Odrosty korzeniowe roślin – pożądane czy szkodliwe w ogrodzie?
Odrosty korzeniowe tworzone przez rośliny mogą być korzystne lub zbędne, w zależności od ich potencjalnego zastosowania oraz nasilenia powstawania. Mogą być prawdziwą zmorą na trawniku, zagłuszają słabsze gatunki, przyczyniają się do szybkiego zagęszczenia żywopłotowej ściany, a przy okazji często są darmowymi sadzonkami, które wystarczy wykopać i przesadzić w nowe miejsce. Dowiedz się jakie rośliny najczęściej tworzą odrosty korzeniowe i jak je usuwać.
Za odrosty korzeniowe uznaje się pędy, które wystarczają z różnych miejsc na korzeniach roślin lub u podstawy pędów. Z reguły wybijają nie z zaszczepionej na podkładce odmiany szlachetnej, lecz z samej podkładki. Pąki śpiące ponadto bardzo często „budzą się” po ścięciu danego drzewa lub krzewu, a nawet przy zranieniu.
Wady odrostów korzeniowych
Rośliny, które mają tendencję do tworzenia dużej liczby odrostów korzeniowych są kłopotliwe szczególnie w małych ogrodach. Są ekspansywne – mogą we względnie szybkim czasie doprowadzić do zarośnięcia danego zakątka, obniżenia jego wartości estetycznej, a także do zagłuszenia cenniejszych gatunków.
Przeczytaj też:
Duża liczba odrostów, ponawiających się, wymaga regularnego przycinania. Jednocześnie odrosty korzeniowe są niekorzystne dla rośliny matecznej. Wpływają negatywnie na jej wzrost i rozwój. Po części zabierają składniki pokarmowe i wodę, nie dając nic w zamian. W przypadku odmian szlachetnych szczepionych na podkładkach nie sprawdzają się jako nowe sadzonki, gdyż nie powielają cech (dekoracyjność, plonowanie) rośliny–matki.
Autor: GettyImages
Malina właściwa
Zalety odrostów korzeniowych
W wielu przypadkach, np. u roślin ozdobnych, odrosty wykorzystuje się jako nowe, w pełni uformowane sadzonki (młode rośliny). Najczęściej wykopuje się jednoroczne odrosty – są samodzielne, wymagają tylko krótszej bądź dłuższej aklimatyzacji (w zależności od specyfiki gatunku i jakości pozyskanej sadzonki). W ten sposób u niektórych gatunków można pozyskać duży - i co ważne darmowy - materiał rozmnożeniowy. Wykorzystywanie sadzonek dwuletnich (i starszych) jest rzadziej praktykowane. Zabieg najlepiej wykonywać wiosną lub jesienią.
Odrosty korzeniowe mogą być atutem, jeśli zamierzamy w danym miejscu stworzyć szczelne ściany z roślin, niemożliwe do przebycia dla intruza. Jednocześnie takie dzikie zakątki często są ostoją dla dzikich zwierząt. Rośliny wytwarzające liczne odrosty korzeniowe czasem służą do zagospodarowania i umacniania skarp.
Jakie rośliny mają tendencję do wytwarzania licznych odrostów?
Wiele popularnych gatunków uprawianych w ogrodach wytwarza liczne odrosty korzeniowe, np.:
- lilak pospolity (Syringa vulgaris),
- rokitnik zwyczajny (Hippophae rhamnoides),
- róża błyszcząca (Rosa nitida),
- migdałowiec karłowy (Prunus tenella),
- śliwa tarnina (Prunus spinosa),
- malina właściwa (Rubus idaeus),
- złotlin japoński (Kerria japonica),
- sumak octowiec (Rhus typhina),
- jaśminowiec wonny (Philadelphus coronarius),
- robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia).
Oczywiście takich gatunków jest więcej – te powyższe są powszechnie spotykane i jednocześnie wyróżniające się pod tym względem.
Jak walczyć z odrostami korzeniowymi?
Podstawowy błąd w usuwaniu odrostów korzeniowych polega na zbyt wysokim wycinaniu. W konsekwencji pogłębiamy problem, gdyż zabieg powoduje tylko intensywne wyrastanie nowych sadzonek. Sytuacja poniekąd jest analogiczna do ucinania głowy hydrze. Co więc można zrobić? Przede wszystkim powinno się odkopać korzeń, z którego wyrasta odrost. Wtedy uda się usunąć odrost przy samej nasadzie. Ranę powinno się zabezpieczyć środkiem grzybobójczym. Z obsypywaniem ziemi zaleca się poczekać, aż miejsce cięcie wyschnie.
Pomimo wykonywania cięcia trzeba mieć świadomość, że rośliny będą systematycznie „generować pracę”. Dodatkowo przy wykonywaniu różnych zabiegów pielęgnacyjnych, np. z użyciem szpadla lub grabi, należy uważać, by nie zranić korzeni drzew i krzewów. Wiele gatunków (m.in. sumak octowiec) reaguje na to nasilonym wytwarzaniem odrostów korzeniowych.
W sadzie czasem stosuje się preparat Randacol, który niszczy odrosty, ale nie wnika do korzeni drzew i krzewów. W przypadku krzewów (np. róży błyszczącej) można także zastosować sadzenie w dużych i głębokich pojemnikach bez dna. Pewnym pozytywnym rozwiązaniem jest ściółkowanie upraw. W ten sposób ogranicza się chwasty, zmniejsza wyparowywanie wody z gleby i w pewnym (niestety małym stopniu) zmniejsza intensywność wybijania odrostów korzeniowych. Jednocześnie trzeba zachować umiar w nawożeniu, zwłaszcza azotem. Rośliny nadmiernie nawożone częściej mają tendencję do masowego tworzenia odrostów.
Polecany artykuł:
