Fundamenty

W kategorii Fundamenty poznasz rodzaje fundamentów i instrukcje jak je poprawnie wykonać. Dział zawiera informacje dotyczące ław fundamentowych, płyt fundamentowych, opisuje fundamenty wylewane oraz te w deskowaniu (deskowanie fundamentów).

Fundamenty to początek budowy. Bardzo ważny etap. Fundament tworzy podstawę domu, chroni budynek przed osiadaniem, zawilgoceniem i przemarzaniem. Fundament musi być dobrany do konstrukcji domu i warunków gruntowych. Ważna jest właściwa izolacja fundamentów, bez niej mogą wyprowadzać ciepło z budynku do zimnego podłoża lub zasysać wodę jak gąbka, narażając ściany parteru na zniszczenie, wychłodzenie i zagrzybienie.

Fundamenty rodzaje

Mamy dwa rodzaje fundamentów:

• ława fundamentowa - fundament tradycyjny jest wciąż najpopularniejszy i stosowany niemal we wszystkich projektach gotowych, ale każdy z nich i tak trzeba dostosować do miejscowych warunków gruntowych
• płyta fundamentowa - wymaga indywidualnego projektu, uwzględniającego zarówno konkretne warunki gruntowe, jak i układ konstrukcyjny budynku. Wykorzystuje się do tego odpowiednie programy komputerowe. Budowę fundamentu płytowego najlepiej powierzyć ekipie, która się w tym specjalizuje.

Fundamenty wykop

Zanim zaczniemy budować fundamenty, na działkę musi zawitać geodeta, który wytyczy budynek w terenie. Zaznaczy on także przebieg ław fundamentowych lub kształt płyty. Przygotowanie wykopów pod fundamenty warto zaplanować na okres między początkiem kwietnia a końcem października. Prace ziemne nie powinny się odbywać w dni deszczowe.

Fundamenty szalunek

W przypadku fundamentów deskowania wymagają ławy, stopy i żelbetowe ściany. Taki czy inny szalunek budowany jest także na potrzeby płyt fundamentowych. Po zrobieniu wykopów na ich dnie ustawia się szalunki ław. Rozstaw ścianek deskowania odpowiada szerokości ław fundamentowych. Wysokość równa jest natomiast ich wysokości. To samo
dotyczy deskowania ścian fundamentowych lub stóp. Szalunek płyty fundamentowej może być wykonany podobnie jak szalunek ław fundamentowych. Z desek, płyt lub sklejki powstaje wtedy obramowanie płyty, które później wypełnia się betonem. Często jednak systemy budowy płyt uwzględniają wykorzystanie specjalnych obrzeży termoizolacyjnych
zastępujących tradycyjny szalunek.

Materiały na fundamenty

Do budowy fundamentów potrzebny jest beton i zbrojenie, a w tradycyjnych fundamentach także elementy, z których na ławach muruje się ściany fundamentowe. Na ławy fundamentowe używa się zwykle betonu klasy C12/15 lub C16/20, a na płytę – minimum klasy C20/25. Tak więc mieszankę na ławy można przygotować w betoniarce na budowie, ale tę na płytę fundamentową trzeba zamówić w wytwórni.

Fundamenty tradycyjne - ławy fundamentowe

Ławy fundamentowe robi się pod wszystkimi ścianami zewnętrznymi oraz pod wewnętrznymi nośnymi. Na fundamencie trzeba oprzeć też słupy, kominy, schody. Największym wrogiem fundamentów jest wilgoć. Musimy je zatem odpowiednio zabezpieczyć, by nie nasiąkały wodą i nie pozwalały na zawilgocenie budynku. Wyróżniamy dwa typy hydroizolacji fundamentów – poziomą – biegnącą w poprzek konstrukcji lub rozkładaną na niej na płasko, oraz pionową – zabezpieczającą pionowe elementy fundamentów. Rodzaj hydroizolacji fundamentów dobieramy po przeanalizowaniu warunków gruntowo-wodnych. Gdy grunt jest przepuszczalny (piaski, żwiry), a poziom wody gruntowej niski, i nie ma ryzyka, że będzie ona napierała na ściany – wystarczy izolacja lekka (przeciwwilgociowa). Na średnią lub ciężką jesteśmy skazani wtedy, gdy poziom wody gruntowej jest wysoki. Zabezpiecza ona przed wodą wywierającą napór hydrostatyczny na fundament.

Fundamenty zbrojenie

W przypadku tanich, tradycyjnych fundamentów pod niewysoki budynek zbroi się tylko ławy fundamentowe. Gdy dom jest duży, może też zajść potrzeba wykonania wieńca żelbetowego spinającego murowane ściany fundamentowe. Przeważnie jest on konieczny na wysokich ścianach piwnicznych. Zbrojenia wymaga także płyta fundamentowa. W każdym z wymienionych przykładów zbrojenie musi powstawać ściśle wg projektu i z takich materiałów, jakie są w nim uwzględnione.

Fundamenty hydroizolacja

Podziemne części budynku trzeba zabezpieczyć przed wodą i wilgocią znajdującymi się w gruncie. W tradycyjnych rozwiązaniach ściany fundamentowe dwukrotnie maluje się masą bitumiczną. Trzeba jednak pamiętać, że ta warstwa jest zazwyczaj osłaniana termoizolacją i powinno się stosować takie preparaty, które nie wejdą w reakcję chemiczną z ociepleniem, więc masy te najczęściej są dyspersyjne (wodorozcieńczalne). Hydroizolację układamy w kilku warstwach – poziomo i pionowo. Najpierw robi się izolację poziomą między ławą a ścianą fundamentową. Jeśli warunki gruntowe są dobre, można ułożyć jedną warstwę termozgrzewalnej papy asfaltowej lub grubej folii odpornej na uszkodzenia mechaniczne. Zanim ułoży się papę, beton musi związać i osiągnąć wilgotność nie większą niż 6%, a ławę pokrywa się gruntem bitumicznym. Izolację pionową na ściany fundamentowe nanosi się z obu ich stron. Pozwoli to ochronić je zarówno przed wilgocią gromadzącą się w gruncie wokół budynku, jak i tą z gruntu użytego do zrobienia podbudowy pod podłogę na gruncie. Warstwę izolacyjną ułożoną na zewnętrznej powierzchni murów wyprowadza się kilkadziesiąt centymetrów ponad powierzchnię terenu, aby ochronić je przed wodą opadową odbijającą się od gruntu. Hydroizolację pionową łączy się z tą ułożoną na wierzchu ścian fundamentowych.

Fundamenty ocieplenie

Ściany fundamentowe muszą być ocieplone przynajmniej na głębokość przemarzania gruntu, jednak w praktyce ociepla się je na całej wysokości łącznie z ławami. Zawsze powinno się ocieplać ściany piwniczne, szczególnie gdy piwnica jest ogrzewana. Ściany piwnic nieogrzewanych warto ocieplać, by nie przemarzały. Do ocieplania potrzebny jest materiał nie tylko wyróżniający się niską, a więc korzystną wartością współczynnika przewodzenia ciepła λ, ale też wykazujący dużą wytrzymałość na ściskanie i podwyższoną odporność na działanie wilgoci. Kryteria te spełniają styropian DACH/PODŁOGA, polistyren ekstrudowany XPS lub płyty poliizocyjanuratowe PIR. Płyty styropianowe i XPS służące do izolacji fundamentów mają współczynnik λ na poziomie 0,30-0,35 W/(m.K), droższe płyty PIR 0,27-0,3 W/(m.K). Specjalnie do fundamentów przeznaczone są styropiany o podwyższonej wodoodporności.

Płyta fundamentowa

Na płycie fundamentowej można posadawiać budynki zarówno na gruntach o dobrej, jak i słabej nośności. Decydując się na budowę płyty fundamentowej, można też skrócić czas budowy (płytę wykonuje się w zaledwie 4-7 dni). Kolejną zaletą jest to, że dzięki płycie zyskujemy nie tylko fundament, ale także podłogę pierwszej kondygnacji domu. Ciężar budynku jest rozkładany na znacznie większą powierzchnię niż przy tradycyjnym fundamencie. Warto podkreślić, że budując płytę fundamentową, możemy całkowicie odizolować ją materiałem termoizolacyjnym od gruntu, co jest trudne do wykonania w przypadku fundamentów na ławach.

Fundamenty koszt

Ustalenie kosztów budowy i izolacji fundamentów jest trudne. Zależy od wielu czynników. Wpływ na koszt fundamentów ma przede wszystkim ich wielkość, kształt oraz wybrany zestaw materiałów. Zróżnicowane są też koszty robocizny w przypadku budowy fundamentów. Generalnie najtańsze są fundamenty budowane z wykorzystaniem niedrogich tradycyjnych rozwiązań – betonu robionego na budowie, bloczków betonowych na ściany, deskowania z najtańszych desek, izolacji z masy bitumicznej, ocieplenia ze styropianu. Wszelkie nowinki techniczne zwykle powodują wzrost ceny fundamentów.