Obliczanie powierzchni na poddaszu: powierzchnia użytkowa a powierzchnia netto. Jaki wpływ na to mają ścianka kolankowa i kąt nachylenia dachu?

Jak obliczyć powierzchnię użytkową na poddaszu: poradnik. Domy z poddaszem użytkowym są bardzo chętnie wznoszone przez inwestorów. Dobrze wpisują się w nasz krajobraz. Mają ciekawą i różnorodną formę. Łatwo wybrać dom pasujący do naszych upodobań estetycznych. Przed wyborem projektu warto również wiedzieć, jak ocenić, ile wygodnej przestrzeni do życia w nim będziemy mieć.

W opisie parametrów domu wymienia się różne powierzchnie, np. powierzchnię użytkową, netto, a także całkowitą i zabudowy. W kwestiach dotyczących poddasza ważne są dwie pierwsze z wymienionych, bo one określają, ile powierzchni do wygodnego mieszkania będziemy mieć na poddaszu. Im większą powierzchnię użytkową będą mieć pomieszczenia na poddaszu, tym lepiej będzie się w nich mieszkać. Wysokość pomieszczeń pod skosami zależy od wysokości ścianki kolankowej i kąta nachylenia dachu. Im wyższa jest ścianka kolankowa i im bardziej stromy dach, tym więcej będzie wysokiej przestrzeni pod skosami. Warto zwrócić jeszcze uwagę na konstrukcję dachu. Jego kształt i ewentualne nadbudówki w nim występujące również wpływają na wysokość pomieszczeń na poddaszu.

Określ własne potrzeby

Ile powierzchni potrzebujemy na poddaszu zależy od naszej sytuacji życiowej i oczekiwań. Jeśli mamy małe dzieci i w nowo budowanym domu będą one dorastać przez kilkanaście lat, potrzebujemy na poddaszu wygodnych sypialni, które będą służyć i maluchom, i nastolatkom. Ale jeśli na poddaszu ma być tylko sypialnia gospodarzy i pokój gościnny, wystarczy dla nich przestrzeni pod kalenicą - najwyższą częścią dachu - nawet na niezbyt wysokim poddaszu.

Przeczytaj też:

• Sypialnia na poddaszu: jak ją urządzić. Zdjęcia i inspiracje >>>

Co to znaczy wygodnie mieszkać na poddaszu

Wygodne pomieszczenie to takie, w którym można się swobodnie poruszać, czyli odpowiednio wysokie, oraz rozsądnie zagospodarować. Kiedyś dolną granicę wysokości pomieszczeń mieszkalnych ustalono na wysokości 2,2 m. Da się tam żyć, ale jednak sufit jest dość nisko nad głową. Nie jest to komfortowe. Dlatego obecnie najczęściej projektuje się pomieszczenia mieszkalne na poddaszu o wysokości co najmniej 2,5 m. A im są one większe, tym i ich wysokość powinna być wyższa.

Przeczytaj też:

• Ścianka z płyt g-k. 10 najczęściej popełnianych błędów przy jej budowie >>>

Z użytkowego punktu widzenia za wygodną wysokość do siedzenia przy stole ustawionym blisko skosów uznaje się 1,4 m. Minimum potrzebne do ustawienia szafki pod skosami to 70-80 cm. Po bokach poddasza wzdłuż niskiej ścianki kolankowej powstają powierzchnie trudne do rozsądnego wykorzystania. Im bardziej płaski dach, tym jest ich więcej. Dlatego na poddaszu wzdłuż ścianek kolankowych buduje się często przedścianki, żeby odciąć niefunkcjonalną część przestrzeni i jej nie wykańczać.

Powierzchnia użytkowa na poddaszu

Z punktu widzenia przyszłego mieszkańca poddasza ważna jest powierzchnia użytkowa, czyli powierzchnia pomieszczeń mieszkalnych - służących do zaspokojenia potrzeby wygodnego mieszkania. Nie wlicza się do niej pomieszczeń gospodarczych, np. kotłowni, pralni. Na poddaszu nie wlicza się do niej nieużytkowego strychu.

Przeczytaj też:

• Projekty domów z poddaszem użytkowym: TOP 5 >>>

Powierzchnia użytkowa powinna być wygodna, czyli mieć odpowiednią wysokość. Na poddaszu wysokość pomieszczeń się obniża. Dlatego do obliczenia powierzchni pomieszczeń pod skosami nie wystarczy tylko obmierzyć podłogi. Na poddaszu jest ona obliczana inaczej. Warto wiedzieć, na podstawie jakich przepisów robią to biura projektowe. W projektach gotowych z kolekcji Muratora jest ona obliczana zgodnie z normą PN-ISO 9836:1997 z uwzględnieniem Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. Polega to na tym, że część pomieszczenia o wysokości co najmniej 190 cm wlicza się w całości, a część o wysokości poniżej 190 cm wlicza się do powierzchni pomocniczej. W projekcie domu przy każdym pomieszczeniu na poddaszu użytkowym podaje się dwie wartości: powierzchni użytkowej i powierzchni netto. Ta druga jest zawsze większa, co może osobę mniej dociekliwą wprowadzić w błąd.

Powierzchnia netto na poddaszu

Do tej kategorii zalicza się powierzchnię liczoną po obrysie podłogi w świetle wykończonych ścian wewnętrznych wszystkich pomieszczeń. Na poddaszu wlicza się całą powierzchnię podłogi, niezależnie od tego, jaką wysokość ma pomieszczenie pod skosami. Do powierzchni netto całego domu zalicza się też balkony. Dlatego powierzchnia netto całego domu z poddaszem użytkowym jest zawsze znacznie większa od powierzchni użytkowej.

Wysokość ścianki kolankowej

Ścianka kolankowa to zewnętrzna ściana konstrukcyjna na poddaszu, na której opiera się więźba dachu. Im jest ona wyższa, tym więcej komfortowej przestrzeni powstanie pod skosami. Wielu inwestorów podczas adaptacji projektu podejmuje decyzję o podwyższeniu ścianki kolankowej, co może zaburzyć proporcje budynku, a nas naraża na zbędne koszty. Dlatego lepiej wcześniej dokonać odpowiedniego wyboru. Rozsądna wysokość ścianki to już 65-100 cm. Odpowiada to wysokości parapetu, więc przez okna dachowe będzie można wyglądać na świat.

Kąt nachylenia dachu

Przeglądając projekty gotowe domów z poddaszem albo rozmyślając, jaki dom ma dla nas zaprojektować architekt, trzeba rozpatrzyć kwestię, czy dach nad poddaszem użytkowym ma być bardzo stromy, czy raczej o mniejszym spadku. Od kąta nachylenia dachu zależy, w jakiej odległości od ścianki kolankowej będzie można ustawić stół albo wygodnie chodzić. Dość płaski dach może zniweczyć zalety wysokiej ścianki kolankowej. Z kolei im wyższy kąt nachylenia dachu, tym więcej komfortowej przestrzeni mieszkalnej zyskamy na poddaszu. Z tym że przy stromym dachu i wysokiej ściance kolankowe pod kalenicą może być bardzo wysoko, więc trzeba będzie odciąć ten najwyższy fragment poddasza sufitem podwieszanym.

Konstrukcja dachu

Pewien wpływ na przestrzeń pod skosami ma także rodzaj konstrukcji dachu i jego więźby. Łatwo porównać, ile powierzchni użytkowej będzie pod skosami, jeśli przyjmiemy ten sam kąt nachylenia dachu, ale o różnej konstrukcji.

Na poddaszu o powierzchni podłogi 100 m² i kącie nachylenia dachu 45^o:

• pod dachem dwuspadowym otrzymamy około 62 m² łatwej do aranżacji powierzchni użytkowej;
• pod dachem czterospadowym powstanie 38 m² do wygodnego zagospodarowania.

Najwygodniejszy jest dach mansardowy, ponieważ jego dolna część jest bardzo stroma (ma zwykle kąt 60^o), pozwala to na maksymalne wykorzystanie powierzchni poddasza.

4645,00 zł

Zobacz projekt!

Dom Fotogeniczny

Dla posiadaczy działki o szerokości mniejszej niż 16 m doskonałą propozycją może być dom Fotogeniczny. Budynek prezentuje się atrakcyjnie i elegancko, lekkości dodają mu duże przeszklenia. Do dyspozycji domowników parter oraz poddasze.

Sprawdź też:

• Kształ dachu a wnętrza na poddaszu - jak dobrze rozplanować pomieszczenia >>>

Jeśli mówimy o więźbie, to najkorzystniejsza pod tym względem jest konstrukcja krokwiowa lub krokwiowo-jętkowa. Przy małych rozpiętościach dachu nie wymaga ona słupów, więc przestrzeń pod skosami można swobodnie aranżować. Przy dużych rozpiętościach dachu stosuje się zwykle konstrukcję płatwiowo-kleszczową, w której są słupy podpierające więźbę. Trzeba dobrze przemyśleć rozstaw słupów i podział pomieszczeń na poddaszu.

Porównanie projektów domów z kolekcji Muratora

Niżej przedstawiamy porównanie 3 projektów domów z poddaszem z kolekcji Muratora o takiej samej łącznej powierzchni użytkowej, ale różniących się wysokością ścianki kolankowej i konstrukcją dachu. Każdy z nich ma poddasze o zdecydowanie różnej powierzchni użytkowej. W tabeli podajemy parametry użytkowe każdego z nich.

M58 - Akacjowa aleja

Autor: arch. Katarzyna Słupeczańska

M139a - Pełen wdzięku - wariant I

Autor: arch. Katarzyna Słupeczańska

M32b - Zielona równina - wariant II

Autor arch. Ewa Dziewiątkowska

Anna Kazimierowicz