Pompa ciepła i wysoki rachunek za prąd. Co jest nie tak? Jak obniżyć rachunki?

2023-09-29 11:27

Pompy ciepła to urządzenia grzewcze, które mają rozwiązać problemy klimatyczne Europy. Ich popularność rośnie, m.in. dlatego, gdyż są intensywnie promowane. Ich montaż zarówno w nowym domu, jak i modernizowanym może być dofinansowany. Niestety, entuzjazm inwestorów, którzy mają przed sobą wybór urządzenia grzewczego, maleje, ponieważ z rynku dochodzą głosy, że mimo zamontowania pompy ciepła rachunki za prąd rosną. Czym jest to spowodowane? Gdzie jest błąd?

Pompy ciepła
Autor: Getty Images Dlaczego użytkownicy pomp ciepła nie są zadowoleni z rachunków za prąd

Spis treści

  1. Jak prawidłowo dobrać pompę ciepła powietrze-woda?
  2. Punkt biwalentny
  3. Temperatury biwalencji
  4. Błędy instalatorów

Najpopularniejszym typem pomp ciepła są te, których dolnym źródłem jest powietrze, czyli powietrze-woda. Ich działanie jest mocno skorelowane z temperaturą, jaka panuje na zewnątrz. Są one wydajne przy temperaturze nieco poniżej 0oC, ale gdy robi się znacznie zimniej, ich moc grzewcza spada. Bardzo niska temperatura powietrza powoduje konieczność włączenia grzałki, która jest w niej standardowo zamontowana. A wtedy rośnie zużycie energii elektrycznej.

Najlepszym wariantem instalacji grzewczej z pompą ciepła jest model biwalentny, czyli zastosowanie jej razem z innym urządzeniem grzewczym, np. grzałką albo kotłem elektrycznym lub gazowym. Dodatkowe źródło ciepła ma chronić właśnie przed skutkami zmian mocy grzewczej.

Jak prawidłowo dobrać pompę ciepła powietrze-woda?

Podstawowym powodem wysokich rachunków za prąd jest nieprawidłowe dobranie mocy pompy ciepła do budynku i jego zapotrzebowania na ciepło. Najlepiej, gdyby było to poprzedzone obliczeniami cieplnymi zawartymi w projekcie lub, w przypadku termomodernizacji, porządnym audycie energetycznym. Niestety, bywa, że audyty są robione bez zebrania odpowiednich informacji o budynku, więc są bezwartościowe.

Moc grzewcza pompy nie może być ani za mała, ani za duża. Jeśli będzie za mała, przy większym mrozie, pompa ciepła nie zdoła ogrzać budynku i będzie się włączać grzałka. Gdy moc będzie za duża, pompa zużyje więcej prądu, ponieważ będzie się często włączać i wyłączać. Dodatkowo może to doprowadzić do awarii sprężarki i szybszego jej wyeksploatowania, co wiąże się także z kosztami.

Moc grzewcza pompy powinna być odpowiednio obliczona. Ważne jest zapotrzebowanie na ciepło budynku wynikające z jego standardu energetycznego. Pompy ciepła są najbardziej efektywne w budynkach energooszczędnych, w których są instalacje niskotemperaturowe. Czasem trzeba najpierw poddać budynek ocieplić, unowocześnić instalacje, żeby inwestycja w pompę ciepła miała sens.

Punkt biwalentny

Przy doborze pompy ciepła ważne jest też miejsce, w którym mieszkamy, czyli strefa klimatyczna (Polska jest podzielona na 5 stref). Ta sama pompa ciepła w identycznym budynku będzie inaczej pracować na Dolnym Śląsku, gdzie jest w Polsce najcieplej, a inaczej na naszym biegunie zimna, czyli Suwalszczyźnie. Projektanci instalacji używają tak zwanego punktu projektowego, który zakłada konieczność działania pompy ciepła, gdy są najniższe temperatury. Ale wykorzystanie do obliczeń tylko punktu projektowego nie jest prawidłowe. Trzeba zdawać sobie sprawę, że temperatury poniżej 10°C na Dolnym Śląsku mogą występować przez kilkanaście godzin w czasie sezonu grzewczego, a na Suwalszczyźnie – kilkaset godzin. Pompa dobrana wg punktu projektowego będzie przewymiarowana.

Dlatego przy doborze pompy ciepła należy posługiwać się punktem biwalentnym określającym temperaturę zewnętrzną, do której pompa ciepła będzie pokrywać zapotrzebowanie na ciepło bez dodatkowego wspomagania grzałką. W I strefie klimatycznej (najcieplejszej) temperatura projektowa wynosi -16°C, ale punkt biwalentny – od -4 do -7°C. Dlatego takie temperatury powinny być uwzględniane w obliczeniach. Wtedy moc pompy będzie odpowiednio mniejsza.

Warto wiedzieć

Temperatury biwalencji

Eksperci PORT PC wyliczyli temperatury biwalencji dla poszczególnych stref klimatycznych, przy których użycie sprężarki bez wspomagania się dodatkowym źródłem, będzie na poziomie 95%. Tabela z temperaturami biwalencji dla stref klimatycznych powinna być wykorzystywana przez projektantów instalacji.

Błędy instalatorów

Wielkie zainteresowanie pompami ciepła sprawiło, że na rynku pojawiło się bardzo dużo firm oferujących ich sprzedaż i instalację. Niektóre z nich mogą nie mieć odpowiedniego doświadczenia, albo zatrudniać pracowników o niewystarczających kwalifikacjach. Stąd biorą się nieprawidłowo zaprojektowane instalacje z najczęściej przewymiarowanymi pompami ciepła. Dlatego zanim zdecydujemy się na inwestycję w pompę ciepła, warto samemu zdobyć trochę wiedzy na ten temat oraz przeprowadzić porządny research na rynku.

Ponadto, aby obniżyć rachunki za prąd przy ogrzewaniu domu pompą ciepła, najlepiej dodatkowo zainwestować w fotowoltaikę. Przeczytaj więcej o zależności pompa ciepła i fotowoltaika.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.