Zakaz palenia w kominkach na Mazowszu - Sprawdź, kiedy obowiązuje zakaz palenia w kominkach i jak uniknąć kary sięgającej 5000 zł

Nadal obowiązuje zakaz palenia w kominku na określonych zasadach i w konkretnych okolicznościach. Jego złamanie może skutkować grzywną nawet do 5000 zł. Sprawdź koniecznie kiedy nie można palić w kominku i jakie samorządy wprowadziły takie zakazy.

Rozpoczął się trudny sezon grzewczy. Węgiel i drewno do ogrzewania są bardzo drogie. Sytuacja może się poprawić za sprawą sprzedaży tańszego węgla przez samorządy, ale do końca nie wiadomo, jaką ilością opału dysponować będą poszczególne jednostki. Rząd przygotował doraźną pomoc. Dodatek węglowy oraz projekt dopłat to ogrzewania dla innych paliw. W sezonie grzewczym następuje nieuchronne pogorszenie jakości powietrza. Listopadowe przymrozki każą nam zakładać, że i w grudniu słupki rtęci najczęściej wskazywać będą temperatury poniżej zera. 

Udział pyłów zawieszonych i innych szkodliwych cząstek będących efektem spalania paliw stałych wielokrotnie przekracza wtedy dopuszczalne normy. Tak zwana niska emisja, czyli pyły i inne szkodliwe cząsteczki znajdujące się w powietrzu, są przyczyną chorób i zgonów. Janina Ewa Orzełowska, członek zarządu województwa mazowieckiego, przypomniała w czasie sesji sejmiku mazowieckiego, że: “Co roku ok. 6 tys. mieszkańców Mazowsza umiera z powodu złej jakości powietrza. Ponad pół miliona wizyt u specjalistów, 12 tys. nowych przypadków hospitalizacji, 14 mln utraconych dni pracy to tylko niektóre konsekwencje chorób wywołanych przez smog!”. W związku z tym konieczne jest podjęcie długoterminowych programów mających na celu poprawienie jakości powietrza. W ich ramach przewidziano również działania błyskawiczne, które mają być natychmiastową reakcją na wieść o pojawieniu się smogu.

Spis treści

1. Zakaz palenia w kominkach na Mazowszu
2. Zakaz palenia w kominku w dni smogowe
3. Kary za palenie w kominkach - mandat i grzywna
4. Program ochrony powietrza
5. Zakaz palenia w kominkach w innych województwach
6. Pierwsze uchwały antysmogowe w Małopolsce
7. Uchwała antysmogowa w Małopolsce
8. Uchwała antysmogowa w Krakowie
9. Trzy poziomy alertów smogowych
10. Zakaz palenia w kominku województwo dolnośląskie
11. Zakaz palenia w kominku województwo kujawsko-pomorskie
12. Ograniczenie używania kominka województwo lubelski
13. Zakaz palenia w kominku województwo lubuskie
14. Zakaz palenia w kominku województwo łódzkie
15. Zakaz palenia w kominku województwo małopolskie
16. Zakaz palenia w kominku województwo podkarpackie
17. Zakaz palenia w kominku województwo podlaskie
18. Zakaz palenia w kominku województwo pomorskie
19. Zakaz palenia w kominku województwo śląskie
20. Zakaz palenia w kominku województwo świętokrzyskie
21. Zakaz palenia w kominku województwo warmińsko-mazurskie
22. Zakaz palenia w kominku województwo wielkopolskie
23. Zakaz palenia w kominku województwo zachodniopomorskie

Zakaz palenia w kominkach na Mazowszu

“Program ochrony powietrza” (POP) na Mazowszu ustala między innymi, że w tak zwane dni smogowe – kiedy poziom zanieczyszczenia pyłem przekroczy dopuszczalne 50 μg/m³ – obowiązuje zakaz palenia w kominkach. Przepis ten nie dotyczy domów, w którym kominek jest jedynym źródłem ciepła. Żeby z czystym sumieniem rozkoszować się widokiem płonących szczap drewna, trzeba będzie śledzić poziom zanieczyszczeń w danej okolicy. Palenie w kominkach jest dopuszczalne w dni, kiedy jakość powietrza jest zadowalająca – zgodna z normami.

Przeczytaj też: Jakie kupić drewno kominkowe? Ceny i rodzaje drewna do kominka

Zakaz palenia w kominkach dotyczy całego województwa mazowieckiego, a więc czterech stref: aglomeracji warszawskiej, Płocka, Radomia oraz strefy mazowieckiej (pozostały obszar województwa).

Zakaz palenia w kominku w dni smogowe

Zakaz palenia w kominkach jest bardzo nośny medialnie, ponieważ mieszkańcy bardzo wielu domów korzystają z tej przyjemności. Jednak obok niego wprowadzono zakaz rozpalania ognisk i grilli, używania dmuchaw do liści, zalecono zraszanie pryzm materiałów sypkich, zawieszenie uciążliwych prac budowlanych. Ważne jest również, żeby w dni smogowe w miarę możliwości nie korzystać z prywatnych samochodów, a zamiast tego przesiąść się na rower lub przemieszczać się publicznymi środkami lokomocji.

Przeczytaj też: Wybieramy czujnik jakości powietrza. Jak działa miernik smogu

Wszystko to ma na celu błyskawiczną poprawę jakości powietrza w reakcji na informacje o złym jego stanie. Takie działanie ma wyrobić w mieszkańcach stałe myślenie o środowisku, poczucie osobistej odpowiedzialności za jakość powietrza, zaangażowanie się w jego ochronę.

Kary za palenie w kominkach - mandat i grzywna

Zgodnie z obowiązującymi na Mazowszu przepisami, palenie w kominku w dni smogowe jest zabronione. Osoby, które zlekceważą ten zakaz narażają się na mandat w wysokości do 500zł. Recydywistów czeka sądowa grzywna w wysokości nawet 5000zł. Wyjątkiem od zakazu palenia w kominkach w dni smogowe jest sytuacja, w której kominek stanowi podstawowe źródło ogrzewania.

Program ochrony powietrza

Program ochrony powietrza na Mazowszu to nie tylko zakaz palenia w kominkach, ale również cały szereg działań mających na celu poprawę jakości powietrza, m.in. wymiana starych kotłów i inwentaryzacja źródeł ciepła, nasadzenia zieleni, edukacja ekologiczna. Działanie naprawcze powinny zostać zrealizowane do końca 2026 r.

Przeczytaj też: Wymiana kopciuchów - do kiedy wymiana pieca na paliwo stałe

Celem programu ochrony powietrza jest redukcja emisji:

• 44% - PM10,
• 57% - PM2,5,
• 69% - benzo(a)piren,
• 27% - dwutlenek azotu

oraz

• osiągnięcie wielkości stężeń poniżej poziomów dopuszczalnych i docelowego.

1,00 zł

Chcę subskrybować

Fachowe artykuły o POMPACH CIEPŁA prosto z Muratora

Potrzebujesz więcej sprawdzonych informacji o pompach ciepła?
Znajdziesz je w artykułach prosto z miesięcznika Murator. Zyskaj dużo cennej wiedzy prosto od fachowców już za 1 zł miesięcznie!  

Zakaz palenia w kominkach w innych województwach

Nowe “Programy ochrony powietrza” zostały uchwalone również w pozostałych województwach, co jest konsekwencją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2018 r. Było to konieczne, ponieważ stan powietrza w Polsce, zwłaszcza w sezonie grzewczym, jest wciąż bardzo zły. W wielu miejscach normy są przekraczane kilkasetkrotnie.

Przeczytaj też: Wymiana pieca na paliwo stałe na kocioł gazowy >>>

Ograniczenia w zakresie instalowania i eksploatacji domowych kominków mogą być nakładane nie tylko w programach ochrony powietrza, ale również w tak zwanych uchwałach antysmogowych. Tak są potocznie nazywane uchwały o ograniczeniu lub zakazie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. W uchwałach tych znajdziemy daty, od których jest lub dopiero będzie dozwolona eksploatacja wyłącznie tych kominków, które są zgodne z wymaganiami Ekoprojektu. Jedynie w Krakowie całkowicie zakazano używania kominków opalanych drewnem. Większość uchwał zawiera też zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%. Oznacza to, że drewno do kominka powinno być sezonowane co najmniej przez dwa lata.

Przeczytaj też: Ile drewna opałowego potrzeba na zimę?

Oba rodzaje uchwał - antysmogowe i programy ochrony powietrza - są ogłaszane w dziennikach urzędowych poszczególnych województw. Przepisy te mogą być aktualizowane, warto więc sprawdzać co jakiś czas w lokalnych urzędach, czy nie dotyczą nas nowe obowiązki lub zakazy w ramach walki ze smogiem.

Uchwała antysmogowa w Małopolsce

Na terenie województwa małopolskiego od 1 lipca 2017 r. obowiązuje zakaz stosowania mułów i flotów węglowych oraz zakaz spalania drewna i biomasy, których wilgotności przekracza 20%. Nie można też eksploatować nowego kotła na węgiel lub drewno lub kominka na drewno o parametrach emisji gorszych niż wyznaczone tak zwanym Ekoprojekcie (dyrektywa Unii Europejskiej). Pierwotnie wymiana kotłów na węgiel lub drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych (popularnych kopciuchów) miała nastąpić do końca 2022 roku. Władze województwa zdecydowały jednak, że mieszkańcy regionu będą mieli czas na wymianę do końca kwietnia 2023 roku. Natomiast do końca 2026 r. jest czas na wymianę kotłów, które spełniają minimalne wymagania emisyjne - mają klasę 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012.

Uchwała antysmogowa w Krakowie

Od 1 września 2019 r. na terenie Krakowa obowiązuje całkowity zakaz spalania paliw stałych - węgla i drewna - w kotłach, piecach i kominkach. Dopuszczone jest stosowanie wyłącznie paliw gazowych, tj. gazu ziemnego wysokometanowego lub zaazotowanego (w tym skroplonego gazu ziemnego), propanu–butanu, biogazu rolniczego lub innych rodzajów gazu palnego, a z paliw ciekłych lekkiego oleju opałowego.

Na dostosowanie się do jej przepisów mieszkańcy mają czas do końca 2022 r., a w przypadku korzystania z kotła spełniającego wymagania emisyjne na poziomie co najmniej klasy 3, ten okres został wydłużony do końca 2026 r. Osoby, które do ogrzewania swoich domów wykorzystują kotły klasy 5, mogą z nich korzystać bezterminowo.

Przeczytaj również: Kopciuchy zostają w Małopolsce na dłużej! Uchwała antysmogowa została zmieniona

Zakaz palenia w kominku województwo dolnośląskie

Uchwały antysmogowe dla Wrocławia, uzdrowisk i reszty województwa (z 30 listopada 2017 r.):

• od 1 lipca 2018 r. można stosować biomasę wyłącznie o wilgotności w stanie roboczym mniejszej od 20%;
• Wrocław i wybrane uzdrowiska (Jelenia Góra-Cieplice, Duszniki-Zdrój, Jedlina-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Lądek-Zdrój, Polanica-Zdrój i Szczawno-Zdrój) – można używać kominków (starych i nowych), pod warunkiem że spełniają wymogi Ekoprojektu i nie są podstawowym źródłem ciepła w lokalu. Stare kominki można doposażyć w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu (elektrofiltr);
• reszta województwa – od 1 lipca 2018 r. nowe kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu. Stare można doposażyć w elektrofiltr.

Program ochrony powietrza (uchwała z 16 lipca 2020 r.):

• w województwie dolnośląskim obowiązuje czasowy zakaz palenia w kominkach w celach rekreacyjnych w razie ogłoszenia poziomu 2 lub 3 smogu.

Zakaz palenia w kominku województwo kujawsko-pomorskie

Uchwała antysmogowa (z 24 czerwca 2019 r.):

• od 1 września 2019 r. nowo instalowane ogrzewacze pomieszczeń na paliwa stałe muszą spełniać wymagania Ekoprojektu;
• od 1 września 2019 r. zakaz stosowania biomasy stałej o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%;
• od 1 stycznia 2024 r. zakaz eksploatacji ogrzewaczy pomieszczeń niespełniających wymagań Ekoprojektu, chyba że zostaną doposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu do wartości z Ekoprojektu.

Programy ochrony powietrza dla Włocławka, Bydgoszczy i strefy kujawsko-pomorskiej (uchwały z 22 czerwca 2020 r.):

• zalecenie rezygnacji z korzystania z kominków opalanych drewnem, gdy nie jest to jedyne źródło ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych – w razie przekroczenia poziomu 1. smogu;
• czasowy zakaz palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania mieszkań w okresie grzewczym – w razie przekroczenia poziomu 3

Ograniczenie używania kominka województwo lubelski

Programy ochrony powietrza dla aglomeracji lubelskiej i województwa (uchwały z 30 lipca 2020 r.):

• zalecenie ograniczenia korzystania z kominka opalanego drewnem w razie poziomu smogu 1., 2. lub 3., jeżeli nie jest to jedyne źródło ogrzewania mieszkania.

Zakaz palenia w kominku województwo lubuskie

Uchwały antysmogowe dla Zielonej Góry i Gorzowa Wielkopolskiego (z 18 czerwca 2018 r.):

• od 1 stycznia 2023 r. można eksploatować wyłącznie kominki zgodne z Ekoprojektem.
• Uchwała antysmogowa dla reszty województwa (z 18 czerwca 2018 r.): od 1 stycznia 2027 r. można eksploatować wyłącznie kominki zgodne z Ekoprojektem.

Program ochrony powietrza dla strefy lubuskiej bez miast Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra (uchwała z 7 września 2020 r.):

• zalecenie nierozpalania w kominkach niebędących jedynym źródłem ogrzewania w razie smogu poziomu 2.;
• zakaz rozpalania w kominkach niebędących jedynym źródłem ogrzewania w razie smogu poziomu 3.

Zakaz palenia w kominku województwo łódzkie

Uchwała antysmogowa (z 24 października 2017 r.):

• od 1 maja 2018 r. zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%;od 1 stycznia 2022 r. nowo montowane kominki muszą spełniać wymogi Ekoprojektu;
• do 1 stycznia 2025 r. stare kominki trzeba wymienić lub doposażyć w filtry.

Programy ochrony powietrza dla Łodzi i dla strefy łódzkiej (uchwały z 15 września 2020 r.):

• czasowy zakaz stosowania kominków w razie ogłoszenia zanieczyszczenia na poziomie 3. Nie dotyczy kominków wyposażonych w system dopalania gazów powstających podczas spalania drewna oraz nieruchomości, w których kominek stanowi jedyne źródło ogrzewania mieszkania;
• zalecenie nierozpalania w kominkach w przypadku poziomu 2.

Zakaz palenia w kominku województwo małopolskie

Uchwała antysmogowa dla Krakowa (z 15 stycznia 2016 r.):

• od 1 września 2019 r. obowiązuje zakaz stosowania w kotłach, kominkach i piecach paliw stałych (drewna, węgla itp.).

Uchwała antysmogowa dla reszty województwa (z 23 stycznia 2017 r.):

• od 1 lipca 2017 r. zakaz stosowania biomasy o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%;
• od 1 lipca 2017 r. nowe kominki muszą być zgodne z wymaganiami Ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe;
• od 1 stycznia 2023 r. kominki, których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 lipca 2017 r., muszą być wymienione na spełniające wymagania Ekoprojektu, chyba że osiągają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% albo zostaną wyposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu.

Program ochrony powietrza (uchwała z 28 września 2020 r.):

• zakaz eksploatacji kominków i miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwa stałe już od 1. stopnia zagrożenia, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania (uwaga! 1. stopień zagrożenia dla pyłu PM10 wprowadzany jest, gdy średnie stężenie pyłu z ostatnich 12 godzin przekroczy 80 μg/m3, a dla ozonu – gdy średnie stężenie z ostatnich 8 godzin przekroczy 120 μg/m3. Obowiązuje do końca doby);
• zakaz eksploatacji urządzeń grzewczych na paliwa stałe (węgiel, biomasa) w przypadku możliwości zastosowania alternatywnego ogrzewania – przy poziomie 3.

Zakaz palenia w kominku województwo podkarpackie

Uchwała antysmogowa (z 23 kwietnia 2018 r.):

• od 2 czerwca 2018 r. zakaz używania biomasy stałej, której wilgotność przekracza 20%;
• od 2 czerwca 2018 r. eksploatowane piece/kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu, jeżeli zostały nabyte po tej dacie;
• do 1 stycznia 2023 r. należy wymienić stare kominki niespełniające wymagań lub wyposażyć je w urządzenia zapewniające redukcję pyłu.

Program ochrony powietrza dla Rzeszowa i strefy podkarpackiej (uchwały z 28 września 2020 r.):

• zakaz palenia w kominkach przy poziomach 2. i 3. Nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła.

Zakaz palenia w kominku województwo podlaskie

Programy ochrony powietrza dla Białegostoku i strefy podlaskiej (uchwały z 8 czerwca 2020 r.):

• zakaz palenia w kominkach przy poziomach 2. i 3. Nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła.

Zakaz palenia w kominku województwo pomorskie

Uchwała antysmogowa dla Sopotu (z 24 lutego 2020 r.):

• od 1 stycznia 2024 r. mogą być używane wyłącznie kominki spełniające wymagania Ekoprojektu opalane biomasą stałą o wilgotności poniżej 20%, przy czym nie mogą stanowić one podstawowego źródła ciepła w lokalu.

Uchwały antysmogowe dla pozostałych miast i obszarów poza miastami (z 28 września 2020 r.):

• od 1 stycznia 2021 r. zakaz spalania biomasy o wilgotności wyższej niż 20%;
• od 30 października 2020 r. kominki oddawane do eksploatacji muszą spełniać wymogi Ekoprojektu, chyba że wcześniej rozpoczęto ich montaż lub jest on planowany zgodnie z ostatecznym pozwoleniem na budowę/zgłoszeniem budowy;
• na terenie z dostępem do sieci ciepłowniczej dopuszcza się okazjonalne palenie w kominkach, pod warunkiem że nie powoduje to uciążliwości, w tym zadymienia, na terenach sąsiadujących.

Program ochrony powietrza dla aglomeracji trójmiejskiej i strefy pomorskiej (uchwały z 28 września 2020 r.):

• zakaz palenia w kominkach przy poziomach 2. i 3. zanieczyszczenia powietrza (nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła).

Zakaz palenia w kominku województwo śląskie

Uchwała antysmogowa (z 7 kwietnia 2017 r.):

• od 1 września 2017 r. nowo instalowane kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu;
• od 1 września 2017 r. nie wolno spalać biomasy stałej, której wilgotność w stanie roboczym przekracza 20%;
• od 1 stycznia 2023 r. kominki, których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 września 2017 r., muszą być wymienione na spełniające wymagania Ekoprojektu, chyba że osiągają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% albo zostaną wyposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu.

Program ochrony powietrza (uchwała z 22 czerwca 2020 r.):

• zalecenie ograniczenia stosowania kominków w razie przekroczenia poziomu 3. zanieczyszczenia. Nie dotyczy nieruchomości mieszkalnych, w których kominki stanowią jedyne źródło ogrzewania.

Zakaz palenia w kominku województwo świętokrzyskie

Uchwała antysmogowa (z 29 czerwca 2020 r.):

• od 1 lipca 2021 r. zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%;
• od 25 lipca 2020 r. nowo montowane kominki muszą spełniać wymagania Ekoprojektu;
• od 1 lipca 2026 r. kominki, które zaczęto eksploatować przed 25 lipca 2020 r., muszą spełniać wymagania Ekoprojektu, chyba że będą osiągać sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% lub zostaną wyposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu;
• od 1 lipca 2026 r. zakazuje się użytkowania instalacji na paliwo stałe w budynkach (w tym kominków), jeśli istnieje możliwość przyłączenia budynku do sieci gazowej lub ciepłowniczej. Zakaz nie dotyczy kominków zgodnych z Ekoprojektem do czasu ustania ich żywotności.

Program ochrony powietrza (uchwała z 29 czerwca 2020 r.):

• zalecenie rezygnacji z korzystania z kominków opalanych drewnem w przypadku, gdy nie jest to jedyne źródło ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych – w razie poziomów 1. i 2.;
• czasowy zakaz palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania mieszkań w okresie grzewczym – przy poziomie 3.

Zakaz palenia w kominku województwo warmińsko-mazurskie

Program ochrony powietrza dla Elbląga i strefy warmińsko-mazurskiej (uchwały z 26 maja 2020 r.):

• zakaz palenia w kominkach w razie przekroczenia poziomu 2. Nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła.

Zakaz palenia w kominku województwo wielkopolskie

Uchwały antysmogowe dla Poznania, Kalisza i reszty województwa (z 18 grudnia 2017 r.):

• od 1 maja 2018 r. nie wolno spalać biomasy stałej, której wilgotność w stanie roboczym przekracza 20%;
• od 1 maja 2018 r. nowo montowane miejscowe ogrzewacze pomieszczeń (piece, kominki, kozy) muszą spełniać wymogi Ekoprojektu;
• od 1 stycznia 2026 r. można eksploatować wyłącznie kominki zgodne z Ekoprojektem, co oznacza, że te, które nie spełniają wymagań, trzeba wymienić, chyba że będą osiągać sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80% lub zostaną wyposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu;
• w Poznaniu od 1 maja 2018 r. zakaz użytkowania palenisk na paliwa stałe niespełniających wymogów Ekoprojektu w dni, w których stężenie 24-godzinne pyłu PM10 przekracza poziom 1. i prognozuje się utrzymanie takich stężeń kolejnego dnia (według „Ekoprognozy” dla miasta Poznania zamieszczonej w aplikacji „Atmosfera dla Poznania”). Zakaz dotyczy wyłącznie osób posiadających inny (równoległy) systemowy sposób ogrzewania.

Programy ochrony powietrza dla Poznania, Kalisza i dla strefy wielkopolskiej (uchwały z 13 lipca 2020 r.):

• zakaz palenia w kominkach – w razie poziomu 2. i 3. Nie dotyczy, gdy jest to jedyne źródło ciepła.

Zakaz palenia w kominku województwo zachodniopomorskie

Uchwała antysmogowa (z 26 września 2018 r.):

• od 1 stycznia 2028 r. do eksploatacji dopuszczone będą wyłącznie ogrzewacze pomieszczeń (kominki, kozy, piece kaflowe itp.) spełniające minimalne wymagania Ekoprojektu. Konieczna będzie zatem wymiana lub dostosowanie starych urządzeń.

Program ochrony powietrza dla strefy zachodniopomorskiej, bez aglomeracji szczecińskiej i Koszalina (uchwała z 4 czerwca 2020 r.):

• czasowy zakaz palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią jedynego źródła ogrzewania mieszkań w okresie grzewczym – w razie alertu o poziomie 3.;
• zalecenie ograniczenia wykorzystania kominków przy poziomie 2.

Anna Kazimierowicz

Witold Zakrzewski