Rozmnażanie drzew i krzewów przez sadzonki zielne i półzdrewniałe. Kiedy i jak pobierać sadzonki, ukorzeniać i sadzić?
Drzewa i krzewy najczęściej rozmnaża się wegetatywnie. Jednym ze sposobów jest rozmnażanie przez sadzonki zielne i półzdrewniałe. Podpowiadamy jakie drzewa i krzewy można rozmnażać w ten sposób. Poradnik: terminy pobierania sadzonek, technika sadzonkowania, warunki ukorzeniania.
Spis treści
- Rozmnażanie przez sadzonki zielne – wady i zalety
- Kiedy i jak pobierać sadzonki zielne?
- Jakie drzewa i krzewy rozmnaża się przez sadzonki zielne?
- Rozmnażanie przez sadzonki półzdrewniałe – pozyskiwanie sadzonek
- Jakie drzewa i krzewy rozmnaża się przez sadzonki półzdrewniałe?
Drzewa i krzewy najczęściej rozmnaża się wegetatywnie. Sposoby są różne – od wykopywania odrostów korzeniowych po pozyskiwanie sadzonek zdrewniałych. W przypadku niektórych gatunków optymalnym sposobem jest natomiast ukorzenianie sadzonek zielnych (niezdrewniałych) lub półzdrewniałych. Warto zorientować się w tym temacie, aby zabiegi były możliwie jak najbardziej skuteczne.
Rozmnażanie przez sadzonki zielne – wady i zalety
Rozmnażanie roślin przez sadzonki zielne ma swoje zalety i wady. Niekwestionowanym atutem tej metody jest szybkie ukorzenianie się sadzonek. Dlatego często wykorzystuje się ją do rozmnażania gatunków, które w normalnych warunkach trudno się ukorzeniają. Wadą jest konieczność troskliwej opieki (rośliny są wrażliwe m.in. na przesuszenie).
Kiedy i jak pobierać sadzonki zielne?
Sadzonki zielne (niezdrewniałe) powinno się pozyskiwać na przełomie maja i czerwca, a więc w okresie, gdy rośliny chwilowo zwalniają wzrost po wiosennym progresie. Sadzonki pozyskuje się z nowo wytworzonych tegorocznych pędów drzew lub krzewów, zanim jeszcze zaczną drewnieć. Za pomocą noża lub sekatora wycina się fragmenty, na których znajduje się 3-5 par liści. Średnio sadzonka ma 6-10 cm długości. Liście u nasady powinno się oderwać. Miejsca cięcia zaleca się umieścić (zanurzyć) w ukorzeniaczu (Floradix N, Seradix B No 1, Rhizopon AA, Ukorzeniacz AB). Poza preparatem przyśpieszającym wzrost korzeni nie zaszkodzi użyć także zaprawy przeciw chorobom grzybowym.
Sadzonki należy umieścić w mieszance torfu i gruboziarnistego piachu (w proporcji 1:1). Pojemniki ustawia się w miejscu dobrze oświetlonym, ale wolnym od bezpośredniego nasłonecznienia (duża ilość światła rozproszonego). Dobrym miejscem do ukorzeniania są tunele lub szklarnie (zacieniowane). Ewentualnie pojemnik można okryć kloszem lub folią perforowaną.
Przez cały okres należy utrzymywać umiarkowanie wilgotne podłoże. Nawet krótkotrwałe przesuszenie może zaszkodzić młodym drzewom i krzewom. Co pewien czas można je także potraktować gnojówkami z roślin przeciw chorobom grzybowym. Sadzonki ukorzeniają się średnio po 6-8 tygodniach. Lubią ciepło (powyżej 20 st. C). Po ukorzenieniu można przenieść je do pojedynczych donic, aby wytworzyły solidną bryłę korzeniową. Zwykle nadają się do wysadzenia dopiero wiosną.
Jakie drzewa i krzewy rozmnaża się przez sadzonki zielne?
Przed posadzeniem na miejsce stałe zaleca się je powoli przyzwyczajać do mniej sprzyjających warunków cieplnych (hartowanie).
- Drzewa, które warto rozmnażać w ten sposób to brzozy, miłorząb, perukowiec, wiąz, wiśnia ozdobna, katalpa i ambrowiec amerykański.
- Z krzewów przez sadzonki zielne rozmnaża się m.in. wrzos pospolity, barbulę, hortensje, kalinę (gatunki zrzucające liście), pięciornik, forsycję i kolkwicję.
Rozmnażanie przez sadzonki półzdrewniałe – pozyskiwanie sadzonek
Sadzonki półzdrewniałe pozyskuje się od lipca do września. To pośrednia metoda, która pozwala na względnie szybkie ukorzenianie (szybsze niż u sadzonek zdrewniałych) i dość dobrą odporność materiału (większą niż sadzonek zielnych). Należy wybierać pędy, które są jeszcze zielone, ale już zaczynają brązowieć u nasady. Przycina się 15-20 centymetrowe fragmenty, którym następnie usuwa się liście u samej nasady i skraca wierzchołek. W rezultacie ukorzeniane sadzonki mają około 10 cm długości.
Podobnie jak w przypadku sadzonek zielnych zaleca się umieszczać je w mieszaninie torfu lub piasku. W obu przypadkach warto stosować także materiał rozluźniający, np. perlit. Pędy wtyka się w glebę na 1/3 długości. Wcześniej warto potraktować je ukorzeniaczem oraz fungicydem. Pojemniki nakrywa się folią perforowaną. Należy regularnie je nawadniać. Powinny zimować w szklarni lub inspekcie. Wzrost można przyśpieszyć przez zastosowanie warstwy podkładu grzewczego (np. z obornika końskiego) pod podłoże.
Na miejsce stałe sadzonki wysadza się wiosną. Jeśli ich korzenie są wciąż słabo rozwinięte, można poczekać z tym do jesieni. W takim wypadku sadzonki umieszcza się w pojemnikach (pojedynczych) i przez te kilka miesięcy warto je uprawiać w ciepłych warunkach pod osłoną.
Jakie drzewa i krzewy rozmnaża się przez sadzonki półzdrewniałe?
Sadzonki półzdrewniałe to dobra metoda rozmnażania ligustru, bukszpanu, jaśminowca, krzewuszki, wrzosów, wrzośców, pierisów, kalmii, modrzewnicy, berberysu, irgi, mahonii, ognika, ostrokrzewu, trzmieliny, suchodrzewu, kaliny, laurowiśni oraz iglaków. Ukorzenianie trwa długo – u bukszpanu nawet 5-6 miesięcy.
Zobacz też: