Odbiór robót budowlanych - od odbioru wykopów po odbiór końcowy

2018-11-30 14:22

Pewne etapy robót budowlanych i wykończeniowych trzeba skontrolować, zanim ruszą dalsze prace. Na tym właśnie polegają odbiory. Sprawdź, jak przygotować się do kolejnych odbiorów robór budowlanych i na czym polega odbiór końcowy. Jakie formalności budowlane są z tym związane.

Odbiory robót a umowa z wykonawcą
Autor: Andrzej Szandomirski Sprawa odbiorów powinna być wyszczególniona w umowach zawieranych z wykonawcami. Muszą oni mieć jasno wskazane, kiedy i jakie odbiory zostaną przeprowadzone

Jeden końcowy odbiór domu to zazwyczaj luksus dostępny dla tych, którzy zamawiają budynek doprowadzony do stanu deweloperskiego lub nawet wyszykowany „pod klucz”. Budujący metodą tradycyjną (kilka ekip do różnych prac) musisz się liczyć z koniecznością oceniania każdego istotnego etapu robót. Liczba odbiorów robót budowlanych może być ograniczona do kilku. Będą one wtedy zaplanowane na zakończenie budowy fundamentów, stropów, więźby, krycia dachu, montażu instalacji wodnej, gazowej, grzewczej i elektrycznej. Finałem jest zawsze oficjalny odbiór całej inwestycji przeprowadzony po jej zakończeniu.

Odbiór robót budowlanych ziemnych

Pierwszy wpis dotyczący odbioru pojawi się w dzienniku budowy po wizycie geodety. Potwierdzenia wymaga bowiem fachowe wytyczenie budynku. Później kierownik budowy ocenia, czy wykopy zostały zrobione zgodnie z tym wytyczeniem i projektem. Sprawdza także, czy na poziomie posadowienia grunt ma wystarczającą nośność i czy nic nie zdradza wysokiego poziomu wód gruntowych. Bada ponadto wypoziomowanie dna wykopów, z czym często bywają kłopoty.

Deskowanie gotowe do odbioru
Autor: Andrzej Szandomirski Zaliczony odbiór wykopu i deskowania fundamentów zagwarantuje, że wymiary i głębokość posadowienia ław oraz stóp fundamentowych będą zgodne z projektem

Odbiór fundamentów

Fundament to jeden z najważniejszych elementów budowli. Poprawność jego wykonania musi być potwierdzona wpisem do dziennika budowy. Dokonuje go kierownik budowy lub inspektor nadzoru inwestorskiego. Osoby te powinny wcześniej sprawdzić jakość oraz geometrię deskowania ław fundamentowych i stóp, sposób utwardzenia dna wykopów oraz zgodność zbrojenia z rysunkami projektowymi i praktyką budowlaną. Jeżeli fundament ma mieć formę płyty, wtedy zbrojenie z pewnością jest dokładnie zaprojektowane, więc fachowcy mają z czym skonfrontować poprawność jego montażu. Interesują ich między innymi średnica zastosowanych prętów, ich klasa, rozstaw, przestrzeń potrzebna do tego, żeby utworzyła się wokół nich betonowa otulina. Kolejny odbiór następuje po zdemontowaniu szalunków, czyli po około 21 dniach, gdy beton osiągnie już wymaganą wytrzymałość. Wtedy uwagę osób kontrolujących zwraca zwłaszcza twardość betonu i jednorodność jego struktury. Badają też poprawność wykonania izolacji poziomej na ławach i stopach lub na wierzchu płyty. Później ocenie poddaje się poprawność wymurowania ścian fundamentowych z bloczków betonowych, które stawia się na ławach. To także moment odbioru przyłączy kanalizacyjnych.

Odbiór stropu

Strop kontroluje się przeważnie dwa razy. Jeśli jest to strop gęstożebrowy lub monolityczny, najpierw ocenia się ustawienie podpór, deskowanie stropu i wieńca, a zwłaszcza ilość, rozmieszczenie oraz staranność wykonania zbrojenia. Należy także zwrócić baczną uwagę na to, czy zachowana jest wysokość stropu w stosunku do podłogi.

Ocena elementów konstrukcyjnych
Autor: Andrzej T. Papliński Przy obiorze prac murarskich trzeba zwracać uwagę na poprawność wykonania elementów żelbetowych – nadproży, wieńców i słupków wzmacniających ściany kolankowe

Odbiór stanu surowego

Odbiór stanu surowego może nastąpić, gdy zbudowane zostaną wszystkie ściany domu oraz będą już gotowe stropy i betonowe schody. To moment pożegnania się z ekipą murarską, po której na budowie pojawią się cieśle, aby zmontować więźbę, chyba że dach ma być płaski. Na odchodnym, przed wręczeniem wypłaty, trzeba zmierzyć pomieszczenia: ich długość, szerokość, przekątne i wysokość. Pionem murarskim kontroluje się, czy ściany stoją idealnie na baczność. Nie wolno zapomnieć o zmierzeniu otworów okiennych i wysokości, na których się znajdują. Ponadto porównaj z projektem otwory na drzwi wewnętrzne i zewnętrzne oraz bramę garażową. Sprawdź też, czy równo wykonano schody.

Odbiór dachu
Autor: Andrzej Szandomirski Zaczyna się on od odbioru więźby dachowej, czyli konstrukcji, która będzie później zabudowana i trudna do zbadania

Odbiór dachu skośnego

Podczas odbioru tego etapu robót budowlanych pierwsza do kontroli jest więźba lub stropodach (gdy dach ma być płaski). Ocenie podlega oczywiście zgodność z projektem, ale sprawdzić również należy wilgotność zastosowanego drewna, jego klasę, sposób zabezpieczenia przed ogniem i butwieniem, geometrię konstrukcji. Później radzimy skontrolować to, co wkrótce zniknie pod pokryciem, a więc warstwy izolacyjne. Oceń, czy ocieplenie jest poprawnie zamocowane, czy zachowano wymagane szczeliny wentylacyjne. Zwróć uwagę na sposób wykonania izolacji przeciwwilgociowej. Papa na sztywnym poszyciu musi biec poziomymi pasami, rozprowadzanymi od dołu połaci i zachodzącymi na siebie. Podobnie membrana wysokoparoprzepuszczalna, której zakłady powinny być dodatkowo uszczelnione specjalną taśmą. To samo dotyczy układanej od strony poddasza folii paroizolacyjnej. Szczególnie dokładnie należy się przypatrzeć okapowi dachowemu. Kierownik lub inspektor nadzoru muszą zbadać, czy są tam wloty do przestrzeni wentylacyjnych i czy woda spływająca z dachu lub skropliny z warstwy izolacyjnej trafią do rynien. Po ułożeniu pokrycia trzeba przede wszystkim ocenić wygląd połaci. Sprawdź, czy wykończone płaszczyzny są równe, niezwichrowane. Skontroluj sposób zamocowania elementów, porównując go z wytycznymi producenta. Upewnij się więc, czy sposób montażu, w tym zastosowane łączniki, odpowiadają tym wytycznym. Ważne jest też sprawdzenie sposobu połączenia pokrycia z oknami połaciowymi oraz z kominami. Są to bowiem miejsca, w których najczęściej dochodzi do przeciekania dachu.

Odbiór dachu płaskiego

Gdy masz dom z dachem płaskim, sprawa jest prostsza. Przed montażem izolacji tworzącej jednocześnie jego pokrycie, należy sprawdzić, jak ułożono izolację termiczną. Czy rodzaj płyt i grubość izolacji odpowiadają założeniom projektowym. Należy się również upewnić, czy płaszczyzna dachu ma uformowane spadki w stronę urządzeń odbierających wodę opadową – rynien, wpustów kielichowych w ścianach attykowych, wpustów dachowych. Przy odbiorze przypatrz się, czy izolacja została wykonana zgodnie z zasadami: czy materiał dobrze przylega do podłoża, zachowano zakłady wymagane przez producenta papy, nie widać śladów przypadkowego przebicia, papę wyprowadzono na pionowe powierzchnie do wymaganej wysokości oraz czy między poziomą a pionową płaszczyzną zastosowano tak zwane odboje powalające uniknąć zaginania papy pod kątem prostym.

Odbiór ocieplenia

Większość domów ma ocieplenie mocowane od zewnątrz. Praca ta nie ogranicza się tylko do ułożenia termoizolacji ścian, ale też oznacza ich wykończenie tynkiem lub innym materiałem. Odbiór takich robót budowlanych prowadzony jest przeważnie po ich zakończeniu. Trzeba go przeprowadzić w słoneczny dzień, w godzinach przedpołudniowych lub popołudniowych, kiedy słońce pada pod kątem. Cienie na elewacji obnażają wtedy wszelkie jej mankamenty. Widać nierówności, odznaczający się układ płyt lub siatki zbrojącej.

Zobacz także: 3 niebezpieczne błędy w ocieplaniu ścian. Systemy ociepleniowe ETICS >>>

Odbiór instalacji wodnej
Autor: Piotr Mastalerz Wymaga on przeprowadzenia próby szczelności

Odbiory instalacji

Przed odbiorem budynku trzeba zgromadzić protokoły odbioru instalacji gazowej, elektrycznej, wodnej, kanalizacyjnej, odgromowej i grzewczej. Powinny być dołączone do dokumentacji budowy. Wymagają ich przedsiębiorstwa dostarczajace różne media. Trzeba je również dołączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy. Oddzielną rolę ma do odegrania mistrz kominiarski, który skontroluje kominy dymowe, spalinowe i wentylacyjne, w tym również instalację wentylacji mechanicznej. W protokołach określa się rodzaje zastosowanych produktów i materiałów oraz stwierdza poprawność ich rozprowadzenia zgodnie z obowiązującymi przepisami i projektem poszczególnych instalacji. W przypadku instalacji gazowej odbiór jest dodatkowo połączony z próbą jej szczelności. Odbiory przeprowadzają firmy wykonawcze, więc nie trzeba za to oddzielnie płacić.

Odbiór okien
Autor: Robert Szarapka Polega na sprawdzeniu, czy szyby nie mają zarysowań i pęcherzy powietrza. Musisz też dokładnie przetestować wszelkie funkcje okuć – otwarcie, uchył, mikrorozszczelnienie. Skrzydła muszą pracować płynnie

Odbiory prac wykończeniowych

Odbiory prac wykończeniowych nie są wymagane przez prawo ani nie trzeba ich potwierdzać w dzienniku budowy. Wynikają jedynie z umów zawartych między inwestorem a wykonawcami i poprzedzają zapłatę za daną usługę. Jeśli wszystkie prace wykończeniowe prowadzone są przez jedną firmę, co zdarza się raczej rzadko, wtedy warto na koniec wezwać specjalistę, który za kilkaset złotych przeprowadzi taki odbiór w naszym imieniu. Rzeczoznawców świadczących podobne usługi łatwo znajdziemy w Internecie. Przeważnie jednak różne prace zlecamy różnym firmom, pomoc specjalisty od odbiorów stałaby się zbyt kosztowna, bo trzeba by było go wzywać kilkukrotnie. Ciężar ten spada więc na twoje barki.

  • Wylewki. Gdy zrobione zostaną wylewki, dwumetrowej długości łatą skontroluj ich poziom i zbadaj, czy powierzchnia w każdym miejscu jest równa. Często „garby” pojawiają się w progach i wzdłuż linii przebiegu rur prowadzących do grzejników, a w narożach pomieszczeń odkrywasz wyniesienia. Zerknij także na styk wylewki ze ścianami. Musi tam być pas elastycznego materiału dylatacyjnego.
  • Ściany. Po kilku dniach od tynkowania lub układania gładzi sprawdza się, czy tak wykończone płaszczyzny są równe. Przypatrz się, czy nie widać rys skurczowych lub pęknięć. Tynk podczas opukiwania nie powinien wydawać głuchego odgłosu świadczącego, że nie trzyma się podłoża.
  • Posadzki. Po ułożeniu parkietu przyjrzyj się, czy nie ma zbyt dużych szpar między jego elementami, czy wykończenie jest staranne (brak przebarwień, zacieków lakieru, niezabezpieczonych miejsc). Oceń nie tylko stronę wizualną, ale również solidność zamocowania klepek, desek lub paneli, a także listew przyściennych, jeśli zleciłeś ich ułożenie. Musisz się upewnić, że posadzka nie jest doprowadzona na styk do ścian, konieczna jest tam bowiem dylatacja szerokości około 1 cm. Generalnie przy odbiorach podłóg nie ma sensu oświetlanie ich mocną (800-1000 W) lampą, bo wtedy każdy ślad po cyklinowaniu zostanie nienaturalnie wyolbrzymiony. Tym sposobem uda się zakwestionować wykonanie każdej podłogi. Nie daj się natomiast namówić na oglądanie podłogi tyłem do światła dziennego lub tylko z pozycji stojącej. Podczas odbioru masz prawo zweryfikować jakość wykonania w świetle dziennym, z dowolnej pozycji i dowolnego miejsca.
  • Powłoki malarskie i płytki. O ile ocena prac malarskich jest dość prosta, bo sprawdzasz jednorodność koloru i obecność smug lub zacieków, o tyle więcej kłopotu może sprawić odbiór robót glazurniczych. Tu też przydadzą się poziomnica i pion. Ocenia się jakość wykonania spoin między płytkami, kontrolując, czy w narożach i na styku z elementami łazienkowego wyposażenia zastosowano fugi elastyczne.

Zobacz także:

Niestety, wiele niedoróbek w wykończeniu domu da o sobie znać dopiero po pewnym czasie, więc pogódź się z tym, że w dniu odbioru nie zdołamy wszystkiego wyłapać.

Zatrudniasz fachowca? Sprawdź, czy znasz określenia często używane przez budowlańców i hydraulików

Pytanie 1 z 10
Waserwaga