołnierz uszczelniający dobiera się do rozmiaru okna, jego konstrukcji oraz typu materiału użytego do wykończenia dachu. Kołnierz do standardowego, pojedynczego okna, zależnie od rozmiaru, kosztuje od 260 do 700 zł.

Kołnierz do okien dachowych budowa

Kołnierz do okna dachowego tworzą 4 elementy, które wymagają połączenia z okienną ościeżnicą. W paczce znajdziesz:

• dwa profile boczne,
• profil górny
• profil dolny.

Wszystkie one wykonane są z metalu – przeważnie powlekanej stali, pomalowanej na jeden z kilku kolorów zaproponowanych przez producenta. Dzięki temu można w pewnym stopniu dopasować barwę kołnierza do barwy pokrycia dachowego. Użytą do ich wykończenia farbę charakteryzuje wysoka odporność na szkodliwe czynniki atmosferyczne. Nie będzie więc ani blakła od słońca, ani się łuszczyła. Zamówić można też kołnierze do okien dachowych wyprodukowane z blachy miedzianej lub cynkowo-tytanowej. Są one wskazane do obróbki okien montowanych na dachach, które pokryto właśnie tymi szlachetnymi, choć drogimi materiałami. Jeden i drugi są na tyle trwałe, a przede wszystkim ładne, że niczym się ich już nie wykańcza ani nie zabezpiecza. Górny element kołnierza może mieć dołączoną lub wyprofilowaną listwę służącą jako oparcie dla dachówek. Element dolny kołnierza przeważnie jest połączony z fartuchem. Łączy on kołnierz z pokryciem w strefie podokiennej. Jest najczęściej elastyczny, więc łatwo go dopasować do nieregularnego kształtu dachówek lub blachodachówki. Fartuch taki może być wykonany z kompozytu aluminiowego albo z ołowiu. W obu przypadkach ma zbliżony kolor do reszty kołnierza. Pod fartuchem jest przeważnie naniesiona masa butylowa pozwalająca go dokładnie przykleić kołnierz do pokrycia. Jeśli jej brak, należy zastosować samoprzylepną taśmę butylową wskazaną lub sprzedawaną przez producenta danego modelu okna. Fartuchów elastycznych przeważnie pozbawione są kołnierze do pokryć płaskich – np. z blachy lub gontów bitumicznych. Profile górne i boczne kołnierza przeznaczone do pokryć profilowanych mają ponadto pionowe elementy – wyższe lub niższe (zależnie od pokrycia dachowego) – tworzące rynienki usprawniające spływ skroplin pojawiających się czasem pod pokryciem. Ważną funkcję do spełnienia mają też elastyczne gąbkowe listwy biegnące wzdłuż profili bocznych i przy profilu górnym. Mają one przekrój trójkątny albo trapezowy. Podobnie jak rynienki zamykają one wodzie deszczowej i śniegowi dostęp pod pokrycie, stanowiąc tym samym dodatkowe zabezpieczenie. Niektóre są poprzecznie nacinane, aby lepiej się dostosowywały do kształtu materiału pokryciowego. Nie stosuje się ich w kołnierzach do pokryć z blachy płaskiej. W przypadku pokryć z dachówek płaskich czasem trzeba je od góry docinać, aby obniżyć ich wysokość.

Zobacz galerię 6 zdjęć

Autor: FAKRO

Kołnierz do pokryć łuskowych ELV

Kołnierz uszczelniający do różnych pokryć

Za najpopularniejsze uchodzą u nas pokrycia profilowane, a więc większość dachówek i blachodachówka. Dostosowane do nich kołnierze mają rynienki na profilach, kliny elastyczne oraz elastyczne fartuchy. W tej grupie znajdziesz kołnierze do pokryć o niskim profilu – 45-50 mm – lub kołnierze do pokryć o wysokim profilu – 90-120 mm. Te ostatnie mają też na tylnym profilu wspornik, na którym opiera się pokrycie, aby nie stykało się z oblachowaniem okna. Do pokryć nisko profilowanych stosuje się kołnierze z fartuchami o szerokości 16,5 cm, a do tych wysoko profilowanych – szerokości 22 cm.

• Kołnierze do pokryć z blachy płaskiej

Kołnierze do pokryć z blachy płaskiej przeważnie nie mają elastycznych fartuchów dolnych. Są natomiast tak wykonane, żeby można je było łączyć na rąbki stojące i leżące z arkuszami blachy dachowej. Powstają z takiej samej blachy jak dachowa (miedzianej, cynkowo-tytanowej, aluminiowej lub na zamówienie także ze stalowej), co zapewnia spójność kolorystyczną. Ciekawostką jest, że tego typu kołnierze do okien stosowane są także do pokryć z blachy trapezowej, o ile wysokość jej przetłoczeń nie przekracza 3 cm. Fartuchy do innych pokryć płaskich – np. gontów bitumicznych lub płytek dachowych – również nie mają elastycznych fartuchów. Czasem też są pozbawione elementów tworzących rynienki.

• Kołnierze do pokryć z dachówek płaskich i różnego typu płytek dachowych

Jeszcze inaczej zbudowane są kołnierze do pokryć z dachówek płaskich i różnego typu płytek dachowych. Ich elementy boczne składają się z krótkich odcinków. Mocuje się je na przemian z rzędami dachówek lub płytek, dzięki czemu zachowana zostaje większa szczelność na obwodzie okna.

• Kołnierze do pokryć z paneli blaszanych

Jeszcze niedawno nie można było dokupić kołnierzy pasujących do pokryć z paneli blaszanych przeznaczonych do łączenia na rąbek stojący. Dekarze musieli więc wykonywać je sami, tak jak inne obróbki dachowe. Dziś kołnierze do pokryć z paneli blaszanych znajduję się w ofercie producentów okien połaciowych. Ich profile boczne nie mają pionowych elementów tworzących rynienki ułatwiające spływanie wody i dzięki temu można je ściśle połączyć z płaską blachą paneli. Dolny profil kołnierza wyposażony jest w elastyczny fartuch. Przytwierdza się go do blachy poniżej okna, oklejając jednocześnie pionowe rąbki.

• Kołnierze uniwersalne

Niektórzy producenci proponują też kołnierze uniwersalne nadające się do różnych typów pokryć.

Kołnierze modułowe do zespoleń

Zespolenia to duże przeszklenia utworzone po zestawieniu kilku okien dachowych – w pionie, w poziomie lub w kilku rzędach. Nie da się tu zastosować kilku kołnierzy – oddzielnie dla każdej z ościeżnic. Dlatego oferowane są kołnierze specjalnie przeznaczone do zespoleń. To tak zwane kołnierze modułowe. Dobiera się je do liczby oraz wielkości okien w zespoleniu i tak jak wszelkie inne pod kątem typu pokrycia oraz głębokości montażu okna. Specyficznym typem zespolenia jest połączenie okien w linii kalenicy dachu, czyli na samej jego górze, u zbiegu dwóch połaci. Kołnierze przeznaczone do tego rozwiązania mają w zestawie profil zastępujący gąsior lub kilka gąsiorów dachowych, czyli elementów, którymi kalenica jest zazwyczaj wykańczana.

Kołnierze do okien nietypowych

Galeria możliwych typów okien dachowych jest bardzo bogata. Wśród nich znajdziesz nawet okna o łukowym kształcie – do dachów z baryłkowatymi połaciami – albo okna łukowo zwieńczone. Każde z takich kuriozów wymaga specjalnych kołnierzy. To samo dotyczy cieszących się większą popularnością okien kolankowych i mansardowych. Kołnierze do okien kolankowych mają dodatkowo obróbki umieszczane między dolnym a górnym oknem, które w pewnym sensie zastępują elastyczne fartuchy. Jeśli są montowane w głębi połaci, bo dach ma szeroki okap, wzbogacają je wówczas obróbki do osłaniania boków skrajnych krokwi, odsłoniętych na potrzeby montażu takich okien. Podobnych oblachowań nie znajdziesz w kołnierzach do okien kolankowych montowanych w dachach bez okapu, gdzie każda połać kończy się na linii ściany. Kołnierze do okien mansardowych mają jedynie dodatkowe elementy do uszczelnienia przestrzeni między oboma oknami, reszta wygląda podobnie jak w kołnierzach standardowych. Dobiera się je do kąta utworzonego między połaciami dolną a górną. Dopuszczalny zakres to 105-150^o. Czasem jednak okazuje się, że górne połacie dachu mansardowego lub także zwykłego są zbyt płaskie, jak na potrzeby danego okna. Kąt minimalny to bowiem 15^o. Jakby tego było mało, pamiętać trzeba, że minimalny kąt przy obniżonym montażu okna to 20^o, a jeśli zamierzasz wykończyć dach dachówką karpiówką układaną podwójnie – w koronkę – to nawet 25^o. Jest na to rada. Dokupić można bowiem takie kołnierze, które umożliwią szczelną obróbkę okien po ich podniesieniu o mniej więcej 10^o w stosunku do kąta nachylenia dachu. Wyposażone są w stelaż z płyt drewnopochodnych do podniesienia ościeżnicy oraz specjalnie skonstruowane profile. Takie podwyższające kołnierze są dostępne również w wersjach do zespoleń okiennych. Na koniec wspomnijmy o kołnierzach do okien o podwyższonych parametrach akustycznych. Jak wiadomo, silny deszcz lub grad bębniący w okno to poważny dyskomfort. Ciche okna redukują w pewnym stopniu taki hałas. Radzą sobie z nim lepiej, gdy mają wsparcie ze strony wyciszonego kołnierza. Jego profile pokryte są specjalną folią aluminiową i wyposażone w uszczelki podnoszące izolacyjność akustyczną. Takie akustyczne combo ma wartość wskaźnika izolacyjności akustycznej R_w wyższą o mniej więcej 7 dB w porównaniu ze zwykłymi oknami oraz kołnierzami.

Kołnierz do okna termicznego

Komu zależy na jak najlepszej izolacyjności cieplnej domu, powinien pomyśleć o oknach dachowych z kołnierzami termoizolacyjnymi. Czym różnią się one od zwykłych? Ich metalowe profile, w miejscach mających się stykać z ościeżnicą, są podklejone materiałem ociepleniowym, a to sprawia, że izolacja biegnąca wokół okna sięgnie wyżej, aż do górnej płaszczyzny drewnianych łat. To może poprawić izolacyjność termiczną w takich miejscach nawet o 15%. Tak jak reszta kołnierzy oferowane są pod konkretne typy i modele okien. Znajdziesz też wersje do wszystkich popularnych materiałów pokryciowych, z blachą płaską i blaszanymi panelami włącznie.

Montaż kołnierza do okna dachowego

Blaszane profile kołnierza łączy się z ramą okna już po jej osadzeniu w otworze. Dolny element mocuje się wkrętami do dolnej części ościeżnicy. Pozostałe przytwierdza się bez użycia wkrętów. W ten sposób unikamy dziur między kołnierzem a ościeżnicą, przez które mogłaby przeciekać woda. Zewnętrzne brzegi profili trzeba jeszcze połączyć z łatami dachowymi albo sztywnym poszyciem z desek bądź płyt, używając do tego metalowych blaszek zwanych haftkami oraz gwoździ lub wkrętów. Haftki są sprzedawane w komplecie z kołnierzem. Podczas montażu trzeba zwracać uwagę, by krawędzie rynienki wyprofilowanej w bokach kołnierza nie zostały niechcący spłaszczone. Żaden fragment kołnierza nie powinien też wystawać ponad ościeżnicę ani deformować uszczelek, które są do niej fabrycznie przymocowane. Miej również na uwadze, że między różnymi rodzajami pokryć dachowych a oknem połaciowym powinny być pozostawione odpowiednie odstępy: 

• blachy płaskie lub gonty bitumiczne – 0-4 cm; 
• dachówki i blachodachówki – 8-10 cm;
• pokrycia o wysokich profilach (na przykład płyty faliste) – 9-12 cm.

Dowiedz się więcej o stanie surowym zamkniętym. Wejdź do naszego poradnika i zadaj pytania naszym ekspertom! Kliknij w przycisk "PLAY" poniżej i rusz z budową swojego wymarzonego domu.

Radosław Murat