Wylewka podłogowa - jak dobrać i jak wykonać? Wszystko, co trzeba wiedzieć o wylewce podłogowej
Wylewka podłogowa - czyli podkład pod przyszłą posadzkę - to element, który budzi u inwestorów sporo wątpliwości. Jaka powinna być wylewka na podłogę? Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytanie dotyczące wylewki podłogowej i zasad jej układania. Co trzeba wiedzieć o wylewce podłogowej, żeby nie popełnić błędu?
Spis treści
- Do czego służy wylewka podłogowa?
- Jak dobrać wylewkę do podłoża?
- Wylewka podłogowa cementowa czy anhydrytowa?
- Jak izoluje się podkład?
- Jak wykonać wylewkę podłogową?
- Czy wylewka podłogowa wymaga zbojenia?
- Jak się robi wylewkę na ogrzewaniu podłogowym?
- Jak pielęgnować wylewki podłogowe?
- Czy podkład podłogowy trzeba dylatować?
- Kiedy stosuje się masę wyrównująca?
- Jaką wylewkę zastosować w garażu?
- Kiedy zastosować masę samopoziomującą?
Do czego służy wylewka podłogowa?
To, czy posadzka będzie ładna i trwała, pozbawiona spękań, zależy w dużej mierze od podłoża, na którym ją ułożymy. Wylewka to także warstwa dociążająca i kryjąca, pod którą rozprowadza się przewody instalacji wodnej, kanalizacyjnej i grzewczej. Najważniejsze cechy dobrego podkładu to wytrzymałość i trwałość. Ważne jest to, aby wylewka nie pękała na przykład pod wpływem ciężaru oddziałującego miejscowo na podłoże. Kolejna ważna cecha to wypoziomowanie, czyli równość wylewki, która decyduje o efekcie końcowym.
Jak dobrać wylewkę do podłoża?
Podkład zespolony układa się na dokładnie oczyszczonym i zagruntowanym podłożu. Niektóre wylewki wymagają zastosowania dodatkowej warstwy sczepnej. Warstwa podkładu zespolonego stanowi monolit z podłożem, zatem ten rodzaj podkładu wykonuje się najczęściej na stropach wyższych kondygnacji. Najczęściej, zgodnie z wymogami ochrony przed wilgocią, chłodem i hałasem, robi się podkłady oddzielone od podłoża.
Wylewkę na warstwie oddzielającej stosuje się, gdy podłoże jest za bardzo chłonne, zawilgocone, zatłuszczone. Jest to podstawowy element bariery przeciwwilgociowej – podłoga na gruncie musi mieć podkład oddzielony od chudego betonu (chyba że ten został szczelnie odizolowany od gruntu, co jest rozwiązaniem rzadkim). Zwykle używa się folii polietylenowej o grubości 0,2 mm. Jastrych pływający układa się na warstwie izolacji termicznej lub akustycznej. Stosuje się go, gdy podłoże jest słabe lub gdy chcesz ocieplić i/lub wyciszyć podłogę. To także rozwiązanie niezbędne w pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym.
Wylewka podłogowa cementowa czy anhydrytowa?
Wylewki podłogowa cementowa ma konsystencję półsuchą lub gęstoplastyczną. Układa się ją ręcznie lub mechanicznie, a wydajność kładzenia wynosi około 200 m² dziennie. Może być stosowana wewnątrz i na zewnątrz, w pomieszczeniach mokrych, wilgotnych lub suchych, narażonych na różne obciążenia. Można z niej wykonywać podkłady ze spadkiem. Spoiwo w jastrychu stanowi cement, który jest podatny na skurcz, więc musi być odpowiednio zdylatowana. Orientacyjna wytrzymałość jastrychów cementowych to 20-25 MPa.
Wylewka anhydrytowa ma płynną konsystencję i właściwości samopoziomujące, co gwarantuje równość podkładu. Jej wadą jest brak możliwości wykonania spadków. Ponieważ anhydryt – bezwodny siarczan wapnia – jest substancją higroskopijną, takiego jastrychu nie można stosować na zewnątrz, na przykład jako podkład na balkony czy tarasy, ani w pomieszczeniach mokrych, choć niektórzy producenci dopuszczają to z użyciem izolacji przeciwwilgociowej. Natomiast zaletą jastrychu anhydrytowego jest możliwość układania go na dużych powierzchniach bez nacięć dylatacyjnych. Jego orientacyjna wytrzymałość wynosi 20-40 MPa.
Kiedy zależy nam na ograniczeniu kosztów, można wybrać najprostszy podkład cementowy. Gdy zależy nam na czasie lub mamy ograniczoną wysokość warstw podłogowych, sprawdzą się jastrychy anhydrytowe, które szybciej schną i są wytrzymalsze (co za tym idzie – można zrobić cieńszą warstwę). Podkład anhydrytowy ma wyższy współczynnik przewodzenia ciepła niż cementowy (anhydrytowy – 1,4-2, cementowy 1,2 W/(m·K), jest także mniej porowaty, zatem da lepszy efekt na ogrzewaniu podłogowym.
Jak izoluje się podkład?
Podkład układany na chudym betonie jako element podłogi na gruncie powinien zostać odizolowany przeciwwilgociowo. Najczęściej w tym celu wykorzystuje się folię polietylenową lub papę zgrzewaną, których pasy muszą być szczelnie ze sobą połączone. Dodatkowo standardem na budowach stało się stosowanie izolacji termicznej i akustycznej najczęściej w postaci płyt styropianowych lub wełny mineralnej przeznaczonych do podłóg. Termicznie izoluje się podłogę na gruncie oraz nad nieogrzewanymi pomieszczeniami (garaż).
Izolacja akustyczna przyda się na stropach cienkowarstwowych. Bywają one uważane za głośne, można więc je wygłuszyć warstwą izolacji akustycznej pod wylewką. Jeśli stary strop drewniany jest mocny i wytrzyma obciążenie warstwą betonu, można zrobić na nim nowy podkład. Wcześniej między belkami należy umieścić warstwę izolacji, która sprawi, że będzie cichszy (trzeba ją osłonić folią, żeby nie zniszczyła jej wilgoć z betonu).
Jak wykonać wylewkę podłogową?
Temperatura podłoża i otoczenia powinna wynosić 5-25°C. Powierzchnia, na której ma być ułożony podkład, musi być czysta i sucha. Najczęściej robi się jastrychy cementowe o półsuchej konsystencji na placu budowy za pomocą miksokreta. Składniki gotowej mieszanki rozrabia się z wodą w maszynie, z której wężem mieszanka podawana jest na strop. Przygotowując podkład w sposób tradycyjny, gotową sucha mieszankę rozrabia się z wodą w betoniarce lub wiadrze. Można także zrobić mokre podkłady z gęstoplastycznego betonu lub płynnej masy anhydrytowej zamówionych w betoniarni i przewiezionych na plac budowy w betonomieszarce, co przyspiesza prace i zapewnia równą i stałą jakość betonu.
Podobnym rozwiązaniem jest zamówienie płynnej zaprawy z masy anhydrytowej, która przyjeżdża na plac budowy w ciężarówce-silosie (również do wymieszania z wodą). Podaje się je mechanicznie, co znacznie przyspiesza czas ułożenia podkładu. Płynną zaprawę anhydrytową trzeba przemieszać sztangą na przemian w dwóch kierunkach – wzdłuż i w poprzek pomieszczenia, żeby odpowietrzyć masę w czasie wiązania. Zaprawy tego rodzaju dają gwarancję zachowania właściwych proporcji składników, czyli zapewniają lepszą jakość produktu końcowego.
Czy wylewka podłogowa wymaga zbojenia?
Wylewki anhydrytowej nie trzeba zbroić, ponieważ charakteryzuje się minimalnym skurczem oraz wysokimi parametrami wytrzymałościowymi. Podkład cementowy zawsze wymagają zbrojenia, żeby go wzmocnić oraz ograniczyć skurcz. W tym celu używa się zbrojenia rozproszonego w postaci włókien stalowych lub polipropylenowych albo stosuje się siatki stalowe 10 x 10 lub 15 x 15 cm z drutu o średnicy 4-6 mm. W miejscach szczególnie obciążonych można ułożyć kraty stalowe z prętów o średnicy 10-12 mm.
Jak się robi wylewkę na ogrzewaniu podłogowym?
Grubość jastrychu cementowego nad rurkami ogrzewania podłogowego musi wynosić minimum 6 cm. Do mieszanki cementowej powinny zostać dodane domieszki, które poprawią parametry gotowej wylewki, między innymi plastyfikatory oraz opcjonalnie zbrojenie rozproszone. Uruchomienie ogrzewania podłogowego oraz wygrzewanie podkładu powinno nastąpić nie wcześniej niż po 21 dniach od ułożenia podkładu.
Wygrzewanie należy przeprowadzać stopniowo. Co dzień temperatura powinna być podnoszona o kilka stopni, żeby po tygodniu osiągnąć temperaturę docelową i utrzymywać ją przez kolejny tydzień. Potem stopniowo codziennie trzeba zmniejszać temperaturę w instalacji. Grubość wylewki anhydrytowej nad rurką instalacji ogrzewania podłogowego może wynosić jedynie 3 cm. Wygrzewanie podkładu można zacząć po 7 dniach od wylania, robi się to podobnie jak w wypadku jastrychu cementowego.
Jak pielęgnować wylewki podłogowe?
Jastrychy cementowe trzeba po ułożeniu pielęgnować, zraszając je wodą, szczególnie w wysokiej temperaturze wewnątrz pomieszczeń. Nie należy otwierać okien, żeby nie przyspieszać odparowania wody z zaprawy. Świeży podkład można także przykryć folią, żeby zatrzymywała parującą z niego wodę. Po tygodniu zaleca się zacząć wietrzyć pomieszczenie, tak żeby po 4-6 tygodniach podkład osiągnął wilgotność wymaganą przed układaniem posadzek. Pielęgnacja jastrychów anhydrytowych polega jedynie na wietrzeniu pomieszczeń po dwóch dniach od wylania. Czas schnięcia wynosi 7-10 dni na 1 cm warstwy podkładu.
Czy podkład podłogowy trzeba dylatować?
Jastrychy wymagają szczelin dylatacyjnych, ponieważ spoiwo zawarte w mieszance wywołuje jej skurcz, zwiększając tym samym ryzyko pękania. Głębokość nacięć wynosi 1/3-1/2 grubości podkładu. Zawsze robi się dylatacje nad szczelinami konstrukcyjnymi wykonanymi w podłożu oraz dylatacje obwodowe – przy wszystkich elementach pionowych, takich jak: ściany, słupy, kolumny, pośrednie, które mają podzielić duże płaszczyzny wylewki na mniejsze pola, żeby zapobiec niekontrolowanemu jej popękaniu, a także rozdzielcze – w podkładach na ogrzewaniu podłogowym w miejscu połączenia dwóch powierzchni: ogrzewanej i nieogrzewanej.
Jastrychy cementowe nacina się również w każdym przejściu pomiędzy pomieszczeniami. Maksymalna powierzchnia jastrychu cementowego bez nacięć pośrednich to 5 x 5 m. W jastrychach anhydrytowych muszą być zrobione dylatacje obwodowe i rozdzielcze. Ponieważ mają one znikomy skurcz, nacina się je pośrednio, gdy wielkość pomieszczenia przekracza 50 m² lub gdy przekątna pomieszczenia ma więcej niż 10 m.
Stosując gotowe mieszanki o specjalnym przeznaczeniu, trzeba sprawdzić zalecenia producenta w tej kwestii. Na rynku można bowiem znaleźć mieszanki szybko schnące na ogrzewanie podłogowe, przy których pole bez dylatacji może mieć zaledwie 10 m², jak również masy cementowe bezskurczowe lub anhydrytowe pozwalające wykonać jastrych o powierzchni nawet 300 m² bez nacięć.
Kiedy stosuje się masę wyrównująca?
Masy wyrównujące są wzbogacone włóknami wzmacniającymi oraz dodatkami poprawiającymi elastyczność i przyczepność do różnego rodzaju podłoży (beton, drewno). Stosuje się je przed nałożeniem mas samopoziomujących lub wykonaniem posadzki w celu wypoziomowania istniejącego podłoża, niewielkiego podniesienia poziomu podkładu w całym pomieszczeniu, zrównania poziomu na styku dwóch różnych posadzek oraz wypełnienia ubytków podkładu podłogowego. Niedawno ułożone jastrychy można wyrównywać dopiero po osiągnięciu przez nie wilgotności nieprzekraczającej 0,5%.
Jaką wylewkę zastosować w garażu?
Wszystko zależy od planowanej posadzki w garażu. Jeśli masz zamiar zostawić w garażu podkład odkryty, czyli bez wierzchniej warstwy użytkowej w postaci płytek czy żywicy, to zalecany jest podkład betonowy zacierany na gładko lub podkład cementowy. Gdy zamierzasz zrobić w garażu spadek lub kopertę do zamontowanej kratki ściekowej, trzeba zastosować podkład cementowy o gęstej konsystencji. Gdy chcesz wykonać równą posadzkę, którą pokryjesz terakotą czy żywicą epoksydową, możesz stosować zarówno podkłady zawierające cement, jak i anhydryt. Musisz jednak pamiętać o właściwym zabezpieczeniu hydroizolacyjnym podkładu.
Kiedy zastosować masę samopoziomującą?
Ponieważ masa samopoziomujące są dość drogie, nie używa się ich jako właściwego podkładu podłogowego, ale najczęściej w celu wyrównywania i korygowania powierzchni podłoża, szczególnie pod wykładziny, parkiet, panele podłogowe, terakotę, kamień naturalny. Zalecane są głównie w sytuacjach, w których zachodzi potrzeba wypoziomowania istniejącego podłoża, niewielkiego podniesienia poziomu podkładu w całym pomieszczeniu, zrównania poziomu na styku dwóch różnych posadzek, a także gdy nierówności podłoża uniemożliwiają użycie odpowiedniej grubości zaprawy klejącej. Ograniczeniem jest też ich maksymalna grubość, najczęściej to 30-40 mm.