Prefabrykowany dom drewniany: szybka technologia budowy
Prefabrykowany dom drewniany: zalety i wady. Istnieją dwie drogi do własnego domu drewnianego. Jedna to jego budowa od podstaw, a druga przewiduje skorzystanie z dobrodziejstw prefabrykacji. Jakie domy wykonuje się pod dachami fabryk?
Dom drewniany można wznosić belka po belce na placu budowy lub zamówić go w kawałkach, a nawet w całości u któregoś z producentów. Na terenie naszego kraju działa coraz więcej firm oferujących drewniane domy prefabrykowane. Niemała część ich produkcji wędruje do Niemiec i Skandynawii. Tam drewniane domy prefabrykowane typu cieszą się sporym uznaniem. U nas wciąż odbierane są jako ciekawostka. Mają też opinię drogich.
Przypatrzmy się kilku technologiom budowy drewnianych domów prefabrykowanych. Poznajmy możliwości i ograniczenia, jakie stawiają przed inwestorami.
Domy drewniane z prefabrykatów otwartych
Pod dachami zakładów produkcyjnych powstają głównie domy o drewnianej konstrukcji szkieletowej. W fabrykach, na podstawie projektu, buduje się całe ściany zewnętrzne.
Cięższe ściany w technologii szkieletowej montowane są z pionowych słupków o przekroju 16 x 6 cm, a lżejsze ze słupków o przekroju 14 x 4 cm. Rozmieszczane są one co 40-60 cm. Od dołu opierają się na poprzecznych belkach podwalinowych, a na górze funkcję wieńca pełnią belki oczepowe. Między pionowymi słupkami pojawiają się też belki poprzeczne, które wytyczają otwory okienne, stanowią nadproża drzwi, lub poprzeczne albo skośne usztywniające konstrukcję tam, gdzie jest to niezbędne.
Prefabrykaty otwarte mają od zewnętrznej strony przykręcone usztywniające płyty drewnopochodne (OSB, MFP). Na tym kończy się ich produkcja w zakładzie. Resztę, czyli ocieplenie prefabrykowanych domów drewnianych, paroizolacja ścian, usztywnienie od wewnątrz, elewację, wykonuje się pod chmurką. Na miejscu budowane są też ściany działowe, stropy i więźby dachowe. Stąd dłuższy czas realizacji domu.
Polecany artykuł:
Domy drewniane z prefabrykatów zamkniętych
Czym domy drewniane z prefabrykatów zamkniętych różnią się od otwartych? W fabryce między słupkami i belkami szkieletu umieszczana jest także izolacja termiczna, najczęściej z wełny mineralnej, która ma także działanie ogniochronne. Od strony zewnętrznej szkielet zabezpiecza się membraną wiatroizolacyjną, a od środka domu – folią paroizolacyjną. Z wiatroizolacji rezygnuje się wówczas, gdy ocieplenie zewnętrzne ma być ze styropianu, a elewacja powstanie z tynku. Usztywnienie ścian prefabrykowanych domów drewnianych, podobnie jak w przypadku prefabrykatów otwartych, stanowią pionowo mocowane płyty OSB lub MFP, ale często też płyty gipsowo-włóknowe, rzadziej cementowo-włóknowe. Montuje się je tym razem z obu stron. Od zewnętrznej strony ścian przytwierdzane jest dodatkowe ocieplenie, bez którego ściany nie osiągnęłyby parametrów cieplnych wymaganych przez przepisy budowlane. Stosowane tu płyty ze styropianu bądź z wełna mineralna zostają ukryte pod materiałem elewacyjnym – tynkiem, płytkami klinkierowymi, deskami – zależnie od standardu. Łączna grubość ścian zewnętrznych wynosi 25-30 cm, w domach energooszczędnych – 35-40 cm.
Produkowane są także wewnętrzne ściany nośne. Mają konstrukcję prawie identyczną jak zewnętrzne, z tą różnicą, że nie stosuje się w nich żadnych folii, a okładzina powstaje z płyt gipsowo-włóknowych lub płyty gipsowo-kartonowe. Ich grubość to przeważnie 18-20 cm. Podobne, choć trochę cieńsze, są ściany działowe. Oczywiście między słupkami ścian wewnętrznych także umieszczona jest wełna mineralna. Tu jednak odpowiada ona nie za izolacyjność cieplną, tylko za akustykę pomieszczeń – ogranicza przepływ dźwięków między nimi.
W zakładach oferujących prefabrykaty zamknięte robi się znacznie więcej. Zazwyczaj w ścianach takich domów drewnianych osadzane są okna i drzwi, a czasem nawet zewnętrzne rolety okienne. Przed zamocowaniem okładziny wewnętrznej są też rozprowadzane przewody instalacyjne.
Przeczytaj też:
Zakład opuszczają również gotowe panele stropowe. Mają konstrukcję z belek drewnianych. Między nimi umieszczana jest izolacja z wełny mineralnej. Gdy strop oddziela pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych, warstwa taka pełni funkcję izolacji nie tylko akustycznej, ale również termicznej. Panele mają poszycie z płyt drewno pochodnych, a także drewniany ruszt do zamocowania sufitu z płyt g-k. W zakładach często także budowane są wiązary, z których powstanie więźba dachowa. Jedynie nieliczne firmy decydują się robić więźbę na budowie, w sposób tradycyjny. Kilku producentów drewnianych domów prefabrykowanych poszło o krok dalej i wytwarza również całe panele dachowe, czyli fragmenty więźby już z ociepleniem, izolacjami przeciwwilgociowymi, a nawet rusztem z kontrłat i łat przygotowanym do układania dachówek.
Przeczytaj też:
Do klienta mogą też trafić prefabrykowane schody, choć nie jest to powszechna usługa.
Do budowy prefabrykowanych domów o konstrukcji szkieletowej wykorzystywane jest drewno suszone komorowo i czterostronnie strugane, o fazowanych krawędziach. Ma klasę wytrzymałości C24, a jego wilgotność nie przekracza 18%. Nie wymaga ono impregnacji.
Często stosowane bywa też drewno typu KVH. To elementy drewniane powstające z krótszych odcinków łączonych klejem na tak zwane mikrowczepy.
Domy z prefabrykatów szkieletowych mogą osiągnąć standard energooszczędny lub nawet pasywny.
Przygotowanie prefabrykatów zajmuje zazwyczaj nie więcej niż 2 lub 3 miesiące od podpisania umowy z inwestorem. Sam montaż na budowie drewnianego domu prefabrykowanego trwa kilka dni.
Polecany artykuł:
Zobacz galerię zdjęć: budowa domu prefabrykowanego
Autor: Danwood
Panele dachowe są zbudowane przeważnie z dwóch, trzech albo czterech krokwi dachowych z ociepleniem między nimi, płytami sztywnego poszycia, folią paroizolacyjną i folią wstępnego krycia oraz konstrukcją pod okładzinę poddasza i konstrukcją nośną pod pokrycie
Domy prefabrykowane z paneli szkieletowych
Całe ściany są niewygodne w transporcie, dlatego część producentów domów prefabrykowanych oferuje zamiast ścian panele (zwane niekiedy modułami). To tak, jakby pociąć ściany na pionowe pasy o szerokości 1 m. Można je załadować nawet do TIR-a. Ich produkcja i konstrukcja wyglądają identycznie jak w przypadku dużych prefabrykatów. Nieco dłużej trwa montaż, bo połączenia paneli trzeba uszczelnić, żeby zachować ciągłość izolacji z folii paroizolacyjnej, więc miejsc do uszczelnienia jest znacznie więcej niż w domach z dużych prefabrykatów.
Stropy i dachy są takie same jak w przypadku prefabrykatów wielkowymiarowych.
Polecany artykuł:
Prefabrykowane domy z drewna klejonego
Innym pomysłem na prefabrykację jest budowa domów z drewna klejonego nazywanego CLT (Cross Laminated Timber) lub BSH (Brettschichtholz). Wytwarza się z niego duże panele o standardowych wymiarach 200 x 20 cm (lub większe). Można je ciąć, aby uzyskać krótsze elementy bądź nietypowy kształt (jak w przypadku trójkątnych ścian szczytowych). Grubość paneli ściennych wynosi najczęściej 10 cm, a stropowych – 12-14 cm, ale firmy gotowe są wykonywać elementy o grubości mieszczącej się w zakresie 6-26 cm. Rzadko jednak do budowy domów jednorodzinnych wykorzystuje się panele grubsze niż 14 cm.
Panele wewnątrz mają zrobione kanały do poprowadzenia przewodów instalacji elektrycznej. Instalacje wodne są umieszczane w warstwie izolacji cieplnej stropów i podłóg na gruncie.
Z paneli powstają w zakładach całe ściany, z wyciętymi otworami na okna oraz drzwi. Stropy w domach z drewna klejonego wykonuje się także z paneli. Elementy z drewna klejonego mają dwie istotne zalety: są zdecydowanie solidniejsze niż konstrukcje szkieletowe i nie ma konieczności wykańczania ich od wewnątrz.
Na budowę przyjeżdżają nieocieplone. Ten etap oraz wykonywanie elewacji prowadzone są zatem pod chmurką.
Polecany artykuł:
Drewniane domy prefabrykowane: zalety
Podstawową korzyścią z wyboru drewnianego domu prefabrykowanego jest szybkość budowy, bezkonkurencyjna w porównaniu z metodą tradycyjną. Dom powstaje niezależnie od pory roku i pogody. W tym czasie nie musimy doglądać prac ani zajmować się zaopatrzeniem budowy, tylko spokojnie czekać dnia odbioru. Ryzyko popełnienia błędów podczas wykonywania prefabrykatów i ich montażu jest niewielkie, ponieważ prace są powierzone wyspecjalizowanym ekipom, które opanowały wszelkie tajniki danej technologii, a nie robotnikom sezonowym.
Mała grubość ścian zewnętrznych daje nam przy takich samych wymiarach zewnętrznych mniej więcej 10% większą powierzchnię użytkową w stosunku do budownictwa murowanego.
Przeczytaj też:
Domy kanadyjskie. Czy warto zbudować dom w technologii kanadyjskiej?
Gdy fundament buduje dostawca prefabrykatów lub wyznaczona przez niego firma, jego koszt może być niższy. Dzieje się tak dlatego, że fundamenty pod lekkie domy szkieletowe mogą mieć mniej solidną budowę, a to oznacza mniejsze zużycie materiałów.
Na domy prefabrykowane udzielana jest gwarancja obejmująca wady i uszkodzenia ich konstrukcji. Obowiązuje, zależnie od firmy, przez 10 do 50 lat. Czasem przez pierwsze dwa lata firma zapewnia także nieodpłatne naprawy, nie tylko te dotyczące konstrukcji.
Wreszcie to, co dla niektórych również bywa bardzo istotne – prace budowlane nie kończą się pozostawieniem śmietniska na działce.
Drewniane domy prefabrykowane: wady
Jeśli chodzi o ograniczenia związane z budową domów drewnianych prefabrykowanych, podstawowym jest konieczność szybkiego sfinansowania budowy, a płatności nie da się rozłożyć na transze. Trzeba być także gotowym na wpłatę zaliczki.
Nie każda działka jest dostosowana do tego, aby podjechały do jej granicy dźwig i ciężarówki. Czasem droga dojazdowa jest za wąska, czasem nie ma miejsca postojowego, czasem nie ma jak wykręcić długim i szerokim pojazdem. Gęsta zabudowa w sąsiedztwie może utrudnić lub wykluczyć manewrowanie dźwigiem, podobnie jak wysokie drzewa albo napowietrzne linie energetyczne bądź telefoniczne.
Przeczytaj też:
Dom szkieletowy - prawdy i mity >>>
Są jednak producenci, którzy znając te realia, w razie potrzeby skłonni są nawet wynająć śmigłowiec i tym sposobem dostarczyć budulec na niedostępną działkę.
Domy prefabrykowane nie są dla osób niezdecydowanych, ponieważ po podpisaniu umowy nie ma już możliwości zrewidowania swoich planów i dokonania zmian w projekcie.
Wśród właścicieli domów szkieletowych, także prefabrykowanych, słyszy się czasem głosy krytyki. Bywają oni rozczarowani słabymi parametrami akustycznymi przegród lub zdenerwowani dźwiękami charakterystycznymi dla pracującego drewna, a więc trzaskami albo skrzypieniem.
Nie da się również ukryć, że domy szkieletowe trudniej w razie czego sprzedać niż domy murowane. Ich wartość na rynku wtórnym także jest niższa w porównaniu z domami typowymi.
