Jakie zalety i wady ma dom parterowy? Domy parterowe opinie
Obecnie coraz bardziej popularne są domy parterowe. Jednak jak wszystko mają one swoje wady i zalety. Kiedy warto wybudować dom parterowy - opinie.
Dom parterowy rozplanowany wyłącznie na jednym poziomie ma wiele zalet. Na jego korzyść przemawiają m.in. łatwa dostępność wszystkich pomieszczeń, brak schodów i prosta konstrukcja. Jednak czy dom parterowy jest dobrą propozycją dla każdej rodziny? Czy uda się go wybudować na każdym terenie? Co może ograniczyć pomysły inwestorów, a co wręcz uniemożliwi ich realizację? Jak dom parterowy wypada pod względem trudności prac budowlanych w porównaniu z dwukondygnacyjnym? Przyszli inwestorzy przymierzający się do budowy takiego domu powinni poznać odpowiedzi na te pytania.
GALERIA: małe domy parterowe z garażem - projekty gotowe
Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl
Projekt domu Murator M230a Zachodzące słońce - wariant I, arch. Ewa Dziewiątkowska. Propozycja dla osób dysponujących długą, ale wąską działką – dom ma szerokość 9 m, nie licząc tarasu. Zobacz ten projekt domu
Dom parterowy zalety - jedność z ogrodem
Dom parterowy – par terre (z francuskiego), czyli stojący na ziemi, bliżej ziemi, związany z nią. Tylko dom parterowy może zrealizować tęsknotę do bliskiego spotkania z ogrodem. Latem ogród może wpływać do wnętrza, zimą – jest na wyciągnięcie ręki. Takiemu domowi łatwiej zrosnąć się z krajobrazem, który odwdzięczy się oprawą, tłem i poczuciem bezpieczeństwa. Każda część domu parterowego może być bezpośrednio powiązana z ogrodem czy tarasem. Przestrzeń zewnętrzna staje się na równi z przestrzenią wewnętrzną elementem kompozycji całości, a granice pomiędzy obiema przestają być wyraźne. Trudno wskazać miejsce, gdzie kończy się ogród, a zaczyna dom.
Zobacz kolekcję:
Dom na jednym poziomie - czy to zaleta domu parterowego?
Dla wielu zaletą projektu domu parterowego oraz ukończonego budynku jest to, że nie ma w nim schodów. Nie zawsze można skorzystać z pomieszczeń, do których trzeba się dostać, pokonując schody. Niemożność pokonania kilkunastu stopni może skazać człowieka na izolację, na życie na jednym poziomie, i to nie tym najlepszym. Tu nikt nie powinien się czuć wyobcowany i każdy może być częścią domu w najszerszym sensie tego słowa. W domu parterowym rodzice i dzieci nie mijają się na schodach, niknąc sobie z oczu na różnych kondygnacjach. Brak schodów w domu parterowym to również oszczędność miejsca. Planując wielkość domu, odzyskujemy do własnej dyspozycji powierzchnię, którą zajmują. Umieszczenie wszystkich pomieszczeń na jednej kondygnacji nie oznacza, że w domu i wokół niego ma być zupełnie płasko.
Dom parterowy - brak schodów
Bywają przecież schody takie, które kończą się na kilku stopniach. Służą one nie mozolnemu pokonywaniu wysokości, ale wręcz przeciwnie – wytchnieniu. Kilka stopni obniżających lub podnoszących część powierzchni pokoju dziennego zmienia jego przestrzeń, perspektywę spojrzeń, zbliża lub oddala relacje z ogrodem. To ulubione zabiegi projektantów często spotykane w domach parterowych.
Podobnie pojawienie się stopni na zewnątrz, poza obrysem budynku, wraz z projektowanymi wokół domu tarasami, skarpami, sztucznymi nasypami, zadaszeniami, pergolami, werandami służy większemu zrośnięciu z otoczeniem, organicznie wiąże dom parterowy z podłożem, na którym on wyrasta. Cały program funkcjonalny domu parterowego musi się zmieścić na jednej kondygnacji. W konsekwencji prowadzi to do wydłużenia komunikacji pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami. Podziały bez drzwi przestrzeni wspólnie użytkowanych i możliwość wprowadzenia światła bezpośrednio przez dach pozwalają uniknąć długich i ciemnych korytarzy.
Dom parterowy dostosowany do zmieniających się potrzeb rodziny
W każdym domu musi się zmieścić program funkcjonalny spełniający wymagania mieszkańców. W przypadku domu z poddaszem lub domu piętrowego na parterze zwykle znajduje się strefa dzienna i część gospodarcza, a na poddaszu albo piętrze – część nocna. Komunikację pomiędzy kondygnacjami-strefami zapewniają schody. Gdy kondygnacja jest tylko jedna, strefy ogólna i prywatna muszą znaleźć się obok siebie. To spora różnica, która ma wpływ na rozkład pomieszczeń i sposób użytkowania domu parterowego.
Warto pamiętać o tym, że potrzeby rodziny zmieniają się w miarę upływu lat. Młode małżeństwa z małymi dziećmi często marzą o domu parterowym, ponieważ jego układ funkcjonalny pozwala mieć maluchy na oku i ze względu na brak schodów wydaje się bezpieczniejszy. Gdy dzieci stają się zbuntowanymi nastolatkami i potrzebują więcej intymności, sytuacja się zmienia – przeznaczenie osobnej kondygnacji na ich sypialnie byłoby bardzo pożądane. Natomiast inwestorzy w podeszłym wieku lub mieszkający ze swoimi rodzicami ponownie chwalą zalety domu parterowego bez schodów. Wybierając lub zlecając projekt domu, warto więc brać pod uwagę nie tylko bieżącą sytuację rodzinną, lecz także to, jak będzie się ona zmieniać w ciągu najbliższych lat.
Budowa domu parterowego a wielkość działki
Decyzja o budowie domu parterowego może być dobrym wyborem. Należy ją jednak podjąć świadomie, zdając sobie sprawę także ze związanych z nią ograniczeń.
Nieduży dom parterowy o powierzchni około 120 m2 zmieści się nawet na niewielkiej działce, a jeśli jego projekt będzie dobrze przemyślany, możemy zyskać prosty w konstrukcji, wygodny, tani w budowie i utrzymaniu dom.
Domy parterowe o większej powierzchni i bardziej rozbudowanym układzie funkcjonalnym będą potrzebowały większych działek niż podobne domy dwukondygnacyjne. Pamiętajmy, że dach w takich domach ma dużą powierzchnię, a co za tym idzie – jego wykonanie wymaga poniesienia większych kosztów, których może nie zrekompensować chociażby brak schodów na poddasze.
Jeśli mamy bardzo wąską działkę i szerokość domu musiałaby być mniejsza niż 8 m, dom jednokondygnacyjny nie będzie dobrym pomysłem. W takim przypadku konieczne będzie wybudowanie domu wąskiego i długiego, w związku z czym stracimy sporo powierzchni na komunikację. Układ funkcjonalny takiego budynku prawdopodobnie nie będzie optymalny. Niezbędne mogą być kompromisy dotyczące na przykład usytuowania pomieszczeń względem stron świata.
Ograniczenia w budowie domu parterowego
- Potrzebna duża działka
Istotną konsekwencją umieszczenia wszystkich pomieszczeń na jednym poziomie jest zwiększenie powierzchni rzutu poziomego budynku, czyli obszaru, jaki dom zajmie na działce. Wzrośnie on mniej więcej dwukrotnie w porównaniu z powierzchnią zabudowy domu dwukondygnacyjnego o takiej samej powierzchni netto. Trudno określić, jakie są minimalne wymiary działki, na której można wybudować dom parterowy (zależy to od wielkości samego budynku), jednak zawsze będzie to musiała być posesja większa niż w przypadku domu dwukondygnacyjnego o podobnym programie funkcjonalny. Jeśli mamy niewielką lub wąską działkę, budowa domu parterowego raczej nie będzie dobrą decyzją – zostanie nam niewiele miejsca na ogród, a przecież łatwy dostęp do niego jest jedną z zalet takiego układu funkcjonalnego.
- Domu bez schodów nie uda się zbudować na terenie o dużym spadku
Ograniczenia związane z wyborem domu parterowego mogą wynikać także z zapisów zawartych w planie miejscowym lub decyzji o warunkach zabudowy. Głównym problemem jest warunek określający minimalne nachylenie połaci. Dom parterowy na ogół kojarzy się z dachem o niewielkim spadku – 20-30o. Konieczność stosowania wyższych dachów często skłania inwestorów do budowy domów z poddaszem użytkowym. Zastosowanie dachu o nachyleniu równym 35o albo więcej na domu, w którym cały program funkcjonalny jest skupiony na parterze, powoduje powstanie dużej kubatury poddasza nieużytkowego, która praktycznie jest stracona z funkcjonalnego punktu widzenia. Plan miejscowy lub decyzja mogą określać również linie zabudowy albo obszar minimalnej powierzchni biologicznie czynnej, co w niektórych przypadkach skutkuje tym, że teren działki okazuje się za mały na budowę domu parterowego. Może się także pojawić nakaz nawiązania do istniejącej zabudowy, który – jeśli nasz dom będzie sąsiadował z budynkami dwukondygnacyjnymi – pokrzyżuje nam plany.
Dobrze zaprojektowany dom parterowy
Rzut domu parterowego powinien nawiązywać pośrednio do kształtu działki, wpisywać się w nią. Na niezbyt dużej posesji o kształcie zbliżonym do prostokąta lub kwadratu najlepiej sprawdzi się niewielki dom parterowy o analogicznym planie. Regularny zwarty rzut umożliwi racjonalne wykorzystanie powierzchni i zminimalizuje ciągi komunikacyjne. Na dużej parceli będzie mógł powstać dom parterowy duży i rozłożysty, o rozrzeźbionej bryle. Jego skomplikowany plan będzie się jednak wiązał z tym, że znaczna powierzchnia zostanie przeznaczona na komunikację. Generalnie rzecz biorąc, dobrze zaprojektowany dom parterowy powinien mieć wejście usytuowane tak, aby do geometrycznego środka budynku było jak najbliżej. Ograniczy to powierzchnię ciągów komunikacyjnych i pozwoli racjonalnie zaplanować połączenia między pomieszczeniami.
Budowa domu parterowego koszty i materiały
- Dom parterowy fundamenty
Fundamenty to często ignorowany element różniący domy jednokondygnacyjne od tych z poddaszami czy piętrowych. Tymczasem sposób fundamentowania lekkich domów parterowych może się wyraźnie różnić od tego dla domów większych i cięższych. W tym pierwszym przypadku trzeba wziąć pod uwagę brak ścian kolankowych, szczytowych, być może brak stropu. Wpływa to na ogólny ciężar budynku, który będzie dużo mniejszy niż w domu dwukondygnacyjnym. Łatwo się domyślić, że fundamenty domu parterowego będą mogły mieć mniejszy przekrój niż w przypadku budynku jednorodzinnego z poddaszem lub piętrem. Z drugiej strony dom parterowy ma często większą powierzchnię rzutu przyziemia, czyli dłuższe fundamenty.
- Dom parterowy schody
W domu parterowym nie ma konieczności wykonania schodów międzykondygnacyjnych, co z ekonomicznego punktu widzenia jest niewątpliwą zaletą. Koszt schodów jest niemały, ponieważ są one elementem pracochłonnym i drogim na etapie wykończenia. Odpada także problem z transportem sporej ilości materiałów na wyższą kondygnację w czasie prac budowlanych, który przy decyzji o wyborze schodów innych niż żelbetowe będzie występował w domu dwukondygnacyjnym.
- Dom parterowy strop
Dom z poddaszem czy piętrem musi mieć strop. A parterowy? Wszystko zależy od przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych, głównie dachu, oraz od tego, jak inwestor myśli o swoim domu. Po przekryciu kondygnacji parteru dachem pod połaciami tworzy się dodatkowa przestrzeń, którą można wydzielić lub nie. W pierwszym przypadku powstaje poddasze (strych), w drugim wnętrza domu są otwarte po skosy dachu. W wielu domach parterowych strych jest oddzielony stropem, na którym powinno zostać ułożone ocieplenie. Strych stanowi wtedy kubaturę nieogrzewaną. Jest to jak najbardziej poprawne i słuszne z ekonomicznego punktu widzenia. W domu parterowym powierzchnia stropu będzie duża – większa niż w budynku dwukondygnacyjnym z podobnym programem użytkowym. Jednak nie każdy dom parterowy ma strop – niektóre projekty przewidują zastosowanie konstrukcji wykonanej w technologii wiązarów dachowych. Umożliwia ona poprawne skonstruowanie więźby, pozwala nakrywać bez podparcia wewnętrznego duże rozpiętości, jest szybka w montażu i za jednym zamachem rozwiązuje kwestię dachu (pasy górne wiązara) i stropu (pas dolny wiązara). Ocieplenie jest układane między elementami dolnego pasa wiązara oraz nad nim.
Zastosowanie tej technologii najczęściej uniemożliwia wykorzystanie poddasza, chyba że zdecydujemy się na specjalne wiązary do poddaszy użytkowych. Bezpośrednio do konstrukcji wiązarów od strony wnętrza przymocowuje się sufit z płyt gipsowo-kartonowych. Niektórzy boją się jego niesolidnego wykonania, jednak ma on wiele zalet. Przemyślane zaplanowanie konstrukcji wiązara i sufitu pozwala w łatwy sposób wykorzystać przestrzeń nad konstrukcją z płyt g-k do poprowadzenia na przykład elementów instalacji elektrycznej, dystrybucji ciepłego powietrza z kominka czy rekuperacyjnej.
- Dom parterowy dach
Większa powierzchnia rzutu budynku to większa powierzchnia dachu. Większy dach to nie tylko metry kwadratowe pokrycia, ale także elementy konstrukcyjne więźby, których oczywiście też będzie więcej. Nigdy nie będzie to automatycznie dwa razy więcej – elementy stałe, na przykład okapy, występują zarówno w budynkach parterowych, jak i tych z poddaszem użytkowym. Na korzyść parterowego przemawia z reguły mniejszy kąt nachylenia dachu, który sprawia, że powierzchnia połaci nieco się zmniejsza. Na prostych bryłach najczęściej stosuje się symetryczne dachy dwuspadowe i kopertowe (czterospadowe). Im bardziej skomplikowany, rozrzeźbiony będzie rzut domu, tym bardziej złożoną formę zyska przekrywający go dach, co oczywiście będzie miało przełożenie na wyższą cenę wykonania go.
- Dom parterowy kominy
W domach dwukondygnacyjnych łatwiej jest zaprojektować poszczególne pomieszczenia na kondygnacjach w taki sposób, aby te, które wymagają wentylacji lub podłączenia do kanału spalinowego czy dymowego, występowały nad sobą. Jest to możliwe dzięki zgrupowaniu w jednym kominie kanałów z kilku pomieszczeń. Takie rozwiązanie ogranicza liczbę kominów w budynku. Dom parterowy ma rzut bardziej rozległy, nie zawsze uda się w nim postąpić z kominami tak jak w budynku dwukondygnacyjnym. Bardzo często zdarza się, że pomieszczenia wymagające wentylacji są od siebie oddalone, grupowanie kanałów nie jest możliwe, przez co na dachu może się znaleźć więcej kominów czy wywiewek wentylacyjnych.
Komin jako element naruszający ciągłość pokrycia dachowego jest potencjalnym miejscem występowania nieszczelności. Ograniczanie liczby kominów jest działaniem jak najbardziej słusznym. W budynkach parterowych może to być utrudnione. Warto też wspomnieć, że domy jednokondygnacyjne z natury są niższe od tych z poddaszami i piętrowych, skutkiem czego mają krótsze (niższe) kominy. Tymczasem, jak wiadomo, na jakość ciągu w przewodach kominowych w istotny sposób wpływa ich długość (wysokość). Krótszy komin może być przyczyną gorszego działania kominów spalinowych, dymowych, a także wentylacyjnych w przypadku wentylacji grawitacyjnej. Między innymi z tego powodu w domach parterowych korzystnie jest zastosować wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła. Można wówczas umieścić rekuperator na poddaszu nieużytkowym, przewody ukryć pod sufitem podwieszanym i zastosować prostą drogę rozdzielania nawiewu.
Zobacz inne artykuły, w których prezentujemy ciekawe projekty domów:
- Najlepsze projekty DOMÓW DREWNIANYCH
- Dom na WĄSKĄ DZIAŁKĘ - przepisy prawne i porady
- TOP projektów domów Z PODDASZEM DO ADAPTACJI
- Ładne domy z dużymi przeszkleniami
- Małe domy całoroczne do 100 m2
Dom parterowy, ale niezupełnie
Domy parterowe mają wiele niewątpliwych zalet, jednak – o ile nie są przekryte płaskim stropodachem – drzemie w nich pewien potencjał, który inwestorzy często pragną wykorzystać, a mianowicie poddasze. Mimo jasno sprecyzowanej chęci umieszczenia całego programu funkcjonalnego na jednej kondygnacji wiele osób w pewnym momencie zaczyna kusić przestrzeń pod skosami. Pokusa przychodzi w różnych okresach. Czasami już na etapie projektowania czy wyboru projektu, ale często też na etapie budowy. Kubatura i metry kwadratowe poddasza, które według początkowych założeń miało być jedynie strychem, przybierają postać a to pralni czy suszarni, a to pokoju telewizyjnego, gościnnego lub przeznaczonego na realizowanie hobby. Każde inne niż gospodarcze (strych) wykorzystanie poddasza w domu parterowym wiąże się z koniecznością zorganizowania wygodnej komunikacji między kondygnacjami, czyli wykonania schodów. Do pomieszczeń używanych kilka razy w tygodniu albo w ciągu dnia trudno wspinać się po schodach drabiniastych, które powinny być użytkowane okazjonalnie. Wygodne schody oznaczają konieczność wygospodarowania na nie kilku metrów kwadratowych.
Znalezienie takiej powierzchni w racjonalnie zaprojektowanym domu parterowym może być bardzo trudne. Często dodatkowe pomieszczenia na poddaszu inwestorzy chcą wykonać w bliżej nieokreślonej przyszłości, jednak pragną, aby ich dom był na te plany przygotowany już teraz. Rozsądnym wyjściem wydaje się zakup lub zlecenie projektu z poddaszem do późniejszej adaptacji, który ma z góry zaplanowane miejsce na klatkę schodową. Ważnym zagadnieniem jest też ocieplenie pomieszczeń na poddaszu. W klasycznym domu parterowym z poddaszem nieużytkowym powinno ono być ułożone w poziomie stropu albo na nim.
Dzięki temu ogrzewamy tylko tę część domu, którą użytkujemy, czyli parter, i nie ponosimy dodatkowych kosztów. Jeśli w przyszłości na poddaszu zechcemy urządzić dodatkowe pomieszczenie, wydzielimy je z nieogrzewanej strefy, układając ocieplenie na jego ścianach działowych, połaciach, ewentualnie suficie. Można też od razu ocieplić wygospodarowane pomieszczenie pod dachem. Będzie ono ogrzewane ciepłem użytkowanej części domu, dlatego w stropie należy ułożyć wełnę w celu poprawienia akustyki, ale jednocześnie zapewnić przepływ powietrza. Musimy się jednak wówczas liczyć z tym, że de facto będziemy ponosić większe koszty ogrzewania budynku.
