System tarasowy: materiały do izolacji i wykończenia tarasu od jednego producenta

Gdy zdecydujemy się na system tarasowy pochodzący od jednego producenta, można uniknąć wielu kłopotów podczas jego budowy. Jednym z warunków wykonania szczelnego i trwałego tarasu krytego płytkami jest zakup dobrych materiałów.

Na tarasy, zwłaszcza te nad pomieszczeniami, jakaś zła wróżka rzuciła straszną klątwę. Wykonawcy mają ogromne problemy z ich właściwym uszczelnianiem i wykańczaniem. Można zaryzykować stwierdzenie, że ponad połowa takich tarasów przecieka, co objawia się plamami na sufitach pomieszczeń pod nimi. Wiąże się z tym też pękanie lub odpadanie płytek tworzących tarasowe nawierzchnie, a niedostateczne ocieplenie płyty tarasowej w wielu starych domach dopełnia obrazu tragedii. Dochodzi już do tego, że klienci biur nieruchomości unikają budynków z rynku wtórnego, które mają takie tarasy. Nauczeni doświadczeniem słusznie wyrażają obawę, że będą z nimi same kłopoty. To efekt niestaranności wykonawców, braku wiedzy oraz stosowania przypadkowo skompletowanych materiałów i elementów, które do siebie nie pasują. Żeby takich problemów uniknąć, warto kupić atestowany, wyposażony w instrukcję montażu system tarasowy.

Wykończenie płyty tarasu

Projekty domów, może poza nielicznymi, nie opisują zbyt szczegółowo sposobu wykończenia tak newralgicznego elementu budynku, jakim jest płyta tarasu. W najlepszym razie z dokumentacji można się dowiedzieć, jaką nawierzchnię zaplanował architekt i jak grubą izolację cieplną poleca. Nie wnika on już w szczegółowe rozwiązania dotyczące sposobu wykonania izolacji przeciwwilgociowej, obróbek, mocowania balustrad i klejenia płytek, ewentualnie powiela standardowy schemat, niewiele przydatny wykonawcom lub nieprzystający już do najnowszych standardów. Jeśli chodzi o robotników, to ci, mając wolną rękę, wykańczają tarasy po swojemu, często ignorując obowiązujące tu zasady. Oni też sugerują inwestorowi zakup poszczególnych materiałów, opierając się na wcześniejszych doświadczeniach lub opiniach kolegów po fachu. Na co mogą w takiej sytuacji liczyć inwestorzy? Na siebie. Szukają więc ratunku w internecie, próbując w trybie przyśpieszonym wyszkolić się w „tarasologii”. Sami wybierają produkty i rozwiązania, często kierując się rekomendacjami krążącymi w sieci. Owszem, tak duże zaangażowanie przynosi dobre efekty, ale można prościej.

Dlaczego warto wybrać kompletny system tarasowy

Kompletne systemy tarasowe ma w ofercie wielu producentów chemii budowlanej. Poszczególne produkty, które się na nie składają, są w pełni kompatybilne. Ich współpracę producent dobrze przetestował, potwierdza to aprobata techniczna. Co ważne dla inwestora, każdy system tarasowy ma opracowane wytyczne stosowania, a wiele z nich także szczegółową instrukcję opisującą przebieg poszczególnych czynności krok po kroku. Nie bez znaczenia pozostaje też możliwość zgłaszania reklamacji, jeśli system tarasowy nie spełnia obiecywanych funkcji. Pozostaje jeszcze zatrudnienie fachowców, którzy zostali przeszkoleni przez producenta systemu, czego dowodem jest odpowiednie świadectwo.

System tarasowy standardowy

Przyjrzyj się najprostszemu i jednocześnie najtańszemu systemowi tarasowemu. Zawiera on:

• masę do wykonywania hydroizolacji podpłytkowej,
• klej do płytek,
• zaprawę do ich spoinowania.

Czasem taki skromny komplet tarasowy uzupełnia preparat gruntujący, rzecz jasna – uniwersalny. Przyjrzyj się bliżej tym wyrobom.

• Preparat gruntujący

Preparat gruntujący ma ograniczyć chłonność podłoża, by nie odciągało ono wilgoci z zapraw i klejów mineralnych, co czyni je mniej twardymi po związaniu i wyschnięciu. Grunt poprawia też przyczepność i skleja drobiny, których nie dało się odkurzyć. Należy go zastosować do przygotowania płyty tarasu przed ułożeniem zaprawy tworzącej spadek, a także na jastrychu dociskowym – przed klejeniem płytek lub rozprowadzaniem hydroizolacji podpłytkowej.

• Hydroizolacja podpłytkowa

Najważniejszym elementem systemu tarasowego jest hydroizolacja. Najczęściej robi się tak zwaną podpłytkową. Oznacza to, że jest ona układana na jastrychu dociskowym (na izolacji termicznej) przed przyklejeniem płytek lub na warstwie spadkowej, jeśli taras jest nieocieplony. Hydroizolacja podpłytkowa wykonywana jest z dwóch warstw specjalnej elastycznej masy mineralnej ze względu na drobnoziarniste kruszywo nazywane mikrozaprawą lub szlamem. Tworzy stabilne podłoże do klejenia płytek. Mikrozaprawy są wodoszczelne, a przy tym paroprzepuszczalne. Mają też zdolność zasklepiania, czyli mostkowania, drobnych rys w podłożu. Rozprowadza się je pacą lub pędzlem. Alternatywą dla szlamów są płynne folie. To polimerowe masy elastyczne pakowane w wiaderka, a więc gotowe do użycia bez żadnych wcześniejszych przygotowań. One także układane są dwuwarstwowo.

Przeczytaj też:

Hydroizolacja tarasu. Jak zaizolować taras i wykończyć go płytkami >>>

Gdy system uwzględnia wykonanie hydroizolacji podpłytkowej z elastycznej mikrozaprawy zwanej szlamem lub z tzw. płynnej folii, konieczne jest także wykorzystanie elastycznych taśm wzmacniających. Przykleja się je wzdłuż dylatacji, w narożach między płytą tarasu a ścianami, na obróbkach blacharskich. Oprócz taśmy w rolce oferowane są narożniki i fartuchy do uszczelniania elementów przechodzących przez warstwy tarasu (nie wszystkie systemy, w których przewidziana jest hydroizolacja podpłytkowa, wymagają stosowania takich taśm).

• Klej do płytek tarasowych

Płytki na tarasie mocuje się klejem o wysokiej elastyczności przeznaczonym do użytku na zewnątrz budynków. Jest to więc klej cementowo-polimerowy klasy C2S1 lub C2S2, często z dodatkiem włókien zbrojących, które uodparniają go na uszkodzenia, do jakich może dochodzić w rezultacie silnych naprężeń. Nowością są kleje o właściwościach hydroizolacyjnych, które zastępują osobną izolację podpłytkową.

• Zaprawa do fugowania płytek na tarasie

Do spoinowania posadzek tarasowych potrzebna jest elastyczna zaprawa do fugowania, odporna na wodę i mrozoodporna, o klasie CG2W.

Systemy tarasowe rozbudowane

Pewna grupa producentów, świadoma potrzeb odbiorców i mająca możliwość rozszerzenia oferty podstawowej, dołącza do systemów tarasowych sporą liczbę produktów dodatkowych. Pozwolą one na kompleksowe wykończenie tarasu w sposób sprawdzony. Komplet pasujących do siebie produktów eliminuje do minimum możliwość popełnienia błędów podczas budowy i wykańczania tarasu. Wykonawcy nie muszą bowiem wprowadzać własnych patentów, wystarczy, że będą się trzymać instrukcji. Takie dodatkowe produkty w systemie tarasowym to:

• Zaprawa do wykonania warstwy spadkowej

Używając jej, na betonowej płycie konstrukcyjnej formuje się spadek 2-2,5%. Nachylenie skierowane jest ku rynnom lub ku krawędzi tarasu wyposażonej w obróbkę umożliwiająca bezpieczne odprowadzanie deszczówki poza jego obrys. Stosowane są tu najczęściej szybkowiążące zaprawy posadzkowe. Czasem oferowane łącznie z emulsją. Tę, po wymieszaniu z porcją zaprawy, wykorzystuje się do zrobienia tak zwanej warstwy kontaktowej na płycie tarasu, poprawiającej przyczepność warstwy spadkowej.

• Materiał paroizolacyjny

Ma zapobiec przedostawaniu się pary wodnej z ogrzewanego pomieszczenia przez płytę konstrukcyjną do górnych warstw tarasu. Zimą bowiem para wodna ma większe ciśnienie od strony pomieszczenia, bo występuje tam wyższa temperatura niż na zewnątrz. Dążąc do wyrównania ciśnień, przenika ku miejscom zimniejszym. Materiałem paroizolacyjnym może być specjalna masa bitumiczno-kauczukowa albo samoprzylepna membrana bitumiczna o oporze dyfuzyjnym sd większym niż 150 m. Rdzeń takiej membrany stanowi podwójnie laminowana folia polietylenowa. Jest ona powleczona bitumiczno-kauczukową masą klejąco-uszczelniającą.

• Grunt bitumiczny

Stosowany pod paroizolację, to przeważnie roztwór bitumiczny, który nanosi się pędzlem bądź szczotką na suchą i czystą powierzchnię.

• Obróbki blacharskie przy krawędzi tarasu

To specjalne profile aluminiowe, którymi wykańcza się krawędzie płyty tarasu. Umieszcza się je przeważnie na warstwie dociskowej, przed pracami izolacyjnymi. Obróbki mocowane są klejem typu MS polimer (często również stanowiącym składnik systemu). Niektóre systemy tarasowe zalecają ich przykręcanie.

• Zaprawa do warstwy dociskowej

Na paroizolacji umieszczane jest ocieplenie z płyt termoizolacyjnych. Aby dało się cokolwiek na nich ułożyć, potrzebna jest tak zwana warstwa dociskowa. To nic innego jak podkład podłogowy o podwyższonej elastyczności, podobny jak te wykorzystywane pod posadzki wewnątrz domu, z tym że nie powstaje z masy samorozpływnej, tylko z gęstej zaprawy. Nie formuje się w nim spadku, więc ma jednakową grubość w każdym miejscu i wynosi ona przeważnie 4-5 cm. W droższych systemach tarasowych oferowane są zaprawy do warstwy dociskowej wzbogacone dodatkiem włókien poliestrowych i szklanych działających jak zbrojenie rozproszone. Producenci innych zapraw stosowanych do tego celu zalecają zbrojenie warstwy dociskowej siatką stalową lub siatką z włókna szklanego.

• Materiały dylatacyjne

Począwszy od warstwy dociskowej, w tarasie wykonuje się też dylatacje. To szczeliny mające kompensować różne naprężenia. Dylatacje dzielą powierzchnię jastrychu dociskowego na pola o powierzchni 20–25 m². Nie ma ich więc na małych tarasach. Szczeliny takie wypełnia się elastycznym, polipropylenowym sznurem dylatacyjnym i z wierzchu spoinuje masą dylatacyjną, najczęściej uszczelniaczem MS polimer. Dylatacje takie powinny być przeniesione na okładzinę z płytek. Tam tworzy się je, wypełniając szczelinę między płytkami takim samym uszczelniaczem lub silikonem, zamiast zaprawą spoinującą. Droższe systemy tarasowe oferują specjalne listwy dylatacyjne wypełniające takie szczeliny. Uszczelniacz nie jest tu wówczas potrzebny. Dodatkowo elastyczna spoina powinna się pojawić między płytkami na tarasie w liniach, które podzielą jego powierzchnię na pola 5-6 m², o ile oczywiście nie jest ona mniejsza.

• Zaprawy montażowe

Służą między innymi do szczelnego i trwałego kotwienia słupków balustrad tarasowych. Wypełnia się nimi otwory nawiercone w płycie tarasowej (najlepiej od jej czoła, a nie od góry) przed umieszczeniem wewnątrz słupków lub elementów do ich przyłączenia. Oprócz szybkoschnących zapraw w postaci proszku, który trzeba rozrobić wodą lub specjalną emulsją, są także gotowe masy kotwiące pakowane w kartusze – takie same, w jakich sprzedawane są silikon lub akryl.

• Żywice epoksydowe

To dwuskładnikowe preparaty żywiczne, które stosowane są do malowania z wierzchu zamontowanych już obróbek blacharskich przed rozpoczęciem kolejnych prac. Poleca się je także do uszczelniania przejść słupków balustrad przez warstwy tarasu.

Systemy tarasowe szczególnego rodzaju

• System do tarasu wentylowanego

Tarasy wentylowane mają nawierzchnię z dużych betonowych, kamiennych lub ceramicznych płyt, których się nie łączy trwale z podłożem. Nie ma zatem ryzyka, że płytki się odspoją lub że fugi będą się kruszyć. Są one bowiem opierane swobodnie na specjalnych podpórkach. Te ustawia się na jastrychu dociskowym z wykonaną hydroizolacją – przeważnie z dwóch warstw papy termozgrzewalnej o osnowie poliestrowej. Pozostałe warstwy są takie same jak w zwykłych tarasach. Systemy tego rodzaju zawsze obejmują obróbki blacharskie krawędzi tarasu.

• System do tarasu z nawierzchnią z płyt

Duże płyty betonowe lub z innego materiału można układać na podsypce ze żwiru o frakcji 4-8 mm bez potrzeby ich klejenia do podłoża. Systemy do takich tarasów nie zawierają więc ani klejów, ani fug, ani podpłytkowych mas uszczelniających. Nie jest też przewidziana warstwa dociskowa, bo żwir wystarczająco dobrze dociąża płyty ociepleniowe. W zamian otrzymujemy hydroizolację bardziej tradycyjną – z dwóch warstw papy na osnowie z włókniny poliestrowej lub specjalnej folii. Na niej z kolei układana jest mata drenażowa. Ma ona na celu odprowadzanie wody, która będzie przesiąkać przez nawierzchnię i żwir. Mata ma często postać membrany kubełkowej, niekiedy powleczonej z wierzchu włókniną filtracyjną chroniącą kanaliki między kubełkami przed całkowitym zatkaniem drobinkami kruszywa. Są też profilowane maty drenażowe z mocnego tworzywa lub maty ze splecionych, sztywnych i poskręcanych nici plastikowych. Są na tyle wytrzymałe, że nie trzeba na nich robić podsypki żwirowej. Płyty opiera się na takiej macie, a między oboma materiałami pośredniczą albo zaprawa klejowa nanoszona w formie placków, albo specjalne krążki dystansowe.

• System balkonowy

To zestaw produktów nieco uboższy niż system tarasowy – bez paroizolacji, a gdy balkon ma być nieocieplony, także bez zaprawy do robienia warstwy dociskowej. Systemy w takim składzie są polecane również do wykańczania tarasów naziemnych, o ile ich konstrukcję ma stanowić płyta betonowa, a wykończenie – płytki ceramiczne.

Radosław Murat