Kiedy wybrać kocioł elektryczny? Jak działa? Z jaką instalacją współpracuje?

2021-05-31 11:29

Kiedy warto wybrać kocioł elektryczny? Kotły gazowe, olejowe, czy na paliwa stałe to najpopularniejsze źródła ciepła. Kotły elektryczne choć mniej popularne, w określonych sytuacjach mogą być rozsądnym i opłacalnym wyborem.

kocioł elektryczny kospel
Autor: materiały prasowe Kospel Kocioł elektryczny to nowoczesne źródło ciepła, którym można sterować za pomocą aplikacji w smartfonie. Kocioł elektryczny Kospel

Duża popularność fotowoltaiki spowodowała, że wzrosło również zainteresowanie różnymi formami ogrzewania elektrycznego. Panele fotowoltaiczne przetwarzają energię słoneczną w elektryczną, którym można zasilać nie tylko oświetlenie domu i urządzenia AGD, ale też system ogrzewania. Dzięki wykorzystywaniu darmowej energii ze źródeł odnawialnych do ogrzewania, nie tylko działamy proekologicznie, ale też w znaczący sposób możemy obniżyć koszty eksploatacji domu. To sprawia, że na tle innych sposobów ogrzewania i źródeł ciepła ogrzewanie elektryczne, a w tym kotły elektryczne, stają się ciekawą i opłacalną opcją dla inwestorów.

Spis treści

  1. Kocioł elektryczny zalety
  2. Jak działa kocioł elektryczny
  3. Sterowanie pracą kotła elektrycznego
  4. Instalacja z kotłem elektrycznym
  5. Kocioł elektryczny: funkcje
  6. Kocioł elektryczny i czujniki temperatury
  7. Kocioł elektryczny montaż
  8. Kocioł elektryczny eksploatacja i konserwacja

Kocioł elektryczny zalety

  • Zapewnia komfortowe i wygodne ogrzewanie. Kocioł elektryczny jest praktycznie bezobsługowy, po zaprogramowaniu działa zgodnie z ustalonymi schematami. Zapewnia stabilne parametry pracy.
  • Możliwość zasilania kotła elektrycznego z instalacji fotowoltaicznej obniża koszty eksploatacji i pozwala wykorzystać odnawialne źródła energii OZE.
  • Kocioł elektryczny może być samowystarczalnym źródłem ciepła, albo współpracować z innymi urządzeniami grzewczymi.
  • Kocioł elektryczny można stosować w wielu konfiguracjach, nie tylko w nowych instalacjach, ale także podczas modernizacji instalacji grzewczych w zamieszkanych domach.
  • Kocioł elektryczny nie wymaga budowy komina, wykonywania przyłącza gazowego, jak to ma miejsce w przypadku kotłów gazowych, ani gospodarowania miejsca na zapas opału, co trzeba zapewnić dla kotłów na paliwa stałe.
  • Duża dowolność w lokalizacji kotła elektrycznego – nie trzeba spełniać wymagań odnośnie do kubatury i wentylacji, jak to ma miejsce w kotłowni gazowej lub olejowej.

Jak działa kocioł elektryczny

W obudowie kotłów elektrycznych znajdują się grzałki elektryczne, elementy umożliwiające podłączenie obiegu grzewczego, pompy obiegowe oraz szereg zabezpieczeń zarówno elektrycznych (np. zabezpieczenie termiczne grzałek), jak i systemu centralnego ogrzewania, takich jak zawory bezpieczeństwa, przeponowe naczynia wzbiorcze.

Kocioł wykorzystując grzałki elektryczne, podgrzewa czynnik grzewczy (najczęściej wodę), która następnie zasila instalację grzewczą w obiegu zamkniętym albo wymiennik c.w.u. (np. buforowy lub solarny). Kocioł elektryczny może zasilać zarówno instalację grzewczą z grzejnikami ściennymi, kanałowymi, jak i ogrzewanie podłogowe, a także układy mieszane. Kocioł może współpracować z zewnętrznym zasobnikiem ciepłej wody użytkowej, ale są też modele kotłów elektrycznym z wbudowanym ponad stulitrowym wymiennikiem c.w.u.

Niektóre kotły elektryczne przystosowane są do pracy w systemie hybrydowym z innym urządzeniem grzewczym – z kotłem na paliwa stałe, kominkiem.

Elektryczne piece akumulacyjne
Kocioł elektryczny i fotowoltaika
Autor: Andrzej Papliński Wykorzystanie energii pozyskanej dzięki fotowoltaice do zasilania kotła elektrycznego, pozwala znacznie obniżyć koszty jego eksploatacji

Sterowanie pracą kotła elektrycznego

Moc, z jaką pracuje kocioł elektryczny, jest automatycznie dostosowywana do zapotrzebowania na ciepło w pomieszczeniu. Urządzenie może być sterowane programatorem pogodowym lub pokojowym (pomieszczeniowym), a dzięki temu jego praca jest bardzo ekonomiczna, a jej koszty optymalne.

W kotle elektrycznym fabrycznie zamontowane jest przeponowe naczynie wzbiorcze na określone parametry pracy, zabezpieczające obieg centralnego ogrzewania przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w instalacji.

W kotłach elektrycznych z wbudowanym wymiennikiem c.w.u. fabrycznie zamontowane są dwa naczynia wzbiorcze – jedno na potrzeby c.o., a drugie – c.w.u.

W karcie technicznej kotła elektrycznego można sprawdzić, na jaką temperaturę zasilania i powrotu, objętość zładu oraz ciśnienie napełnienia instalacji, jest ono dobrane. W przypadku większej pojemności zładu może być konieczne dobranie dodatkowego naczynia wzbiorczego, zgodnie z wytycznymi branżowymi.

Kocioł elektryczny VIESSMANN
Autor: materiały prasowe Viessmann Kocioł elektryczny może zasilać system centralnego ogrzewania i wymiennik ciepłej wody użytkowej

Instalacja z kotłem elektrycznym

Kocioł elektryczny może być jedynym źródłem ciepła w domu, albo uzupełniać system grzewczy zasilany z innego urządzenia. Przykładowe instalacje z kotłem elektrycznym:

  • kocioł elektryczny jako jedyne źródło ciepła zasila system c.o. z grzejnikami ściennymi i wymiennik c.w.u., który dostarcza ją do punktów poboru;
  • kocioł elektryczny zasila dwa obiegi grzewcze – jeden z grzejnikami, a drugi - ogrzewania podłogowego, a także zasobnik c.w.u. i współpracuje z pompą cyrkulacyjną;
  • kocioł elektryczny jest jedynym źródłem ciepła, które zasila system centralnego ogrzewania (na przykład z grzejnikami), a ciepła woda przygotowywana jest w elektrycznym przepływowym podgrzewaczu wody;
  • kocioł elektryczny współpracuje w jednej instalacji z kotłem na paliwa stałe lub kominkiem z płaszczem wodnym, a dodatkowo także układem solarnym;
  • kocioł elektryczny jest włączony do instalacji grzewczej równolegle z innym kotłem – gazowym lub olejowym

Kocioł elektryczny: funkcje

Kocioł elektryczny to nowoczesne, zautomatyzowane urządzenie grzewcze, w którym można zaprogramować szereg funkcji, dzięki którym pracują z najwyższą sprawnością i bardzo ekonomicznie, a przy tym zaangażowanie użytkowników jest minimalne.

Przede wszystkim kocioł elektryczny może pracować zgodnie z ustawionym programem tygodniowym i dobowym. Do wyboru jest kilka ustawień programów dobowych, a w każdym – kilka przedziałów czasowych, z których każdy może mieć zadane inne parametry pracy. Z kolei do każdego dnia tygodnia można dobrać optymalny pogram dobowy.

Zwykle można ustawić czas rozpoczęcia i zakończenia utrzymywania wybranej temperatury w pomieszczeniu lub zasobniku. Istnieje możliwość zaprogramowania godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy pompy cyrkulacyjnej, w przypadku gdy w instalacji jest obieg cyrkulacyjny, a także ładowania zbiornika buforowego ciepłej wody użytkowej. W pozostałych godzinach, kocioł elektryczny pracuje w trybie ekonomicznym.

Poza systemem grzewczym nastawia się tryb postojowy lub opcję podgrzewania tylko zasobnika c.w.u.

Kocioł elektryczny
Autor: materiały prasowe Kospel Kocioł elektryczny może mieć wbudowany zasobnik c.w.u.

Do wyboru może też być opcja ‘PARTY’ lub ‘WAKACJE’, które pozwolą na dostosowanie pracy kotła elektrycznego do każdej z sytuacji, czyli gdy w domu jest więcej osób niż zazwyczaj, albo gdy na dłużej z niego wyjeżdżamy. Kolejną przydatną funkcją w kotle elektrycznym jest szybkie dogrzewanie, np. po wychłodzeniu budynku kocioł pracuje z maksymalną mocą do osiągnięcia w pomieszczeniu ustawionej temperatury.

Ze względów bezpieczeństwa w kotłach elektrycznych stosuje się funkcję ochrony przed mrozem - kocioł uruchamia się automatycznie w momencie, gdy temperatura w pomieszczeniu spadnie poniżej określonej wartości, np. 7oC, a powietrza zewnętrznego – poniżej 2oC. Potrzebny jest do tego montaż odpowiedniego czujnika lub odpowiednie ustawienia sterownika zewnętrznego.

Kocioł elektryczny ma również potrzebną w instalacjach ciepłej wody użytkowej funkcję dezynfekcji termicznej, czyli przegrzewania instalacji do temperatury około 70oC. Dzięki niej eliminuje się niebezpieczeństwo rozwoju bakteria legionella w instalacji c.w.u.

warto wiedzieć

Kocioł elektryczny i czujniki temperatury

Aby sterować pracą kotła elektrycznego, konieczny jest montaż czujników temperatury – zewnętrznej i w pomieszczeniach. Czujnik temperatury w pomieszczeniu powinien znaleźć się w tak zwanym pomieszczeniu reprezentatywnym, to znaczy takim w którym najczęściej się przebywa i może najbardziej odpowiadać na zapotrzebowanie ciepła związane z komfortem użytkowników. Miejsce montażu czujnika powinno być z dala od okien, drzwi, ciągów komunikacyjnych, a także w bezpośrednim sąsiedztwie grzejników. Opcjonalnie można go zastąpić termostatem.

Z kolei czujnik zewnętrzny nie może być narażony na bezpośrednie działanie słońca, dlatego najlepszym miejscem jest elewacja północna lub północno-zachodnia, z dala od okien i innych elementów mogących znajdować się na elewacji, a które mogą zaburzać jego pracę.

Kocioł elektryczny montaż

Kocioł elektryczny powinno się montować zgodnie z zaleceniami producenta, bo to gwarantuje jego bezawaryjną pracę. Podłączenia elektryczne i hydrauliczne najlepiej powierzyć instalatorom z uprawnieniami.

Kocioł elektryczny montuje się w suchym, czystym pomieszczeniu, w którym nie ma obawy, że temperatura spadnie poniżej 0oC. Przed montażem kotła elektrycznego niezbędne odcięcie dopływu energii oraz wody, a także przepłukanie instalacji c.o.

Po zawieszeniu kotła elektrycznego na ścianie lub ustawieniu go na docelowym miejscu na stabilnym, równym podłożu w pierwszej kolejności podłącza się instalację wodną centralnego ogrzewania. Czynnikiem grzewczym krążącym w instalacji może być uzdatniona woda lub ewentualnie płyn niezamarzający przeznaczony do instalacji c.o. Instalację trzeba odpowietrzyć.

Przeczytaj też:

Odpowietrzanie instalacji ogrzewania podłogowego: jak to zrobić >>>

Kolejnym krokiem jest podłączenie kotła do instalacji elektrycznej. Kotły elektryczne niewielkiej mocy – rzędu kilku kilowatów, takie jakie wybiera się do domów jednorodzinnych, zasila się z instalacji jednofazowej, czyli 230 V. Urządzenia większej mocy mogą wymagać zasilania trójfazowego – 380 V.

Aby zapewnić bezpieczną pracę kotła elektrycznego, instalacja musi mieć odpowiednia zabezpieczenia przeciwprzepięciowe i różnicowoprądowe.

Jeśli kocioł elektryczny ma nie tylko podgrzewać wodę kierowaną do obiegów grzewczych, ale też zgromadzoną w zasobniku ciepłej wody użytkowej, konieczne jest zastosowanie zaworu mieszającego. Zastosowanie zaworu dzielącego trójdrogowego z siłownikiem pozwala przełączać pracę kotła elektrycznego na ogrzewanie lub zasilanie wężownicy w zbiorniku c.w.u. W instalacji wodnej powinny też znaleźć się zawory odcinające i filtr, który zabezpieczy kocioł elektryczny przed ewentualnym napływem wraz z czynnikiem grzewczym zanieczyszczeń z instalacji grzewczej.

Kocioł elektryczny
Autor: materiały prasowe Viessmann Kocioł elektryczny może współpracować ze sterownikiem pogodowym i pomieszczeniowym, co zapewnia jego ekonomiczną pracę

Kocioł elektryczny eksploatacja i konserwacja

Poza sezonem grzewczym nie powinno się opróżniać obiegów grzewczych z czynnika grzewczego, ani wyłączać kotła elektrycznego. Powinno się go pozostawić w trybie czuwania (postoju). W przeciwnym razie może dojść do uszkodzenia urządzenia.

Na najbardziej wygodne, czyli zdalne zarządzanie pracą kotła elektrycznego pozwala aplikacja internetowa. By korzystać z tego sposobu sterowania urządzeniem, konieczne jest podłączenie modułu internetowego. Aplikacja umożliwia zdalną obsługę dowolnej liczby urządzeń, wcześniej w niej zarejestrowanych. Czytelne symbole pozwalają nie tylko zmieniać konfiguracje ustawień kotła elektrycznego, ale także informują o ewentualnych awariach. Po naciśnięciu odpowiedniej ikony, pojawia się lista błędów.

W przypadku kotłów elektrycznych z wbudowanym zasobnikiem c.wu. konieczna jest systematyczna kontrola anody magnezowej, a po określonym przez producenta czasie, np. 18 miesięcy – jej wymiana na nową. Zaleca się też okresowe przeprowadzanie dezynfekcji termicznej.

Bardzo niskie koszty eksploatacji umożliwia współpraca kotła elektrycznego z instalacją fotowoltaiczną. Pozyskaną darmową energię można wykorzystać na bieżąco, albo przesyłać do sieci elektroenergetycznej ‘na przechowanie’ i pobrać ją wtedy, gdy będzie potrzebna.

Przeczytaj też:

Folia grzewcza i panele fotowoltaiczne: ogrzewanie domu za darmo! >>>

Inną opcją na obniżenie kosztów eksploatacji kotła elektrycznego jest akumulacja ciepła w zbiorniku buforowym. To zbiornik o stosunkowo dużej pojemności – kilkaset litrów, odpowiednio zaizolowany, tak aby utrzymywać parametry cieplne zgromadzonej w nim wody. Można w nim podgrzewać wodę z wykorzystaniem kotła elektrycznego na przykład w czasie obowiązywania tańszej taryfy, czyli nocą lub w wybrane godziny w ciągu dnia, kiedy energia z sieci elektroenergetycznej jest tańsza.