Wybieramy impregnat techniczny do drewna konstrukcyjnego
Wszystkie konstrukcje drewniane wymagają zabezpieczenia przed wilgocią, wodą, grzybami, owadami oraz ogniem. Zobaczmy, jakie impregnaty techniczne rekomendują ich producenci.
Autor: Andrzej Szandomirski
Jeśli impregnaty techniczny jest bezbarwny, stanowi dobre podłoże pod każdy preparat nawierzchniowy, na przykład lakierobejcę
Drewno jest powszechnie wykorzystywane podczas budowy i wykańczania domu, a także na elementy małej architektury w ogrodzie. Wewnątrz budynku zagrażają mu przede wszystkim grzyby, owady i ogień. Na zewnątrz może dodatkowo ulec zniszczeniu pod wpływem słońca, wilgoci i wody.
Impregnaty są przeznaczone do każdego rodzaju drewna konstrukcyjnego. W polskich realiach jest to przede wszystkim sosna, czasem świerk i dąb.
Rola impregnatu technicznego
Preparaty chemiczne sprzedawane jako impregnaty techniczne do drewna różnią się zakresem działania. Przede wszystkim chronią przed wilgocią i wodą, bo to one tworzą środowisko sprzyjające rozwojowi grzybów, co jest najczęstszą przyczyną niszczenia drewna. Impregnaty mogą chronić tylko przed jednym czynnikiem niszczącym (jednofunkcyjne) lub wieloma (wielofunkcyjne).
Większość impregnatów technicznych do drewna to środki wielofunkcyjne, np. preparaty ogniochronne zawierające także środki biobójcze i owadobójcze. Ale na rynku jest wiele preparatów ogniochronnych do drewna, które nie zabezpieczają go biologicznie, oraz bardzo dużo impregnatów działających biobójczo, które nie chronią przed ogniem.
W przypadku zabezpieczania drewna konstrukcyjnego, które nie będzie eksponowane, np. elementów więźby dachowej, legarów podłogowych lub tarasowych, konstrukcji ściany szkieletowej, wystarczy sam impregnat techniczny. Jeśli zamierzamy pokrywać drewno budowlane impregnatem ochronno-dekoracyjnym, lakierobejcą, lazurą, lakierem bądź olejem, wtedy impregnat techniczny można zastosować jako podkład (grunt). Pomoże on w pełni zabezpieczyć drewno przed działaniem niekorzystnych czynników.
Rodzaj impregnatu technicznego a stopień ochrony drewna
Ogólnie dostępne preparaty pozwalają chronić drewno w klasie użytkowania 1-3. Najprostsze impregnaty techniczne zapewnią ochronę drewnu użytkowanemu w klasie 1. To drewno we wnętrzach, suche, o maksymalnej wilgotności 20%. Klasa 2 to drewno we wnętrzach lub pod zadaszeniem, które może sporadycznie ulec zawilgoceniu ponad 20%. Dobre impregnaty techniczne do użytku domowego są przeznaczone do ochrony drewna co najwyżej w klasie 3. Są przeznaczone do drewna na zewnątrz, ale znajdującego się nad gruntem, czyli chronią je przed wpływem czynników atmosferycznych, grzybów i owadów, zależnie od składu.
Żeby zabezpieczyć przed zniszczeniem drewno wykorzystywane w ogrodzie, np. na schody, konstrukcję tarasu na gruncie, obrzeża albo jako pomost nad oczkiem wodnym, trzeba zastosować preparaty klasy 4 - chroniące przed wpływem czynników atmosferycznych i do drewna w kontakcie z gruntem lub słodką wodą. Drewno takie jest zawilgocone ponad 20%. Na obszarach nadmorskich w takiej sytuacji trzeba zastosować impregnaty techniczne zabezpieczające drewno w klasie 5 - chroniące też przed działaniem słonej wody morskiej.
Uwaga! Klasy użytkowania nie dotyczą kwestii zabezpieczenia drewna przed ogniem.
Sposób nanoszenia impregnatu na drewno
Impregnat techniczny ma za zadanie przedostanie się w głąb struktury drewna, a nie utworzenie powłoki na jego powierzchni. Im więcej preparatu i na większą głębokość wprowadzi się w materiał, tym lepiej.
Stopień nasycenia drewna zależy od metody nakładania. Najlepszą zapewnia impregnacja ciśnieniowa w autoklawach w tartaku. W warunkach domowych możemy przygotować wannę lub długie koryto, w którym zabezpieczy się drewno przez zanurzenie go w impregnacie. Jest wiele preparatów dostępnych w postaci koncentratów o różnym stężeniu (nawet do 1:24), które można tak wykorzystać. Bez trudu można samodzielnie pomalować deski czy belki impregnatem. Najlepiej robić to pędzlem. Niektórzy producenci sugerują wręcz smarowanie desek – tak żeby jak najwięcej preparatu wprowadzić w drewno. Do zabezpieczenia drewna można też zastosować metodę natryskową. Trzeba wtedy przygotować osłonięte stanowisko pracy, żeby nie zużyć nadmiaru preparat i nie zniszczyć otoczenia.
Impregnat techniczny: zużycie i wydajność
Te dwie wartości są od siebie zależne. Producenci podają zużycie impregnatu na 1 m2 powierzchni drewna (często dla określonego sposobu nanoszenia) oraz ile metrów kwadratowych można zabezpieczyć 1 l preparatu. Są to dane orientacyjne, które w rzeczywistości zależą od wielu czynników, na przykład rodzaju drewna, jego wilgotności i stopnia gładkości powierzchni. Drewno miękkie jest bardziej chłonne niż twarde. Surowa, chropowata belka lub deska wymaga więcej preparatu niż element z powierzchnią dobrze ostruganą. Jeśli preparat się natryskuje na drewno, należy się liczyć z pewnymi stratami. W metodzie zanurzeniowej trzeba przygotować znacznie więcej roztworu, niż jest w stanie wchłonąć go drewno.
W przypadku preparatów wodnych, których jest coraz więcej, znaczenie ma także wilgotność drewna. Powinna wynosić 15-18%, co określa się jako stan powietrznosuchy. Zbyt wilgotne drewno nie będzie w stanie wchłonąć impregnatu.
Impregnat techniczny: bezbarwny czy kolorowy
Impregnaty techniczne są bezbarwne lub z dodatkiem barwnika, który daje tak zwany kolor kontrolny. Najczęściej jest on zielony, brązowy lub czerwony. Kolor kontrolny służy do zaznaczenia, że to drewno zostało zabezpieczone. Jednak nasycenie barwy nie odzwierciedla stopnia zabezpieczenia, więc nie należy się sugerować tym, że drewno bardziej zielone jest lepiej chronione. Kolor ten nie pełni również funkcji dekoracyjnej. Wręcz odwrotnie, powierzchnia zabarwiona może nie wyglądać zbyt estetycznie - kolor na zabezpieczonych elementach często różni się stopniem nasycenia. Jeśli impregnujemy drewno, które będzie odsłonięte albo wykończone jasnym preparatem dekoracyjnym, należy wybrać preparat bezbarwny.
Przeczytaj jeszcze inne teksty na murator.pl o impregnacji i czyszczeniu drewna:
- Sprawdź, jak przeprowadzić naprawy i odnawianie drewna
- Odnawiamy drewnianą balustradę: instrukcja
- 6 najczęściej popełnianych błędów przy impregnacji drewnianego tarasu
- Testujemy impregnaty i farby do drewna: poznaj wyniki
- Jak zwalczać szkodniki drewna, które niszczą elementy ogrodowe
- Jak czyścić i odnawiać drewniane okna
Jeśli lubisz majsterkować i kochasz drewno, mamy kilka ciekawych pomysłów na meble i dekoracje, które możesz wykonać samodzielnie:
- Jak samodzielnie zrobić drewnianą donicę ogrodową
- Jak zrobić meble z palet na taras: instrukcja i zdjęcia
- Drewutnia: jak zbudować wiatę na drewno opałowe?
- Gdzie kupić i jak wykorzystać w domu drewno z odzysku?
- Oryginalny drewniany sufit podwieszany: jak go zrobić
