Szczepienie drzew owocowych - na czym polega? Jak i kiedy szczepi się drzewa owocowe?
Szczepienie drzew owocowych to sposób rozmnażania i uszlachetniania drzew owocowych. Można je zrobić samodzielnie, należy jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach. Na czym polega szczepienie drzew? Kiedy szczepi się drzewa owocowe? PORADNIK: jak prawidłowo wykonać szczepienie drzew owocowych w ogrodzie. Zdjęcia.
Autor: photos.com
Wierzchołek pędu podkładki oraz zrazu ścinamy pod ostrym kątem
Spis treści
- Po co szczepi się drzewa owocowe?
- Kiedy szczepi się drzewa owocowe?
- Co jest potrzebne do szczepienia drzew owocowych?
- Kiedy pobrać zrazy do szczepienia drzew owocowych?
- Sposoby szczepienia drzew owocowych
- Okulizacja drzew owocowych (oczkowanie)
- Szczepienie drzew owocowych przez stosowanie
- Jak dbać o drzewko owocowe po szczepieniu?
Po co szczepi się drzewa owocowe?
Szczepienie to jedna z najszybszych i najtańszych metod rozmnażania drzew owocowych. Powszechnie jest ona wykonywana w towarowej produkcji roślin sadowniczych, znacznie rzadziej przez ogrodników amatorów. Zabieg ten nie jest trudny. Wystarczy jedynie odrobina chęci i dużo cierpliwości. Szczepienie nie jest niczym innym jak połączeniem dwóch roślin (najczęściej jednego gatunku), które w miejscu łączenia zrastają się ze sobą. Powstaje jeden organizm złożony z odmiany szlachetnej (oczko lub zraz) rosnącej na ukorzenionej podkładce. Szczepienie stosowane jest wtedy gdy chcemy połączyć ze sobą cechy zrazu – np. dorodne owoce lub odporność na choroby, z podkładką – rozbudowany system korzeniowy lub karłowy wzrost.
Kiedy szczepi się drzewa owocowe?
Zabieg szczepienia drzew owocowych najlepiej przeprowadzić w stanie spoczynku drzew, najczęściej zimą, na przełomie stycznia i lutego.
Co jest potrzebne do szczepienia drzew owocowych?
Do szczepienia drzew owocowych niezbędne są:
- bardzo ostry nóż, najlepiej tzw. szczepak,
- paski folii do szczepienia (do kupienia w specjalistycznych sklepach ogrodniczych),
- maść ogrodnicza,
- specjalne, ukorzenione podkładki (do kupienia u szkółkarzy),
- pędy zaszczepianej odmiany drzewa – tzw. zrazy.
Kiedy pobrać zrazy do szczepienia drzew owocowych?
Zrazy, czyli jednoroczne pędy do szczepienia, powinny być pobrane (ścięte) z drzew owocowych interesującej nas odmiany na jesieni. Do momentu szczepienia należy je przechowywać w wilgotnym piasku, np. w zimnej piwnicy. Tak samo powinny być przechowywane ukorzenione podkładki. Do szczepienia dobieramy zrazy o średnicy równej średnicy podkładki w miejscu szczepienia.
Zrazy mogą też być pobrane wczesną wiosną przed nabrzmiewaniem pąków.
Przeczytaj też:
Sposoby szczepienia drzew owocowych
Najczęściej stosowanymi metodami szczepienia drzew owocowych są okulizacja oraz szczepienie przez stosowanie. Są one również najprostsze i skuteczne, polecane dla ogrodników-amatorów.
Okulizacja drzew owocowych (oczkowanie)
Okulizacja (inaczej oczkowanie) wykonywana jest w okresie wegetacji (zwykle w lipcu i sierpniu). Polega ona na wszczepieniu „śpiącego oczka” (zrazem nie jest pęd, a jedynie jeden pąk odmiany szlachetnej) w odpowiednie miejsce na podkładce. Korę nacina się na kształt litery T – w powstałą szparę wstawia się oczko, a całość obwiązuje specjalną tasiemką do szczepienia i okulizacji (jest ona rozciągliwa, pokryta woskiem i biodegradowalna). Na oczka wybieramy jedynie dobrze wykształcone pąki liściowe.
Szczepienie drzew owocowych przez stosowanie
Bardzo popularne jest tzw. szczepienie przez stosowanie. Najlepiej wykonywać je przed ruszeniem wegetacji. W tej metodzie szczepienia drzew owocowych pobiera się jednakowej grubości zraz (musi mieć 3-4 dobrze wykształcone pąki) oraz podkładkę (zdrową i dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym).
Wierzchołek pędu podkładki ścinamy na skos, pod ostrym kątem, tak by utworzyła się jak największa i jak najgładsza powierzchnia cięcia (musi mieć około 3 cm). W taki sam sposób ścinamy dolną część zraza. Następnie obie powierzchnie cięcia podkładki i zraza łączy się ze sobą - powinny być idealnie dopasowane, tak aby dokładnie do siebie przylegały, ponieważ od tego zależy dobre zrośnięcie się pędów. Dolna część cięcia zraza powinna znajdować się pod oczkiem, a górna - nad oczkiem (tak, aby znajdowało się ono na środku cięcia).
Aby zwiększyć powierzchnie styku, dodatkowo trzeba naciąć pędy wzdłuż, poprzecznie do miejsca szczepienia - to tzw. szczepienie przez stosowanie z nacięciem. Ułatwia ono przyjęcie się zrazu i utrudnia jego wyłamanie w pierwszym roku.
Połączone podkładkę i zraz wiążemy paskiem folii. Dodatkowo miejsce szczepienia zasmarowujemy maścią ogrodniczą, która zabezpieczy miejsce szczepienia przed nadmiernym parowaniem wody z ran oraz przed dostawaniem się chorobotwórczych patogenów. Dodatkowo, aby zabezpieczyć miejsce szczepienia przed wyłamaniem, możemy do połączonych pędów przywiązać prosty patyk.
Autor: photos.com
Wierzchołek pędu podkładki oraz zrazu ścinamy pod ostrym kątem
Jak dbać o drzewko owocowe po szczepieniu?
Po szczepieniu przycinamy zraz, pozostawiając nad miejscem szczepienia 3-4 oczka. Miejsce cięcia również zabezpieczamy maścią ogrodniczą. Tak zaszczepione drzewa owocowe przechowujemy w wilgotnym piasku np. w zimnej piwnicy do wiosny, kiedy możemy przystąpić do ich sadzenia. Latem należy przeciąć wiązania, aby zapobiec ich wrzynaniu się w korę grubiejącego pędu. W ten sposób, jeszcze w tym samym roku otrzymujemy młode drzewka odmiany szlachetnej, które po kilku latach powinny przynieść pierwsze owoce. Metoda nie jest prosta, ale po jakimś czasie można dość do wprawy, choć, niewątpliwie, kosztem może być kilka ran ciętych palców i nie tylko... Jeśli pierwsze rany nas zniechęcą, zawsze można poprosić o pomoc zaprzyjaźnionego szkółkarza lub po prostu kupić gotowe drzewko interesującej nas odmiany.
Przeczytaj też:
- Jak założyć sad w ogrodzie przy domu? Jakie wybrać drzewa i krzewy owocowe? Kiedy sadzić?
- Stare odmiany jabłoni, gruszy i śliw - jak z ogrodu babci! Są znów modne i warto posadzić je w ogrodzie!
