Akebia pięciolistkowa - czekoladowe pnącze. Jak uprawiać akebię w ogrodzie?
Akebia pięciolistkowa należy do mniej znanych, ale bardzo dekoracyjnych, szybko rosnących i jednocześnie niewymagających pnączy. Ozdobą akebii są zarówno liście, jak i oryginalne, drobne kwiaty o przyjemnym zapachu. Jak uprawiać akebię pięciolistkową?
Spis treści
- Czym wyróżnia się akebia pięciolistkowa?
- Liście akebii pięciolistkowej
- Kwiaty akebii pieciolistkowej
- Owoc akebii pięciolistkowej
- Kiedy sadzić akebię pięciolistkową?
- Akebia pięciolistkowa - warunki uprawy
- Jak uprawiać akebię?
- Zastosowanie akebii pięciolistkowej w ogrodach
Akebia pięciolistkowa (łac. Akebia quinata) pochodzi z Azji (Chiny, Japonia, Korea) i należy do botanicznej rodziny krępieniowatych (Lardizabalaceae), do której należy też rzadziej u nas uprawiana akebia trójlistkowa (Akebia trifoliata) – jest mniej odporna na mróz.
Czym wyróżnia się akebia pięciolistkowa?
W naszym kraju akebia pięciolistkowa jest polecana do stosowania jako pnącze ogrodowe lub parkowe. Roślina ma wiele zalet. Przede wszystkim rośnie dość szybko (przyrost nawet do 3 m rocznie) i osiąga do około 10 m w sprzyjających warunkach. Zwykle jednak potrafi wspinać się na wysokość do kilku metrów, oplatając wszelkiego rodzaju podpory.
Liście akebii pięciolistkowej
Już w nazwie kryje się podstawowy walor ozdobny tej rośliny, czyli dekoracyjne, dłoniasto (palczasto) złożone liście, składające się zwykle z 3–5 owalnych listków osadzonych na ogonkach. Młode liście akebii są fioletowo-zielone, lekko przewisające, a dojrzałe - zielone, sztywne i częściowo zimozielone – w łagodne zimy zostają na roślinie, co jest dodatkową zaletą akebii.
Kwiaty akebii pieciolistkowej
Akebia jest rośliną jednopienną i rozdzielnopłciową, co oznacza, że na jednej roślinie rozwijają się osobno kwiaty żeńskie i męskie. Dekoracyjne i większe od męskich, są pojawiające się w maju kwiaty żeńskie – osadzone na szypułkach (z widocznymi rozwartymi lub połączonymi słupkami), a ich trójlistkowy okwiat ma barwę brązowo-purpurową, różową lub białą (w zależności od odmiany). Charakterystyczny i oryginalny jest zapach kwiatów akebii pięciolistkowej, który określany jest jako cynamonowo-czekoladowy (czasem także korzenny lub waniliowy) - akebia jest nazywana czekoladowym pnączem. Mimo, iż jest to roślina jednopienna, często nie dochodzi do zapylenia, dlatego warto posadzić więcej niż jeden okaz akebii w ogrodzie.
Owoc akebii pięciolistkowej
Oryginalne są także, pojawiające się we wrześniu, owoce akebii, które mają postać mięsistych, palczastych jagód długości nawet do 15 cm. Po pęknięciu owoców, widoczny jest jasny, jadalny miąższ, kryjący wewnątrz ciemnobrązowe lub czarne, bardzo liczne nasiona.
Autor: GettyImages
Akebia pięciolistkowa
Kiedy sadzić akebię pięciolistkową?
Zwykle w sprzedaży dostępne są już ukorzenione sadzonki akebii w doniczkach, które można sadzić niemal przez cały sezon (najlepiej wiosną lub jesienią).
Akebia pięciolistkowa - warunki uprawy
Akebia najlepiej rosnie posadzona na słonecznym lub półcienistym stanowisku i w przeciętnej dobrze przepuszczalnej i żyznej glebie. Jej zaletą jest także dość dobra mrozoodporność – znosi mrozy nawet do -20 C°.
Akebia jest także tolerancyjna w stosunku do kwasowości gleby oraz jej wilgotności, dlatego można posadzić ją właściwe w każdym ogrodzie – da sobie radę z glebą wilgotną, ale także z okresowymi suszami. Trzeba jednak pamiętać, że młode sadzonki potrzebują oczywiście regularnego podlewania, aby dobrze się ukorzeniły. Ponadto, na glebach cięższych i wilgotnych, akebia może nieco gorzej znosić okres zimy. Z tego względu, na takim stanowisku, już w czasie sadzenia lepiej zadbać o lepszy drenaż – na dno dołka warto wsypać trochę piasku lub drobnego żwiru.
Jak uprawiać akebię?
Może się zdarzyć, że na nieco uboższych, lekkich glebach liście akebii będą wyblakłe, co związane jest z niedoborem składników odżywczych w podłożu. W takim przypadku korzystnie jest zasilić glebę kompostem na wiosnę albo zastosować w okresie wegetacji (najpóźniej do końca lipca) uniwersalne nawozy mineralne do roślin ogrodowych (np. nawozy o przedłużonym działaniu).
Ze względu na dość szybki przyrost, akebia może zagłuszać inne rośliny i dość mocno się rozrastać, więc wymaga okresowego przycinania. Akebia nie tylko potrzebuje, ale także lubi cięcie, więc nie należy się obawiać tego zabiegu. Wszelkie cięcia (pielęgnacyjne, czy odmładzające) najlepiej wykonywać wiosną (w marcu), zanim roślina rozpocznie wegetację.
Zastosowanie akebii pięciolistkowej w ogrodach
Liście akebii są nieduże, ale bardzo liczne, dzięki czemu w szybkim tempie roślina potrafi wytworzyć gęstą ścianę z masą ładnych liści. Z tego względu świetnie nadaje się do obsadzania różnego rodzaju ogrodowych obiektów (altany, wiaty) oraz podpór np. pergoli, trejaży oraz płotów i wszelkich innych ogrodzeń. Z powodzeniem można ją także uprawiać bez podpór, jako swobodnie rosnącą roślinę okrywową.
Przeczytaj też:
- Rośliny okrywowe do cienia - najpopularniejsze gatunki i odmiany
- Kwitnące pnącza do ogrodu, na balkon i taras - najpopularniejsze gatunki
- Pnącza na ściany. Czy warto pnączami pokryć elewację budynku?
